خانه ریسمانیان یزد

خانه تاریخی ریسمانیان یزد،قدمتی قربیب به ۱۰۰ سال دارد .آقا سید عبدالحی (از مجتهادان معروف و ملقب به نجفی، که از کربلا به یزد مهاجرت کرده بود) بنا کرده؛ لیکن بعدها، خانواده ریسمانیان و شخصی به نام علی اکبرریسمانیان آن را خریده اند و مرمت شده است. این خانه تاریخی در محله دارالشفاء، خیابان قیام، کوچه لب خندق، کوچه ریسمانی قرار گرفته است .

معماری بنا

حیاط میانی وسیع با فضاهایی بر گرداگرد آن انتظام کلی خانه ریسمانیان یزد را شکل داده. خانه دو ورودی دارد؛ ورودی اول با دو راه به گوشه جنوب غربی حیاط مرتبط است؛ ورودی دوم، که در جنوب شرقی بنا قرار دارد، متشکل از سردر و راهروی است که به حیاطی کوچک راه می برد و از آنجا به واسطه دالانی کوتاه به حیاط اصلی می رسد. در این ورودی، حیاط کوچک نقش هشتی یافته و به این ترتیب، مقدمه ورود به حیاط اصلی شده است.

انتظام فضاهای پیرامون حیاط مطابق با همان نظم و هندسه و تقارن متداول در خانه های سنتی ایرانی است. در این خانه نیز، فضای اصلی در مرکز و فضاهای دیگر به ترتیب اهمیت در اطراف آن قرار گرفته؛ اما فضاهای لایه دوم بخش شمالی خانه، که در پس فضاهای اصلی قرار دارند، از نظم و قاعده مذکور تبعیت نمی کنند. این فضاها اغلب خدماتی اند، مانند مطبخ و آبریزگاه و انبار.

قاعده حیاط مستطیل شکل است؛ و در نتیجه، فضای خانه چهار جهت و جبهه متمایز یافته است. بنابراین نماهای حیاط دو به دو رو به یکدیگر نشسته اند و گویی با هم سخن می گویند. بدین ترتیب، فضای حیاط خانه گرم و زنده شده است. شکل هندسی کامل قاعده حیاط (یعنی اصلی ترین فضای همه طرح) نشان دهنده اهمیت و اعتبار هندسه و نظم در همه بناست. البته اشکال هندسی کامل و منظم نه تنها در حیاط خانه دیده می شود، بلکه به همه فضاها و اجزای پر اهمیت آن تسری یافته است. در این وضع، هر یک از فضاهای بنا هم جزئی از نظم و قاعده کلی بناست و هم در خود، فضایی کامل و تمام عیار است.

تقسیمات کلی دو نمای شمالی و جنوبی همانند است. دو نمای شرقی و غربی با یکدیگر متفاوت اند. البته به نظر می رسد که جبهه شرقی حیاط تغییر کرده باشد و شکل فعلی آن مطابق طرح اصلی نباشد. در مرکز این جبهه، ایوانی نشسته و یک پنج دری در پس آن قرار گرفته است. در این ترکیب، ایوان خود مقدمه ای برای پنج دری است و بدان اعتبار بخشیده است. در جبهه غربی حیاط، شیوه ترکیب کفش کنها با اتاقها جالب توجه است. دهانه هر کفش کن از قابی کشیده و باریک با قوسی تیزه دار تشکیل شده. این قابها چون عنصری متمایز در فاصله میان نمای اتاقها قرار گرفته اند؛ به طوری که از یک طرف حد و مرز نمای هر اتاق را معلوم کرده و از طرف دیگر، بخشهای مختلف نما را به یکدیگر پیوسته اند.

زیرزمین های خانه در دو جبهه جنوبی و شرقی حیاط واقع است. از این میان، سرداب جنوبی، که در زیر ایوان و بادگیر آن قرار دارد، فضای شاخصی است که می توان آن را از فضاهای اصلی خانه شمرد.

روضه خوانی صد ساله در خانه ی علی اکبر ریسمانیان یزد:
این خانه نزدیک به یک قرن است که در همه ی فصول سال بدون استثنا، با پذیرایی چای و صبحانه به برگزاری مراسم روضه خوانی و آموزش قرآن کریم می پردازد. توزیع قلیان میان شرکت کنندگان روضه نیز یکی از رسوم خاص و ویژه ی این مجلس می باشد که همچنان از قدیم الایام تا کنون ادامه دارد.