روستاهای کرج ( معرفی ۷۰ روستای کرج )

روستاهای کرج را در این مطلب به شما معرفی خواهیم کرد. در ابتدا با شهرستان کرج و سپس به معرفی ۷۰ روستای کرج می پردازیم .شهرستان کَرَج یکی از شهرستان‌های استان البرز است. این شهرستان در شرق استان البرز قرار دارد. این شهرستان پرجمعیت‌ترین شهرستان استان البرز و چهارمین شهرستان پرجمعیت ایران است. مرکز این شهرستان، شهر کرج است.

تقسیمات کشوری

محدوده اولیه این شهرستان برابر با استان البرز کنونی بود تا اینکه شهرستان ساوجبلاغ در سال ۱۳۶۸ از کرج جدا شد، البته قلمرو اولیه شهرستان ساوجبلاغ علاوه بر قلمرو کنونی شامل دو شهرستان نظرآباد و طالقان نیز می‌شد، زمانی که استان البرز تأسیس شد، اشتهارد و فردیس نیز بخشی از شهرستان بودند، اما شهرستان اشتهارد در سال ۱۳۹۱ و شهرستان فردیس در خرداد سال ۱۳۹۲ از این شهرستان جدا شدند.
تقسیمات کنونی
این شهرستان شامل دو بخش است به نامهای بخش مرکزی و بخش آسارا.
بخش مرکزی شامل سه دهستان و پنج شهر می‌باشد که عبارتند از:
شهرها: کرج، ماهدشت، کمال‌شهر، محمدشهر و گرمدره.
دهستان گرم‌دره
دهستان محمدآباد
دهستان کمال‌آباد
بخش آسارا شامل سه دهستان و یک شهر می‌باشد که عبارتند از:
شهر: آسارا
دهستان آدران
دهستان آسارا
دهستان نسا

آب و هوا روستاهای کرج

در مقیاس کلی منطقهٔ کرج همانند سایر بخش‌های استان البرز در فصول سرد سال متأثر از سیستم‌های شمالی و شمال غربی و غربی به ویژه جنوب غربی بوده و ریزش‌های جوی آن که از ماه‌های آبان و آذر آغاز و تا اواسط اردیبهشت ماه ادامه دارد، تابعی از فعالیت‌های سیستم‌های فوق می‌باشد.از نظر ویژگی‌های خرد اقلیمی، منطقهٔ کرج از پاره‌ای جهات دارای مختصات شاخصی است که به آن‌ها اشاره می‌شود:
منطقهٔ کرج به لحاظ اقلیمی تحت تأثیر ارتفاعات البرز و درهٔ چالوس و رودخانهٔ کرج قرار دارد که موجب خنک و مرطوب‌تر شدن این منطقه نسبت به تهران می‌گردد و این تمایز تقریباً در تمام طول سال مشاهده می‌گردد. علت اختلاف دمای کرج نسبت به تهران به خصوص در شب‌ها به سبب نزدیکی کرج به ارتفاعات شمالی و سرد شدن شبانهٔ این دامنه‌ها و وزش باد کوه به دشت می‌باشد. دور بودن کرج از دشت کویر نیز موجب برودت و رطوبت بیشتر این منطقه نسبت به تهران در فصول مختلف سال، به ویژه در تابستان می‌گردد. در مورد بارندگی‌های تابستانهٔ کرج می‌توان این‌گونه بیان داشت که گاهی اوقات برخورد دو تودهٔ هوای گرم جنوبی و نسبتاً سرد و مرطوب شمالی که در سطوح فوقانی ناحیهٔ البرز صورت می‌گیرد، موجب می‌گردد که ابرهای جوششی بسیار فعال در منطقه پدید آمده و ریزش‌های رگباری شدیدی را به‌وجود آورد که غالباً همراه با سیل است.

برخی از مشخصه‌های اقلیمی ایستگاه تحقیقات هواشناسی کشاورزی کرج در دورهٔ آماری ۱۳۵۰ تا ۱۳۸۰ به شرح ذیل می‌باشد:
میانگین بارندگی سالیانهٔ کرج حدود ۲۵۱ میلی‌متر با ضریب تغییرات ۲۴٫۱ درصد و حداقل ۸۹٫۳ میلی‌متر و حداکثر ۳۷۴٫۴ میلی‌متر می‌باشد. فصل زمستان با ۴۲٫۳ درصد و فصل تابستان با ۱٫۵ درصد بیشترین و کمترین سهم را در بارش سالیانه بر عهده دارند.

افزایش سطح آلاینده‌ها در کرج
حداقل و حداکثر مطلق دما به ترتیب ۲۰- و ۴۲ درجه و میانگین سالیانه نیز ۱۴٫۱ درجهٔ سانتی‌گراد می‌باشد. ماه تیر با میانگین ۲۶٫۰ درجهٔ سانتی‌گراد و دی با ۱٫۲ درجهٔ سانتی‌گراد به ترتیب گرم‌ترین و سردترین ماه سال محسوب می‌شوند. میانگین تعداد روزهای یخبندان با آستانه‌های صفر، ۵- و ۱۰- به ترتیب ۷۶٫۲۴ و ۷ روز می‌باشد. میانگین سالیانهٔ رطوبت نسبی ۵۲ درصد و میانگین حداکثر و حداقل آن به ترتیب ۷۲ و ۳۸ درصد می‌باشد. جمع تبخیر سالیانه از تشت کلاس A بالغ بر ۲٬۱۸۴ میلی‌متر می‌باشد. دی با متوسط ۲۶ میلی‌متر و تیر با ۳۷۵ میلی‌متر به ترتیب کمترین و بیشترین مقدار تبخیر را دارا هستند. مجموع سالیانهٔ تبخیر-تعرق پتانسیل کیاه مرجع به روش پنمن مانتیث ۱٬۳۰۷ میلی‌متر محاسبه گردیده‌است. میانگین ساعات آفتابی سالیانه در طی دورهٔ آماری برابر با ۲٬۸۹۹ ساعت به ثبت رسیده‌است.
باد غالب در کرج که بر مبنای سه نوبت دیدبانی (صبح، ظهر و عصر) محاسبه گردیده‌است، در جهت شمال غربی بوده و متوسط آن ۳٫۴ متر بر ثانیه می‌باشد. بیشترین سرعت باد در کرج ۲۴٫۵ متر بر ثانیه از سمت غرب و میانگین سرعت باد ۲٫۲ متر بر ثانیه به ثبت رسیده‌است.امروزه هوای کرج به دلیل گسترش شهر و تردد زیاد وسائل نقلیه و وجود کارخانه‌ها و شهرک‌های صنعتی رو به آلودگی است به‌طوری‌که در فصل‌های پاییز و زمستان وارونگی هوا کاملاً قابل لمس بوده‌است.

روستاهای کرج

روستای آزادبر

آزادبر روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. در گذشته بسیار دور بیشتر مردم، عشایر و کوچ نشین و اکثرا در حال مهاجرت بودند. منطقه آزادبر به لحاظ موقعیت جغرافیایی متصل کننده بیشتر روستا های اطراف به کرج بود و حتی کسانی که از مناطق شمالی کشور قصد عزیمت به کرج را داشتند از آزادبر عبور میکردند. همین امر موجب شده بود منطقه آزادبر به علت داشتن موقعیت جغرافیایی مناسب و امن، با توجه به شرایط جوی حاکم در کشور و آب و هوای خوب، میزبان چندین پارچه آبادی باشد.البته بیشتر در فصلهای بهار و تابستان در منطقه حضور داشتند و پاییز و زمستان ب علت بارش برفهای سنگین و صعب العبور بودن مناطق کوهستانی به مناطق گرمسیر کوچ میکردند. کم کم با پیشرفت زمان و رشد جمعیت و شیوع بیماریهای واگیر دار، زندگی در چنین منطقه ای سخت و منطقه به مرور زمان خالی از سکنه شد و فقط مردم روستای آزادبر ماندگار شدند. شغل اصلی مردم روستا دامداری و کشاورزی است.
این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۱۱ نفر بوده‌است. مردم آزادبر به زبان طبری صحبت می‌کنند.البته به دلیل شرایط جوی و آب و هوایی در فصل سرما این روستا خالی از سکنه میباشد.

روستای آسیاب‌درگاه

آسیاب‌درگاه روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. یکی از روستاهای لورا می باشد که در طول جغرافیای ۵۱ درجه و ۱۸ دقیقه و عرض جغرافیای ۳۶ درجه ۰۶ دقیقه قرار دارد.ارتفاع این روستا از سطح دریا ۲۲۱۰ متر می باشد که سیزدهمین روستا از لحاظ ارتفاع از سطح دریا در منطقه لورا می باشد.آب هوای متنوع و دوربودن از جاده اصلی چالوس ،مکانی دنج و آرام را برای اهالی و مهمانان فراهم آورده است.این روستا بهار و تابستای نمدار و خنک ،پاییزی رنگارنگ و سرد و زمستانی سپید با برف های سنگین دارد که در جای خود بسیار نادر هستند.آسیابدرگاه از دو واژه (آسیاب) و (درگاه)به معنای بیرون تشکیل شده است.علت نامگذاری این روستا آن است که مکان آسیاب در زمینی خارج از روستا موسوم به چل سر قرار گرفته است.
حدود این روستا از شمال به گردنه تاریک نو ، گو وییر ، هلی چال ، مگس چالک و از جنوب به سریچال ، دهانه کفو ، زرد غار ، گلرد ، تلاورد ، گوچال ، و گردنه ویرنو و از شرق به رودخانه کرج (کندوان) و از غرب به ارتفاعات نیا در محدوده آزادبر می باشد.روستاهای وله در شمال ، امام چشمه (شاهپل) در شرق ، کهنه ده و آزادبر در غرب و روستای کوشکک در جنوب با آسیابدرگاه هم جوار می باشند.این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۰۰ نفر بوده‌است.

روستای ابهرک

ابهرک روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. ساکنین ابهرک تات‌زبان هستند و تاتی را با گویش طالقانی صحبت می‌کنند.این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۹۰ نفر بوده است.

روستای ادران

ادران روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۹۱ نفر بوده‌است.مردم روستای ادران تات هستند و زبان‌شان تاتی است.

روستای ارنگه

ارنگه بزرگ که در ۱۵ کیلومتری جاده چالوس که داری ۷ روستا است از توابع بخش آسارا شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است. اولین روستای این منطقه به اسم ارنگه می‌باشد و بقیه روستاها به ترتیب قید می‌شود ابهرک، جوراب یا گورآب، سرزیارت، جی که در محاوره روستایی منطقه به آن گی گفته می‌شود، سیجان و آخرین روستای ارنگه بزرگ خور است که پیست اسکی خور در آن قرار دارد.

از جمله مکان‌های دیدنی منطقه ارنگه، آبشار خور، دره هفت چشمه گی و پیست اسکی خور است که جهت دسترسی به منطقه ارنگه، پس از ورود به جاده چالوس از سمت کرج در کیلومتر ۱۵، در جهت راست تابلویی می‌باشد که شما را به سمت این روستا ارنگه هدایت می‌کند که از داخل این روستا می‌توانید به روستاهای دیگر هم بروید ولی یک مقداری مشکل است. ولی برای راحتی راه باید دو کیلومتر جلوتر از روستای ارنگه اگر از وردی خوزنکلا وارد شده و جاده دست راستی قبل وارد شد به روستا را ادامه بدهید راحت‌تر به روساهای ارنگه بزرگ دست رسی خواهید داشت.زبان اصلی مردم ارنگه و روستاهای منطقه زبان فارسی با لهجه خاصه این منطقه است. از دیرباز نام ارنگه به سیب بسیار خوش طعم آن و چشم انداز زیبا و مردمان متشخص و مهربان آن مشهور بوده است.
موقعیت روستای ارنگه
روستایی زیبا و خوش آب و هوا و با تاریخی کهن در ۱۸ کیلومتری شهرستان کرج قرار دارد. محله کالارگر یکی از محلات این روستا می‌باشد. این روستا دارای قبرستان قدیمی می‌باشد که به وضوح می‌توان سنگ‌های بسیار قدیمی و کهن را مشاهده کرد. تپه‌ای به نام کارنه در این روستا وجود دارد که بسیار تاریخی و با قدمت زیادی می‌باشد.
ارنگه دارای باغات بسیاری می‌باشد که از مهم‌ترین میوه‌های آن به سیب زرد، گیلاس، آلبالو، گردو، گلابی و توت می‌توان اشاره کرد. لازم است ذکر شود فاصله ارنگه تا خیابان اصلی (جاده چالوس)۲ کیلومتر می‌باشد که آسفالت می‌باشد. در حال حاضر ارنگه بزرگ به صورت دهکده‌ای زیبا و خانه‌هایی ویلایی بوده و قیمت زمین در آن رو به افزایش است.این روستا در ۱۵ کیلومتری کرج مرکز استان البرز قرار داشته و براساس سرشماری سال ۱۳۹۵جمعیت آن ۱۱۱ نفر بوده‌است.
ارنگه شامل روستاهای: گوراب، ابهرک، سیجان، سرزیارت جی. چاران و خور می‌باشد که به مجموعه آن‌ها ارنگه و به مرکز آن‌ها ارنگه بزرگ می‌گویند.ارنگه از دیر باز مرکز حکومتی منطقه بوده و بخش آسارا یکی از توابع ارنگه بوده و در اسناد ثبتی آن به عنوان دهستان ارنگه جزو منطقه ۵ تهران درج گردیده‌است.

