پای گردشگری مجازی ایران در سرعت اینترنت می لنگد

تاریخ خبر : ۱۳۹۵/۱/۱۸ – در دنیای پیشرفته کنونی که شبکه های مجازی و غول های نرم افزاری آن زمینه توسعه سبک زندگی دیجیتالی ما را فراهم کرده اند، گردشگری نیز دچار دگرگونی هایی تازه شده است. در این میان، استفاده از اینترنت و شبکه های مجازی به پدیده ای با عنوان «گردشگری مجازی» انجامیده که تعریف آن عبارت است از دیدار از مکان های گردشگری و نیز معرفی ظرفیت ها و قابلیت های صنعت توریسم از طریق ابزارهای هوشمندانه و فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) .
در حال حاضر تارنماهایی مانند «اکسپدیا» (EXPEDIA) یا «ایر.بی.ان.بی» (AIRBNB) از مهمترین درگاه های گردشگری مجازی با شمار بالایی بازدید کننده به شمار می روند که امکان بازدید بسیاری از کاربران از مکان های گردشگری در سراسر جهان را مهیا می سازند. در ایران با توجه به محدودیت هایی که در استفاده از اینترنت و فضای مجازی وجود دارد، گردشگری مجازی به معنای واقعی آن وجود ندارد و فراهم شدن زمینه های آن نیازمند بسترسازی های مناسب است.
برای بررسی چالش های پیش روی گردشگری مجازی در کشور، گروه پژوهش و تحلیل خبری خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) با مهرزاد یکی از فعالان و کارشناسان حوزه گردشگری به گفت وگو نشست. از دید وی با توجه به ظرفیت های بالای ایران در گردشگری، توجه به گونه مجازی آن می تواند پیامدهایی ارزشمند و پرسود برای این صنعت داشته باشد.

در ادامه مشروح گفت وگوی ایرنا با مهرزاد آمده است:
**ایرنا: به عنوان یکی از کارشناسان حوزه گردشگری، چه تعریفی برای گردشگری مجازی که از آن به عنوان گردشگری هزاره سوم یاد می شود، ارایه می کنید؟
**مهرزاد: استفاده از فناوری های نوین رسانه ای و دیجیتالی مهمترین ویژگی این نوع گردشگری است که آن را از گردشگری سنتی متفاوت کرده است. گردشگری مجازی البته نمودهایی از گردشگری سنتی را نیز با خود دارد.اطلاع رسانی و تبلیغات در زمینه جاذبه های گردشگری و همچنین ابزارهایی که بتوان به وسیله آن این اطلاعات را به سراسر جهان مخابره کرد، ۲ مقوله مورد توجه گردشگری مجازی است.
فروش خدمات از طریق درگاه های اینترنتی از مهمترین کارکردهای گردشگری مجازی است. در این روش، صاحبان کالا، تورهای گردشگری، آژانس های هواپیمایی و صاحبان هتل ها با معرفی دقیق و انتشار جزییات محصول خود اقدام به خدمت رسانی به گردشگران می کنند و گردشگران نیز از طریق سامانه های اینترنتی یا محصول را خریداری می کنند یا برای دیدن جاذبه های توریستی معرفی شده، به گردشگری درکشورها می پردازند.

** ایرنا: مهمترین پیش نیاز راه اندازی گردشگری مجازی مناسب چیست و وضعیت این گونه گردشگری را در کشور ما چگونه می بینید؟
**مهرزاد: لازمه های گردشگری مجازی تنها راه اندازی یک سایت یا انتشار چند عکس نیست. مهمترین لازمه آن کیفیت عرضه محصولات است که این کیفیت خود نیازمند وسایل به روز و پیشرفته است. ما شاید در حوزه داخلی اقدام هایی در جهت اینترنتی کردن برخی از سفرها انجام داده ایم اما به خاطر برخی مشکلات، هنوز در زمینه بازاریابی اینترنتی برای جذب گردشگر با مشکل روبه رو هستیم.
یکی دیگر از چالش های پیش روی نهادینه شدن گردشگری مجازی بحث سرعت اینترنت و آزادی دسترسی به برخی از شبکه ها است. به عنوان مثال امروز بسیاری از محصول ها از طریق «یوتیوب» تبلیغ می شوند اما این شبکه مجازی در کشور ما فیلتر و دسترسی به آن سخت است. به عبارتی پای گردشگری مجازی در کشور ما در زمینه سرعت اینترنت می لنگد.

** ایرنا: شما از معرفی و فروش کالا به عنوان ۲ کارکرد مهم گردشگری مجازی یاد کردید. به نظر شما، کدام یک از این موارد، در درجه اهمیت بیشتری نسبت دیگری قرار دارد و نقش برجسته تری در گردشگری مجازی دارد؟
**مهرزاد: در گردشگری مجازی ۲ مورد یاد شده لازم و ملزوم هم هستند و قابل تفکیک از هم نیستند. معرفی و اطلاع رسانی از مکان ها و جاذبه های گردشگری و ارایه تاریخچه آن از جمله کارکردهای مهم در این حوزه است و فروش وسایلی که بتواند به بهترین نحو ممکن این مکان ها را معرفی کند و در معرض دید گردشگران قرار دهد هم از اهمیت بالایی برخوردار است.

