موزه زمان تهران یا تماشاگه زمان یکی از موزههای بسیار جذاب شهر تهران و نخستین موزه ساعت در ایران می باشد. این موزه که در خرداد ماه ۱۳۷۸ خورشیدی افتتاح شد، از موزههای وابسته به اداره کل موزههای بنیاد مستضعفان است و در آن ابزارهای زمان‌سنجی به نمایش گذاشته شده‌اند. در واقع تماشاگه زمان مکانی است که بخشی از تلاش‌های چندین هزار ساله بشری در زمینه ساخت انواع ابزارهای سنجش زمان را در معرض دید علاقمندان قرار داده است.
گذشت زمان از موضوعاتی بوده که در طول تاریخ همواره ذهن آدمی را به خود مشول داشته و از این رو بشر در جهت یافتن وسیله‌ای برای اندازه‌گیری زمان تلاش می‌کرده است. انسان‌های اولیه احتمالاً با طلوع خورشید، پیدایش شب و ظهور ستارگان فعالیت‌های خویش را تنظیم می‌‌کردند اما رفته رفته برای سنجش زمان، ابزارهایی نظیر ساعت‌های آفتابی، آبی، شنی و سوختی و با پیشرفت علم، انواع ساعت‌های مکانیکی ساخته شد.
تاریخچه موزه زمان
موزه زمان با مساحت ۵۰۰۰ متر مربع و ۷۰۰ متر مربع زیربنا، قدمتی بالغ بر ۸۰ سال دارد. با این حال، پیشینه این باغ به دوره قاجار برمی‌گردد. زمانی که باغ یادشده به‌عنوان بخشی از اراضی باغ فردوس به معیرالممالک، داماد ناصرالدین شاه، تعلق داشت. پس از مرگ وی، این باغ به پسرش رسید که او درختان آن را برای استفاده در کوره‌های تهران قطع کرد. تا اینکه عبدالله خان منصور در سال ۱۳۰۴ اقدام به خرید این ملک کرد و تا سال ۱۳۴۶ در دست وراث او بود. در ادامه شخصی به نام حسین خداداد، ملک مذکور را در حالی خریداری کرد که عمارتی یک طبقه از خشت و گل در آن وجود داشت.
maryampiranileader@
مرمت و بازسازی
به دستور حسین خداداد مرمت‌هایی روی سازه آن انجام شد که شامل قرارگیری اسکلت آهنی به‌جای اسکلت چوبی و تغییراتی در داخل بنا می‌شد. علاوه بر مقاوم‌سازی ساختمان و احداث یک طبقه روی آن، احیای هنر طراحی و گچ‌بری ایران نیز ارزشی دوچندان به این سازه بخشید.
مهندس ابتکار، مهندس مشاور ساختمان و استاد کاشی‌کار بود و حاج رمضان عباسیان، معمار این بنا محسوب می‌شد. در سال ۱۳۴۵ حاج عبدالکریم نوید تهرانی به‌همراه ۴۰ نفر، کار گچ‌بری ساختمان را آغاز کردند که تا سال ۱۳۵۶ به طول انجامید؛ گچ‌بری‌هایی که از نظر تنوع کم‌نظیر هستند.
از استادکاران گچ‌بری آن زمان می‌توان به استاد فرهاد یحیی پور، استاد محمد یحیی پور، استاد حسن جعفری، عباس عباسیان، استاد نعمت، استاد شیخ فرج، استاد یحیی برجردی و… اشاره کرد. تزیینات گره‌چینی چوبی روی درها و پنجره‌ها که کار استادانی همچون حاج محمد کاشی و استاد حسین است، ذوق و خلاقیت هنرمندان ایرانی را به تصویر می‌کشند.