روستای امام‌چشمه

امام‌چشمه روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۵۹ نفر بوده‌است.

روستای اویزر

اویزر روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۸۷نفر (۶۳ خانوار) بوده‌است.زبان مادری ساکنین روستای اویزر تاتی است.

روستای ایگان

آیگان روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. تاتی زبان رایج در آیگان است.این روستا از توابع بخش آسارا می‌باشد‌.جمعیت این روستا در سرشماری ۱۳۹۵ ، ۱۸۶ نفر (۶۹ خانوار) بوده است.

روستای باغ پیر

باغ پیر روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است.مردم روستای باغ پیر به زبان قدیم کرج یعنی تاتی سخن می‌گویند.این روستا در دهستان گرمدره قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۹۴ نفر بوده‌است.

روستای بیلقان

بیلقان روستایی واقع در شمال شرقی استان البرز می‌باشد.بیلقان (در تلفظ گفتاری: بیلاقان/ بیلِقون) در ۴ کیلومتری شهر کرج و در نزدیکی منطقه عظیمیه و در ابتدای جاده چالوس واقع شده و روستای حسین‌آباد، باغ پیر و بهمنیه از توابع ده بیلقان می‌باشد. بیلقان دارای آثار تاریخی نیز می‌باشد که حمام بیلقان و کوره آجر پزی بیلقان از جمله این بناهاست لازم است ذکر شود حمام بیلقان مربوط به دوره قاجاریه می‌باشد و کوره آجرپزی بیلقان نیز مربوط به دوره صفویه است.تونل و پلی به ارتفاع حدود ۵۰ متر در این شهرک وجود دارد که جاده چالوس را به ابتدای اتوبان تهران – کرج متصل می‌کند که به همین علت این ده نه چندان پرجمعیت را به پیشرفت‌هایی رسانده‌است.
بیلقان بیش از هزار نفر جمعیت دارد و بعلت نزدیکی به رودخانه کرج دارای شرایط خوبی برای سکونت است.بیلقان دارای سازمان آب و تصفیه خانه، مرکز مخابرات، خانه بهداشت، سالن ورزشی (شهدای بیلقان)، دو پارک تفریحی (بیلقان و امیرکبیر) مجتمع آموزشی شهید ولیزادگان، مقبره پیر و حمام قدیمی می‌باشد. حمام قدیمی بیلقان که تا حدود پنجاه سال پیش استفاده می‌شده و مقبره پیر (واقع در باغ پیر) مربوط به قرن هشتم هجری است.تصفیه خانه سازمان آب بیلقان با تصفیه اولیه آب رودخانه کرج و طالقان آب را از طریق لوله‌های آبرسانی برای تصفیه کامل و شرب مردم تهران به تصفیه خانه کن ارسال می‌نماید. مرکز مخابرات شهرها و روستاهای واقع در جاده چالوس در بیلقان مستقر است.پیران منطقه هنوز هم با گویش محلی بیلقان که همان گویش تاتی معروف است با یکدیگر سخن میگویند.

روستای پل خواب

پل خواب روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در بخش آسارا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۷۳۷ نفر (۹۹ خانوار) بوده‌است.

روستای پورکان

پورکان روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. تاتی زبان مردم روستا است. اين روستا در جاده چالوس واقع شده است.این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۶۳ نفر (۸۹خانوار) بوده‌است.

روستای تکیه سپهسالار

تکیه سپهسالار روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. تاتی زبان مادری مردم روستای تکیه سپهسالار است.گویش تاتی مردم این روستا مانند تاتی رایج در شهر آسارا است.روستای سپهسالار (روستای تکیه سپهسالار) در ۴۳ کیلومتری شمال شهر کرج و به فاصله ۵ کیلومتری غرب جاده آسفالت کرج-چالوس قرار دارد. بیشتر سنگ کوه‌های اطراف این روستا سرخ رنگ هستند.
بنا به گفته اهالی محل، وجه تسمیه نام روستای سپهسالار، برگرفته از نام امامزاده ای است به همین نام که به گفته متولی و خادم این امامزاده، از نوادگان مولا علی (ع) است و سپهسالار لشکر حضرت معصومه (ع) بوده که به زیارت امام رضا (ع) می‌رفته‌است. وی در الموت اشکور گیلان، در جنگی شکست می‌خورد و سپاه متواری می‌شود. خود نیز در آسارا زخمی می‌شود و به غار کوهی پناه می‌برد و در همان‌جا کشته می‌شود.این روستا در دهستان آسارا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۴۴نفر (۱۱۷ خانوار) بوده‌است.

روستای جورآب

گورآب (نام قدیمی به تاتی : جوئَر اِوُ = آب بالا) روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۴۷ نفر بوده‌است.
مردم جورآب شیعه مذهب هستند و زبانشان تاتی است.

روستای جی

جی (( گی ))(کرج) روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۰۰ نفر (۴۰ خانوار) بوده‌است.
” معنی نام گی یا جی”
با سلام.حتما همه ی شما دوستان حداقل یک بار به اینکه معنی اسم روستا چه هست فکر کرده اید.و اینکه اسم اصلی روستا سرانجام کدامیک از این دو کلمه هست. خوشبختانه در دنیای امروز موتورهای جستجوی اینترنت کمک زیادی برای جمع آوری اطلاعات کرده اند .با یک جستجوی ساده در گوگل معانی مختلف کلمه ” گی” در فرهنگهای مختلف لغت در اختیار ما قرار می گیرد .که برخی از معانی عبارتند از آبگیر ، تالاب ، شمر(حوض کوچک) مرد.
با توجه به معانی فوق به نظر میرسه که آبگیر یا محل پرآب در مورد دلیل نام گذاری روستا به اسم “گی” صحیح تر باشه چرا که روستا با توجه به جغرافیای موجود دارای چندین چشمه سار دائم و فصلی هست و عمق کم چاه های احداث شده هم نشان از قرار گرفتن روستا بر روی صفحه های پرآب زیر زمینی هست.
به نظر میرسه که با ورود اسلام و ترویج زبان عربی در صده های میانه قمری از آنجا که حرف “گ”در زبان عربی وجود ندارد برای نوشتن ” گی ” را ” جی” استفاده نموده اند .زبان رایج در این روستا و دیگر روستاهای منطقه تاتی است.ریشه ی زبان روستای جی تاتی است.
تات به بخشی از مردم ایران گفته شده که از خراسان تا آذربایجان زندگی می کرده اند .و ریشه آنها به قوم ماد باز میگردد و زبانشان تاتی نام دارد که نوعی از زبان فارسی بوده البته در مناطق مختلف لهجه های مختلف در زبان تاتی وارد شده است اما همچنان ریشه زبان روستاهای البرز و بخش آسارا تاتی می باشد.در زیر تعدادی از روستاهای استان البرز که به زبان تاتی گفتگو می کنند ذکر می شود.
روستاهای جی ،آزادبر،ابهرک ،ادران، ارنگه پورکان،تکیه سپهسالار، جور آب، چاران،حسن‌کدر،خوارس،خور،خوزنکلا ،درده، دروان، سرخه‌دره ،سر زیارت، سرودار ،سیاه کلان ،سیجان، سیرا، شهرستانک، کلوان، کلها، کندر، مورود ،میدانک، نسا، نشترود، نوجان، وارنگه‌رود، واریان، ورزن، مروت اوا(پسوند اوا در زبان تاتی همان آباد است) و روستاهای مرادتپه، تات زبان هستند. در دامنهٔ جنوبی رشته کوه البرز رودبار الموت و اکثر مردم شهرستان طالقان تات زبان هستند.

روستای چاران

چاران روستایی زیبا واقع در بخش آسارا – شهرستان کرج – استان البرز ( در منطقه ای موسوم به ارنگه وار که شامل ۸ روستا میباشد )در نزدیکی سد امیر کبیر است که یکی از این مناطق بکر و بعضا دست نخورده در ایران ، که خود بهشتی وصف نشدنی است .این روستا در ۲۷ کیلومتری شمال خاور کرج و ۸ کیلومتری خاوری مسیر جاده چالوس بوده و از خروجی خوزنکلا در جاده ای بطول حدود ۷ کیلومتر به روستای زیبای چاران در کوههای البرز واقع شده است .روستای چاران یک روستای کوهستانی با آب و هوای معتدل است. مردم روستا به زبان تاتی سخن می‌گویند.و عمده فعالیت ساکنین آن باغداری و دامپروری میباشد .
در روستای چاران چندین مکان طبیعی و تاریخی وجود دارد که بازدید از آنها برای گردشگران بسیار جذاب جلوه می کند.برای رسیدن به روستای چاران از شهرستان کرج به سمت جاده چالوس پس از طی مسیر ۲۰ کیلومتر نرسیده به سد کرج و در منطقه‌ای بنام آدران و بعد از پلیس راه آدران به سمت راست که تابلوی خوزنکلاء در مسیر جاده دیده می‌شود و پس از طی کردن جاده آسفالته پر پیچ و خم به دو راهی پیست اسکی خور که به سمت راست ادامه مسیر می‌دهیم می‌رسیم که این جاده به روستای چاران منتهی می‌شود.
در ابتدای مسیر روستای خور و در کنار روستای جی، آبشاری به نام آبشار چاران در نزدیکی روستایی به همین نام واقع گشته‌است. دره فرعی چاران به موازات دره خور قرار گرفته و از یک رودخانه پرآب و آبشاری زیبا برخوردار است. روستای چاران یک روستای کوهستانی با آب و هوای معتدل است. این روستا جزء دهستان ارنگه شهرستان کرج در ۲۷ کیلومتری شمال خاور کرج و ۸ کیلومتری خاوری راه کرج به چالوس واقع است. ابتدای جاده کرج چالوس جاده فرعی به طول ۸ کیلومتر در مسیر خور غرب و ارتفاعات چشمه‌شاهی و پهنه‌سار، دره فرعی چاران به موازات دره خور و در قسمت جنوبی آن قرار دارد. مسیر رسیدن به آبشار، پوشیده از باغات و مزارع است. آبشار چاران ارتفاعی حدود ۱۰ متر دارد. از روستای چاران تا محل آبشار، سرسبز است و با حداکثر یک ساعت پیاده‌روی می‌توان به آن رسید. پوشش سبز پلکان‌های این آبشار بسیار زیباست.
از دیگر جاذبه های این روستا قله پهنسار ( پهنه حصار ) میباشد که در گذشته های دور بعنوان ییلاق اهالی روستا و همچنین مرتع جهت دامپروری مورد استفاده قرار میگرفت و آثار بناهای ایجاد شده در آن زمان هنوز در منطقه پهنسار قابل رویت میباشد . همچنین در قله پهنسار امامزاده بی بی کوهسار ( بی بی زرین قمر – نقل است که ایشان یکی از خواهران امام هشتم شیعیان هستند ) واقع شده است که از گذشته های دور مورد احترام و توجه خاص اهالی بوده و به همت اهالی این روستا بقعه ای ساخته شده که دارای ۲ اتاق میباشد که در یکی بعنوان امامزاده نمادهای متبرک بی بی زرین قمر و اتاق دیگر بعنوان استراحتگاه مورد استفاده قرار میگیرد .
برای صعود به قله پهنه‌سار در حدود پنج ساعت از دل مسیری کوهستانی میبایست عبور نمود تا به قله رسید. مسیری که خسته کننده جلوه می کند اما با عبور از آن و رسیدن به امامزاده می توان با فضایی معنوی همراه شد و خستگی را از تن به در کرد.
در این روستا یکی از ایستگاه‌های زلزله نگاری متعلق به پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله نیز وجود دارد. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۰۸ نفر بوده‌است.

روستای حسن‌کدر

حسنکدر روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. روستا حدوداً در کیلومتر ۶۰ جاده چالوس قرار دارد.این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۵۹۲ نفر بوده‌است.مردم روستای حسنکدر به زبان ایرانی دری وپهلوی سخن می‌گویند.

روستای خوارس

خوارس روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است. زبان رایج در روستای خوارس زبان تاتی است.این روستا در مسیر جاده آتشگاه به نوجان در ۴۰ کیلومتری شمال غربی کرچ و فرعی دوران – خوارس قرار دارد. برای رفتن به این روستا می بایست از باغستان به روستای آتشگاه و از آنجا به روستای خوارس رفت.این روستا در دهستان کمال‌آباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۶ نفر بوده‌است.

