واژه دی از مصدر دا , به معنی دادن و آفریدن و ساختن و بخشودن است , کلمه دادار یا آفریدگار در فارسی امروز هم از همین ریشه آمده است و در نامه های اوستایی نیز به جای واژه اهورامزدا به کار برده شده است .در آیینهای زرتشتی روزهای یکم و هشتم و پانزدهم و […]
جشن مهرگان از جشن های بسیار مهم و باشکوه ایران باستان به شمار می رود . مهرگان در نیمه دوم سال یعنی هنگامی برگزار می شد که گرمای سوزان تابستان سپری می شد و هوای خنک و فرح افزای پاییزی جای آن را می گرفت , جشن مهرگان در دهم مهرماه و به مدت شش […]
جشن بهمنگان بهمن از واژه اوستایی و هومن است و به معنی اندیشه نیک است .فرشته بهمن یکی از فرشتگان نزدیک درگاه اهورامزدا و در جهان مینو , نماد اندیشه نیک و دانش خداداد است . پاسبانی چهارپایان سودمند در عالم جسمانی به این امشاسپند واگذار شده است . از این رو زرتشتیان در جشن […]
بنا بر يک رسم قديمی، همه ساله در استان هرمزگان به خصوص؛ جزيره قشم برای بارش به موقع باران و يا ريزش زودتر و بيشتر باران، تعداد قابل توجهی گوسفند قربانی میكنند و گوشت آنها را به صورت خورش درآورده و به همراه برنج بين مستمندان توزيع مینمايند. مراسم در بيرون شهر صورت می گيرد […]
در جزیره قشم گاهی اتفاق می افتد که بچه ای در سن 18 ماهگی یا دوسالگی به اصطلاح محل پا نگرفته و راه نمی افتد. پدر و مادر طفل، برای راه افتادن بچه خود، يک روز بر و بچههای همسايه را خبر می كنند و فرزند خودشان را در يک زنبيل كه با پوشال درخت […]
مراسم حماسی یزله گونه ای از حرکات موزون است , نوعی رقص که در استان خوزستان و در میان طایفه های عرب رواج دارد . یزله در واقع یک نوع مراسم حماسی , نمایشی , نیایشی است که به صورت جمعی برگزار می شود ,همراه با پیام های مبارزه طلبانه مردمی است که از مرز […]
یمی از پر شکوه ترین مراسم ایل قشقایی مراسم جشن چله به در است که وقتی چهل و پنج روز از قصل زمستان می گذرد و طبیعت چهره جدیدی به خود می گیرد , چادر نشینان تغییر مکان داده و وجای چادرها را عوض می کنند و این تحول جابه جایی را چله به در […]
یکی از موراد رفتار شناسی ایرانیان دلبستگی به پیشینه و میهن و نیاکان است که یکی از صفت های تحسین برانگیز ایرانیان اصیل علاقه صمیمانه ای است که نسبت به وطن خود دارند . آنان از اینکه وطنشان نقش بزرگ و با اهمیتی در تاریخ داشته است احساس غرور می کنند و این احساس را […]
ایرانیان در پذیرایی و بخشش کوتاهی نمی کنند اما به طور معمول بسیاری از سیاحان اروپایی مثل ها و کنایه های ایرانیان در این باره را خوب نفهمیده اند , برای مثال « دو کوتز بوئه » درباره تعارف های ایرانیان نوشته است : تعارف های ایرانیان آن چنان که اروپاییان فهمیده اند ,جدی و […]
ایرانیان همواره کوشیده اند تا خصلت های دیگران را نیز مورد آزمون و تقلید قرار دهند . با این همه اگر چه بسیاری از آداب و سلوک اقوام مهاجم یا مهاجر در ایران را پذیرفتند اما آداب و رسوم خود را ازدست نداده اند بلکه از آن طریق به جهانی کردن آداب ایرانی پرداختند . […]
