عمارت ارباب هرمز در منطقهای معروف به «باغ اناری» که سالهاست باغ انار آن از بین رفته، قرار گرفته است. هرمز، ارباب معروفی است که در اواخر دوران قاجار و اوایل پهلوی منطقهی تهرانپارس را تأسیس کرد.در قلب پارک پلیس، عمارتی دوطبقه با سرستونها و گچبریهایی بینظیر قرار دارد که هنر ایرانی را بهنمایش میگذارد.
این باغ که در گذشته ۳۲ هکتار مساحت داشته میراث ارباب جمشید پدر، برای ارباب هرمز پسر است. ارباب هرمز در گذشته مالک اصلی زمینهای تهرانپارس و از متولیان زرتشتی شکلدهنده این منطقه بوده در اواخر دوران قاجار و اوایل پهلوی، منطقه تهرانپارس را تأسیس میکند. در سالهای ابتدایی ۱۳۰۰ ارباب هرمز استخر عمارت خود را بهجای مالیات به وزارت دارایی آن دوران بخشید و بر این اساس، خیابان منتهی به باغ اناری به این نام معروف شد.ارباب هرمز که یکی از منصفترین و بخشندهترین مالکان تهرانپارس بوده، در زمان شهرداری مهام به کمک گروه مهندسانی که طراحی بهشتزهرا را انجام داده بودند، اقدام به خیابانبندی و جدولکشی در تهرانپارس میکند.
فلکه چهارم تهرانپارس، پارک پلیس، باغ اناری و بالاخره عمارت ارباب هرمز؛ این کلمات یک خان زرتشتی به نام ارباب جمشید و فرزندان او ـ هرمز و آرش ـ را به یاد ساکنان قدیمی شمال شرق تهران میآورند. اکنون عمارت قاجاری «ارباب هرمز» تنها یادگار باقیمانده از اوست که قدیمیترهای تهرانپارس خاطرات خود را با آن مرور میکنند.
این اثر به عنوان یکی از بی نظیرترین آثار به جا مانده از دوران قاجار با تزیینات منحصر به فرد بوده است.
در قسمت شمالی و انتهایی باغ، در میان درختان نمای آجری خانهای قدیمی که خانه باغ بزرگ ارباب است به چشم میخورد. خانهای که رو به سوی دشت تهران و پشت به کوهستان البرز دارد. نزدیکتر که میشوم در اولین نگاه، سقف فلزی و قدیمی خانه را میبینم که پر از دودکش است و از رونق مطبخخانه در سالهای دور خبر میدهد. این عمارت که از کم نظیرترین آثار بجا مانده از دوران قاجار در شرق تهران به حساب میآید خانهای با تزیینات اعیانی و منحصر به فرد است که با وجود همه بیتوجهیها هنوز رنگ و لعابی از معماری قدیم ایران را در خود حفظ کرده است.
این عمارت قاجاری در دو طبقه و در بخش میانی باغ اناری قرار گرفته است، که شامل یک تالار مجلل در طبقه نخست با ۸ پایه ستون و سر ستون های کرنتی و سقف گچ بری شده با طرح های زیبای هنر ایرانی است. تزیینات چوبی و گچ بری های رنگ شده در طبقه دوم این عمارت نیز به همراه اتاق های مجلل با معماری قاجاری جلوه ویژه ای به این بنای تاریخی زرتشتی بخشیده است.
عکاسخانهی شهر، عطاری شهر و شاید مغازههای دیگر با پسوند «شهر» تا چندی پیش در هریک از اتاقهای این عمارت که به گفتهی برخی ساکنان منطقه، تنها بنای تاریخی در شمال شرقی تهران است، فعالیت میکردند و بهمرور زمان غیرفعال شدند.
این عمارت پس از سالها بیتوجهی از سوی متولیان، سرانجام در سال ۱۳۸۴ توسط مسؤولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری باشماره ۱۴۶۱۰در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
همچنین از سال ۸۴ مرمت این بنای تاریخی در دستور کار شهرداری منطقه قرار گرفت تا با مرمت این عمارت و تغییر کاربری آن، قدری وضعیت بنا سروسامان یابد و به نظر میرسد این بنا بهزودی آماده خواهد شد. ویژگیهای خاص معماری این عمارت دو طبقه، جلوه ویژهای به این بنای تاریخی زرتشتی داده است
مسیر اتوبوس بعد از پیاده شدن و خروج از مترو در ایستگاه تهرانپارس در بزرگراه رسالت غرب، در ایستگاه تیر انداز سوار اتوبوس خط ۸۸۰۸ پایانه علم و صنعت-شهرک فرهنگیان شوید و در ایستگاه پلیس پیاده شوید. این عمارت در پارک پلیس واقع شده است.
مسیر مترو نزدیکترین ایستگاه مترو به یوستان پلیس، ایستگاه تهرانپارس است. می توانید با هر نوع وسیله نقلیه عمومی از جمله تاکسی و اتوبوس به فلکه چهارم تهرانپارس بروید. با کمی پیاده روی به بوستان پلیس خواهید رسید.
مسیر خودروی شخصی در مسیر بزرگراه شهید حسن باقری به شمال حرکت کنید. پس از آن با گردش به راست وارد بلوار استقلال شوید.مسیر را در بلوار استقلال ادامه دهید. پس از ۳۵ متر به بوستان پلیس می رسید.
آدرس : تهران – خیابان تهرانپارس – فلکه چهارم تهرانپارس – پارک پلیس
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.