روستای خور

خور روستایی از توابع شهر کرج در استان البرز می‌باشد. در ۱۷ کیلومتری شهر کرج و در مسیر جاده چالوس بوده و از جاده انحرافی خور به خوزنکلا به طول ۵ کیلومتر به روستای خوش آب و هوای خور در دل کوه‌های البرز می‌رسیم. پیست اسکی خور به طول ۱۸۰۰ متر و داشتن ۱۸ میله طولانی‌ترین پیست اسکی ایران می‌باشد. ازنظر جاذبه های گردشگری، این منطقه بسیار جذاب می باشد . اهالی خور مانند دیگر ساکنین منطقه به زبان تاتی صحبت می‌کنند. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۹۳ نفر بوده‌است.
جاذبه‌های گردشگری روستای خور
روستای خور البرز از توابع شهر کرج در استان البرز و در ۱۷ کیلومتری کرج و در مسیر جادهٔ چالوس قرار دارد. این روستا افزون بر طبیعت زیبا دارای پیشینهٔ تاریخی نیز است. به نظر می‌رسد نامگذاری روستای خور به دلیل آب و هوای خوب و مناسب، ابتدا از واژگان خوب یا خرداد گرفته شده و با مرور زمان تبدیل به خور شده‌است. از جاذبه‌های روستای خور می‌توان به «آبشار خور»، «پیست اسکی خور» اشاره کرد. این پیست به طول ۱٬۸۵۰ متر و داشتن ۱۸ میله طولانی‌ترین پیست اسکی ایران است. از دیگر جاذبه‌های این روستا، «قله گندم چال»، «بقعهٔ امامزاده شاهزاده عسکری» و «تپهٔ دژبر» است.
آبشار خور البرز
آبشار خور در مجاورت روستای خور در استان البرز و در فاصلهٔ ۱۷ کیلومتری جادهٔ کرج-چالوس واقع شده‌است.
پیست اسکی خور (Khur Ski Resort)
پیست اسکی خور با ارتفاعی در حدود ۲٬۸۰۰ تا ۳٬۰۰۰ متر از سطح دریا، در استان البرز و در نزدیکی سد امیرکبیر (سد کرج)، در کنار روستای تاریخی خور جای دارد. برای رسیدن به این پیست اسکی در ۲۳ کیلومتری جادهٔ کرج-چالوس، پیش از ورودی تأسیسات سد امیرکبیر، باید از راه فرعی مسیر را به سمت غرب پی گرفت و از روستاهای ارنگه و روستای جی گذر کرد.
قلهٔ گندم‌چال
قلهٔ گندم‌چال (پهنه‌سار یا پشته‌بند) در کوه‌های روستای خور البرز است. این قله از قله‌های البرز مرکزی به ارتفاع ۳٬۶۰۰ متر در بین جادهٔ چالوس و جادهٔ سولقان قرار گرفته‌است. قلهٔ پهنه‌سار از شمال به قله‌های شهرستانک، از غرب به روستای خور و جادهٔ چالوس، از شرق به دهکدهٔ سنگان و جادهٔ سولقان و از جنوب به منطقهٔ وردآورد منتهی می‌شود. این منطقه به هیچ عنوان بدون تجهیزات حرفه‌ای کوهنوردی قابل دسترس نیست.
بقعهٔ متبرکه امامزاده شاهزاده عسکری (ع)
این بقعه در جنوب غربی روستای خور، ارنگه در مسیر جادهٔ چالوس قرار دارد. ساختمان این مکان زیارتی از یک بنای کوچک چهارگوش و ایوانی در چهار طرف آن تشکیل شده که ضریح چوبی امامزاده در آن نصب شده‌است.
تپهٔ دژبر
تپهٔ دژبر در اسناد باستانی ادارهٔ میراث فرهنگی به همین نام به ثبت رسیده است نیز قرار دارد.

روستای خوزنکلا

خوزنکلا روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. تاتی زبان ساکنین روستای خوزنکلا است.این روستا در ۱۸ کیلومتری جاده چالوس قرار دارد و با عبور از جاده ای فرعی به طول ۸۰۰ متر به روستای خوزنکلا می‌رسیم. در بخش ابتدایی روستا باید از یک پل عبور کنیم که بر روی رودخانه کرج ساخته شده‌است. همچنیم درخت تبریزی کنهسالی در ورودی روستا جلوه گری می‌کند. قدمت محل فعلی این روستا به حدود ۳۰۰ سال و به زمان ناصر الدین شاه می‌رسد که شاه ایران برای ییلاق با خدم و حشم عزم جاده چالوس می‌کرد تا در کاخ خود واقع در روستای شهرستانک اتراق نماید.در چهار طرف روستای خوزنکلا رشته کوه‌های مختلفی قرار دارد که هر کدام به مسیر روستای دیگری می‌رسد.

چون این روستا در کنار رودخانه کرج واقع شده، از زمان‌های دور خطر سیل و طغیان رودخانه مردم آنرا تهدید کرده‌است. قدیمی‌های روستا می‌گویند این روستا تا کنون ۷ بار سیلاب عظیم را تجربه کرده‌است و شدت سیل به اندازه ای بوده که همهٔ خانه‌ها و احشام آنها را با خود می‌برده‌است و هر بار اهالی روستا مجبور می‌شده‌اند منازل جدید خود را در نقاط مرتفع تر بسازند اما به مرور زمان و پس از چندین دهه نبود سیل، دوباره مردم روستا تا کنار رودخانه به آبادانی پرداخته‌اند، تا اینکه باز سیل و طغیان رودخانه گریبانشان را گرفته‌است. پس از ساخت سد امیر کبیر بر روی رودخانه کرج در سال ۱۳۴۲ (که اولین سد چند منظوره در ایران بود) سیلاب مهار گردید.این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۷۵۳ نفر بوده‌است.

روستای درده

درده (کرج) روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. مردم درده تات هستند و به زبان تاتی سخن می‌رانند .این روستا در دهستان آسارا قرار دارد و ب براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۸۴ نفر بوده‌است.

روستای دروان

روستای دروان یا دوروان روستای زیبا و ییلاقی دروان از توابع بخش مرکزی شهرستان کرج و استان البرز می‌باشد.این روستا در ۲۲ کیلومتری شمال غربی کرج قرار گرفته‌است. جاده روستای دروان از منطقه باغستان کرج آغاز میگردد و پس از عبور از روستاهای آتشگاه، نوجان و خوارس به این روستای زیبا می‌رسد.برخی معتقدند علت نامگذاری این روستا وجود دو رودخانه بزرگ (گت روخانه) و رودخانه کوچک (خورد روخانه) میباشد و نام روستا از ترکیب “دو” و “روان” تشکیل شده‌است که با ترکیب این دو واژه، دروان خوانده می‌شود.

اهالی روستا زبان تاتی را با گویشی نزدیک به طالقانی صحبت می‌کنند.روستای دروان دارای محصولات باغی متنوع و بی نظیر مثل گیلاس، آلبالو، سیب، گردو و … میباشد.دروان، بالاترین روستا در مسیر رود دروان است و جاده دسترسی هم با رسیدن به این روستا پایان می یابد. آب چشمه‌های اطراف دروان، از سبک‌ترین و خوشگوارترین آب‌های طبیعی و معدنی موجود در منطقه است و سختی بسیار کمی دارد که در مواردی، یک رکورد به شمار می آید.۱۸۲ نفر

روستای دوخانواری

دوخانواری، روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان آسارا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۳ نفر بوده‌است.

روستای راشته

راشته از روستاهای ماهدشت در بخش مرکزی شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است.که امروزه به نام «کوی راشته» به عنوان محله‌ای از شهر ماهدشت درآمده است.کوی راشته واقع در جنوب شهرستان ماهدشت استان البرز، از طرف شرق در مجاورت صفادشت و ملارد و شهرستان شهریار استان تهران و از طرف غرب، شهرستان اشتهارد و بوئین زهرا استان قزوین قرار دارد.
پیشینه
فرهنگ جغرافیایی ایران ج ۱ در مورد راشته می‌نویسد: راشته دهی است جزء دهستان حومه ٔ شهرستان کرج، در ۲۲هزارگزی جنوب باختری کرج، کنار راه عمومی کرج به اشتهارد. این ده در جلگه قرار گرفته، هوای آن معتدل و سکنه ٔ آن ۸۶ تن است که به زراعت اشتغال دارند. آب آن از قنات تأمین می‌شود و محصولات آن غلات، چغندرقند، بنشن، و میوه‌های مختلف است و دارای باغستان‌ها و راه ماشین‌رو است.سطح بالای آب‌های زیرزمینی این منطقه و سرازیر شدن آن‌ها در دهه‌های گذشته باعث به وجود آمدن مناطق سرسبز و باغات فراوان شده بود. در راشته تپه‌هایی باستانی وجود داشت که امروزه با ساخت‌وساز تخریب شده‌اند.تپه‌های باستانی راشته به سده ۵ تا ۹ ه. ق مربوط است.

روستای ری زمین

ری زمین،روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان آسارا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۶۴ نفر بوده‌است.

روستای سرخه‌دره

سرخه دره روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. مردم سرخه‌ده مانند دیگر روستاها به زبان تاتی صحبت می‌کنند.این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن۱۸۳ نفر بوده‌است.

روستای سرزیارت

سرزیارت روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۹۹ نفر بوده‌است.مردم روستا مسلمان و شیعه مذهب هستند و به زبان تاتی سخن می‌گویند.

روستای سرک

سرک (سَرَک) روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. گویش آبادی سرک گویش قصرانی (تاتی و مخلوطی از طالقانی و مازندرانی) است.این روستا از روستاهای جاده چالوس می‌باشد.مسافت این روستا از اول جاده چالوس ۶۰ کیلومتر می‌باشد و قبل از روستای شهرستانک واقع شده‌است.مسافت تهران از ابتدای آزاد راه تهران – شمال (تقاطع بزرگراه آزادگان و بزرگراه همت) تا این روستا حدود ۳۷ کیلومتر می‌باشد.این روستا در دهستان آسارا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۹۲ نفر بوده‌است.

تاریخچه و دین مردم منطقه
منطقه قصران شامل دو بخش بنام‌های قصران داخل (درونی یا علیا) و قصران خارج (بیرونی یا سفلی) می‌باشد که قصران علیا همان لواسانات تاریخی است که شامل شهرهای لواسان، فشم، میگون، آسارا، شمشک، بخش‌های رودبارقصران، جاجرود و آسارا، شهرستان پردیس، دهستان لواسان کوچک، دهستان لواسان بزرگ، دهستان سیاهرود، شهرستانک، سرک، لورا و دشت لار بوده و مناطق کوهستانی و ییلاقی – تفریحی فراوانی از جمله پیست اسکی شمشک، دیزین و پیست اسکی دربندسر را نیز فراگرفته است. قصران سفلی یا بیرونی همه محدودهٔ شهر تهران، کن، سلوقان، طرشت، شهر شمیران شامل تجریش، جماران، نیاوران، ولنجک و غیره و نواحی مختلف شهر تهران بجز شهرری را در بر می‌گیرد.
مناظر آبادیهای واقع در سوی خاور به باختر این محل، و همچنین چکاد دماوند از آنجا بسیار زیبا و دیدنی است. دیه‌های شهرستانک و سرک و باغها و مزارع جالب آنها در باختر و دیه آهار و میگون و اوشان و باغهای باصفای آنها در خاور به خوبی دیده می‌شود. در جنوب خاوری آتشگاه در فاصله چهار کیلومتری به خط راست، در میان دره ای خرم و مصفا و باغهای سرسبز فرخ بخش، آثار و بقایا و رسوم و آبادیی کهنه و قدیمی به چشم می‌خورد، که آن را اکنون به سبب خوشی و گوارایی و خنکی آبش «شکراب» نامند، که به شوندهایی که در همین بحث خواهد آمد به عهد باستان به آتشگاه وابسته بوده و «ارنگیز» یا «ارنگیزان» نام داشته‌است؛ و به دوره اسلامی نیز هم‌اکنون بقعه پنج تن از سادات و امامزادگان مدفون در آنجا است.

دوره پیش از اسلام
با مطالعه متون قدیمی دربارهٔ دین و سیر تحولات آن در منطقه ری و قصران یا تهران و شمیرانات کنونی ، در می‌یابیم که ساکنان نخستین این پهنه در آغاز ، ظاهراً آتش ، آسمان ، باد و … و نظیر آن را مقدس می‌شمردند و خدایی را که مظهر هر یک از آنان بوده می‌پرستیدند ، پس از آن نشانه‌هایی از ایمان ساکنان ری و قصران به < اهورامزدا > وجود دارد. پیش از ظهور زرتشت ، مردمان این ناحیه پیرو آیین مغان که خاستگاه آن از همین پهنه بوده‌است بوده اند. از زمان مادها و هخامنشیان که مغان آیین زرتشت را پذیرفتند ، این دین در نواحی ری ، قصران و دماوند رواج یافت. در سراسر این دوره تا دوره اسلامی دین مردمان مناطق ری ، قصران و دماوند دین زرتشت بود. در مورد زمان زندگی زرتشت نظرات مختلفی ابراز شده اما در مورد قصران وجود قبرستان قیطریه ، آهار و ایگل متعلق به ۳ هزار سال پیش نشان می‌دهد ظهور زرتشت بعد از قرن نهم پیش از میلاد بوده ، چون در زمان زرتشت مرده را به خاک نمی‌سپردند ، در حالی که می‌دانیم دین مردمان این منطقه زرتشتی بوده و قبرستان‌ها متعلق به ۳ هزار سال پیش ، که می‌بایست دین زرتشت نیز قبل از این عدد بوده باشد. در زمان اسکندر و جانشینانش < سلوکیان > دین مردم زرتشتی بوده اما این دین مورد بی‌توجهی و بی اعتنایی حاکمان جدید قرار گرفت. اجرای احکام آن سست شد و کانون آتشکده‌ها رو به خاموشی گذاشت.

