روستای چوبی نیشابور

یکی از قدیمی ترین شهرهای ایران شهر نیشابور است که آرامگاه عطار و عمر خیام و حتی کمال الملک هم در نیشابور واقع شده است. این شهر علاوه بر جاذبه های تاریخی و طبیعی زیادی که دارد روستایی دارد که به روستای چوبی معروف است . این دهکده چوبی یکی از زیباترین و عجیب ترین روستاهاست که کمتر کسی از آن خبر دارد.

ماجرای ساخت روستای چوبی نیشابور

ایده ساخت این دهکده را شخصی به نام آقای مجتهدی مطرح کرد آن‌هم زمانی که می‌خواست یک محوطه بازی متفاوت برای فرزندش خلق کند. پس در حالی که همه با او مخالفت می‌کردند و ایده او را زیر سوال می‌بردند، او با عزمی راسخ تلاش کرد به همه ثابت کند، ذهن ایرانی با هنر و خلاقیت عجین شده است. آقای مجتهدی در ابتدا تنها یک آلاچیق چوبی در روستای ملامحمد آقازاده ساخت. سپس به فکرش رسید که این طرح را گسترش دهد پس با چندین تن چوب شروع به ساخت خانه‌های چوبی و حتی یک مسجد چوبی برای دهکده‌اش کرد! او حتی برای این روستای چوبین غذاخوری و امکانات تفریحی هم در نظر گرفت و شروع به ساخت کرد.

مهندس مجتهدی که بود؟

مهندس حمید مجتهدی، نوه ملامحمد آقازاده، در سال ۱۳۱۹ در نیشابور به دنیا آمد و پس از اتمام تحصیلات در دوره‌های ابتدایی و دبیرستان برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت. او بعد از پایان تحصیلات خود در رشته مهندس عمران در دانشگاه برکلی کالیفرنیا در آمریکا در سال ۱۳۶۰ به ایران بازگشت و با سکونت در روستای ملامحمد آقازاده خراسانی به احیای املاک و اراضی اجدادی خود پرداخت.

مهندس مجتهدی با میراث مجموعه املاکی که از پدربزرگ خود در اختیار داشت، دهکده چوبی نیشابور را بر مبنای گرایش تخصصی‌اش (سازه‌های مقاوم در برابر زلزله) بنا کرد. این مجموعه املاک که شامل ۲۰۰ هکتار زمین کشاورزی، سه حلقه چاه و یک قنات می‌شدند، در کنار مسجدی ویرانه و خانه‌هایی خالی از سکنه، به کمک ذهن خلاق مهندس مجتهدی تبدیل به یک دهکده چوبی منحصربه‌فرد شدند؛ روستایی که در حال حاضر یکی از مهم‌ترین دیدنیها و تفرجگاه‌های نیشابور است و بیشتر سازه‌های آن از چوب ساخته شده‌اند.

در زمان سکونت مهندس حمید مجتهدی و خانواده وی، تنها ۱۲ درخت در تمام روستا وجود داشت. با این وجود، او با دوراندیشی و ذهن خلاق خود، شروع به کاشت درختان صنعتی کرد؛ درختانی که مصالح ۹۰ درصد سازه‌های چوبی روستا را برای وی فراهم کردند. ساخت این مجموعه به‌ هیچ‌وجه آسان نبود و ۲۰ سال کشاورزی، اقامت در تنها دو اتاق، امکانات بسیار کم سال‌های اوایل انقلاب، باد و خاک بیابان، تنها گوشه‌ای از سختی‌های زندگی آقای مجتهدی در زمان احداث دهکده بودند.

مهندس مجتهدی برای ساخت دهکده چوبی از ده‌ها تن چوب استفاده کرد تا بتواند روستای اجدادی‌اش را احیا کند و شکل و شمایل آن را تغییر دهد. دهکده چوبی، نخستین دهکده اکولوژیکی ایران، دارای بخش‌های مختلفی چون مسجد، رستوران، خانه، موزه و کتابخانه چوبی است. این بناها تنها با هدف جذب گردشگر احداث نشده‌اند؛ بلکه روح زندگی نیز در آن‌ها جریان دارد و اهالی آن هر روزه از آن‌ها استفاده می‌کنند. مسئولیت رسیدگی به دهکده چوبی تا سال ۱۳۹۲، بر عهده خود مهندس مجتهدی بود. پس از فوت ایشان در پاییز سال ۱۳۹۲ در سن ۷۳ سالگی، همسر او، خانم حشمت سررشته‌دار عمرانی، فارغ‌التحصیل رشته هنر (نقاشی) از دانشگاهی در آمریکا، مدیریت این دهکده را بر عهده گرفت.

جاذبه های گردشگری روستای چوبی

باغ، کتابخانه، موزه، رستوران، مسجد چوبی به همراه دیوار و مناره‌های زیبایش همگی جزو دیدنی‌های این دهکده چوبی هستند. جالب است بدانید که باغ این دهکده سقفی چوبی و مشبک دارد و در آن درختان میوه مختلفی هم کاشته شده است!

کتابخانه آن دوطبقه است و موزه آن با چوب و آینه تزئین شده است. در رستوران چوبی این دهکده که نمای آن در زیباترین شکل ممکن ساخته شده انواع غذاهای سنتی با طعم‌های بی‌نظیر به گردشگران ارائه می‌شود. در نهایت مسجد شگفت‌انگیز این مجموعه که برخلاف سایر مساجد دنیا تنها از چوب ساخته شده است؛ اما ویژگی‌های حیرت‌انگیزی دارد!

