فصل پاییز و بهار بهترین فصل ها برای رفتن به شهرهای کویری ایران است . کاشان هم که در تابستان آفتاب سوزانی دارد ، در پاییز و زمستان پذیرای گردشگران بیشتری است. شهر کاشان دارای قدمتی ۷۵۰۰ ساله است و شماری از مهمترین جاهای دیدنی ایران را در خود جای داده است. کاشان به شهر گل های خوش عطر و خانه های تاریخی مشهور است، شهری با جاذبه های تاریخی و باستانی، جاذبه های طبیعی، آیین های سنتی که در میان همگان شهرت دارد. شهر کاشان دارای خانه های قدیمی است که تنوع زیادی داشته و هرکدامشان کوله باری از تاریخ را به دوش می‌‌کشند.
اگر در پاییز راهی کاشان شدید حتما به کویر مرنجاب بروید و از آرامش در دل کویر و دیدن ستاره های بیشمارش لذت ببرید.
فهرست
کاروانسرای مرنجاب
اگر به دنبال کویری بی نظیر در منطقه مرکزی ایران هستید، پیشنهاد ما بازدید از کویر مرنجاب کاشان است. کاروانسرایی بی نظیر در مرکز این کویر ساخته شده که قدمت آن به دوران صفویه برمی گردد و جزو جاذبه های فرهنگی کاشان محسوب میشود. این کاروانسرا به دستور شاه عباس بنا شده و شکل ظاهری این کاروانسرا مانند قلعه و دژ است و در زمان های گذشته به عنوان محلی برای دفاع نیز استفاده گردیده است. مصالح به کار رفته در این بنا آجر و گچ است.
این کاروانسرا به دلیل قرارگیری در مسیر جاده ابریشم همواره مورد توجه گردشگران در طول تاریخ بوده است. نکته جالب توجه درباره این کاروانسرا اینست که هنوز هم مسافر می‌‌پذیرد و سفره خانه سنتی درون کاروانسرا از مسافران پذیرایی میکند.
برای آشنایی بیشتر با شهر کاشان پیشنهاد می کنیم مطلب سیری در کاشان را نیز مطالعه بفرمایید.
کویر ابوزیدآباد
کویر ابوزیدآباد بخشی از بیابان بزرگ بند ریگ در شمال ابوزیدآباد و شمال شرقی کاشان است و از جاهای دیدنی کاشان محسوب میشود. ابوزید نیز مثل هر تکه دیگر از کویر، اوج زیبایی خود را در سکوت عمیق، لابه‌لای تپه‌های شنی داغ روانش و چشم‌اندازهای وسیع و بی‌نظیرش پنهان کرده است. کویر ابوزیدآباد در کنار دیگر جاذبه‌های کویری ایران، مانند کویر مرنجاب و کویر مصر از محبوب‌ترین مقصدهای کویری برای گردشگران علاقه‌مندان به این نوع جاذبه‌ها است. ابوزیدآباد پایتخت گویش‌های کهن ایران است و گویش بیذوی و همچنین فرهنگ مردمان این منطقه، جزو مهمترین جاذبه‌های گردشگری آن محسوب میشود.
تپه سیلک
یک تپه باستانی در فین کاشان قرار دارد که به سیلک شهرت یافته و که باقی‌مانده زیگورات باستانی ایران می‌باشد. سیلک در واقع نام اولین تمدن در ایران مرکزی بوده که در کاشان می‌زیسته است. قدمت این تپه چیزی حدود هشت هزار سال است. به نظر میرسد پس از دگرگونی‌های آب و هوایی مردمی که غارنشین بوده‌اند برای زندگی به سوی دشت‌ها آمدند و با پرداختن به زراعت شیوه جدیدی از زندگی را آغاز نمودند. بر همین اساس در تمدن مردم سیلک در مقایسه با تمدن‌های دیگر پیشرفت و ترقی بیشتری مشاهده میشود. از این تپه باستانی وسایل زیادی به دست آمده که حاکی از زندگی قدیمی‌ترین مردم دشت‌نشین در این منطقه است.
