غذاهای پیشنهادی محلی بوشهر که به ثبت رسیده اند

بوشهر نیز مانند هر شهر و استانی که برای خودش نشانه هایی دارد که به نحوی شناسنامه آن شهر محسوب می شوند، از صنایع دستی گرفته تا مکان های گردشگری و غذاهای محلی که همه نمادی از یک شهر و استان محسوب می شوند بی نصیب نمانده است .استان‌های جنوبی کشور و به خصوص بوشهر، فرهنگ غذایی بسیار ویژه‌ای دارند که روحیه‌ گرم و مهمان نواز مردم جنوبی را به خوبی نمایان می‌کند.

غذاهای محلی بوشهر  طعم و مزه ای جادویی دارند که با یک بار چشیدن، عاشق آن می شوید، از قلیه ماهی و قلیه میگو و قیمه بوشهری گرفته تا شکر پلو و رنگینک و دمی لخ لاخ، حالا در این روزها که فرصت بیشتری برای بودن در کنار اعضای خانواده فراهم شده و امکان سفر کردن هم وجود ندارد، می توانید با آشنا شدن و طبخ غذاهای محلی استان ها که برخی از آنها در فهرست آثار ملی کشور هم به ثبت رسیده اند علاوه بر سرگرمی خودتان و ایجاد تجربه های جدید برای خانواده، به احیای دوباره آنها کمک کنید.

قیمه و شکر پلو بوشهری

یکی از این غذاها قیمه و شکر پلو بوشهری است، مهارت طبخ این غذا در تاریخ ۴ تیرماه سال ۹۸ با شماره ۱۹۰۴ در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس به ثبت رسیده و جزو غذاهای سالم، طبیعی و بدون مواد نگهدارنده شیمیایی محسوب می شود.
تهیه قیمه و شکرپلو بوشهر نسبتاً وقت گیر بوده و غذایی مجلسی است که برای مهمانی ها تدارک دیده می شود، روش پخت این غذا به زمان های قدیم بر می گردد و طبخ آن حفظ فرهنگ گذشتگان است
قیمه بوشهری با قیمه‌های شهرهای دیگر خیلی فرق دارد. هم از نظر ظاهری و هم از نظر مزه. قیمه بوشهری را می‌کوبند و باید طوری گوشت آن له شده باشد که با زدن قاشق کش بیاید. این خورش معمولاً با شکر پلو صرف می‌شود.
مواد لازم و روش طبخ
برای تهیه این غذا به نیم کیلو گوشت، نیم کیلو سیب زمینی، نیم کیلو نخود یا نخود و لپه خورد شده، ادویه جات و پیاز، چهار پیمانه برنج، دو پیمانه شکر و یک استکان گلاب نیاز دارید.
در ابتدا گوشت، نخود و سیب زمینی را به همراه یک پیاز و مقداری دارچین می پزید، وقتی مواد خوب پخته شد آنها خوب می کوبید و کنار می گذارید، در ظرف دیگری پیاز سرخ شده را با مقداری رب، زردچوبه و ادویه سرخ می کنید، مواد سرخ شده را روی پیازداغ می ریزید و بعد گلاب و زعفران را به آن اضافه می کنید و حدود ۲۰ دقیقه روی شعله می گذارید تا جا بیفتد.
در این مدت باید نصف برنج را به صورت چلو سفید و نصف دیگر را به صورت شکر پلو درست کنید، برای تهیه شکرپلو برنج را آبکش کرده و در قابلمه می ریزید و با شکر مخلوط می کنید، سپس یک استکان گلاب روی آن می ریزید و زمان می دهید تا دم بکشد، رنگ شکرپلو شود برای همین باید به آب برنج زعفران یا زردچوبه اضافه کنید.
استقبال مردم از این غذا در بوشهر باعث رونق اقتصادی، رشد نقدینگی و ایجاد اشتغال شده است، تهیه این غذا به عنوان غذای نذری در ایام محرم و صفر بسیار رواج دارد.