ویژگی های مسجد روستای چوبی

درست است که مسجد روستای چوبی نیشابور تنها از چوب ساخته شده و هیچ فلزی در ساخت آن به‌کار نرفته است؛ اما این مسجد اولین مقاوم در برابر زلزله در جهان است که حتی توانایی تحمل زلزله ۸ ریشتری را هم دارد!

دیوارهای این مسجد دوجداره است و مناره‌های آن به‌گونه‌ای ساخته شده‌اند که وزن آن‌ها در دو طرف ساختمان تقسیم شده است. مساحت مسجد چوبی ۲۰۰ مترمربع، ارتفاع مناره‌های آن ۱۳ متر و وزن کل این سازه ۴ تن است! بر دیوارهای داخلی آن کتیبه‌هایی از قرآن با خطی خوش دیده می‌شود و تناسب رنگ چوب‌های آن نمایی خاص به مسجد بخشیده است.

جالب است بدانید که در محل اتصال مناره‌ها به سقف مسجد دریچه‌ای هم برای تهویه هوا در نظر گرفته شده که در فصل تابستان سبب خارج‌ شدن هوای گرم و آلوده از فضای مسجد می‌شود و هوای تمیز و خنک را وارد می‌کند.

اقامت در دهکده چوبی نیشابور

اگر قصد بازدید روستای چوبی نیشابور را دارید باید بدانید که این دهکده تنها ۲۴ دقیقه از مرکز شهر نیشابور فاصله دارد و فاصله آن تا مشهد ۱۱۴ کیلومتر است. اقامت در این دهکده هم امکان‌پذیر است چون در این دهکده چندین سوئیت مدرن اقامتی برای گردشگران در نظر گرفته شده است. آدرس دهکده چوبی نیشابور کاملا راحت و سرراست است. تنها کافی است به ۱۷ کیلومتری نیشابور و به سمت روستای ملامحمد آقازاده بروید. اینجا یکی از بهترین جاهای دیدنی مشهد محسوب می‌شود که در سفر به این شهر نباید دیدن آن را از دست داد.

نکات بازدید از دهکده چوبی نیشابور

در بازدید از دهکده چوبی نیشابور بهتر است تلفن همراه، داروهای عمومی، دفترچه بیمه، نقشه یا GPS، کرم ضدآفتاب، عینک آفتابی، کارت شناسایی، شارژر موبایل، دمپایی و صندل، دوربین، لباس نخی و خنک، کفش پیاده‌روی و کلاه آفتابگیر به‌همراه داشته باشید.
در سفر به دهکده چوبی مراقبت از بناها و فضاهای روستا را فراموش نکنید و روی بناهای چوبی یادگاری ننویسید.
در زمان حضور در روستا وارد املاک و زمین روستاییان نشوید و به عقاید و آداب آن‌ها احترام بگذارید.
مراقب محیط زیست باشید و زباله‌های خود اعم از زباله تر، ته‌سیگار، پلاستیک، بطری آب معدنی و غیره را در فضای روستا، استخر، برکه و باغ‌های آن رها نکنید. فراموش نکنید که به‌عنوان یک گردشگر مسئولیت‌پذیر باید تنها ردپایی از خود برجای گذارید و آسیبی که موریانه و زلزله نمی‌تواند به این روستا بزند را شما به دهکده چوبی وارد نکنید.
برای سفر به دهکده چوبی اگر ماشین شخصی ندارید، ماشین کرایه کنید. شما می‌توانید برای بازگشت نیز از طریق دفتر دهکده با آژانسی در نیشابور ماشین بگیرید.

نحوه دسترسی به روستای چوبی

آدرس: خراسان رضوی، شهرستان نیشابور، ۱۶٫۹ کیلومتری بلوار شهدا، جاده تقی آباد طلایی

اگر قصد دارید از سمت شهر مشهد به دهکده چوبی نیشابور بروید، باید به‌سمت جنوب غرب برانید. در اتوبان امام رضا و بزرگراه مشهد – نیشابور ۹۰ کیلومتر برانید و پس از عبور از پمپ بنزین طلوع در سمت چپ جاده (قبل از رسیدن به شهر نیشابور)، از خروجی سمت راست (جاده قدمگاه – اسحاق آباد) خارج شوید. دوبرگردان اول را برگردید و حدود ۶ کیلومتر در این جاده برانید تا به خروجی جاده اسحاق آباد – نیشابور در سمت راست برسید. وارد این خروجی شوید و ۱۳ کیلومتر دیگر به مسیر خود ادامه دهید تا به خروجی جاده دهکده چوبی در سمت چپ جاده برسید. در این جاده چند کیلومتر دیگر را طی کنید تا جاده تقی آباد طلایی را در سمت راست خود ببینید. وارد این جاده شوید تا پس از چند ۱۰۰ متر به دهکده چوبی در سمت چپ خود برسید.

اگر از سمت نیشابور به دهکده چوبی می‌روید، کافی است خود را به میدان امام خمینی برسانید و وارد خیابان امام خمینی شوید. میدان اول را مستقیم ادامه دهید و وارد بلوار جمهوری شوید. انتهای این بلوار به بلوار خیام می‌رسد. مسیر را ادامه دهید و در میدان فازی، از خروجی دوم وارد جاده اسحاق آباد – نیشابور (بلوار شهدا) شوید. این مسیر را برای چند کیلومتر ادامه دهید تا بعد از زیارتگاه فضل بن شاذان به جاده دهکده چوبی در سمت راست خود برسید. ادامه مسیر مشابه چیزی است که بالاتر برای شما شرح دادیم. یک مسیر دیگر از نیشابور به دهکده چوبی نیز وجود دارد که از اتوبان امام رضا، بلوار آزادگان و سپس بلوار خیام می‌گذرد و بقیه مسیر آن مشابه مسیر قبلی است.