حسین خداداد تاجر فرش بوده و به‌دلیل علاقه زیادش به فرش ایرانی، از طرح‌ها و نقوش فرش در سقف بخش‌های مختلف عمارت استفاده کرده است. حسین خداداد فقط برای یک سال در این خانه زندگی کرد و پیش از انقلاب، به آمریکا رفت. پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ این ساختمان توسط بنیاد مستضعفان مصادره شد تا اینکه در سال ۱۳۷۸ به همت موسسه فرهنگی موزههای بنیاد، عنوان موزه زمان را از آن خود کرد و در معرض بازدید عموم قرار گرفت. این موزه با نام «تماشاگه زمان» و «موزه ساعت» نیز شناخته می‌شود.
بخش های مختلف موزه زمان
در موزه تماشاگه زمان می‌توانید سفر جذاب و متفاوتی به تاریخ را تجربه کنید و با انواع ساعت‌ها آشنا شوید. این سفر از محوطه موزه آغاز شروع می‌شود و به داخل عمارت آن ادامه می‌یابد. در بخش فضای باز موزه ساعت، ماکت انواع ساعت‌های ابتدایی نظیر ساعت‌های آفتابی، آبی، شنی و …، به چشم می‌خورد. بازدیدکنندگان می‌توانند از نزدیک با شکل و مکانیسم عمل ساعت‌های قدیمی آشنا شوند. در داخل ساختمان موزه که از دو طبقه تشکیل شده، سیر تکامل انواع ساعت‌های مکانیکی متعلق به قرن ۱۷ تا ۲۰ میلادی نشان داده شده است.
ساعت‌هایی نظیر ساعت شاهینی، آونگی، رومیزی، دیواری و ایستاده که هریک از آن‌ها تلفیقی از هنر مجسمه‌سازی، میناکاری، معرق و … را با صنعت ساعت‌سازی نمایش می‌دهند.
در طبقه دوم موزه ساعت‌های جیبی معمولی و ساعت‌های جیبی سفارشی متعلق به شخصیت‌های برجسته تاریخی و سیاسی. ساعت‌های ویژه‌ای چون ساعت کارت‌زنی، شیفت نگهبانی، ساعت کشتی و همچنین ساعت‌های مچی در انواع مختلف دسته‌بندی و دو زمانه به چشم می‌خورد. در بخش تقویم‌ها نیز تقویم‌های مختلف ایرانی، شخصیت‌های برجسته در امر تقویم‌نویسی، ماکت قدیمی‌ترین سند تاریخ‌دار ایرانی (کتیبه بیستون) نگهداری می‌شوند که از بخش‌های جالب این موزه به شمار می‌روند.
از دیگر بخش‌های موزه بخش نمایش انواع فسیل‌های مربوط به دوران مختلف زمین‌شناسی و معرفی ساعت‌ها و ساعت‌سازان معروف است. نمای ظاهری ساختمان موزه ساعت جذابیت این مجموعه دو چندان نموده است.
نحوه دسترسی به موزه زمان تهران
آدرس: تهران، خیابان سرلشگر فلاحی (زعفرانیه)، نبش خیابان پرزین بغدادی.
موزه زمان در خیابان زعفرانیه تهران قرار دارد. دسترسی به موزه از طریق بی‌آر‌تی‌های راه‌آهن – تجریش به‌سمت میدان تجریش امکان‌پذیر است. برای این منظور باید در ایستگاه زعفرانیه پیاده شوید و از خیابان زعفرانیه با پنج دقیقه پیاده‌روی به‌طرف چهارراه پرزین بغدادی، به موزه زمان برسید.
در صورتی که بخواهید با مترو خود را به موزه زمان برسانید، در ایستگاه مترو تجریش از قطار پیاده شوید. سپس با تاکسی یا بی‌آر‌تی‌های تجریش – راه آهن به ابتدای خیابان زعفرانیه بروید. از آنجا با کمی پیاده‌روی راهی موزه شوید.
ساعت روغنی
ساعت طنابی
قایق اژدها
ساعت شنی
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.