هریسه خوراکی بسیار قدیمی و پرطرفدار در شهرهای جنوبی ایران است که به اعتقاد برخی هلیم از مشتقات هریسه میباشد. هریسه در لغت به معنای خوراکی است که از پختن غلات یا حبوبات به همراه آب یا شیر بدست میآید و گاهی به آن گوشت یا شکر اضافه میشده است. مراحل پخت این خوراک لذیذ کم است، اما برای رسیدن به نتیجه عالی نیاز به کمی صبر و حوصله دارد.ریشه پیدایش هریسه کاملا مشخص نیست اما هریسه خوراکی بسیار رایج در خاورمیانه از دیرباز تاکنون بوده است. قدیمیترین روایت درباره هریسه این چنین آمده است که یکی از انبیای الهی از ضعف بدن خود شکایت میکرد، وحی نازل آمد که هریسه بخورند. اما قدیمیترین اشاره مکتوب به هریسه در کتاب ابن جوری در زمان حکومت آل بویه بوده است که در آن اینچنین ذکر شده است : «در سال ۳۵۲ قمری معزالدوله دیلمی دستورداد مردم در روز عاشورا جمع شوند و اظهار حزن کنند. در این روز بازارها بسته شد، خرید و فروش متوقف گردید، قصابان گوسفند ذبح نکردند ، هریسه پزها هریسه نپختند.»
اما بعد از آن ابن بطوطه در سفرنامه خود هریسه را خوراکی ایرانی بشمار میآورد و این چنین به نظر میآید که در سفرهای خود از کشورهای عربی از این خوراک اسمی نیاورده است. ابن بطوطه در سفر به کازرون درباره هریسه میگوید : «در اینجا معمولا به مسافر، هرکس که باشد، هریسه میدهند. هریسه غذایی است مرکب از گوشت و گندم و روغن و آن را به صورت هلیم میخورند.» البته در بخش بسیاری از تاریخ شهرهای جنوبی ما به خوراک هریسه اشاره شده است به عنوان مثال در روستای شاهنشین (اسلام آباد) استان خوزستان در شب عاشورا خوراک هریسه بار میگذاشتند که آن متشکل از آب، گندم کوبیده شده و گوشت خروس بوده است. درباره دستور پخت هریسه به صورت قدیمی و یکنواخت اشارهی دقیقی در منابع مختلف نشده است، اما هریسه در شهریور سال ۹۵ به عنوان میراث نامملوس استان بوشهر ثبت ملی شده است.
مواد لازم :
گندم پوست کنده یا بلغور ۵۰۰ گرم
گوشت گوساله ۵۰۰ گرم
نمک به میزان لازم
دارچین به میزان لازم
زردچوبه اختیاری
مواد لازم برای تهیه سس هریسه:
آب ۲ لیوان
آرد گندم ۲ قاشق غذاخوری
شکر ۱ لیوان
آبمیو نصف لیوان
زرد چوبه و دارچین به میزان لازم
دستور پخت :
بلغور گندم را از شب قبل خیس کنید. گندم خیس خورده را به همراه گوشت گوساله (نیازی به خرد کردن گوشت نیست) و آب به میزان کافی (حداقل سه لیتر) روی حرارت بگذارید تا کاملا بپزد و آب آن کم شود. در اواخر طبخ نمک و دارچین به آن بیافزایید و اگر کاملا پخته شده بود (گوشت کاملا نرم شده باشد) و آب بسیار کم شده، هریسه را از روی شعله بردارید.
بعد همه مواد را بوسیله میکسر قلمی یا مخلوط کن خوب میکس کنید تا یکدست شود و دانه درشتی نداشته باشد. (اگر از مرغ با استخوان استفاده میکنید قبل از مخلوط کردن استخوان مرغ را جدا کنید). البته بطور سنتی با گوشت کوبی که از چوب درخت نخل تهیه شده این کار را انجام میدهند. اگر بعد از مخلوط شدن کمی شل بود میتوانید دوباره روی حرارت بگذارید تا خوب سفت شود.
برای تهیه سس هریسه میبایست تمام مواد را با هم مخلوط کرده، روی حرارت بگذارید تا کاملا غلیظ شود. البته میتوانید ابتدا شکر را کاراملی تهیه کنید و بعد بقیه مواد سس را بیافزایید. سس را در ظرفی جداگانه بریزید و در کنار هریسه بگذارید تا هر کس بنا به ذائقه خود از سس استفاده کند.
منبع:مجله تصویری فرهنگ غذا
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.