***ایرنا: در زمینه گردشگری مجازی ۲ دیدگاه وجود دارد. یک دیدگاه معتقد است که معرفی مجازی مکان های دیدنی موجب رونق صنعت گردشگری می شود و دیگری می گوید معرفی اینچنینی جاذبه های گردشگری ممکن است از اشتیاق دیدار مستقیم از مکان های دیدنی بکاهد. شما کدام یک از این دیدگاه را قبول دارید؟
** مهرزاد: جاذبه های گردشگری در ایران به چند دسته تقسیم می شوند؛ دسته ای از این جاذبه ها مانند تخت جمشید که نیاز به معرفی ندارند و در سطح جهان شناخته شده هستند اما دسته دیگر نه تنها نیاز به معرفی دارند بلکه باید آنها را به بهترین شکل ممکن به کاربران معرفی کرد. اگر کویر ایران به شکل هنرمندانه به مخاطب معرفی شود بی شک جلوه های زیبای آن کاربران را تحریک می کند که برای دیدن آن راهی شوند.

**ایرنا: با توجه به جاذبه های گردشگری در ایران، رونق گونه مجازی آن یکی از مهمترین اقدام های لازم برای جذب توریست و افزایش درآمد های ارزی است. به اعتقاد شما، چه اقدام هایی برای بهبود وضعیت گردشگری مجازی در کشور باید صورت بگیرد؟
** مهرزاد: نخستین اقدام، طراحی حرفه ای تارنماهای اطلاع رسانی است که به وسیله آن بتوانیم جاذبه های پنهان کشور را به جهان معرفی کنیم. دومین اقدام تشویق بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در این زمینه است. زمانی که بخش خصوصی وارد این عرصه شود به طور یقین بهترین کیفیت را برای درآمدزایی خود در نظر می گیرد. بنابراین باید تلاش کنیم بدون هیچ چشمداشت و نگاه سیاسی بخش خصوصی را در این زمینه فعال کنیم.

**ایرنا: با این شرایط آیا اقدام هایی برای نهادینه کردن گردشگری مجازی در ایران صورت گرفته است؟
**مهرزاد:گردشگری مجازی درکشورمان نسبت به بسیاری از کشورهای در حال توسعه کاستی های فراوانی دارد. هر چند که برخی از تورهای گردشگری به زبان های مختلف اطلاعات لازم را در اختیار گردشگران قرار می دهند اما این کافی نیست. گردشگری مجازی کاری فردی یا گروهی کوچک نیست بلکه یک عمل ملی است که باید با رعایت تمام جوانب آن را در کشور پیاده کرد. چند سال پیش سازمان گردشگری هزینه زیادی برای گردشگری مجازی خرج کرد اما نبود برنامه ریزی دقیق و استفاده نکردن از تمام امکانات موجب شد تا این طرح از ادامه مسیر باز بماند.

***ایرنا: برخی نهادها مانند شهرداری تهران در زمینه گردشگری مجازی اقدام هایی را صورت داده اند. این دست فعالیت های را چگونه ارزیابی می کنید؟
** مهرزاد: اقدام شهرداری تهران در معرفی مکان ها و نقاط گردشگر پذیر گامی رو به جلو در جهت توسعه گردشگری مجازی است اما متاسفانه به دلیل محدود بودن این اطلاع رسانی، بسیاری از پایتخت نشینان از گردشگری مجازی و معرفی مکان های مختلف تهران به گردشگران بی خبرند. نکته دیگر این که دست اندرکاران این امر در شهرداری، کاربران خارجی را فراموش کرده و در حوزه گردشگری مجازی حرکتی که مورد توجه آنان قرار گیرد انجام نداده اند. می توان گفت نداشتن دانش لازم در زمینه گردشگری مجازی و سرعت کم اینترنت و فیلترینگ تارنماهای مربوط به این حوزه، وضعیت نامناسبی ایجاد کرده که نمی توان انتظار بهبود فوری آن را داشت.
اگر بخواهیم در زمینه گردشگری مجازی گام های بلندی بر داریم باید موانع اینترنتی را حذف و فضاهای مجازی را آزادانه در اختیار شهروندان و گردشگران قرار دهیم. طراحیِ بد درگاه های اینترنتی هم یکی دیگر از مشکل های ما در زمینه گردشگری مجازی است. با یک مقایسه میان تارنماهای داخلی و خارجی متوجه خواهیم شد که ما در طراحی سایت، غیر حرفه ای عمل می کنیم.