شهر زیرزمینی نوش‌آباد
شهر زیرزمینی نوش‌آباد که به شهر اویی هم معروف است قدمتی مربوط به دوران پیش از اسلام دارد. این مجموعه هم اکنون در زیر شهر کنونی نوش‌آباد قرار گرفته است و دارای سه طبقه می‌باشد. طبقات شهر اویی متشکل از راهروها، اطاق‌ها، کانال‌های گوناگون و قسمت‌های دیگر است. طبقات به وسیله چاه‌هایی عمودی به هم وصل شده‌اند.
شهر اویی توسط دست بشر ساخته شده و در دوران مختلف کاربری نظامی و دفاعی داشته است. وسعت شهر حدود چهار کیلومتر است و از ۴ تا ۱۶ متر در نقاط مختلف، عمق دارد. شهر اویی در حقیقت تونلی بسیار طویل است که به عنوان بزرگ‌ترین شهر زیرزمینی جهان شناخته شده که از همان ابتدا با اهداف مختلف در زیر زمین احداث گردیده است.
باغ فین کاشان
باغ فین از معروف‌ترین و مهمترین جاذبه‌های گردشگری کاشان است که نه‌تنها به‌عنوان آثار ملی به ثبت رسیده است؛ بلکه جزو ۹ باغ ایرانی در فهرست میراث جهانی به حساب می‌آید. این باغ به حدی زيبا است که از آن به‌عنوان نمونه كامل باغ‌سازی ايرانی ياد می‌کنند. باغ فین به‌لطف وجود فواره‌های متعدد، صدای دلنشین آب و درختان سربه‌فلک‌کشیده، مکانی رویایی برای گشت‌وگذار به شمار میرود؛ به‌خصوص که چای‌خانه آن نیز این فرصت را برای شما فراهم میکند تا نهایت لذت را از این لحظه‌های ناب ببرید.
وسعت باغ فین به ۳۳,۷۹۹ متر مربع میرسد که به‌دلیل قرارگیری دیوار، بارو و برج‌های استوانه‌ای در دورتادور باغ، بسیار باشکوه و شاهانه است و از همین رو به آن عنوان «باغ شاه» نیز داده‌اند.در معماری باغ فین کاشان علاوه بر عناصر پویای آب و درخت، عناصر ثابت معماری، یعنی بناها، به چشم می‌خورند که در کنار هم فضایی رویایی را به وجود آورده‌اند. با اینکه حفظ تقارن اهمیت ویژه‌ای در طراحی اولیه باغ داشته، به مرور زمان این موضوع به حاشیه رفته که در محورهای باغ و سازه‌های الحاقی پس از دوره صفویه مشهود است.
موزه ملی کاشان
بنای موزه ملی کاشان در سال ۱۲۰۵ خورشیدی توسط داماد فتحعلی شاه به نام علی محمدخان صدراصفهانی در ضلع غربی باغ فین کاشان ساخته شد. ولی در طول تاریخ به مخروبه تبدیل گشت تا اینکه در سال ۱۳۳۷ خورشیدی بر روی آن، مجموعه بنایی با یک ایوان و هفده ستون ساخته شد و در سال ۱۳۴۶ خورشیدی افتتاح گردید. حالا به عنوان موزه ملی کاشان جزو قدیمی ترین موزه های کشور است و شامل اشیایی حدودا ۴۰۰ قطعه است. تاریخ آثار به هزاره هفتم قبل از میلاد تا امروز بر میگردد.
موزه ملی کاشان دارای دو طبقه همکف و زیرزمین بوده و بازدید از این موزه از قسمت باستان شناسی آغاز و در قسمت معاصر به پایان میرسد. معماری این موزه کاملا به سبک ایرانی است و سقف این بنا به شکل گنبد بوده و دارای چهار نورگیر در چهار سمت زیر گنبد دیده میشود. بر روی کتیبه های موجود در این موزه در مورد تاریخ احداث موزه و همچنین نام موزه ملی کاشان، عبارت «بنیاد یک هزار و سیصد و چهل و شش» حکاکی شده که به عنوان شناسنامه موزه ملی کاشان به شمار میرود.