این امر در مورد ری و پیرامون آن که مرکز مغان و رهبران مذهبی بود ، شدت بیشتری داشت. در زمان اشکانیان نیز دین به صورت سابق بود و رونقی پیدا نکرد، تا اینکه در زمان ساسانیان ، آیین زرتشت ، دین رسمی کشور شد ، که ری و مناطق پیرامون آن از اهمیت خاصی برخوردار شد. در آغاز این دوره دین زرتشت در سراسر ناحیه قصران رونق فراوانی داشت و از بین ایزدان ، ایزد ناهید با اعتقادی خاص مورد تقدس و تکریم بود. بطوری که در کوشه و کنار این نواحی بناهای دینی به وجود آمده ، مانند آتشگاه قصران (قلعه دختر ، قصر دختر ، قزل ماما ، و دیگر موارد) بین آهار و شهرستانک که بنای نیمه ویران آن هنوز پا برجاست ، خاتون بارگاه بر فراز کوهی به همین نام در گرمابدر ، قلعه هفت دختران و قلعه ای در کمردشت لار و بنایی در شمال ری در دامنه کوه سه‌پایه در قصران خارج که اکنون به نام بقه بی بی شهربانو شهرت دارد منتسب به ایزد بانوی ناهید هستند.

دوره اسلامی و پس از آن
همان‌طور که در سطرهای پیش اشاره شد ، اصولاً پهنه قصران در تحولات و حوادث سیاسی تابع جریان‌هایی بوده‌است برای ری و دماوند نیز پیش می‌آمد. اما در مورد پذیرش اسلام تفاوت بین ری و قصران خارج با داخل دیده می‌شود. بطوری که پس از تصرف ری توسط نعیم بن مقرن در سال ۲۲ هجری ابتدا مردم ری مانند ذمیان (اهل ذمه) پرداخت جزیه و خراج را پذیرفتند ، کم‌کم با گذشت زمان و رواج بیشتر اسلام در ری ، رفته رفته آبادی‌های واقع در قصران خارج یکی پس از دیگری به دین اسلام درآمدند. اما در قصران داخل وضع به گونه دیگری بود بطوری که دین زرتشت حتی به هنگام افول در ری و قصران خارج در قصران داخل از رونق فراوانی برخوردار بود و تا مدت‌ها اسلام در بسیاری از نقاط کوهستانی البرز راه نیافت و فقط مردم جزیه و خراج به حاکم مسلمان پرداخت می‌کردند. از قرن سوم قدرت مازیار در نواحی کوهستانی طبرستان ، رویان ، دماوند ، قصران فزونی گرفت و مأمون حکومت مناطق کوهستانی را به او سپرد و نام اسلامی محمد را برای او برگزید. چون پذیرش اسلام از طرف مازیار سوری و مصلحتی بود در زمان او دین زرتشت پابرجا و آتشکده‌ها فروزان بود. بعد از آن طاهریان بر این منطقه مسلط شدند ، در زمان طاهر بن عبدالله پاره ای از اتشکده‌ها خاموش شد. با روی کار آمدن علویان به خواسته بزرگان محلی ، حسن بن زید علوی در سال ۲۵۰ هجری برای دعوت مردم به اسلام به نواحی دماوند و فیروز کوه و قصران رفت ، مردم ضمن پذیرش اسلام با او بیعت کردند.

روستای سرودار

سرودار روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. ساکنین سرودار به زبان تاتی صحبت می‌کنند.این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۱۹ نفر بوده‌است.

روستای سیاه کلان

سیاه کلان روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است.که تا رجایی شهر حدود ۳ کیلومتر فاصله دارد. مرزهای این روستا از شمال به کوه های دوبرار و از شرق بیجی کوه و از غرب به روستای آتشگاه و از جنوب به بلوار موذن رجایی شهر منتهی می شود.این روستا در دهستان کمال آباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۷۱۲ نفر بوده‌است.تاتی زبان گفتاری مردم روستای سیاه کلان است.

روستای سیجان

سیجان روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا دارای طبیعتی بسیار زیبا است که مقصد بسیاری از مسافران در روز های جمعه و آخر هفته است.این روستا دارای باغ های متعددی است که در آن میوه هایی نظیر گیلاس،آلبالو،گردو و…زراعت میشود. در این روستا ،در روز عاشورا و تاسوعا مراسم های اصیلی برگزار میشود. زبان رایج در سیجان مانند روستاهای مجاور تاتی است كه كلمات اصيل در گويش اين منطقه ريشه در زبان کردی دارد.این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۵۶۱ نفر بوده‌است.نکته قابل تامل در این باب این است که این روستا به دلیل نزدیکی به شهر جمعیت ثابت زیادی نداشته و اکثرا‌ به دلیل تعطیلات به این روستا می آیند.

روستای سیرا

سیرا روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. مردم روستای سیرا (مانند دیگر روستاهای بخش آسارا) به زبان تاتی سخن می‌گویند.این روستا در شهر آسارا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۹۶ نفر بوده‌است.

روستای شلنک

شلنک روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. مردم شلنک به گویش قصرانی زبان مازندرانی صحبت می کنند.این روستا در دهستان آسارا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۸۲ نفر بوده‌است. مردم شلنک به گویش قصرانی زبان مازندرانی صحبت می کنند.

روستای شهرستانک

شهرستانک، روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. شهرستانک در قدیم مرکز بخش کن بوده که در اواخر سال ۱۳۲۶ ه‍.ش دهستان شمیران تبدیل به بخش و دهستان‌های ارنگه و لورا و شهرستانک ضمیمه بخش کرج شده‌است.این روستا در ۵۵ کیلومتری شمال خاوری کرج و در مرز استان‌های البرز و تهران جای گرفته‌است. بلندای این روستا از سطح دریا ۲۱۹۰ متر و آب و هوای آن در زمستان سرد و تابستان معتدل و دلپذیر است.شهرستانک یعنی شهر کوچک؛ همان‌طور که از نامش پیداست، منطقه‌ای بزرگ و آباد است. می‌گویند این ده بزرگ، در زمان پادشاهی قباد از سلسله ساسانی پایه‌گذاری شده است. آب چشمه‌سارهای این منطقه بسیار گواراست.
مردم شهرستانک به گویش قصرانی زبان مازندرانی صحبت می‌کنند.حسین کریمان در جلد دوم کتاب قصران کوهسران آورده‌است: منطقه قصران باستانی شامل مناطق لاوشان، فشم،میگون، شمشک، گاجره و روستاهای کوهپایه‌ای توچلال تا مناطق غربی رودخانه جاجرود. زبان عمومی مردم قصران لهجه‌ای از زبان باستانی پهلوی است که زبان طبری یا مازندرانی، که از ریشهٔ زبانهای دیرین ایرانی است، و عربی و اندکی ترکی، بدان درآمیخته و از زبان دری نیز در قرون اسلامی تأثیر یافته‌است، و هر چه از ری به مازندران نزدیک تر شوند بر میزان لهجهٔ مازندرانی به همان نسبت افزوده می‌شود، چنان‌که در لهجهٔ میگون و شهرستانک و لالان و زایگان و روته و گرمابدر و شمشک و دربندسر زبان مازندرانی غلبه دارد.جمعیت این روستا بر پایه سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، ۱٬۰۴۸ نفر (۳۱۷ خانوار) بوده‌است.
پیشینه
شهرستانک که روستایی کوهستانی در شمال کوه توچال است، روستایی تاریخی به‌شمار می‌رود و ناصرالدین شاه قاجار در آن کاخ ویژه‌ای داشته که امروزه با نام کاخ شهرستانک شناخته می‌شود. جادهٔ ناصری، راهی که از روزگاران دور ری را به مازندران پیوند می‌داد و در دورهٔ قاجار گسترش یافت، از این آبادی می‌گذرد.[نیازمند منبع] امروزه هنوز کوهنوردان از این مسیر استفاده می‌کنند. در حال حاضر بهترین مسیر دسترسی به شهرستانک، راه آسفالتهٔ ۸ کیلومتری‌ای است که از جاده کرج-چالوس، نرسیده به گچسر جدا شده و در شهرستانک پایان می‌پذیرد. آزادراه تهران – شمال نیز از نزدیکی شهرستانک عبور می کند.که از تهران با طی مسافت ۳۲ کیلومتر می توان به شهرستانک رسید.
با نگاه به یادگارهای تاریخی به جا مانده، دیرینگی این روستا به سدهٔ ششم هجری قمری می‌رسد. قلعه دزدبند شهرستانک، تپه شنستون (شن ستون) و کاخ شهرستانک (کاخ ناصرالدین شاهی) از آثار تاریخی این روستا هستند.[۵]
رودخانه شهرستانک
رودخانه ‎ای از شاخه‌های رودخانۀ کرج در دهستان آسارا، واقع در شمال مرکز شهرستان تهران.این رودخانه از دامنه‌های قلۀ تاربیشه (ارتفاع: ۳.۱۵۰ متر) واقع در ۲۵ کیلومتری شمال تهران و دامنه‌های غربی کوه آهار بشم (ارتفاع: ۳.۱۲۵ متر) در ۱۲ کیلومتری شهر فشم سرچشمه می‌گیرد.
رودخانۀ شهرستانک که دو آب نیز نامیده می‌شود، با درازای حدود ۱۸ کیلومتر از رودخانه‌های حوضۀ دریاچۀ نمک قم به شمار می‌رود. شاخه‌های مختلف این رودخانه با گذر از روستاهای سرین‌تورو، کلوار، گوجه‌دره، چاورچالان و زنگده وارد روستای شهرستانک می‌شوند و پس از پیوستن به یکدیگر با حرکت به سوی شمال غرب، زمین روستاهای بسال‌دره، سربسی، کافردره، کازون، سرک و گودر را آبیاری می‌کنند؛ رودخانۀ شهرستانک پس از دریافت آب رودخانۀ آب‌ لانیز در ۳ کیلومتری شمال غربی روستای سرک، به رودخانۀ کرج می‎پیوندد.
رودخانۀ شهرستانک از شاخه‌های دائمی رودخانۀ کرج به شمار می‌رود. فصل پرآبی آن، زمستان و روزهای آغازین بهار، و میانگین آبدهی آن حدود ۳۰ میلیون متر بر ثانیه در سال است. منبع تغذیۀ رودخانۀ شهرستانک بارش برف و باران و چشمه‌های منطقه است.
جاذبه‌های گردشگری
طبیعت شهرستانک
زمانی که تهران شهر کوچکی بود و جمعیت آن به دشواری به ۱۵۰ هزار تَن می‌رسید، تابستان که می‌شد بیم آن می‌رفت که از بسیاریِ گرما، بیماری‌ها همه‌گیر شود. در این زمان بود که ناصرالدین‌شاه قاجار و درباریانش، به همراه خدمتکاران راهی ییلاقات می‌شدند و خود را از گزند گرما و بیماری می‌رهاندند.یکی از ییلاقاتی که ناصرالدین‌شاه بدان دلبستگی بسیار داشت، روستای شهرستانک بود در شمال کوه توچال. هوای خوش و چشم‌انداز دل‌انگیز آن، دل از ناصرالدین‌شاه برده بود و شهرستانک جای دلخواهش شده بود. شاه دستور داد در آنجا کاخی ویژه بسازند. هنوز هم این کاخ پابرجاست.

شهرستانک روستای زیبایی ست. طبیعت آن دل می‌بَرد و هوایش در پاکیزگی کم‌مانند است. این روستای دلربا در مرز استان تهران و استان البرز جای دارد. با پایتخت ۸۴ کیلومتر فاصله دارد و راه آن از جاده‌ی زیبای چالوس می‌گذرد.شهرستانک روستای کهنی است و دیرینگی آن دست کم به سده‌ی ششم هجری قمری (۹۰۰ سال پیش) بازمی‌گردد. این گستره‌ی رشک‌برانگیز، آمیخته‌ای از تاریخ و طبیعت است. باغ‌هایش سرسبز و پُربار است و دیوار و حصاری ندارند و شاخه‌های درختان از میوه‌هایی مانند زردآلود و توت، گران‌بار است. رودخانه‌ای از میان روستا می‌گذرد که از چشمه‌ای به نام «گله‌گیله» سرچشمه می‌گیرد. آب آن گواراست و تشنگی را در فصل گرم سال، فرومی‌نشاند.

درخت کهنسالی که به گفته‌ای ۲۸۰۰ سال پیش ریشه گرفته است و هنوز هم سایه‌بخش است، شهرستانک را رنگ و رویی دیگر داده است. بومی‌ها به آن «اُرس» یا «هورست» می‌گویند. درباره‌ی اُرس شهرستانک افسانه‌های کهن بر سر زبان‌ها است. بلندای این کهن درخت به ۱۷ متر و پهنایش به ۱۴ متر می‌رسد.

زمستان‌های روستای شهرستانک مالامال از برف و بوران است. بهار که می‌رسد، درختان شکوفه می‌دهند و بوی خوش گل‌ها، همه‌جا می‌پیچد. اما آنچه شهرستانک را بیشتر آوازه بخشیده، همان کاخ ناصرالدین‌شاهی است.

