موزه نارنجستان قوام در خیابان لطفعلی خان زند، قرار دارد و همه ساله شاهد حضور گردشگران متعدد خارجی و داخلی است. در سالهای اخیر زیرزمین ضلع شمالی پس از تعمیرات اساسی، به عنوان موزه نارنجستان قوام مورد استفاده قرار گرفته که در آن اشیای فرهنگی اهدایی پروفسور پوپ نگهداری میشود. موزه نارنجستان قوام در یازدهمین آئین انتخاب موزههای برتر کشور و از میان ۹۵ موزه، در شاخص بازدید از موزه بهعنوان موزه برتر کشور و تنها موزه برگزیده از شهر شیراز انتخاب شد.خاندان قوام از خانواده های مقتدر دوران قاجاریه به شمار می رود که چندین قرن سردمدارحکومت فارس و نواحی اطراف بودند؛ این خانواده از اولاد حاج ابراهیم خان کلانترشیرازی بوده و بسیاری از اماکن دیدنی شیراز، را آنان ساخته یا تعمیر کردهاند.
حسینیه قوام، باغ عفیف آباد، باغ دلگشا، باغ کلانتر، باغ بیگلربیگی، خانه زینت الملک و نارنجستان قوام از بناهای تاریخی و آثاری است که به همت این خاندان، در شیراز ایجاد شده و اکنون بهعنوان بناها و آثاری فاخر برجای ماندهاند. ساخت نارنجستان قوام درسال ۱۲۵۷ هجری شمسی توسط محمدعلی خان (قوام المک دوم) آغاز شد و به مدت ۱۰ سال بهطول انجامید و سال ۱۲۶۷ توسط محمدرضا خان (قوامالملک سوم) به اتمام رسید.
نارنجستان قوام اولین بنایی است که درشیراز سقف آن با پوشش فلزی مثل شیروانی پوشش داده شده است. این بنا در زمینی به مساحت ۳ هزار و پانصد متر مربع و با زیربنایی حدود ۹۴۰ مترمربع ساخته شده است. نارنجستان قوام به عنوان «بیرونی» و دارالحکومه و خانه زینتالملک به عنوان «اندرونی» و منزل شخصی کاخ قوام مورد استفاده قرار می گرفته است. این مجموعه در ابتدا شامل کاخ، باغ، حمام، زنجیرخانه، اصطبل و مکتب خانه بوده که زنجیرخانه و اصطبل در جریان حوادث تاریخی و گذر زمان از بین رفته و بقیه سالم و پابرجاست. انواع هنرهای سنتی ایران مانند نقاشی، گچبری، آجرکاری سنتی، مقرنسکاری، کاشیکاری، معرقکاری روی چوب، حجاری و آیینهکاری در نارنجستان قوام، چشم هر بینندهای را مسحور خود میکند.
نارنجستان قوام در سال ۱۳۴۵ هجری شمسی به دانشگاه شیراز واگذار شد. مرمت این بنای ارزشمند تاریخی که از سال ۴۶ آغاز شده است، هنوز در بخشهایی ادامه دارد؛ این مرمتها زیرنظر دفتر فنی حفاظت آثار باستانی سابق و بیشتر در قسمت زیر زمین، دیوارهای حیاط و کف تالارها انجام گرفته است که تا کنون نیز سالانه ادامه دارد. پس از اتمام تعمیرات نارنجستان در اختیار موسسه آسیایی قرار گرفت. شعبه اصلی این موسسه به سرپرستی پروفسور آرتور آپهام پوپ در آمریکا قرار داشت که به دلیل ذوق وعلاقه او به فرهنگ و هنر ایران درسال ۱۳۴۲ هجری شمسی به شیراز منتقل شد. با درگذشت پروفسوردر سال ۱۳۴۸ هجری شمسی اشیاء هنری اهدایی وی به نارنجستان قوام انتقال یافت و از آن زمان تا کنون در موزه نارنجستان قوام نگهداری میشود.
منابع:ایکنا-ایران تورینگ
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.