مسجد جامع کاشان
یکی از قدیمی ترین و تاریخی ترین جاهای دیدنی کاشان، مسجد جامع این شهر است که دارای قدمتی نزدیک به دوران حکومت سلجوقیان است. در ابتدا این مکان به عنوان آتشکده ساخته شده بوده ولی با آمدن اسلام به ایران به مسجد جامع تبدیل شده است. دستور تبدیل این مکان به مسجد توسط دختر مالک اشتر، صفیه خاتون داده شده است. این بنای تاریخی در دوره های تاریخی گوناگون مرمت و بازسازی شده است.
این مسجد بی نظیر در خیابان بابا افضل قرار دارد. این مسجد تاریخی دارای دو محراب با دو قبله است. دلیل این کار نیز نبود ابزار دقیق برای سنجش قبله بوده است. محراب اول در جای اشتباهی ساخته شده بوده. ولی با گذشت زمان آن محراب تخریب گردیده و محراب دیگری بنا نهاده اند. اما بازهم آثار گچ کاری از محراب قدیمی باقی مانده است. همچنین در این مسجد سه شبستان، کوره پخت ظروف چینی و ایوانی مرتفع نیز به چشم می‌‌خورد.
بازار سنتی کاشان
همانند دیگر شهرها، کاشان نیز دارای بازار بسیار زیبایی است. در این بازار سنتی، ساختمان های تاریخی زیادی نیز وجود دارد. این بازار از خیابان بابا افضل کاشان آغاز شده و تا نزدیکی دروازه دولت ادامه دارد. بناهای موجود در بازار تاریخی کاشان عبارتند از کاروانسرای میرپنج، مسجد میدان میرعماد، تیمچه صباغ، تیمچه معروف امین الدوله، حسینیه سوراخ ریسمان و چندین بنای دیگر. در این بازار جمعی از اصناف مختلف را خواهید دید، مانند بخش های مسگری، کفاشی، رنگرزی، زرگری، بزازی و خیاطی.
خانه بروجردی ها
شهر کاشان دارای عمارت ها و خانه های قدیمی است که دارای معماری زیبایی هستند و به دلیل همین معماری منحصر به فرد خود در سراسر ایران شهرت دارند. یکی از این خانه های بی نظیر در شهر کاشان، خانه بروجردی هاست. قدمت این خانه به دوران قاجار بر میگردد و جزو خانه های قدیمی و مشهور کاشان به شمار میرود. صاحب این خانه نیز یکی از ثروتمندان کاشان بوده و خانه زیبا با بادگیرهای هلالی و قرینه روی پشت بام و کلاه فرنگی به شیوه بسیار خاصی ساخته است. معماری این بنا دارای دو حیاط درونی و بیرونی و یک هشتی و راهرو و آشپزخانه و حیاط های تابستان نشین و زمستان نشین است.
وظیفه بادگیرهای پشت بام نیز رساندن هوای خنک در تابستان به زیرزمین است. همچنین بر روی دیوارهای این بنا نقاشی هایی با رنگ روغن و آبرنگ بر زیبایی این بنا کار شده است. تاریخ ساخت و تکمیل این خانه براساس کتیبه های موجود ۱۸ سال طول کشیده و همه قسمت های بنا با توجه به شرایط جغرافیایی و اقلیمی منطقه بوده و از معماران ایرانی و خارجی بهره مند شده اند. خانه بروجردی در دوره قاجاریه و توسط استاد علی مریم کاشانی (سازنده خانه طباطبائی) ساخته شده و متعلق به بازرگان ثروتمندی اهل نطنز، بوده است.