غذای بومی محلی مُی شور

پخت ماهی شور از غذاهای سنتی این منطقه است که بیشتر در سواحل پخته می شود، این غذای ساده که در پخت آن از روغن استفاده نمی شود درتاریخ ۴ تیرماه سال ۹۸ با شماره ۱۸۹۸ به ثبت ملی رسیده است.
در زمان های قدیم که تکنولوژی، یخچال و فریزر نبوده، راه هایی برای نگهداری مواد غذایی وجود داشته که یکی از آنها این بوده که یا ماهی را خشک می کردند و یا در نمک می خواباندند، به همین دلیل به آن ماهی ( مُی)، نمک ( شور) گفته می شود.
در نمک خواباندن ماهی روشی مانند کنسروسازی است که اگر وسایل منجمد کردن ماهی را نداریم می توانیم آن را در نمک بخوابانیم، این روش به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است چرا که ارزان بوده و مواد شیمیایی نگهدارنده نیز در آن به کار نرفته است

روش ساخت غذای محلی ماهی شور ابتدا شش لیوان آب در قابلمه ریخته و مقداری زردچوبه اضافه می کنیم پیازها را که قبلا تمیز کرده درسته در حالیکه سر آن را دو برش زده ایم در آب می اندازیم و روی حرارت قرار می دهیم . پیازها که نیم پز شدند بقیه مواد را می افزاییم. گوجه ها رانیز از روی سر برش ضربدری ایجاد می کنیم. بامجانها نیز به همین ترتیب سرآن را برش زده و کلاهک آن را می گیریم.
این نوع غذا خیلی قدیمی است و مناطقی که کنار ساحل واقع اند این نوع ماهی رادر ظروف سفالی و کوزه های کوچک می خوابانده اند. چون یخچال و فریزر برای نگهداری ماهی نبوده است. ماهی ها را یا خشک کرده و یا به صورت نمک سود نگهداری می کرده اند. تاریخ دقیق تهیه ماهی شور مشخص نیست.
مواد لازم:
ماهی نمک سود شده: نیم کیلو، بادنجان متوسط : سه عدد، گوجه فرنگی :سه عدد، پیاز: پنج عدد متوسط، فلفل سبز کوچک: سه عدد، سرکه: یک لیوان، زرد چوبه و فلفل قرمز: به مقدار نیاز
طرز تهیه:
ابتدا شش لیوان آب در قابلمه ریخته و مقداری زردچوبه اضافه می کنیم پیازها را که قبلا تمیز کرده در حالیکه سر آن را دو برش زده ایم در آب می اندازیم و روی حرارت قرار می دهیم. پیازها که نیم پز شدند بقیه مواد را می افزاییم. گوجه ها رانیز از روی سر برش ضربدری ایجاد می کنیم. بادمجانها نیز به همین ترتیب سرآن را برش زده و کلاهک آن را می گیریم.
مواد را برای نیم ساعت می پزیم خوب که نرم شدند شعله را خاموش می کنیم و سرکه را می افزاییم. چون پیاز نسبت به سایر مواد سفت تر است به همین علت آن را زودتر می پزیم. این ماهی به دلیل اینکه شور است و در نمک خوابانده شده است باید حدود پنج تا شش ساعت در آب خیساند و مرتب آب آن را عوض کرد تا شوری آن گرفته شود. بعد از اینکه غذا پخته شد مواد را در دیسی چیده و آب آن را در ظرفی کاسه مانند ریخته و با نان و پیاز و سبزی صرف می شود. می توانیم سرکه را بعد از اینکه آب ماهی را در ظرف کشیدیم روی آن بریزیم. بعلت اینکه این نوع ماهی شور است از اضافه کردن نمک خودداری می کنیم.
ارزش های شاخص.
۱ـ پاسداشت از ارزشهای قومی
۲ـ این نوع ماهی سالم و طبیعی و بدون مواد نگهدارنده شیمیایی است. همچنین ساده و با امکانات اندکی قابل تهیه است.
تهیه ماهی شور نشان دهنده فرهنگ ساحل نشینان برای استفاده از انواع ماهی هاست.
روش تهیه به زمانهای دور بر می گردد و تهیه و پخت آن حفظ میراث گذشتگان است.

