قلعه امیر بهمن خان صمصام

قلعه امیر بهمن خان صمصام در ۲۳ کیلومتری شهر دزفول و درنزدیکی روستای علی شلگهی قرار دارد . عمارت امیربهمن خان یا قلعه امیرهمن خان محل زندگی زمستانه امیربهمن خان صمصام بختیاری فرزند مرتضی‌قلی خان از ایلخانان بختیاری بوده که از اواخر قاجار تا پایان دودمان پهلوی در سال ۱۳۵۷ مورد استفاده آنان بوده‌است.

این عمارت در زمین وسیعی در ۲۳ کیلومتری شهر دزفول و در نزدیکی روستای علی شلگهی بنا شد. اطراف این عمارت در گذشته باغی بوده و نیز در پشت آن باند فرود هواپیمای شخصی امیربهمن خان بوده‌است. امیربهمن خان خود خلبان هواپیما بوده و با آن به عمارت سردسیری خود در ده‌نو و همچنین محل زندگی در فرانسه پرواز می‌کرده‌است. این اثر به دلیل ارزش های معماری و هویت تاریخی خود به شماره ۲۹۱۶۹ در ردیف آثار ملی به ثبت رسیده است.

معماری قلعه امیر بهمن خان

بنای عمارت که از آجرکاری ویژه دزفول بهره می‌برد در دو طبقه و به صورت آجری بنا شده‌است. در حال حاضر اطراف این عمارت زیبا را مزارع کشاورزی احاطه کرده‌است.این عمارت الحاقات دیگری از جمله حمام عمومی نیز داشته‌ است که درآمد حاصل از آن صرف امور وقفی می‌شده‌است.این بنا رو به قبله مسلمین (کعبه) ساخته شده‌است که به نظر نمی‌رسد این موضوع اتفاقی بوده باشد و احتمالاً برگرفته از اعتقادات مذهبی امیربهمن خان و خانواده او بوده‌است. بنا به شنیده‌ها از اهالی روستای علی شلگهی این عمارت تا پیش از انقلاب اسلامی به‌طور کامل سالم بوده اما پس از متروکه شدن آن، رفته رفته رو به فرسودگی گذاشته‌است.

امیربهمن خان که بود؟

امیربهمن فرزند مرتضی قلی خان، آخرین ایلخانی بختیاری و یکی از سران بانفوذ ایل بختیاری بود. مرتضی قلی خان هم تنها فرزند پسر نجف‌قُلی‌خان بختیاری (نخست‌وزیر احمدشاه قاجار) بود. امیربهمن خان، در زمستان به عمارت گرمسیری خود در دزفول می‌آمد و تابستان‌ها در عمارت سردسیری خود در ده‌نو رحل اقامت می‌افکند. او هواپیمای شخصی کوچکی داشت که این کوچ تابستانه و زمستانه را سوار بر آن انجام می‌داد؛ درست بر خلاف بقیه هم ایلی‌های خود که با کمک چهارپایان کوچ روی می‌کردند.

امیر بهمن فرودگاه خاکی کوچکی هم در کنار ده‌نو ساخته بود که به آن میدان طیاره می‌گفتند. او از هواپیما که پیاده می‌شد، پای در ماشین جیپ مخصوص خود می‌گذاشت و به قلعه می‌رفت. امیر بهمن خان پس از پیروزی انقلاب در ۱۳۵۷ ایران را ترک کرد و به فرانسه کوچ کرد و در همان‌جا زندگی کرد تا درگذشت. شاپور بختیار، آخرین نخست‌وزیر شاه، پسر عمه امیر بهمن بود.