قلمزنی روی چرم هنری به قدمت دوران باستان

مرور آثار، علائم، نوشته‌ها و کتیبه‌های دوران گذشته تاریخ ایران و نقوشی که در آثار باستانی دیده می‌شود، نشان‌دهنده این است که ایرانیان قدیم از چرم برای کفش و افزارهای جنبی و لوازم دیگر استفاده می‌کردند. در همین حال، از ابتدای قرن چهارم تا قرن نهم و دهم فصل نوینی در هنر کتاب‌سازی گشوده شد و چند نوع جلد تزئینی ابداع شد که اهم آنها جلدهای سوخت یا (سوخته) و معرق بوده است. از سوی دیگر، در زما‌ن‌های دور هنر نوشتن روی چرم وجود داشته و شاید نتوان به‌طور دقیق قدمت این رشته را بیان کرد. بنابراین می‌توان گفت هنر قلمزنی روی چرم یکی از قدیمی‌ترین و جذاب‌ترین رشته از رشته‌های صنایع‌دستی بوده که متاسفانه به دلایلی به مرور زمان در حال فراموشی است.

اهمیت تولیدات چرمی ‌در بین صنایع‌دستی دیگر تا حدودی مربوط به ساختمان فیزیکی آن است، زیرا چرم ماده‌ای است که طی جریان دباغی می‌توان آن را مانند مخمل، نرم کرد یا با حرارت شدید فرم‌های گوناگون به آن داد.مراحل آماده‌سازی چرم شامل خیساندن یا مرحله شست‌وشو در حوضچه‌های مخصوص، مرحله موزدایی یا آهک زنی، مرحله آهک‌زدایی، مرحله لش‌زدایی، تمیز کردن رخ پوست، مرحله آنزیم دادن، دباغی کردن، آبگیری، تراش، ورقه کردن، جور کردن و قلمزنی روی چرم است. چرم به‌دلیل قابلیت و خصوصیاتی که دارد با تکنیک‌های متعددی به‌کار گرفته می‌شود؛ از جمله قالب‌گیری، بافت و دوخت، حکاکی و قلمزنی روی چرم، نقاشی روی چرم، سوخت و معرق، گلدوزی و همچنین باتیک روی چرم. امروزه نیز معدود هنرمندان قلمزن روی چرم ضمن احیای این رشته فاخر، تابلوهای نفیس و ارزشمندی تولید می‌کنند و در اختیار هنردوستان عزیز قرار می‌دهند. یکی از این هنرمندان صاحب سبک شهین نظری است که این رشته بسیار قدیمی را احیا کرده و این آثار را به فراخور سلائق متنوع اشخاص، تولید و به بازار ارائه می‌کند. ازجمله این محصولات می‌توان به کیف و کفش، دیپلمات اداری، کوله‌پشتی، کیف‌های رو دوشی و مجلسی و سفری، همچنین کیف پول، تابلو، جلد موبایل، جاسوئیچی و دستبند چرمی اشاره کرد که می‌توان از آنها در زندگی روزمره بهره برد.