نان محلی گرده

مهارت پخت این نان که جزو نان های محلی استان بوشهر است و بیشتر زمستان ها در تنور گِلی طبخ می شود، ۴ تیرماه سال ۹۸ با شماره ۱۹۰۲ در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس به ثبت رسیده است.
این نان با آرد گندم، آب، خرما و کنجد پخته می شود و به دلیل ترکیباتی که دارد هم تنها و هم به همراه غذاهای ساده مثل نیمرو، شیر و پنیر خورده می شود
باتوجه به فراوانی انواع نان و به کار رفتن برخی مواد شیمیایی در تهیه آن ها که برای سلامتی هم مضر است، نان گرده یک غذای سالم و سنتی محسوب می شود، این نان در کشورهای حاشیه حوزه خلیج فارس به عنوان یک میراث غنی دستی شناخته شده و از مهم ترین محصولات برای ایام ماه مبارک رمضان است.

مواد لازم و روش طبخ
برای تهیه این نان خوشمزه به خرما، آرد، مایع خمیر، کنجد، روغن نیاز دارید، ابتدا خرماها را خیس کرده و خوب چنگ می زنید تا به حالت شیره مانند در بیاید، بعد آنرا صاف کرده و در ظرفی که می خواهید در آن خمیر درست کنید، می ریزید.
مایع خمیر را به آب خرما اضافه کرده و کم کم آرد را به آن اضافه می کنید به طوری که خمیر کاملاً صاف و یک دست شده و به دست نچسبد، اگر هوا سرد باشد حتماً باید خمیر را در جای گرم بگذارید تا عمل بیاید اگر هم هوا گرم باشد می توانید در آشپزخانه روی کابینت یا گوشه ای بگذارید و روی آن را با یک پارچه ضخیم بپوشانید و به مدت یک ساعت صبر کنید تا خمیر آماده شود.
خمیر را به میزان ۲۰۰ گرم گلوله (چونه) میکنید، حتماً باید وزن خمیر زیاد باشد چرا که اگر سبک باشد، ممکن است نان گرده شما خشک شود، وقتی کل خمیر را به گلوله های ۲۰۰ گرمی تبدیل کردید با یک سفره روی آن را می پوشانید تا خشک نشود، بعد شروع به پهن کردن گرده ها روی یه تخته صاف یا هر سطح صافی که گرده روی اون درست پهن شود می گذارید
برای پهن کردن خمیر اول دست خود را با آب خیس کنید و روی خمیر بکشید، بعد از اینکه مقداری روی خمیر پهن شد کنجد را به میزان دلخواه روی آن بریزید، مرحله پهن کردن خمیر که به اتمام رسید شروع به خال زدن گرده می کنید، به اینصورت که با یک هسته خرما روی گرده نقش و نگاری می اندازید.
بعد آن را روی دیواره تنور به مدت یک یا دو دقیقه می پزید، در شرایط فعلی می توانید از فر (دمای ۱۶۰ درجه سانتیگراد و به مدت ۲۰ دقیقه) استفاده کنید. بعد از پخت نان ها را با روغن چرب می کنید و در وسط سفره می گذارید تا گرده ها نرم بماند.
لبته باید خاطر نشان کرد که غذای محلی این استان تنها به موارد اشاره شده در بالا ختم نمی‌شود زیرا غذاهای بسیاری در ایران وجود دارد که باید آنها را مزه کرد و و حس خوب چشیدن طعم بوی آن را احساس کرد.