روستای کلشتر

روستای کلشتر در فاصله سه کیلومتری شهر رودبار و در کوهپایه کوهستان البرز غربی و در ارتفاع پانصد و پنجاه متری از سطح دریا و مشرف برشهر رودبار واقع شده است.

این روستااز لحاظ فرهنگی،اجتماعی و حتی مناظر دیدنی و در بسیاری موارد دیگر با شهرها و روستاهای اطراف متفاوت است که هرکدام رادرجایگاه خود بررسی می کنیم .

کلشتر از جنبه تقسیمات کشوری دهستان محسوب می شود . شهرهای رودبار ، منجیل ، لوشان و۳۱ روستا نیز زیرمجموعه دهستان کلشتر می باشند . همین امر کافیست تا به موقعیت خاص این روستا نسبت به شهرها و روستاهای اطراف پی ببریم .

در این نوشته سعی شده است که ویژگیهای کلی روستای زیبای کلشتر به صورت مختصر و مفید بررسی شود .

موقعیت روستای کلشتر درشهرستان (ازلحاظ تقسیمات کشوری )

شهرستان رودبار دارای چهاربخش بنام های خورگام، رحمت آباد و بلوکات ، عمارلو و بخش مرکزی که بزرگترین بخش شهرستان رودبار می باشد . بخش مرکزی هم دارای سه دهستان بنام های رستم آباد شمالی ، رستم آباد جنوبی و دهستان کلشتر که بزرگترین دهستان بخش مرکزی است . بزرگترین روستای دهستان کلشتر هم همانطور که از اسمش پیداست روستای کلشتر می باشد .

تاریخچه روستا :

روستای کلشتر از قدمت دیرینه ای برخوردار است . در چند صد سال پیش اهالی قدیمی کلشتر در مکان کنونی زندگی نمی کردند بلکه بتدریج به این مکان رسیده اند . آثار تاریخی بجا مانده و صحبت های ریش سفیدان محل نشان از این دارد که اهالی قدیمی روستا قبل از این در قسمتی به نام (پیلا خونی) که در فاصله ۵ کیلومتری محل کنونی روستا قرار دارد زندگی می کردند .

قبل از این مکان نیز در محل قدیمی به نام (مرجان آباد) که ۷ کیلومتر از محل کنونی روستا فاصله دارد سکونت داشتند . آثار بجا مانده در قسمت علوچال،استلاسری، حمام بولاقی و قسمتهای دیگر از این روستای بزرگ نشان می دهد که قبلاً در آن مکان ها هم سکونت داشته اند . قدمت این مکان ها بیش از ده قرن تخمین زده می شود . تحقیقات نشان می دهد که اهالی اولیه روستا برای نجات از سرمای بیش از حد ارتفاعات و پیدا کردن خاک حاصل خیز و آب خوب از جای قبلی خود نقل مکان می کردند .

کار اصلی روستاییان قدیم کشاورزی و دامداری بود و در ارتفاعات روستای کلشتر در قسمت مرجان آباد و قسمتهای دیگر به کشت گندم و جو می پرداختند که علامت های تقسیم زمینها تا امروز هم باقی مانده، به صورتی که دور زمین بایر را بوته ها و درختان فرا گرفته اند .

کار کشت گندم تا ۵۰ -۴۰ سال پیش در همان زمینها ادامه داشت اما بدلیل مواجه شدن این دوره با تقسیمات ارضی کشت غلات و حبوبات تقریباً منسوخ شد . بعد از این موضوع کاشت زیتون و سود بیشتر این محصول و زحمت نسبتاًٌ کمتر از زراعت گندم برای اهالی روستا باعث شد که کشت گندم بتدریج متوقف شود و مردم بدنبال کارهای دولتی و شرکتی به شهر ها مهاجرت کنند .

تاثیر عوامل اقلیمی بر کشاورزی روستا

نوع خاک روستای کلشتر بخاطر وسعت زیاد و کوهستانی بودن منطقه بسیار متنوع و گوناگون است مثلا در بعضی از قسمتها که دارای شیب کمتری نسبت به بقیه نقاط می باشد خاک نرم و حاصلخیز تری وجود دارد و بر عکس هر چه شیب زمینها بیشتر می شود ابعاد دانه های خاک هم بزرگتر می شوند و بشکل سنگ ریزه مشخص می شوند که این امر باعث رشد کمتر ریشه درختان می شود در نتیجه محصول کمتری نسبت به نقاط کم شیب بدست می آید . در این نوع زمینها کشت دیم هم صورت نمی گیرد حتی در بعضی نقاط روستا که در ارتفاع بیشتری قرار دارد درخت زیتون هم محصول نمی دهد . البته در بیشتر زمینهای زراعی روستا از زمینهای کم شیب استفاده شد است .

