دبیرستان ایرانشهر یزد نخستین دبیرستانی است که در یزد تأسیس شد.ساختمان این دبیرستان را سازمان میراث فرهنگی ایران در تاریخ ۴ تیر ۱۳۷۷جزء آثار تاریخی به شماره ثبت ۲۰۴۸ ثبت کردهاست. دبیرستان در خیابان شهید رجایی (خیابان ایرانشهر) قرار دارد.دبیرستان ایرانشهر یزد ، اولین مدرسه دولتی و دبیرستان یزد می باشد که در سال ۱۳۰۶ و دوره قاجار تاسیس شده است، در برزن قدیمی گودال مصلی، ابتدای خیابان رجائی واقع شده است .
زمین دبیرستان دولتی ایرانشهر یزد ، با مساحت حدود ۱۸۰۰۰ متر مربع و زیربنای ۶۰۰۰ متر مربع بخشی از کاروانسرای نوّابی و متعلق به« نواب آقا حسین» بوده که برای ساخت دبیرستان به اداره فرهنگ اهدا کرده است.این دبیرستان در سال تحصیلی ۱۳۰۶–۱۳۰۷ شروع به کار کرد.در ابتدا بخاطر نداشتن بنای مستقل کلاسهای آن در دبستان دولتی شماره یک یزد برگزار میشد.در سال تحصیلی ۱۳۱۱–۱۳۱۲ دبیرستان مستقل شد و اداره آن به سیدمهدی استوار مدیر دبستان دولتی شماره دو واگذار شدو به نام مدرسه دولتی شماره یک نامیده شد.
عملیات ساختمانی در ۱۵ فروردین ۱۳۰۵ آغاز گردید و در مهرماه ۱۳۰۵ مراحل گودبرداری و پیکنی و در اردیبهشت ماه ۱۳۰۶ پیها آماده شد.نخستین سنگ بنای این ساختمان با حضور علیاصغر حکمت وزیر فرهنگ و معارف وقت بنا نهاده شد و در آبان ماه ۱۳۱۰ تمام کارهای ساختمان به پایان رسید. عملیات ساختمانی آن در ۱۳۱۳ پایان یافت.در فروردین آن سال علیاصغر حکمت دبیرستان را افتتاح کرد و به نام ایرانشهر نامگذاری شد. هزینه ساخت این بنا در سال اجرا برابر با هفتصد و شصت هزار ریال معادل ۷۶ هزار تومان بوده که از محل اعتبارات دولتی تامین شدهاست.
معماری بنا
این دبیرستان توسط آندره گدار فرانسوی به سبک معماری ساسانی طراحی و توسط جمع زیادی از استادکاران یزدی از جمله علیاکبر خرمی (معرف به اکبر آخوند)، حسینعلی محمودی مهریزی، علیاکبر گلاب، محمود خوشزبان، محمدابراهیم رمضانخانی با خشت و گل و آجر ساخته شدهاست. معماری این مدرسه را با طرح قوسهای تخم مرغی دوره ساسانی و قوسهای خیزدار دوره صفوی اجراشده است که بسیار شگفت انگیز و زیباست . نمای دبیرستان ماندگار ایرانشهر یزد مزیّن به بیش از ۱۱ هزار متر کاشی رنگی لعابدار بوده و پای دیوارهای آجرچین آن از قرنیز سنگی پوشیده شده است، کف حیاط نیز مفروش به آجر می باشد.. دبیرستان تاریخی ایرانشهر یزد ، ساختمانی دو طبقه با نمای آجری زرد رنگ می باشد که ساختمان اصلی آن به شکل « یو » انگلیسی طراحی شده است. اتاق های اداری، کلاس های درس و کتابخانه این مدرسه نیز در پشت رواق های حیاط اصلی ساختمان قرار دارد. مدرسه ایرانشهر همچنین دارای چند زیرزمین بزرگ می باشد که هم اکنون یکی از آنها به آزمایشگاه و بقیه به موزه علوم طبیعی یزد تبدیل شده است.
معماری بنای این مدرسه را متناسب با اقلیم گرم و خشک یزد ساخته اند که طاقهای ضربی، رواق های مسقف ورودی کلاسها و کفپوش های آجری حیاط بیانگر این سازش هستند. در زمان ساخت مدرسه ایرانشهر، شهر یزد آب لولهکشی نداشت ولی این دبیرستان؛ سرویس بهداشتی، شیرهای آبخوری و حتی شیرهای آب مخصوص باغچهها داشته که به منبع آب طبقه دوم وصل بوده اند، آن منبع هم از چاه چهل گز به وسیله چرخ چاه تغذیه می کرده است.
دبیرستان ایرانشهر در سه رشته تحصیلی ریاضی-فیزیک، علوم تجربی و انسانی دانشآموز میپذیردو ۶۱۰ نفر دانشآموز دارد. دارای ۳۲ اتاق شامل ۱۶ کلاس درس،پنج اتاق اداری،یک کتابخانه،سالن مطالعه،سه آزمایشگاه عمومی(فیزیک.شیمی.زیست)،دو سالن چند منظوره ،سالن اجتماعات،رصدخانه،سالن آمفیتئاتر و یک کارگاه ICDL میباشد.
فضاهای ورزشی دبیرستان شامل یک زمین چمن مصنوعی بزرگ،یک زمین فوتبال کوچک،زمین بسکتبال و زمین والیبال میباشد.
از برجسته ترین محصلان این دبیرستان میتوان به دکتر ابوالقاسم قلم سیاه پدر فیزیک نوین ایران،دکتر محمد کریم پیرنیا پدر معماری سنتی ایران،دکتر احمد نقیب زاده استاد تمام و صاحب نظر علوم سیاسی دانشگاه تهران، دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن نویسنده -مترجم شاعر ، دکتر محمدحسین پاپلی یزدی رییس پژوهشکده دانشکده امیرکبیر و استاد دانشگاه سوربن ،دکتر محمد علی حفیظی دبیر اسبق نظام پزشکی کل کشور،محمد حسین سلطان زاده استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران،دکتر حاجب مرتاض متخصص جراحی عمومی فلوشیب از دانشگاه لندن و جلال مجیبیان موسس بیمارستان مجیبیان نام برد.
نحوه دسترسی به دبیرستان ایرانشهر
آدرس : یزد، خیابان ایرانشهر، مدرسه ایرانشهر یزد
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.