شهرستانک از روستاهای زیبا و شگفت‌انگیز ایران است. طبیعت آن رویایی است و ریشه‌هایش سیراب از تاریخی کهن. دیدن آن بی گمان سفری به یادماندنی است. آن اندازه به‌یادماندنی که دیدن دوباره و چندباره‌اش آرزویی ماندگار خواهد بود. موقعیت جغرافیایی این روستا به گونه‌ای است که از شمال به روستای کسیل، از جنوب به کن سولقان، از خاور به شکرآب و آهار و از باختر (:غرب) هم به لانیز و شلینک و سرک می‌رسد .

قلعه دزدبند (قلعه دختر) شهرستانک
روی خط الراس کوه شهرستانک و بر بلندترین قله آن، از فاصله‌های بسیار دور، بنایی به چشم می‌خورد که در میان اهالی به قلعه دزدبند (قلعه دختر) شهرستانک معروف است. این بنا که در حال حاضر فقط پایه‌های سه اتاق و قسمتی از سقف یکی از اتاق‌های آن باقی مانده، با قلوه سنگ و ملاط ساروج ساخته شده و پوشش داخلی آن از گچ بوده‌است. آنچه هم‌اکنون بر جای مانده، حاکی از این است که این بنا قلعه نبوده، بلکه بیشتر به عنوان بنایی دیده‌بانی و اطلاع‌رسانی مورد استفاده بوده و ظاهراً نگهبانان و دیده بانان به وسیله آتش‌افروزی یا با روشن کردن چراغ‌های روغنی در داخل این بنا اطلاعات لازم را با یکدیگر رد و بدل می‌کردند. بررسی سفال‌های جمع‌آوری شده از داخل و اطراف بنا و همچنین بررسی نقشه، پلان و سبک معماری آن حاکی از اسلامی بودن آن است. قطعات سفال نشان می‌دهد که ظروف سفال استفاده شده دراین محل، نامرغوب، غیرتجملی و صرفاً جنبه کاربردی داشته‌است. سبک بنا و مصالح به کار رفته و سفال‌های پراکنده اطراف بنا شباهت زیادی به آثار دوره ایلخانی و تیموری دارد.
تپه شنستون (شن ستان)
در قسمت جنوب دره گل کیله شهرستانک، دقیقاً قسمتی که باغ‌های میوه در بالای کوه به پایان می‌رسد، قطعات معتنابهی از سفال‌های قرمز رنگ با تمپرشن پراکنده‌اند. این قسمت از دره که کاملاً در دامنه کوه واقع شده به تپه شنستون معروف است. از زمین‌های تپه شنستون برای کشت‌های دیم استفاده می‌شود. به همین جهت قلوه سنگ‌های پراکنده در دامنه کوه جمع‌آوری شده و در جای جای دامنه روی هم انباشته شده‌است. با توجه به اینکه در دوران تاریخی بیشتر قبرستان‌ها در دامنه کوه‌ها ایجاد می‌شده و با وجود سفال‌های شبیه این دوره، در این محوطه، می‌توان گفت که تپه شنستون مربوط به چادرنشینان دوران تاریخی است.
کاخ ناصرالدین شاه (َشهرستانک)
در سال ۱۲۹۵ هجری قمری ، زمانی که ۳۱ یکسال از پادشاهی ناصرالدین‌شاه سپری شده بود، شاه دستور ساخت کاخ شهرستانک را در دره گل کیله داد. سه سال زمان بُرد تا کاخ در محوطه‌ای ۸۰۰۰ متری ساخته شد. کاخ او ساختمان دو اشکوبه‌ای است که یک اشکوب آن ویژه‌ی اندرونیان و یک اشکوب دیگر ویژه‌ی همراهان درباری شاه بود. این کاخ در انتهای دره‌ی روستا، کنار رودخانه، ساخته شده است. ناصرالدین‌شاه از راه کالسکه‌ رو شاهی به گردنه‌ی آهار می‌آمد و از آنجا به شهرستانک سرازیر می‌شد! کاخ ناصری در روستای شهرستانک، در سال ۱۳۷۶ خورشیدی ، ثبت ملی شد. بخش اندرونی کاخ را از زیر تلی از خاک بیرون آورند و مرمت کردند. در گوشه‌ی خاوری (:شرقی) کاخ ناصری کتیبه‌ای سنگی جای گرفته است که بلندای آن چهار متر است. روی این کتیبه نوشته‌ای وجود دارد که خوانا نیست. داستانی که اهالی روستا از این کتیبه بازگفت می‌کنند این است که این سنگ از صخره‌ای بر فراز کاخ ناصری جدا شده و به اینجا آمده و از آنجا که این سنگ هنگام فرو افتادن و غلتیدن به کاخ ناصری آسیبی نرساند شاه قاجار دستور داد که شرح این رخداد را بر روی همان سنگ بنویسند!
مجموعه بیرونی این عمارت در واقع حیاطی به شکل مستطیل که در چهار تراز طراحی شده، ورودی شاهی در تراز اول می‌باشد و ساختمان دیوانخانه در تراز چهارم و در دو طبقه احداث شده که داخل آن به وسیله کاغذ دیواری‌های الوان و گچ بری‌هایی در سقف تزئین شده‌است. بخش حرمسرا نیز مشتمل بر فضاهایی است که بر گرداگرد دو حیاط ساخته شده‌است. این دو حیاط به لحاظ وجود شیب در دو تراز با اختلاف سطح ۳ متر طراحی و ساخته شده‌است. [۱۱]*
چه کسی فکر می‌کرد که کهنسال‌ترین موجود زنده ایران، نه سرو مشهور ابرکوه باشد و نه جایگاهش تا این حد نزدیک به پایتخت ایران؟ جایی که بیشتر از هر سرزمین دیگری در وطن قربانی توسعه شده و طبیعتش آسیب دیده‌است. چگونه است که این بانوی استوار توانسته در سخت‌ترین شرایط ممکن دوام آورد و همچنان شاداب و سرحال به زندگی ادامه دهد؟ بانویی که بر بنیاد مطالعات گاه‌شناسی درختی – dendrochronology – از روزگاران پرافتخار ایران در پیش از امپراتوری بزرگ هخامنش تا امروز را در جعبه سیاه خود محفوظ داشته‌است! نوشتار پیش رو، در ستایش این بانوی تهرانی است که سلاطین زیادی در زیر چتر گسترده سایه‌هایش ظهر تابستان را به سرآورده‌اند؛ سلاطینی که شاید در رأس همهٔ آنها ناصرالدین شاه قاجار، سلطان صاحبقران جای گرفته باشد …

به‌راستی که زیباتر از اُرس شهرستانک در کمتر جایی می‌توان دید. به‌ویژه شیب ملایم زمینی که درخت روی آن سربرآورده و رشد کرده است و پهنه‌ی سبزینه‌ی پیرامونش، تماشاگهی دل‌انگیز از این درخت ساخته است؛ تا بدان اندازه که چشم از دیدن و دل از ماندن، سیر نمی‌شود. تنه‌ی اُرس شهرستانک ستبر است و از این نگاه نیز در میان همه‌ی اُرس‌های کشور بی‌مانند دانسته شده است.

این اُرس کهن‌سال با دیرینگی‌ای ۲۸۰۰ ساله را باید در روستای شهرستانک دید، شگفت است و خیال‌انگیز هنگامی که به عمر دراز این درخت می‌نگریم. ۲۸۰۰ سال است که اُرس شهرستانک پایدار مانده است و همه‌ی روزگار و تاریخ ما را، از کهن زمان‌های باستانی تا به امروز، نگریسته و دَمی رهایمان نکرده است.

این را نیز تا از یاد نبرده‌ایم بگوییم که برخی از کارشناسان می‌گویند که چه‌بسا عمر این اُرس از ۲۸۰۰ سال نیز بیشتر باشد. بدین دلیل که شرایط دشوار جغرافیاییِ رویشگاه اُرس، رشد آن را از اندازه‌ی معمولی کُندتر ساخته است. به هرروی، ژرفای زیاد خاک و سطح پوششی گیاهی درخور اهمیتِ جایی که درخت شهرستانک سربرآورده، راز دیرزیستی و پایداری آن است.

