چُوار ، بخش و شهری در شهرستان ایلام از استان ایلام.
۱) بخش چوار. در مغرب و شمال‌غربی شهرستان ایلام واقع و مشتمل است بر دو دهستان به نامهای اَرْکَوازی و بولی و یک شهر به نام چوار (مرکز بخش). آبادیهای آن عمدتآ در دشت واقع‌اند. رشته‌کوه زاگرس در قسمتهای شمال، شمال‌شرقی و شمال‌غربی آن امتداد دارد، از جمله رشته کوه نسبتآ طولانی شَرَه‌زول (بلندترین قله ح ۰۵۰، ۲ متر) به‌طول حدود ۴۱کیلومتر از شمال‌غربی به جنوب‌شرقیِ بخش، کوههای نیمه‌جنگلیِ اللّه‌خدا (بلندترین قله ح ۶۹۰، ۱ متر)، گِنو (بلندترین قله ح ۶۹۲ ، ۱ متر)، تُواشیرخانی (بلندترین قله ح ۵۰۵ ، ۱ متر) و چَکبورَه (بلندترین قله ح ۳۰۲ ، ۱ متر؛ جعفری، ج۱، ص۷۶، ۱۶۷، ۱۹۴، ۳۶۰، ۴۸۱). تپه وَرکبود (رجوع کنید به ادامه مقاله) در مغرب آبادی آوِه‌زا (حدود چهار کیلومتری شمال‌غربی شهر چوار)، تنگ گوری در جنوب‌غربی آبادی بانْاَمرود (حدود پانزده کیلومتری شمال‌غربی شهر چوار) و تنگِ حوزه قالب در جنوب‌غربی آبادی پَلگانه (حدود چهارده کیلومتری شمال‌غربی شهر چوار) قرار دارد.
رودهای بخش عبارت‌اند از: رود فصلی تَلخاب، به‌طول حدود ۴۳ کیلومتر، با جهت جنوب‌غربی، که پس از عبور از چمنزار بولی وارد عراق می‌گردد؛ کَلال رود، به طول حدود بیست‌وپنج کیلومتر، که از دامنه کوههای شره زول و اللّه‌خدا سرچشمه می‌گیرد و با جهت جنوبی از دهستان اَرکوازی می‌گذرد و به رود خوش می‌ریزد؛ رود چوار، به طول حدود بیست‌وپنج کیلومتر، که سرچشمه آن ارتفاعات واقع در حدود هفت کیلومتری شمال‌غربی شهر ایلام و جهت آن جنوب‌غربی است به رود چم آب می‌پیوندد و پس از طی حدود دو کیلومتر به رود خوش می‌ریزد (همان، ج ۲، ص ۱۵۰، ۱۹۴، ۳۹۹ـ ۴۰۰). در این بخش چشمه‌های بسیاری وجود دارد و اهالی آن عمدتآ به کشاورزی، باغداری، دامداری، مرغداری، زنبورداری و از صنایع‌دستی به فرش‌بافی اشتغال دارند. گندم، جو و دام زنده آن صادر می‌شود. بخش چوار دارای معادن شن و ماسه، سنگ ساختمانی، گچ، زغال‌سنگ و نفت است. اهالی آن شیعه‌اند و به زبان فارسی با گویشهای کردی و لری و در قسمتهای غربی، به سبب مجاورت با مرز عراق، به زبان عربی تکلم می‌کنند (فرهنگ جغرافیائی آبادیها، ج ۵، ص ۱، ۲۳، ۳۸، ۴۰، ۴۸، ۵۶). طوایفی از ایلات ارکوازی، از جمله مَلْکِشْوَنْدی و قَرِه‌شْوَندی، و نیز طوایفی از ایل بولی در آن ییلاق و قشلاق می‌کنند (همان، ج ۵۶، ص ۳۸؛ نیز رجوع کنید به مرکز آمار ایران، ۱۳۷۸ش، ص ۳۵). در ۱۳۷۵ش، جمعیت بخش ۱۹۵،۸ تن بوده است که ۷۱۳،۲ تن (ح ۳۳%) آنها روستانشین بوده‌اند (همو، ۱۳۷۶ش الف، ص ۲). راه اصلی ایلام ـ ایوان ـ گیلان غرب از این بخش می‌گذرد.