ایرانیان از دیرباز در پی منش نیک و دادگری بوده اند ,لمبتون می نویسد این رویه در پیش از اسلام در میان این مردم رواج داشته و پس از آن هم ادامه یافته است : اسلام با خود شعار عدل و احسان را آورد که با روح ایرانی همخوانی داشت و می بینیم در همه […]
روح ایرانی با شعر آمیخته و عجین است ,زبان پر از آهنگ فارسی در این سرزمین معجزه کرده است , ادب فارسی و به ویژه نظم و شعر آینه تمام نمای روح ایرانی است و این نکته از دید جهانگردان و ایران پژوهان نیز دور نمانده است . ایران زادگاه و خواستگاه نامدارترین سخنوران , […]
آیین پهلوانی همراه با شجاعت و شهامت , مردانگی , جوانمردی , عیاری , سلوک رفتار و دهها ویژگی دیگر نیز در نزد ایرانیان جایگاه ارزنده ای داشته و در باره آن صدها کتاب , رساله و متن فتوت نامه ,اندرز نامه , پند نامه و… نوشته اند . یورش هایی که همواره از شرق […]
جوانمردی و عیاری از ویژگی های مردم این سرزمین بوده است و سیاحانی که از ایران زمین دیدن کرده اند , این روش و منش را ستوده اند . ابن بطوطه داستان زندگی ایرانیانی را که با آنها دیدار کرده و مردمی را که جوانمردی ها و شوخ طبعی ها و زیرکی ها و وارستگی […]
مهمان نوازی ایرانیان سجیه ای است که دوست و دشمن برآن صحه گذاشتنه اند. برادران شرلی همینکه به مرز ایران وارد شدند,این نکته را در یافتند: مردمان آنجا خیلی خوش رفتاربودند و میل داشتند که به ما خدمت بنمایند (شرلی ,1357) شاردن نوشته است : نکته ای که به نظر من در زندگانی ایرانیان غیر […]
شهر سوخته شهر شگفتی‌های باستان‌شناسی ایران است؛ شهری ۵ هزار ساله در گوشه جنوب شرقی ایران، بر سر راه زابل به زاهدان، برخاسته از تمدن هامون و هیرمند و پیونددهنده دو تمدن باستانی ایران و هند؛ شهری كه گورستان‌ها و اشیای منحصر به فردش پرده از رازهای زیادی از تاریخ این سرزمین برداشته است؛ شهری […]
آینه تکم یکی دیگر از مراسم قبل از سال نو ، اجرای یک نمایش عروسکی به نام ” آینه تکم ” است که در نواحی غربی استان گیلان انجام می شد . ” تکم چی ها ” از آذربایجان به نقاط هشتپر و حتی انزلی و رشت می آمدند و پیام آور رسیدن سال نو […]
قبلۀ دعا از مراسم قدیمی مردم استان هرمزگان است که تا به امروز هم‌چنان زنده است . این مراسم برای مردم بومی جنبۀ مقدسی پیدا کرده است . در سال‌هایی که باران به موقع نمی‌بارد و آب برکه‌ها و چاه‌ها کم می‌شود و شت‌ها و صحرا‌ها سبز نمی‌شوند، امام جماعت و پیشوای مذهبی شهر که […]
فلسفه سبزه گره زدن افسانهً آفرینش در ایران باستان و مسئلهً نخستین بشر و نخستین شاه و دانستن روایاتی دربارهً کیومرث حائز اهمیت زیادی است. در اوستا چندین بار از کیومرث سخن به میان آمده و او را اولین پادشاه و نیز نخستین بشر نامیده است. گفته های حمزه اصفهانی در کتاب سنی ملوک الارض […]
سخن پیرامون جشن «سیزده بدر»، همانند دیگر جشن های ملی و باستانی ایران، نیاز به پژوهش زیاد و مقدمه چینی ای طولانی دارد، به ویژه جشنی با این گستره ی برگزاری و سابقه ی طولانی که این پهنه و زمان تغییراتی ژرف در آیین ها و مراسم ویژه ی این روز ایجاد کرده است. روز […]