جنسیت ارس شهرستانک، ماده است. بلندایی ۱۷ متری دارد و تاج پوششی‌اش ۱۴۱ متر مربع را دربرمی‌گیرد. میانگین قطر تنه‌ی درخت نیز به ۲۵۰ سانتی‌متر می‌رسد. شگفت نیست که تنه‌ی اُرس شهرستانک پوسیدگی دارد و بخشی از پوست تنه‌ی آن کنده شده است. از آن‌رو که نزدیک به سه هزاره از زندگی آن می‌گذرد و در همه‌ی آن سده‌ها، در برابر دگرگونی‌های اقلیمی و زیست‌بومی، آسیب‌های ناگزیرانه‌ای دیده است.شهرستانکی‌ها به اُرس کهن‌سال خود «هورست» می‌گویند. اینکه هورست به چه معناست؟ نمی‌دانیم! شاید هم شکل دگرگون‌یافته‌ی اُرس باشد.
مقبره استاد عباس شهری شاعر معاصر
عباس شهری فرزند اسماعیل از شاعران نامی معاصر است. وی در سال ۱۲۸۹ خورشیدی در شهرستانک تهران متولد شد. پس از تحصیلات ابتدائی و متوسطه از دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران در رشته کشاورزی دانشنامه گرفت. سپس در وزارت کشاورزی به کار مشغول شد و مشاغل متعدد یافت تا بازنشسته گردید. در انواع شعر مهارت دارد ولی هنر ویژه وی در سرودن مثنویهای اخلاقی و اجتماعی است.
دره شهرستانک دارای آب و هوایی معتدل و سرد است. رودخانه‌ای نسبتاً پرآب از وسط آبادی می‌گذرد که در نهایت به رودخانه کرج می‌ریزد. کوه تاپیشه، در ۴ کیلومتری شرق و کوه شهرستانک در ۲ کیلومتری شمال آن واقع شده‌است.
آتشگاه قصران
از نظر تاریخی ناحیه ای بزرگ و کوهستانی است و در شمال جلگهٔ ری قرار دارد و سرزمینی است که محدوده ای از خاور به باختر میان کوه دماوند تا طالقان و از جنوب به شمال میان شهر ری باستان تا مرز مازندران را دربردارد و تهران پایتخت ایران که اکنون بدین پایه از اعتبار و عظمت رسیده‌است در گذشته بخشی کوچک از قصران به‌شمار می‌آمده‌است و خود قصران نیز یکی از شهرستان‌های عمدهٔ ری قدیم بوده‌است. منطقه قصران شامل دو بخش بنام‌های قصران داخل (درونی یا علیا) و قصران خارج (بیرونی یا سفلی) می‌باشد که قصران علیا همان لواسانات تاریخی است که شامل شهرهای لواسان، فشم،میگون، آسارا، شمشک، بخش‌های رودبارقصران، جاجرود و آسارا، شهرستان پردیس، دهستان لواسان کوچک، دهستان لواسان بزرگ، دهستان سیاهرود، شهرستانک، سرک، لورا و دشت لار بوده و مناطق کوهستانی و ییلاقی – تفریحی فراوانی از جمله پیست اسکی شمشک، دیزین و پیست اسکی دربندسر را نیز فراگرفته‌است. قصران سفلی یا بیرونی همه محدودهٔ شهر تهران، کن، سلوقان، طرشت، شهر شمیران شامل تجریش، جماران، نیاوران، ولنجک و غیره و نواحی مختلف شهر تهران بجز شهرری را در بر می‌گیرد.
در بلندی‌های کوه شهرستانک نیز بازمانده‌ی دژی (:قلعه‌ای) هنوز پیداست که به آن «قلعه دزدبند» یا «قلعه دختر» می‌گویند. این دژ برج دیدبانی بوده است و دیرینگی تاریخی دارد. دژ دزبند را از قلوه‌سنگ و ملات ساروج ساخته‌اند. آنچه اکنون از دژ شهرستانک برجای مانده بخشی از سقف یکی از اتاق‌ها است. در این برج دیدبانی، سفال‌های کهنی یافت شده است و پیشینه‌ی آن به روزگار ایلخانان و تیموریان در سده‌های هشتم و نهم مهی، برمی‌گردد.
در سوی جنوب دره تپه‌ای جای دارد که هیچ درخت میوه‌ای در آن نیست و تنها تکه‌های سفال قرمز بر روی آن دیده می‌شود. بومی‌ها به این تپه شنستون می‌گویند. کشاورزان شهرستانک از زمین‌های این تپه برای کشت دیم بهره می‌برند.
جایگاه جغرافیایی آتشگاه
این آتشگاه بر روی خط الراس شمالی – جنوبی مار به کوه ها و تیغه ی کوههای آن حدود که از کوههای کلوم بستک شاخه های گاجره و شمشک تا توچال ادامه می یابد واقع است. بلندای جای آتشگاه از سطح دریا در حدود ۳۱۲۰ متر و یا ۱۰۲۳۳ پاست. طول جغرافیایی آن ۵۱ درجه و ۲۴ دقیقه ، و عرض جغرافیایی آن ۳۵ درجه و ۵۷ دقیقه و ۲۴ ثانیه است. آتشگاه از چکاد توچال کمتر از ده کیلومتر فاصله دارد ، و با چشم غیرمسلح به راحتی از توچال دیده می شود ، ولی به عنوان آتشگاه تاکنون کسی بدان توجهی نکرده است. آتشگاه در شمال راه مالروی آهار به شهرستانک در بلندایی به فاصله ی ۳۲۰ متر از فاصله ی کم را پیاده در مدت یک ساعت به زحمت می توان پیمود. آتشگاه را به خط راست از سوی خاور از دیه آهار شش کیلومتر و نیم و از سوی باختر از دیه شهرستانک ۵ کیلومتر و نیم فاصله است که مسافت آنها از راه مالرو به سبب پیچ و خمهای کوهستان نزدیک به ۲ کیلومتر بر اعداد بالا افزوده می شود.
مناظر آبادی های واقع در سوی خاور به باختر این محل ، و همچنین چکاد دماوند از آنجا بسیار زیبا و دیدنی است. دیه های شهرستانک و سرک و باغها و مزارع جالب آنها در باختر و دیه آهار و میگون و اوشان و باغهای باصفای آنها در خاور به خوبی دیده میشود. در جنوب خاوری آتشگاه در فاصله چهار کیلومتری به خط راست ، در میان دره ای خرم و مصفا و باغهای سرسبز فرخ بخش ، آثار و بقایا و رسوم و آبادیی کهنه و قدیمی به چشم میخورد ، که آن را اکنون به سبب خوشی و گوارایی و خنکی آبش «شکراب» نامند ، که به شوندهایی که در همین بحث خواهد آمد به عهد باستان به آتشگاه وابسته بوده و «ارنگیز» یا «ارنگیزان» نام داشته است ؛ و به دوره اسلامی نیز هم اکنون بقعه پنج تن از سادات و امامزادگان مدفون در آنجا است.
آتشگاه بودن این بنا
در ناحیه قصران بناهای بازمانده از زمانهای تاریخی گذشته فراوان است که از آن میان یکی همین بنای مورد بحث است که آتشگاه بوده است و نگارنده در گذشته به مناسبت جشن ۲۵۰۰ ساله ی شاهنشاهی ایران نوشتاری در این مورد فراهم آورد و پیشکش داشت ، و در اینجا بخش هایی از آن را می آورد : در آیین زرتشت اصرار رفته است که در کجا که گروهی از زرتشتیان اقامت می کنند ، و آنجا را وطن می گیرند ، آتشگاهی به وجود آورند ، این دستور در همه نسکهای دینی زرتشتیان ثبت است. به طور کلی آتشکده ها به سه دسته بخش بندی میشود : ۱ – آتش دادگاه : این آتش همان آتش آتشدان خانه هاست ، و مراسم تقدیس ندارد و آتش خانوادگی است ، و آنرا جان خانواده می پندارند. و مقام آن با کدخدای خانه برابر است. ۲ – آتش آدران : این آتش را آتش آدریان یا درمهر نیز می خوانند. پایه و رتبت این آتش بالاتر از مقام آتش دادگاه است. این آتش به دیه ها و بلوک بزرگ و شهرها اختصاص دارد. آتش آتشگاه قصران از این نمونه است. ۳ – آتش ورهرام : مقام آتش ورهرام برتر از دیگر آتش هاست ، و به باور زرتشتیان ستایش و احترام این آتش بر همگان واجب بود. از آبادیهای قصران خارج آنچه به نزدیکی ری واقع بوده اند بی گمان از نظر برگزاری مراسم دینی به آتشگاه بزرگ ری ، دارای آتش ورهرام ، بستگی داشته اند ، بقایای آتشگاه ری در سوی راست راه ری به ورامین در محل موسوم به تپه میل اکنون باقی است ، ولی قصران داخل و آبادیهای دور از ری قصران خارج را آتشگاه ویژه یا آتش آدران بوده است.
تعریف بنا و وضع کنونی و نقشه ی آتشگاه قصران
این آدران بر روی صخره ای بلند از سنگهای شیست بنیان یافته است. گزینش این محل تصادفی نبوده است بلکه در تعیین آن ، همه ی مناسبات و جهات رعایت گردیده است. در میان مرتفعات آن حدود ، این نقطه تنها محلی است که از آنجا آبادیهای بیشتری از دیه های قصران پیداست ، و بر دره های بزرگ آن حدود همچون دره ی شهرستانک در باختر و دره آهار و ایگل و اوشان در جنوب خاوری و دره ی میگون در خاور مشرف است ، و کوه دماوند و چکاد توچال و رشته های کوه کلوم بستک و گاجره و کسیل از آنجا به خوبی نمایان است.
آتشکده قصران
پهنه ای که آتشگاه بر روی آن ساخته شده است به شکل چهارگوش است که هر وجه آن نزدیک به ۱۰ متر و شیب آن از جنوب به شمال نزدیک به ۱.۸۰ متر است که از مصالح فشرده ی سنگ و ملاط گچ شیب را پر کرده اند ، و همه ی بنا نیز با همین مصالح ساخته شده است. ابعاد کل این بنای مربع شکل ده متر و نود و پنج سانتی متر در نه متر و نود سانتی متر است ، که در اصل دو اشکوبه بوده است ، ولی آنچه اکنون مشهود است بقایای دو تالار و یک دالان از اشکوب نخست است. درازای تالارها چهار متر و شصت سانتی متر و پهنای تالار باختری سه متر و پانزده سانتی متر و پهنای تالار خاوری دو متر و شصت سانتی متر است. ورودی هر دو تالار از دالانی است که در جنوب بنا شده است. درازای این دالان هفت متر و پهنای آن دو متر و نیمه خاوری آن از جنوب باز بوده است. و گویا دری نیز از سوی باختر داشته است که محل آن نیز اکنون باز است. آفتاب به درون تالارها نمی تابیده است. تالار باختری به سبب بسته بودن جلوی ایوان از جنوب ، تاریک تر بوده است ، و باید چنین پنداشت که آتش سپندینه در این تالار که هم بزرگتر و هم تاریکتر بوده نگهداری می شده است ، و در برگزاری مراسم و تشریفات دینی از این آتش می گرفتند و به اشکوب بالا که بنای آن به قیاس آتشگاه های دیگر گویا چهارتاقی و از چهار سو باز بوده است می بردند ، و آیین نیایش در آن فضای باز انجام می پذیرفته است. روکاری دیوارهای به جا مانده در اثر گزند فراوانی که در طی دوره ها و سده ها از باد و باران و تابش آفتاب دیده ، نرم و خردشده و ریخته است. پوشش تالارها و دالان که هنوز کمی بجاست از تاق گهواره ای بوده است. بلندی بنا از کف تا روی بام حدود چهار متر و نیم و تا زیر سقف سه متر و پنجاه و هشت سانتی متر و کلفتی تاق نود و دو سانتی متر است. اصل بنا که بخش بزرگی از اشکوب نخست و همه ی اشکوب دوم آن از بین رفته است از سنگ لاشه و ملاط گچ به روش معمول در آغاز دوره ساسانیان با قالب دبه ساخته شده است. مغز دیوارها بسیار سخت و محکم است ولی بخش هایی از قشر دیوارها و تیزیها و گوشه ها و زوایه های بیرونی آنها پوسیده و نرم شده و ریخته است. پاره سنگها و کلوخ های ملاط و گچ و خاک سقف دیوارهای ویران شده در پای بنا و نیز در فاصله های دورتر به جاست. گوشه هایی از بنا و کف آن از آسیب کلنگ گنج جویان ویران شده است. گویا این آدران را به دوره آبادی یک یا دو بنای فرعی سبک کناری نیز بوده است که در طی یازده سده که از ویرانی آن می گذرد ، در آن قله ی بلند به شوند باد و طوفان و رعد و تگرگ و برف و یخبندان سخت و تابش آفتاب گرم روز به کلی نابود و نشانه های آن زدوده شده است.

دیوارهای بنا به صورت مستقل از یکدیگر ساخته شده ، و در مقاطع به هم پیوند ندارند. گویا نخست دیوارهای خاوری و باختری و دیوارهای میانی را به وجود آورده اند که گنبدهای تالارها بر روی آنها گذارده شده است ، و سپس دیوار شمالی و جنوبی و دیوار داخلی راهرو را ساخته اند که بعدها بر فراز آن گنبد نهاده اند. در به وجود آوردن این بنا چوب ، چه به صورت قالب دبه (Coffrage) و چه به صورت قالب کمربندی (Cintrage) فراوان به کار گرفته شده است.
دیوار میانی بین دو تالار را به هنگام ساختن گنبدها در قالب ریخته و ساخته اند. نشانه ی تخته چوب های قالبها بر روی دیوارها کاملا پیداست ، و بخشی از ملاطی که در قالب می ریخته اند ، و در روی سطح کوچک جنوبی و شمالی این دیوار برگشته است به روشنی دیده می شود. همچنین دیوارهای خاوری و باختری از داخل قالبگیری شده است.

گنبدها بیضی شکل با تخته سنگها روی قالب هلالی تاق گذاشته شده است. گنبدها بر روی دیوارها با پیش آمدگی به میزان ۰.۰۵ متر آغاز گردیده است. بر روی هر دیوار سه حفره با قطر ۰.۲۰ متر وجود دارد ، که برای تحمل چوب بست تاقها و کفهای موقتی بوده است. آنچه از چوبها در این بنا به جا مانده است همه با پوششی از ملاط ویژه پوشانیده شده است تا از عوارض طبیعی نگهداری شود. از این چوبها تا سالهای اخیر مقداری به جا مانده بود و اکنون جز اندکی همه از بین رفته است. مهراز (معمار) به وجود آوردنده ی بنا را به کیفیت تهیه ی ملاط توجهی ویژه داشته است ، و در این باره بیش از تهیه ی سنگهای دیوار کوشش داشته است. سنگها ورقه هایی از شیست کم ستبراست. این سنگ به راحتی ورقه ورقه می شود و همین نکته شوند سنگ چینی به شکل پشت ماهی است که به روشنی در دیوارهای خاور و باختر فابل دیدن است. از آثار به جا مانده نمی توان دانست که این بنا را پیرایه های نیز بوده است یا نه؟. راهرو و دورسازی تالار که در بالا قرار دارد امکان تصور ساختن نوعی پیرایه به صورت منبت یا مولور(Moulure) را می دهد؛ دور از ذهن نیست که درون ساختمان به شیوه ای زیبا و ظریف گچ کاری شده بوده باشد. در تمام آتشگاه های بازمانده از دوره ساسانی آرایش نخستین از بین رفته و اندود زیر آن نیز فروریخته و در نتیجه اصل دیوار با مصالح نخستین نمایان است.

کفهای درون بنای آدران قصران که تا حدودی دست نخورده مانده است از قشر ستبری از ملاط (۴ تا ۵ سانتی متر) که بر روی پی یا سکویی سنگی قرار گرفته پوشیده شده است. ورودی بنا از ایوان یا دالان جنوبی است که گویا از درگاه باختری یا حنوبی وارد آن می شده اند. گواه هایی مبنی بر اینکه این آدران دو اشکوبه بوده است وجود دارد که بزرگ ترین این نشانه ها بلندتر بودن بقایای دیوار شمال – جنوبی در میان دو تالار این آدران از اندازه یک اشکوبه است ، و چون این دیوار در میان بنا واقع است و از رخدادها به دور بوده ، سالم تر مانده است. دیگر از نشانه های نشان دهنده دو اشکوبه بودن این آدران بقایای سنگ و کلوخ موجود در پای بناست که تا نقطه های دور در پیرامون پراکنده شده است ، و با آنکه در طی دوره ها و سده ها ، حوادث طبیعی سنگها و کلوخها را خرد و نرم و نابود کرده اند ، آنچه هم اکنون موجود است از اندازه ی ویرانه ی یک بنای یک اشکوبه زیادتر است. دیگر از نشانه ها نبودن محلی چهارگوشه یا چهارتاقی که آتش سپندینه در آنجا مورد نیایش قرار می گیرد ، در بقایای آثار موجود است که گویا باید چنین پنداشت که این چهارتاقی در اشکوب بالایی قرار داشته است و مردم آنجا پس از گرویدن به اسلام ، آن چهارتاقی را نابود کرده اند.

تاریخچه بنای آتشگاه قصران و ویرانی و درازای پابرجا بودن آن
بنای این آدران به حکم گواه ها از جمله سن یابی که به روش کربن۱۴ بر روی تکه چوبی که در گوشه ی باختری دیوار جنوبی دالان آتشگاه انجام گرفته سن آنرا ۲۶۵ میلادی با تقریب ۷۵سال (۲۶۵±۷۵میلادی) تعیین کرده اند که نتیجه همان دوره اردشیر یا آغاز ساسانیان می شود ، گواه دوم ، همانندی بنا و مصالح به کار رفته در بنا نشان از آتشگاه های پایان دوران اشکانیان و آغاز دوره ساسانیان دارد و سومین گواه اینکه در زمان ساسانیان دین زرتشت دین رسمی کشور شد و بر شمار آتشگاه ها در سراسر ایران افزوده شد.