بنا به روایت‌های محلی او این خانه را به عنوان شرط ازدواج با دختر سید جعفر طباطبائی (مالک خانه طباطبائی) می‌سازد. این مکان اکنون محل سازمان میراث فرهنگی کاشان است. نشانی خانه بروجردی ها در خیابان علوی و محله تاریخی سلطان امیر احمد است.
خانه طباطبایی ها
یکی دیگر از خانه های مشهور در شهر کاشان مربوط به فردی به نام سید جعفر طباطبایی بوده که یکی از تاجران فرش کاشان بوده. این خانه در زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار بنا شده و ساخت آن ۱۸ سال طول کشیده است. خانه طباطبایی ها با چهل اتاق و چهار حیاط و سه بادگیر و دو رشته قنات به همراه چهار زیرزمین و اتاق شاه نشین با پنجره های مشبک و رنگی، گچبری ها و آیینه کاری های بی نظیر چشم هر بیننده ای را خیره میکند.
این خانه زیبا نیز در خیابان علوی قرار دارد و هر گوشه آن به عنوان نمادی از شهر کاشان محسوب میشود.
همچنین تمام قسمت های این خانه مانند هشتی، ایوان، حیاط خلوت دارای جذابیت های فوق العاده ای هستند. سقف قسمت شاه نشین بسیار بلند بوده و با آینه کاری ها و گچبری های دیدنی و پنجره های مشبک دلربایی میکند.
خانه عامری ها
قدمت خانه عامری ها به زمان زندیه بر میگردد و در دوره قاجار تکمیل شده است. این خانه به دستور فردی به نام سهام السلطنه عامری در محله سلطان امیر احمد برای استفاده شخصی بنا شده است. خانه عامری ها دارای ۸۵ اتاق بوده و با معماری چشم نواز خود همراه با مقرنس کاری و منبت کاری به همراه گچبری های زیبایی است. یکی از اصلی ترین ویژگی معماری در این خانه تقارن در داخل و حیاط آن است که نظر هر بیننده ای را به سوی خود جلب میکند. پس در هنگام سفر به شهر کاشان بازدید از این خانه تاریخی را در لیست بازدید خود از اماکن دیدنی کاشان قرار دهید.
خانه عباسیان یا عباسی
یکی دیگر از خانه های تاریخی در شهر کاشان در محله سلطان امیراحمد واقع شده و با جذابیت بی نظیر خود در معماری سنتی توجه همگان را به عنوان یکی از اماکن دیدنی کاشان به سوی خود جلب میکند. قدمت خانه عباسیان یا عباسی به دوره قاجار بازمی‌گردد. این ساختمان دارای گچبری ها، قرینه سازی ها و طراحی های بی نظیری است و جزو زیباترین جاهای دیدنی در شهر کاشان به شمار میرود. خانه عباسیان دارای بلندترین بادگیرها در میان خانه های شهر کاشان است که بدین جهت نیز به شهرت رسیده است.
مسجد آقابزرگ
مسجد آقابزرگ، یکی از باشکوه ترین بناهای اسلامی در شهر کاشان با گنبد عظیم آجری و مناره کاشی کاری شده در سال ۱۲۵۸ هجری قمری ساخته شده است. در ساخت این مسجد از معماری سنتی-ایرانی استفاده شده و یکی از زیباترین بناهای اسلامی محسوب میشود. همچنین در این مسجد میتوانید به کاشی کاری، گچبری، مقرنس کاری و نقاشی های زیبایی دسترسی داشته باشید.
لازم به ذکر است که بنای این مسجد بی نظیر در سال ۱۳۳۰ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردیده و مورد جالب توجه درباره این مسجد استفاده از ۶۶۶۶ میخ براساس تعداد آیات قرآن در ورودی این مسجد است که وجود همین میخ ها باعث استحکام هرچه بیشتر بنا گردیده است.
