مصیری شهری است در استان فارس در جنوب ایران و مرکز شهرستان رستم است که در ۱۸ کیلومتری شمال شهر نورآباد ممسنی بر سر جاده اصلی شیراز-یاسوج-اهواز قرار دارد.
البته سیستم شهری در آن بسیار ضعیف بوده و متأسفانه به این شهر توجه چندانی نشده است و نزدیک‌ترین روستاها به آن از سمت شرق موردک میرخیرالله و شوسنی و ضامنی از شمال بردکوه و حاجی کوهی و از غرب گوراب و بابامیدان و… می‌باشد. شغل مردم اکثراً کشاورز ولی نخبه‌ها و تحصیل کرده‌های فراوان در داخل و خارج از کشور دارد.
مصیری یکی از شهرهایی است که دارای زمین های مساعد کشاورزی آبی است که از رودخانه فهلیان مشروب می شوند. این زمین ها در جلگه ای به نام رستم ماقع اند
مصیری مرکز خان نشین در دوران فئودالی بوده است. در مسیر تاریخ مصیری دارای روندی ناپیداست. شهر خفرک که از شهرهای باستانی است در غرب این شهر واقع بوده که آثاری از آن هنوز پابرجاست. آثاری نیز از شهر یا روستایی بزرگ در شمال شرق مصیری معروف به دره «کره تول باقری» در اول جاده روستای حاجی کوهی وجود دارد.
دره گرم که در شمال شرق مصیری واقع است نیز مکان بعدی این مردم است . آنها سال ها پیش به جنوب فعلی شهر مصیری نقل مکان کرده که سرکاری نام داشت. و حدود شاید ۷۰ تا ۸۰ سال چنانکه از آثار قبرها مشخص است، مصیری نام گرفته است که به عقیده اهالی از نام مصیری جد اصلی طایقه مصیری گرفته شده است۲.
گروه ها و ساکنان مصیری
در مصیری گرو های متعددی زندگی می کنند که عبارتند از:
لرها، ترک ها و فارس ها
در اینجا از کتب و آثار و تحقیقات پژوهشگر عزیزآقای جلال یوسفی استفاده بیشتری می گردد، زیرا ایشان هم به منطقه آشنایی داشته و هم در زمینه های متعدد تحقیقاتی داشته اند. ترک ها اغلب با گوهر قشقایی دختر محمد حسین خان برادر صولت الدوله قشقایی هنگان ازدواج با حسینقلی خان رستم، بدین منطقه آمدند و در محله ای که به نام تیره آنها مشهور شد یعنی « عمله» سکنی گزیدند. فارسها را نیز اردکانی ها( سپیدانی ها)ی مهاجر و نیز کازرونی ها و برخی متفرقه دیگر تشکیل می دهند.
لرها
لرهای اصلی مصیری همان طایقه شاه حسنی یا « مصیری» هستند که در کنار خود گروه های مهاجر دیگری را در گذر زمان پذیرفته اند. این گروه ها عبارتند از: «مهبه ای ها»، «تیر تاجی ها»، « گوهرکانی ها» و افراد متفرقه ای از طوایف گنجه ای و غیره که در این شهر ساکنند.
علاوه بر این ها در مصیری عبداللهی های شرف الدین وگروهی از سادات شاه قاسمی در بخش غربی شهر ساکنند که قبل از اصلاحات ارضی به این مکان آمده و در اصلاحات ارضی زمین نیز در مصیری بدان ها تعلق گرفت. دو گروه دیگر:
۱. سادات فخر (امامزاده علی) که قبلاً در حاجی کوهی در شمال مصیری زندگی می کردند در سال ۱۳۵۸ خورشیدی به تدریج در چند سال به شمال مصیری کوچ کرده و ساکن شدند.
۲. بردکوهی ها: روستای بردگوه در ۷ کیلومتری شرق حاجی کوهی قرار داردکه دردو دهه قبل این ها نیز به شرق مصیری مهاجرت کرده و در بین خود اقوامی چون اردکانی ها، رئیس های کهگیلویه و سادات عنا را جای داده اند.
اخیراً نیز با مرکز شهرستان شدن مصیری روستاهای باقری ، شوسنی و ضامنی در شرق و جنوب شرقی این شهر جزء شهر محسوب می گردند.
طایقه شاه حسنی یا مصیری
این گروه معتقدند که جدا بزرگ آنها شاه حسن بوده است( البته پسوند و شهرت شاه حسینی نیز بر برخی سنگ قبرهای این طایفه دیده می شود) . شاه حسن فرزندی داشته که « مصیر» نام داشته است. مصیر نیز دو پسر به نام « اسکندر» و« رحیم» داشته که هر کدام از این دو دارای فرزندانی هستند که هر یک اولادی را تشکیل می دهند.
اسکندر دارای دو فرزند به نام های میرزا علی و شاهین جان بوده که این دو دارای چهار فرزند پسر به نام های جان احمد، ولد، بابر و مراد بوده است وهر کدام ا این ها نیز دارای فرزندانی بوده اند. رحیم دارای دو پسر به نام های محمد علی و بارونی بوده که فرزندان پسر محمدعلی عبارت بوده اند از: کمال،جمال، صیدال و عبدال و فرزنان بارونی نیز عبارت بوده اند از: خلیل، کریم و محمد. لازم به یاد آوری است که تحقیقات ما نشان می دهد که در این شجره نامه اشکالات و نواقصی وجود دارد که انشاء اله با کامل شدن تحقیقات موضوع یاد شده اصلاح خواهد شد.
کشاورزی
مصیری روستای خان نشین بوده است و شاید حضور خان از رستم دو به این منطقه را بتوان به وجود زمین های مرغوب جلگه( صحرای) شاه حسنی دانست که از رودخانه فهلیان مشروب می شوند. درقدیم این جلگه مربوط به پج برادر بوده که ذکر نامشان گذشت و در مسیر گذر تاریخ دچار تحولات گردید تا به امروز رسید.
انواع محصولات کشت شده
در این زمین ها نهاده های متفاوتی می کاشته اند. در قدیم، کاشت پنبه،چغندر قند، برنج، گندم و برخی غلات دیگر مرسوم بوده است اما به تدریج این غلات محدود گردیده و به گندم و برنج محدود گردید و اخیراً نیز ذرت و گاه سویا، کنجد، ماش و…. نیز کاشته می شود اما مرسوم ترین نوع کشت ، در این زمین ها برنج و گندم است.
در زیمن های دیم نیز محصولاتی چون گندم، جو، عدس،نخود کاشته می شده و هنوز نیز کاشته می شود اما طی سال های اخیر به دلیل کمی نزولات آسمانی دیم کاری کمتر شده است.
نظر کاربران :
لر زبان ها خیلی مردمان خوبی هستن متاسفانه به این شهر چندان رسیدگی نمیشه
متأسفانه سیستم شهری تو این شهر خیلی ضعیفه اصلا شهر خوبی نیست کاش بهش رسیدگی بیشتری میشد
مصیری شهری پر از استعداد و مغزهای متفکر می باشد که سراسر ایران زمین به آن افتخار می کند. مصیری را با مهر و محبت و کوچه های خاکی باید شناخت که از همان کوچه های خاکی که چه انسانهای بزرگی پا گرفت. محله کهله.