چوار در ۱۳۱۶ش یکی از بخشهای شهرستان ایلام از استان پنجم (کردستان) بود (ایران. قانون تقسیمات کشوری آبان ۱۳۱۶، ص ۹). در ۱۳۵۵ش، بخش چوار به مرکزیت شهر چوار، از تقسیمات استان ایلام شد (ایران. قوانین و احکام، ص ۷۰۰).
برخی از آثار تاریخی چوار عبارت‌اند از: تپه ورکبود، با گورهایی متعلق به اواخر سده هشتم پیش از میلاد و چند گور با اشیایی متعلق به ۱۲۰۰ق م، بقعه سیدمحمد در چمن‌بولی، بقعه حاجی‌بختیار در روستایی به همین نام در نوزده کیلومتری شمال‌غربی شهر چوار، و بقعه سیدعیسی در آبادی بانْسَرو (سَروْصول)، در ۲۳ کیلومتری شمال‌غربی شهر چوار (فرهنگ جغرافیائی آبادیها، ج ۵۶، ص ۳۹، ۴۲؛ علیزاده و ابراهیم‌زاده، ص۷۸). آبادیهای بخش چوار، مانند دیگر شهرها و آبادیهای غرب کشور، در جنگِعراق با ایران* آسیب دید (رجوع کنید به ارتش جمهوری اسلامی ایران در هشت سال دفاع مقدس، ج۵، ص۱۸۲).
۲) شهر چوار، مرکز بخش چوار. در ارتفاع حدود ۰۱۰، ۱ متری، در حدود پنجاه کیلومتری شمال‌غربی شهر ایلام و در مسیر راه اصلی ایلام ـ کرمانشاه قرار دارد. شهر چوار با کوههای گنو در حدود ۵ر۲ کیلومتری شمال‌غربی، کرمرور در حدود سه کیلومتری مشرق و پلل‌غاز در حدود ۵ر۱ کیلومتری جنوب‌غربی احاطه شده است و رود چوار در جنوب غربی آن جریان دارد. آب و هوای آن معتدل و نیمه مرطوب است. بالاترین دمای سالیانه آن ْ۶ر۳۷ در مرداد و شهریور و کمترین آن ْ۱۰- در اسفند و میانگین بارش سالانه آن حدود ۶۶۷ میلیمتر است (سازمان هواشناسی کشور، ص ۶۴). این شهر با راه اصلی به شهرهای ایلام و ایوان (حدود هفده کیلومتر به سمت شمال) مرتبط است. راه اصلی ایلام ـ اسلام‌آباد غرب نیز از آن می‌گذرد. جمعیت شهر در ۱۳۷۵ش،۴۸۲ ، ۵ تن ضبط شده است (مرکز آمار ایران، ۱۳۷۶ش ب، ص هفتاد و پنج). از آثار تاریخی این شهر، قلعه پشت قلعه/ پشت قلاع متعلق به دوره ساسانی است (فرهنگ جغرافیائی آبادیها، ج ۵۶، ص ۴۰).
چوار در حدود دویست سال پیش، با اسکان اجباری یکی از تیره‌های مَلکشوَندی (از ایل اَرکوازی) به نام چوار، شکل گرفته و به‌تدریج روستایی به نام چوار به وجود آمده است، با این حال آثار متعلق به دوره ساسانی در شمال آن مشاهده می‌شود (فرهنگ جغرافیائی آبادیها، همانجا؛ رزم‌آرا، ج ۵، ص ۱۳۴). در حدود ۱۳۳۱ش، حسینعلی رزم‌آرا (همانجا) نوشته که جمعیت آبادی چوار چهارصد تن و محصولات آنجا گندم، جو، حبوبات و برنج است. وی نیز از بافت قالیچه و گلیم در آنجا سخن می‌گوید. آبادی چوار در ۱۳۴۴ش به شهر تبدیل شد
نظر کاربران :
آب و هوای خوبی داره من که خیلی دوس داشتم, مردمشم مردم خیلی خوب و دوس داشتنی هستن تا وقتی که اونجا بودیم حدود ۵ ۶ روز واقعا عالی بودن
چوار بجز چندین رودخانه و قلعه چیز خاصی نداشت یا من ندیدم.ولی مردمان خون گرم و مهربانی داره