منطقه شکار ممنوع کمر قلعه و ریوند سبزوار

منطقه شکار ممنوع کمر قلعه و ریوند سبزوار در موقعیت جغرافیایی N353902 E571331 در استان خراسان رضوی واقع است. ارتفاعات جنوب روداب شهرستان سبزوار به عنوان ‘منطقه شکار ممنوع کمرقلعه شناخته میشود. این منطقه به لحاظ برخورداری از سیمای طبیعی کوهستان، دشت و تپه ماهوری از زیستگا های ارزشمند و ارزنده استان خراسان رضوی به شمار می‌آید.

با توجه به ادامه روند تخریب و دخالت های سوء بشر بر روی اکوسیستم ها و به طور کلی محیط زیست، انتخاب مناطقی به عنوان نمونه ای از اکوسیستم های منحصر به فرد و حفاظت از آن ها امری ضروری است. از این رو اندوختگاه هایی را در سطح جهان با عناوین مختلف و در رده های متفاوت مورد حفاظت قرار می دهند. در کشور ما محیط های طبیعی در چهار رده پارک ملی، اثر طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش و مناطق حفاظت شده طبقه بندی می شوند. در این میان برخی مناطق نیز به عنوان شکار ممنوع شناخته می شوند که جزو مناطق حفاظتی اصلی محیط زیست محسوب نمی شوند اما مورد حفاظت قرار می گیرند و اگر بعد از ۵ سال قابلیت ارتقاء داشته باشند به فهرست یکی از مناطق ۴ گانه راه می یابند و درغیر این صورت از بحث حفاظت خارج می شوند.
در شهرستان سبزوار با وسعت قابل ملاحظه ای که دارد و اتفاقا بخش اعظم آن جزو مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود تعیین مناطق حفاظتی جهت حفظ تنوع ژنتیکی و گونه های در خطر انقراض امری ضروری است زیرا در اکوسیستم های مناطق خشک و نیمه خشک به لحاظ شکنندگی و غیر قابل برگشت بودن اکوسیستم، اهمیت حفاظت دو چندان است.

رشته کوه های واقع در این منطقه علاوه بر گونه های ارزشمند درختی و درختچه ای مانند ارس ،زرشک،بید ،بنه ،گز ،بادام ،شیر خشت ، نسترن وحشی و غیره زیست گاه گونه های جانوری متنوع از قبیل قوچ و میش ،پلنگ ،کل و بز ،کفتار ،گرگ ،آهو ،کبک، تیهو، هوبره و انواع پرندگان شکاری نیز می باشد .

منطقه شکار ممنوع کمر قلعه و ریوند سبزوار ۳۲۵ راس قوچ، میش، کل و بز و در منطقه شکار ممنوع کمرقلعه ۴۳ راس قوچ و میش سرشماری شده است.

همچنین منطقه شکار ممنوع ریوند که شامل ارتفاعات غرب شهر سبزوار است ،به جوین نیز شناخته می شود شامل ارتفاعات غرب شهر سبزوار با وسعت ۷۵۱۰۸ هکتار است. و به لحاظ برخورداری از سیمای طبیعی کوهستان، دشت و تپه ماهوری، از زیستگاههای ارزشمند خراسان رضوی به شمار می‌آید. این منطقه با وجود ارتفاعات خوب، گونه های گیاهی شاخص و وجود گونه های جانوری متنوع، از غنی ترین اکو سیستم های موجود در غرب خراسان رضوی است. حدود ۲۳۵ گونه مختلف گیاهی، ۳۰ گونه پرنده و ۱۰ گونه پستاندار وحشی شناسایی شده است.
گونه‌های جانوری و گیاهی منطقه شامل: آهو، کل و بز، قوچ و میش، پلنگ، گرگ، کفتار، کبک، تیهو، هوبره، بالابان و درختان و انواع پرندگان شکاری همچون شاهین، عقاب طلایی، سارگپه و… و گونه های گیاهی شاخصی همچون ارس، زرشک، گز ریواس و… را در خود جای داده است. اخیراً پاسگاه این منطقه فعال شده و گشت و پایش و به دنبال آن امنیت در منطقه بالا رفته است و در خرداد ماه سال ۹۷ گونه پلنگ در این منطقه توسط دوربین های تله ای رویت شد و سبزوار نیز به عنوان زیستگاه پلنگ ایرانی در کل کشور ثبت گردید گونه های گیاهی شاخصی همچون ارس، زرشک، گز ریواس و … را در خود جای داده است.