روستای شهرک طالقانی

شهرک طالقانی (کرج)، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است.این روستا در دهستان گرمدره قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۰۰ نفر بوده‌است.

روستای شهرک نهال و بذر

شهرک نهال و بذر شهرکی از توابع کرج در استان البرز می‌باشد. این شهرک در مسیر جاده کرج – اشتهارد قرار دارد. نهال وبذر ۲۸۳۲ نفر جمعیت دارد.

روستای علی‌آباد گونه

علی‌آباد گونه روستایی از توابع دهستان محمدآباد در بخش مرکزی شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است.این روستا در دهستان محمدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۸۰۳ نفر بوده‌است.همچنان با سیری در ایران همراه باشید تا با دیگر روستاهای کرج آشنا شوید .

روستای قزل‌حصار

قزل حصار (کرج)، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است.این روستا در دهستان محمدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن کمتر از سه خانوار بوده‌است.
تاریخچه
قزل حصار در دوره قاجار متعلق به کامران میرزا پسر ناصرالدین شاه بوده است. در سال ۱۳۰۰ خورشیدی فردی به نام میرزا على‌محمد خان منفرد در پی طلبی که از کامران میرزا داشت، به دادگاه شکایت کرد. دادگاه قرار تأمین صادر و قزل‌حصار را همراه با روستاهای خسروآباد جاجرود، صباآباد و سه فقره دیگر از املاک کامران میرزا توقیف کرد. اما کامران میرزا بی اعتنا به قرار محکمه، همین املاک توقیف شده را به فردی به نام اسلامى، مدیر مدرسه اسلامیه در تهران فروخت که به دستور عبدالحسین تیمورتاش وزیرعدلیه وقت، از معامله جلوگیری شد.از نتیجه دعوای میان کامران میرزا و منفرد اطلاعی در دست نیست اما در سالهای بعد، قزل‌حصار از املاک خالصه (دولتی) ثبت و از سال ۱۳۱۰ به مدت پانزده سال برای کشت چغندر به «مؤسسه قند سازى کرج» واگذار شده است.

روستای قلعه روستائی

قلعه روستائی یا تپه قشلاق روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است.این روستا با توجه به قرارگیری در حاشیه کرج و خوش آب‌هوا بودن در گذشته و مهاجرت‌های بی‌رویه از روستاها و شهرستانهای ایران به حاشیه شهرهای تهران و کرج به یکی از قطب‌های حاشیه نشینی استان البرز تبدیل شده است.در فرهنگ جغرافیایی ایران نوشته حسینعلی رزم آرا درباره این روستا اینگونه آمده است:تپه‌قشلاق دهی جزء دهستان حومه بخش کرج ، شهرستان تهران است.در ۸ کیلومتری باختر کرج و ۱ کیلومتری باختر جاده کرج به اشتهارد.در جلگه-معتدل-سکنه ۱۰۵ نفر شیعه مذهب فارسی و ترکی زبان.دارای قنات و آب از رود کرج – محصولات غلات و صیفی و محصولات باغی – ایل میش مست در بهار به این ده می‌آیند.دارای راه ماشین رو..این روستا در دهستان محمدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۴۹۱ نفر بوده‌است.

روستای کلوان

کلوان، روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. جمعیت این روستا براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، ۶۵۰ نفر بوده‌است.اهالی این روستا اکثراً کشاورز و دامدار می‌باشند و از اقوام تات‌زبان هستند.تعداد ۵ مرغداری کوچک در کلوان فعالیت دارند؛ که گوشت مرغ همان منطقه را تأمین می‌کنند. تعداد ۲ استخر پرورش ماهی کوچک نیز جهت تأمین ماهی و توابع فعالیت دارند. در این روستا یک گذرگاه خیلی قدیمی سال ۹۱ بازسازی شد که مابین دو درخت تنو مند سرو قرار دارد.
ویژگی‌های جغرافیایی
قله بلند کاهار در این روستا قرار دارد. این روستا دارای معدن سنگ باریت می‌باشد و جزء پرآب‌ترین روستاها منطقه است.

روستای کلها

کلها روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. زبان مادری مردم روستا تاتی است.این روستا نزدیک به دریاچه سد کرج قرار دارد.این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۰۷ نفر بوده‌است.

روستای کندر

کندر روستایی در ۲۴ کیلومتری شهر کرج است.اين روستا از نظر موقعيت جغرافيايي و بر روي نقشه هاي گوگل جز استان البرز است .از این روستا در قدیم با عنوان ‘ یاد می‌شده‌است. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۳۰۰ نفر بوده‌است. این روستا دارای جاذبه های گردشگری فراوان است. شغل اکثر مردم روستا باغداری و دامداری است. از میوه های مشهور مبتوان به گیلاس اشاره کرد.

روستای کوشک بالا

کوشک بالا روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۸ نفر بوده‌است.

روستای کوشکک

کوشکک روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. کوشکک روستایی تات‌زبان است.این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۴۱ نفر بوده‌است.

روستای کهنه ده

کهنه ده روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۶۸ نفر بوده‌است.ساکنین روستای کهنه ده به زبان تاتی سخن می‌گویند.

روستای کیاسر

کیاسر روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان آسارا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۳۶ نفر بوده‌است.

روستای کیاسرلات

کیاسرلات روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. مردم روستا به زبان تاتی صحبت می‌کنند.این روستا در دهستان آسارا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۳ نفر بوده‌است.

روستای گچسر

گچسر نام روستایی در آسارا واقع در شهرستان کرج و در مسیر جاده چالوس است. این روستا در ۶۵ کیلومتری شمال شرقی کرج واقع شده است. ارتفاع این روستا از سطح دریا ۲۲۳۰ متر است. آب و هوای گچسر در زمستان سرد و پربرف و در تابستان مطبوع و دلپذیر است. در این روستا باغات زیبایی همچون باغ لاله‌های گچسر وجود دارد.گویش گچسری از لحاظ نحوی فارسی است و واژگان آن مازندرانی ساده بوده و صرف افعال آن مختلط است، در حالت ماضی غالبا مازندرانی است.
پیشینه
کوره‌های گچ‌پزی: در فاصله ۳ کیلومتری از جنوب گچسر کوره‌های گچ‌پزی قرار دارند که قدمت‌شان به دوره قاجار بازمی‌گردد. این کوره‌ها در آن زمان با هیزم تا ‎۷۰۰ درجه سانتی‌گراد گرم می‌شده‌اند و دارای یک تنه استوانه‌ای هستند که سنگ‌های گچ آن قرار می‌گرفته است. به سبب معادن گچ نام گچسر را بر این روستا نهاده‌اند و همچنان بقایای کوره‌های گچ‌پزی مشاهده می شود.
آهنین‌راه و پل سنگی گچسر: در دو کیلومتری گچسر به سمت تونل کندوان، قدمت پل سنگی به دوره ایلخانی باز می‌گردد و نشانه‌هایی از مرمت در دوره صفویه دارد. چون راه این پل با ابزار آهنی چون دیلم و کلنگ ساخته شده و یا به دلیل استحکام زیاد پل و شباهت رنگ صخره‌ها به آهن، نام آهنین‌راه را برای آن انتخاب کرده‌اند.
کاخ رضاشاهی گچسر: کاخ رضاشاه، بنایی متعلق به دوره پهلوی اول است که همزمان با عملیات ساخت تونل کندوان جهت نظارت و اقامت رضاشاه ساخته شد. [۴]
غار یخ مراد کهنه ده: سرمای درون غار به حدی‌ست که تا خرداد ماه هم می‌توان قندیل‌ها را دید. در فصل بهار به دلیل رویش گیاهان معطر و مناظر زیبا، این غار پذیرای گردشگران بسیاری می‌شود.
چشمه وله: در جنوب غربی گچسر و شمال غربی روستای وله است که آب سرد آن از گروه آب‌های گوگردی است و برای درمان بیماری‌های مجاری تنفسی و روماتیسم توصیه می‌شود.
رودخانه گچسر: از میان روستا عبور می کند.
باغ لاله‌های گچسر: این باغ در سال ۱۳۶۰ افتتاح شد. مجموعه‌ای یک هکتاری‌ با گونه‌های مختلفی از لاله‌ها است. بازدید از اواسط اردیبهشت به مدت دو هفته برقرار است.
این منطقه کوهستانی سرشار از مناطق تاریخی و طبیعی سرسبز می باشد که سبب شده قدمت آن به دوره صفوی منسوب شود. خانه های این روستا به صورتی متمرکز در بافت کوهستانی و کوچه های پلکانی، پر پیچ و خم و با شیبی تند، در این منطقه استقرار یافته‌اند. گفته می‌شود.

روستای گرم‌آب

گرم‌آب روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۴۵ نفر بوده‌است.مردم روستای گرم‌آب به زبان تاتی سخن می‌گویند.

روستای گسیل

گَسیل روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. زبان مردم روستا تاتی است.این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۴۳ نفر بوده‌است.

روستای گشنادر

گشنادر روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. مردم روستای گشنادر تات‌زبان هستند.این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۰ نفر بوده‌است.

روستای گلستانک

گلستانک، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است.این روستا در دهستان محمدآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۸۲۷ نفر بوده‌است.

روستای لانیز

لانیز روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. فارسی شمیرانی گویش رایج در روستای کوچک لانیز است.این روستا در دهستان آسارا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۹۰ نفر بوده‌است. مردم لانیز به گویش قصرانی زبان مازندرانی صحبت می کنند.

روستای لیلستان

لیلستان روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۱۹ نفر بوده‌است.مردم روستا به زبان تاتی سخن می‌گویند.

روستای محمودآباد

محمودآباد، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است.این روستا در دهستان کمال‌آباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۸۱۷ نفر بوده‌است.

روستای ملک فالیز

ملک فالیز روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. محل این روستا در کیلومتر ۶۲ جاده چالوس و روبروی پمپ بنزین نساء می باشد.این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۴۳۲ نفر بوده‌است.ساکنین روستای ملک فالیز مسلمان شیعه هستند و از قوم تات می‌باشند و زبان‌شان تاتی است.

روستای ملک‌آباد

حافظیه(چهارباغ)، ناحیه ۱ شهری از توابع بخش چهارباغ شهرستان ساوجبلاغ که در استان البرز واقع شده است..مردم این روستا به زبان فارسی صحبت می کنند.این روستا در شهرستان ساوجبلاغ قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، جمعیت آن ۴۷۰۷ نفر بوده‌است.

روستای مورود

مورود، روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. روستای مورود در ۳۵ کیلو متری جاده کرج_چالوس قرار دارد.این روستا با یک جاده اسفالت که حدود ۵ کیلو متر طول دارد به جاده چالوس وصل می‌شود.برای رفتن به این روستا می‌توان از تاکسی‌های خطی که در میدان کرج قرار دارد استفاده کرد.ارتفاع روستا مورود حدود ۲۱۰۰ متر می‌باشد . روستای مورود دارای چندین تایفه میباشد که قدیمی ترین و بزرگ ترین ان فتحلیان میباشد. یکی از پر بازدید کننده ترین و زیبا ترین مکانها ابشار زیبا و بلندی،به نام ((چاه سر تندور)) به زبان محلی که به معنی چاه بر روی تنور میباشد که راه ورود به این ابشار بعد از ورودی به روستا و پس از نگهبانی در سمت چپ به مدت ۱۵ دقیقه کوهپیمایی خیلی خیلی سخت که فقط ورزکاران حرفه ای کوهنوردی میتوانند عبور کنند میباشد .همچنین در نزدیکی روستا در سمت راست در کنار جاده یک چشمه وجود دارد که به دلیل وجود نگهبانی سرسخت نمیتوان به چشمه رفت.در سمت جنوب شرقی روستا قله منار ( گله وی) با ارتفاع تقریبی ۳۵۲۰ واقع شده‌است.این قله حد فاصل بین این روستا و روستا واریان و سیجان است.در گذشته نه چنان دور راه ارتباطی این روستا با تهران از سمت شرق روستا در مجاورت کوه‌های لانیز(هلی‌ورک)سیجان و سنگان بود.
این روستا در بخشداری آسارا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۵۸ نفر بوده‌است.زبان مادری مردم روستای مورود کرجی است.

روستای میدانک

میدانک روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۸ نفر بوده‌است.اهالی روستا از مردمان تات‌زبان هستند.

روستای نسا

نسا (کرج) روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۸۶۲ نفر بوده‌است.مردم روستای نسا از قوم تات هستند. نسا نامی آشنا در بین مناطق تات‌نشین ایران است.روستاهای تات‌زبان دیگری با همین نام در طالقان و الموت هستند: نسا، نسا علیا و نسا سفلی.