قمصر
اگر در فصل گلابگیری به کاشان سفر کردید، یکی از بهترین تصمیم‌های شما در سفر می‌تواند این باشد که آیین گلابگیری را در قمصر کاشان به نظاره بنشینید. قمصر در این زمان یکی از بی‌نظیرترین مناطق روی زمین است. مزرعه‌های صورتی گل محمدی منظره‌ای شگفت‌انگیز را در این قسمت از زمین پدید می‌آورند و هوای شهر را سرشار از عطر سرمست کننده خود می‌کنند. در این ایام گردشگران زیادی از سرتاسر جهان را میتوانید در قمصر کاشان ببینید که آمده‌اند تا در مراسم شاد و هیجان‌انگیز گلابگیری شرکت کنند.
ولی سفر به قمصر در فصل پاییز نیز بسیار دیدنی است . کوچه باغ های پر از برگ پاییزی ، مردمان مهمان نواز ، آب و هوای مطبوع همه در فصل پاییز جذاب هستند. در قمصر گلابگیری ها در طول سال مشغول کار هستند فقط به جای گلاب عرقیجات دیگر همچون نعنا ، هل و سایر گیاهان دارویی را عصاره گیری می کنند .
نیاسر کاشان
نیاسر از شهرهای پیرامونی شهرستان کاشان است و به سبب بافت تاریخی، فرهنگی و معماری سنتی آن مورد توجه گردشگران است. پوشش ویژه اهالی و مخصوصا بانوان نیاسر، گویش محلی مردم نیاسر که بازمانده از دوران پیش از اسلام است و بافت معماری به جا مانده از سده‌های قبل، مهمترین ویژگی‌های جذابیت نیاسر به عنوان یکی از جاهای دیدنی کاشان هستند.
روستای ابیانه
قطعا روستای ابیانه کاشان، یکی از زیباترین و منحصربه‌فردترین روستاهای تاریخ ایران است که در بین گردشگران و توریست‌های سراسر جهان، از محبوبیت قابل‌توجهی برخوردار است. این روستای زیبا که می‌توان آن را یکی از مرتفع‌ترین مناطق مسکونی در کشور معرفی کرد، با برخورداری از آب‌و‌هوایی معتدل، معماری زیبای منازل، زیبایی طبیعی و جاذبه‌های گردشگری تاریخی، امروزه به یکی از پربازدیدترین نواحی کشور تبدیل شده و میزبان جمع بسیاری از مسافران داخلی و خارجی است.
منازل روستا کاملا روی دامنه پرشیب شمال رودخانه احداث شده‌اند که دارای پنجره‌های چوبی ارسی و نمای خارجی پوشیده شده با خاک سرخ رنگ هستند. بازدید از این مکان زیبا، به‌واسطه طبیعت جالب و مناظر دیدنی شگفت‌انگیز، روح و جسم آدمی را جلا می‌بخشد.
روستای کمال الملک یا کله
این روستا با شمال شرق کاشان حدود ۴۰ کیلومتر فاصله دارد. روستایی ییلاقی و سردسیر که با حرم مطهر حضرت سلطان‌علی‌ابن محمدباقر(ع) هم‌جوار است. در زمان‌های مختلف افراد سرشناس و عالمی در روستای کمال‌الملک زندگی می‌کرده‌اند. یکی از این خاندان مشهور غفاری‌ها بوده‌اند که شجره آن‌ها به ابوذر غفاری صحابه پیامبر(ص) باز میگردد و کمال‌الملک یکی از بازماندگان این خاندان بوده است.
روستای کمال‌الملک که به روستای کلّه نیز معروف است از گذشته‌های دور در میان روستاها و شهرهای اطراف به مهد فرهنگ و علوم شهرت داشته است. بناهای تاریخی زیادی نیز در روستای کمال‌الملک وجود دارد. بناهایی بی‌نظیر و زیبا که با طبیعت چشم‌نواز روستا تلفیق شده و مناظری دلنشین را پدید آورده‌اند. در میان این بناهای تاریخی می‌توان به قدمگاه حضرت علی، ابجه کهره و سوراخ سه میله که مشهورترین آن‌ها هستند، اشاره نمود.
مطالب مرتبط :