در قسمت جنوبی روستا یک دهنه قدیمی از معدن ذغال سنگ وجود دارد که تا چندی پیش از آن زغال سنگ استخراج می شد. در کل تنوع خاک وآب فراوان و هوای معتدل باعث شده تمام محصولات کشاورزی به خوبی به بار بنشیند . از جمله پرمحصول ترین آنها می توان از زیتون ، گردو ، انار ، انجیر ، آلوچه ، گیلاس ، پرتقال ، گندم و جو نام برد . گفتنی است که محصولات دیگر ی هم در این روستا مورد آزمایش قرار گرفته اند مثل برنج ، سیب زمینی ، هلو ، خربزه ، و دیگر محصولات که تماما به بار نشستند . البته این محصولات هیچ وقت بعنوان کشت دائم مورد استفاده قرار نگرفته اند .

مساحت عمده قسمت مسکونی و کشاورزی روستا پوشیده از درخت زیتون است. در قسمتهای با شیب بیشتر درختان کاج روییده اند در ارتفاعات هم پوشش گیاهی بصورت مرتع و جنگل انبوه می باشد.

زیبایی ها و مناظر دیدنی :

روستای کلشتر از نظر مناظر دیدنی به خاطر موقعیت کوهستانی و وجود درختان همیشه سبز مثل زیتون و کاج در چهار فصل سال زیبا و دیدنی است . در بهار و تابستان این زیبایی چندین برابر می شود . درون بافت مسکونی روستا تعداد زیادی چشمه و نهر آب وجود دارد .

آبشار زیبایی که بیش از بیست متر ارتفاع دارد یکی دیگر از مکانهای دیدنی روستا به شمار می رورد . روستای کلشتر به دلیل شرایط خاص ، مساحت عمده جنگلهای منطقه رابه خود اختصاص داده است . جنگلهای پر درخت و بکر در ارتفاع ۱۰۰۰ متری از سطح دریا و کوه آسمانسرا با دشتی زیبا با علفهای بلند و سبز در ارتفاع ۱۹۰۰ متری از سطح دریا یکی دیگر از نقاط دیدنی روستای کلشتر می باشد .

یکی از ویژگی های مهم روستای کلشتر وجود تعداد زیاد چشمه های پرآب ، با آب بسیار سرد و گوارا می باشد که این روستا را از روستا های دیگر متمایز می کند. آب شرب و کشاورزی روستا تماماً از این چشمه ها تأمین می شود و آب مازاد بر مصرف برای آبیاری زمینهای کشاورزی روستاهای اطراف جاری می شود .

چشمه بار (چیمه وار ) از بزرگترین و زیباترین چشمه های آب موجود در کشور است . از ویژگی های این چشمه می توان به سرمای خیلی زیاد آب حتی در تابستان اشاره کرد . مهمتر ازسرمای زیاد آب موضوعی است که اخیراً بیشتر به آن پرداخته می شود و آن سبک بودن آب از لحاظ وجود املاح می باشد که طبق آزمایشات انجام شده نتیجه گرفته شده که آب این چشمه حتی از آب معدنی دماوند هم سبک تر است .

اماکن مذهبی

روستای کلشتر دارای سه مسجد است که یکی در محله سراب و دیگری در محله کلشتر و مسجد نوسازی در محله پسکلا قرار دارد . در این روستا دو امامزاده دارای بقعه مدفون هستند که همه روزه مردم برای زیارت به این مکان ها می روند . ضمناً درختی در محله سراب وجود دارد که ساکنین این محله اعتقاد دارند که در زیر آن امامزاده ای مدفون است . یک حسینیه هم در کنار مزار قربانیان زلزله به خاطر تخریب ساختمان مسجد ساخته شده است .

اماکن ورزشی

روستای کلشتر دارای یک سوله ورزشی برای فوتسال می باشد و یک زمین روباز و محصور برای ورزش کردن وجود دارد . در زمینه ورزش ، این روستا دارای استعدادهای فراوان و جوانان فعال می باشد اما بعد از زلزله به این مورد کمتر رسیدگی شده و کمبود فضای ورزشی کاملاً محسوس می باشد .

اماکن فرهنگی

روستای کلشتر دارای یک کتابخانه عمومی بزرگ می باشد . این روستا یک دبستان دولتی و یک مدرسه راهنمایی دارد . یک مرکز آموزش و اشتغال نیز توسط سازمان فنی و حرفه ای در سال ۱۳۷۶ مورد بهره برداری قرار گرفت و تاکنون تعداد زیادی از هنر جویان در این مرکز آموزش دیده مدرک دریافت کرده اند . دو پایگاه نیروی مقاومت بسیج نیز از اماکن فرهنگی این روستا به شمار می آیند .

منابع :

سازمان برنامه و بودجه استان گیلان ۱۳۸۲

بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان گیلان ۱۳۸۲

پروژه درسی روستا – رسول خدابخش کلشتری ؛ ۵ / ۲ / ۱۳۸۲

مطالعات میدانی در روستای کلشتر