روستای نشترود

نشترود نام یکی از روستاهای اطراف شهر کرج در استان البرز می‌باشد که دارای آب و هوای بسیار خوب و مطبوع و در جوار دره‌ایی زیبا واقع شده‌ است. معبر فرعی منتهی به روستا در میان مردم بومی به نوشتورو تنگه معروف است، علت این نام گذاری فضای کم و باریک مابین دو کوه است که جاده مذکور در آن واقع شده است می باشد. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۸۸ نفر بوده‌است.
اکثر مردم روستا در شهر زندگی می‌کنند اما در فصلهای بهار و تابستان با توجه به اینکه روستا دارای آب و هوای خوش و کم نظیری می‌باشد جمعیت روستا افزونتر می‌گردد.از قدمای روستا میتوان به کدخدا محمد جهانشیری اشاره کرد. پیشه اصلی بیشتر مردم روستا باغداری است و محصولاتی از قبیل گیلاس، آلبالو، انواع سیب، گلابی، هلو، گردو، فندق، انواع آلو و بسیاری از میوه جات متنوع و همچنین سایر فراورده های این میوه ها منجمله شیره ، لواشک و… را تولید می‌کنند.
نان های محلی بسیار خوشمزه ای نیز بنام لواش محلی – نان دستی و کال نونک در این روستا پخت می شود که در نوع خود بی نظیر هستند. برای پخت نان دستی از مغز گردو فراوان و برای کال نونک از سبزیجات معطر بومی همچون گزنه پخته شده با سیر تازه استفاده می گردد که مانند سمبوسه در داخل خمیر نان قرار می گیرد.
بعلاوه روستای نشترود دارای چشمه های آب سرد فراوانی است که بخشی از این آبها بعنوان آب شرب و بخش عمده ای به آبیاری باغات روستا اختصاص می یابد.

روستاهای همجوار
از روستاها و آبادی‌های همجوار نشترود می‌توان به پل خواب، سیرا، ورزن، هرین، لیلستان، کلوان، اویزر، آیگان و از جنوب به کوه‌های روستای دروان اشاره کرد که بعضاً قرابت فامیلی نیز مابین اهالی این روستا ها وجود دارد.
جاذبه‌های طبیعی
آبشار نشترود شهرستان کرج
آبشار نشترود واقع در کیلومتر ۳۵ جاده کرج _ چالوس و در ضلع شمال غرب روستای زیبای نشترود واقع گردیده است. این آبشار با ارتفاع ۱۱۰ متر یکی از بلندترین آبشارهای ایران می باشد‌. علاقه مندان زیادی در فصول بهار و تابستان برای مشاهده این آبشار به روستای توریستی نشترود سفر می‌کنند.آبشار نشترود واقع در ضلع شمالغرب روستای نشترود با ارتفاعی در حدود ۱۱۰ متر، یکی از بلندترین و جذاب ترین آبشارهای شناخته شده در ایران به‌شمار می‌رود.علاقه مندان زیادی در فصول بهار و تابستان برای مشاهده این آبشار فوق العاده به روستای نشترود سفر می کنند.

قله خونکار
خونکار نام محلی قله‌ای در ارتفاع ۳۸۰۰ متری از سطح دریا است که یکی از قلل مرتفع و معروف کشور برای صعود کوهنوردان است. این قله در بخش میانی سلسله جبال البرز و در جوار قله کهار قرار گرفته‌است. قله ناز در شرق آن و در شمال آن قلل هفتخوان، کرچان و کلاش ویا واقع شده‌اند. دسترسی به این قله زیبا از طریق روستای نشترود برای علاقه‌مندان به کوهنوردی میسر است. دامنه این قله در گذشته های دور محل ییلاقی ساکنین روستا برای اسکان در چادر و چرای گله گوسفندان و دام سبک در فصول گرم سال بوده است.

روستای نصرت‌آباد خدایار

نصرت‌آباد خدایار، روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن زیر سه خانوار بوده‌است.

روستای نوجان

نوجان روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. مردم این روستا به زبان بومی کرج، صحبت می‌کنند. آتشگاه در استان البرز را می توان یکی از راههای رسیدن به این محل زیبا دانست.این روستا در دهستان آدران از بخش آسارا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۵۹ نفر بوده‌است.
تاریخچه
در جلد نخست کتاب فرهنگ جغرافیایی ایران نوشته حسینعلی رزم‌آرا که در تیرماه ۱۳۲۸ به چاپ رسیده است ، درباره نوجان اینگونه آمده است که نشان دهنده وضعیت این منطقه در آن دوران است : نوجان دهی جزء دهستان ارنگه بخش کرج شهرستان تهران است. در ۲۰ کیلومتری شمال کرج و ۳ کیلومتری باختر جاده کرج به چالوس. کوهستانی و سردسیر ، دارای ۴۶۱ سکنه شیعه مذهب و فارسی زبان. دارای چشمه‌سار. محصولات غلات ، باغات میوه ، لبنیات و عسل . شغل مردم زراعت و گله‌داری و کرباس بافی . دارای راه مالرو.

روستای وارنگه‌رود

وارنگه‌رود روستایی است از روستاهای کرج از توابع بخش آسارا که در استان البرز واقع شده است. مردم روستای وارنگه‌رود مانند اهالی روستای ولایت‌رود به زبان تاتی صحبت می‌کنند.این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۵۷ نفر بوده‌است.

روستای واریان

روستای واریان از روستاهای مسیر کرج به چالوس که در استان البرز واقع شده است. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۹ نفر بوده‌است. مردم واریان به زبان تاتی سخن می‌گویند.روستای واریان ابتدا در جایی که اکنون بستر دریاچه سد کرج است، قرار داشت اما اهالی و ساکنان آن به مناطق بالاتر کوچ داده شدند و بدین ترتیب تنها راه ارتباطی آن راه آبی است. پس از پی‌ریزی سد امیرکبیر، تنها راه ارتباطی به ده واریان گذر از دریاچه سد کرج با قایق است.در این سوی دریاچه و کنار جاده هتلی به نام هتل واریان قرار داشت که امکاناتی برای قایق‌رانی و اسکی روی آب نیز دارا بود.
از سال ۱۳۳۴ که سنگ بنای سد کرج گذاشته شد در روستای واریان حدود ۵۰۰ خانوار زندگی می‌کردند و این روستا مرکزیت داشت و پس از ساخت سد بخش بزرگی از روستا زیر آب رفت و برای تردد اهالی باقی‌مانده روستا که با جاده اصلی فاصله داشتند، قایقی در نظر گرفتند که عبور و مرور تا حدودی میسر شود و در سال ۵۹ نیز پس از اقدامات جهاد سازندگی طبق قرادادی مقرر شد که سازمان آب و فاضلاب تهران برای اتصال روستا به جاده اصلی پلی بنا کند، ولی این اقدام صورت نگرفت.
این روستا، به‌همراه دو روستای رزکان و کوشک‌بالا، ابتدا در جایی قرار داشت که هم‌اکنون بستر دریاچهٔ سد امیرکبیر قرار دارد؛ اما در پی ساخت سد امیرکبیر، یا همان سد کرج، اهالی و ساکنان آن به مناطق بالاتر کوچ داده شدند. بدین ترتیب، از آن زمان به‌این سو، تنها راه ارتباطی آن راه آبی بوده‌است، گرچه بااین‌وجود کشاورزی و دام‌پروری در این روستا تا مدت‌ها پر رونق بوده‌است. زیبایی خاص واریان و زیبایی دریاچه باعث شده بود که این روستا از موقعیت خاصی برخوردار شود. در آن سوی دریاچه و کنار جاده هتلی به نام هتل واریان قرار داشت که امکاناتی برای قایق‌رانی و اسکی روی آب دارا بود. به دلیل نزدیکی به آب و دریاچه شنا اسکی و قایق‌رانی از ورزش‌های اختصاصی بچه‌های واریان بود و تعدادی از آنان از قهرمانان ملی این سه رشته ورزشی بودند از جمله قهرمانان معروف بومی این منطقه مرحوم حمزه گلابی، موسی قدمی، مجید گل محمدی، منوچهر و حسین خیراللهی، سیاوش حسینی راد، حسین نادری، علیرضا مطلبی و احمدرضاعسگری واریانی و بسیاری دیگر از جوانان می‌باشند که در زمره بهترین قهرمانان اسکی و قایقرانی بودند.

چون رفت‌وآمد با قایق از مشکلات و خطرات خاص خود برخوردار بود بررسی‌هایی جهت ایجاد راه و یک پل ارتباطی برای اهالی و بومیان این روستا انجام شد ولی به دلایل گوناگون این کار عملی نشد. اکنون از واریان مانند بسیاری از روستاهای دیگر تنها به صورت منطقه‌ای ییلاقی استفاده می‌شود و آخرین بازمانده‌ها از ساکنان دائمی آن که یک زوج کهنسال به نامهای حاج کربلایی غلامحسین بهرامی و مشهدی سکینه صیاد معروف به کبلایی و مش‌سکینه بودند نیز در مهر ماه سال ۱۳۸۶ به کرج مهاجرت نمودند. به تازگی نام روستای واریان در لیست مناطق گردشگری استان البرز جای گرفته.
بازی‌ها و سرگرمی‌های واریان
به دلیل مجاورت واریان با سد کرج وآشنایی کودکان و نوجوانان واریان با ورزشهای آبی نظیر: شنا، قایق‌رانی، اسکی و ماهیگیری بازی‌های رایج در دیگر روستاها آنچنان در واریان جایگاهی نداشت اما برخی از بازی‌ها که معمولاً در پاییز و زمستان انجام می‌گرفت عبارتند از:توپ کاش. الک دلک. آقا زنجیر باف. اکر دکر. لی لی. سنگ کنارو. اشتر اشترن. درزن بپرک؛ که در طالقان به ان دو قز بپرک می‌گویند – که هر کدام شکل خاص و در برخی موارد و ترانه‌های مخصوص به خود دارند شنا اسکی و قایق‌رانی از ورزش‌های اختصاصی بچه‌های واریان بود و تعدادی از آنان قهرمانان ملی این سه رشته ورزشی بودند. مرحوم حمزه. موسی. مجید گل محمدی. از جمله بهترین قهرمانان اسکی بودند. اسکی رشته‌های مختلفی داشت از جمله آنها:اسلا لوم. مارپیچ. پرش. تریک برموت. اسکی بدون چو ب و اسکی با پای برهنه.
بیشتر اهالی واریان اکنون در کرج زندگی می‌کنند، اما با وجود زندگی شهرنشینی، هر از چند گاهی به مناسبت‌های مختلف در حسینیه فرهنگی مذهبی واریان واقع در میدان توحید کرج که به همت و تلاش خود ایجاد نموده‌اند، جمع می‌شوند.
از آداب و رسوم به خصوص واریانی‌ها می‌توان به عیادت از خانواده‌های داغدار در نخستین روز سال اشاره نمود که به آن نوعید می‌گویند. بدین صورت که اهالی واریان در روز اول سال، و حتی بعضاً پیش از دیدار آشنایان و خانواده نزدیک، به عیادت از خانواده‌هایی که در طول سال گذشته کسی از عزیزان خود را از دست داده و داغدار می‌باشند، یا در اصطلاح نو عید دارند، می‌روند. البته اکنون این رسم به نوعی تغییر شکل یافته و جامعه بزرگ واریانی‌ها در نخستین روز سال، در محل حسینیه واریان حضور یافته تا ضمن پاسداری از آداب و رسوم گذشته، با هم بودن، صمیمیت و لحظات دوستی را به نمایش بگذارند. برگزاری بی‌ریای مراسم محرم توسط اهالی واریان نیز زبانزد است.

واریان در فرهنگ دهخدا
واریان. نام دهی است از دهستان ارنگه کرج از شهرستان تهران واقع در ۲۵ هزارگزی شمال شرقی کرج و کنار جادهٔ کرج به چالوس در درهٔ رود کرج. ناحیه‌ای است سردسیر و دارای ۱۰۶۸ تن سکنه است. آب آن از رود کرج و چشمه سار تأمین می‌شود و محصول آن غلات و میوه و لبنیات و عسل و دارای باغهای میوه است. شغل اهالی زراعت و گله داری و کرباس بافی و گیوه‌سازی است دارای دبستان و راه ماشین رو است.۳۹ نفر

روستای ورزن

روستایی است از توابع بخش آسارا شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است. از روستاهای جاده چالوس است.احتمالاً به معنی در کنار زر می‌باشد.رودخانه این روستا از کوه کاهار سرچشمه می‌گیرد.این روستا بعد از روستای نشترود قرار دارد.این روستا هم جوار با روستاهای نشترود، کلوان، لیلستان، آیگان، کلها، اویزر و سیرا است.این روستا در دهستان آدران قرار داشته و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۸۷ نفر بوده‌است.

روستای ولایت‌رود

ولایت‌رود یا ولاترو روستایی از توابع بخش آسارا شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است. مردم این روستا به گویش ولاترویی زبان مازندرانی (طبری) سخن می‌گویند.این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۳۸۲ نفر بوده‌است.

روستای وله

وله روستایی از توابع بخش آسارا شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است.این روستا در دهستان نسا قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۰۰ نفر بوده‌است.مردم روستای وله به زبان تاتی صحبت می‌کنند.

روستای ونش

ونش، روستایی از توابع بخش آسارا شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است.این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن زیر سه خانوار بوده‌است.

روستای وینه

وینه روستایی از توابع بخش آسارا شهرستان کرج که در استان البرز واقع شده است.مردم این روستا به گویش کرجی سخن می گویند. همچنین در الموت روستای تات‌زبان هم نام با این روستا وجود دارد.این روستا در دهستان آدران قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۴۳ نفر بوده‌است.