علاقمندان به پاییز برای شنیدن صدای خش خش برگهای پاییزی زیر پاهایتان و لمس این فصل زیبا و رنگارنگ، پیشنهاد می کنیم حتما سری به جنگل های ارسباران بزنید.جنگل های ارسباران نمونه‌ای از زیباترین جنگل های ایران هستند که به شکلی بسیار شگفت‌انگیز منطقه وسیعی از شمال غرب کشور را به خود اختصاص داده‌اند. جنگلی به وسعت ۵۵۰ هزارهکتار که با شروع پاییز رنگ عوض کرده و جنگل یک‌دست سبزپوش، به رنگ‌های متنوعی زینت داده می شود. رنگ‌هایی که از زرد و نارنجی تا قرمز و قهوه‌ای را شامل می‌شود.
فهرست
جنگل های ارسباران کجاست؟
جنگل‌های ارسباران در محدوده استان‌های آذربایجان‌شرقی و اردبیل واقع شده و از شمال به رودخانه «ارس»، از شرق به رودخانه «دره‌رود»، از جنوب به شهرستان «هریس» و از غرب به شهرستان‌های «جلفا» و «مرند» محدود می‌شود. این جنگل‌ها بازمانده بخشی از جنگل‌های هیرکانی هستند که از دوره سوم زمین‌شناسی باقی مانده‌اند. تنوع حیات‌وحش دراین منطقه آنقدر بالاست که به آن «موزه حیات وحش ایران» هم لقب داده‌اند. این منطقه به عنوان «ذخیره‌گاه زیست‌کره» در سازمان یونسکو ثبت شده و این موضوع نشان دهنده پوشش گیاهی و حیات جانوری غنی ارسباران است که چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند.
شهرستان‌های اهر، کلیبر، هوراند، آبش احمد، خداآفرین و ورزقان همگی در این ناحیه وسیع کوهستانی و جنگلی ایران قرار می‌گیرند که از این نظر به بکرترین و زیباترین شهرهای آذربایجان شرقی تبدیل‌شده‌اند. زیباترین و رؤیایی‌ترین مناظر این منطقه را در جنگل های ارسباران کلیبر و آینالو می‌توانید ببینید که به بهشت گمشده آذربایجان شرقی شهرت یافته‌اند. این منطقه یکی از بکرترین و اعجاب‌انگیزترین نواحی گردشگری کشور است که در تمام طول سال مسافران و گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند.
ریشه نامگذاری
احتمالا این سوال در ذهن بسیاری از مردم نقش بسته که اصلا نام ارسباران از کجا آمده است؟ درواقع جنگل های ارسباران امتداد جنگل های هیرکانی کشور هستند؛ اما در محدوده رود ارس جا گرفته‌اند. ازآنجایی‌که شاخه‌های رود ارس از دل این جنگل‌ها گذشته و به رود ارس می‌ریزند نام آن را ارسباران نهادند. بااین‌حال از قدیم بومی‌های این منطقه به آن قره‌باغ یا قراجه باغ میگفتند یعنی جایی که کوه‌های زیادی دارد.
گونه های جانوری
حیات‌وحش این جنگل‌های زیبای ایران در لیست عجیب‌ترین و شگفت‌انگیزترین حیات‌وحش‌های کشور جادارند. گونه‌های نادر و کمیاب جانوری که در این منطقه قابل‌مشاهده است، تقریبا در سایر نقاط کشور دیده نمی‌شود.
بیش از ۲۰۰ گونه پرنده، نزدیک به ۴۰ گونه خزنده، در حدود ۵۰ گونه پستاندار و دیگر جانورانی همچون دوزیست‌ها و انواع ماهی‌ها، جنگل ارسباران را حیات بخشیده‌اند. این تنوع کم‌نظیر سبب شده تا منطقه کوهستانی ارسباران در زمره گنجینه‌های طبیعت ایران قرار بگیرد. خرس قهوه‌ای، اردک سرسفید، بز کوهی، پلنگ، گراز، کبک، قرقاول و… از دیگر نمونه‌های حیات‌وحش ارسباران است.
جاهای دیدنی ارسباران
علاوه بر جنگل‌های زیبایی که تقریبا در تمام فصول سال به مهی غلیظ پوشیده شده و مناظری اعجاب‌انگیز خلق کرده است، مکان‌های دیدنی مختلف دیگری نیز در جنگل های ارسباران وجود دارد که دیدن آنها خالی از لطف نیست. بعضی از این مکان‌ها شامل: قلعه پشتو، قلعه جوشین، قلعه قهقهه، بقعه شیخ شهاب‌الدین اهری (موزه ادب و عرفان)، بازار اهر، خانه تاریخی قاسم اهری، قصر آینالو، حمام کردشت، موزه خداآفرین و بسیاری مناطق دیگر است.
دلیل رنگ‌بندی متفاوت درختان
تنوع درختان در جنگل‌های ارسباران زیاد بوده و برهمین اساس نیز تنوع برگهای پاییزی دراین منطقه بیشتر است. در بهار و تابستان، درختان برگهای ریزی درمی‌آورند که به‌مثابه کارخانه غذای آنها دراین فصل عمل می‌کنند. این برگ‌ها دارای کلروفیل یا سبزینه هستند که بر بقیه مواد شیمیایی موجود در برگ‌ها غلبه می‌کنند. بنابراین در فصل بهار و تابستان برگ درختان اغلب سبز است.
رنگ‌دانه‌های زرد، نارنجی و قهوه‌ای درختان در منطقه ارسباران با رسیدن پاییز که روزها کوتاه‌تر و دمای هوا پایین می‌آید، بیشتر خود را نشان می‌دهند و همزمان با کاهش میزان کلروفیل در برگ‌ها، رنگ سبز آنها نیز از بین می‌رود.
در منطقه ارسباران، برخلاف شمال کشور، هوا زودتر سرد می‌شود و روزهای پاییزی حتی با یخبندان و برف نیز همراه است. دمای هوا دراین منطقه در اواسط پاییز، به‌ویژه در شب‌ها تا زیرصفر هم می‌رسد که زمینه‌ساز به‌خواب رفتن سریع‌تر درختان و عدم نیاز به مواد مغذی برگ‌ها می‌شود. در نتیجه درختان پاییزی به رنگ‌های مختلفی درمی‌آیند که این فرایند چند هفته زودتر از بقیه جنگل‌ها به‌وقوع می‌پیوندد.
در جنگل‌های ارسباران علاوه بر رنگ زرد و نارنجی، رنگ‌های «قرمز روشن»، «قرمز تیره» و «قرمز مایل به قهوه‌ای» هم دیده می‌شود و در مخروط‌داران هم که برگهای خود را در پاییز از دست نمی‌دهند، به قهوه‌ای روشن بدل می‌شود که خود عامل روشن‌تر شدن رنگ در بهار است.
نحوه دسترسی به جنگل های ارسباران
مسیر ارسباران مسیر سختی نیست و چه راننده حرفه‌ای باشید چه مبتدی به‌آسانی می‌توانید به این منطقه زیبا سفر کنید. البته شاید هم نخواهید با ماشین شخصی بروید.
ماشین شخصی
اگر می‌خواهید با ماشین شخصی به جنگل ارسباران بروید ابتدا باید به سمت تبریز حرکت کنید و سپس از آنجا به سمت کلیبر بروید. ارسباران در ۴۶ کیلومتری کلیبر واقع شده است. بد نیست قبل از رفتن به جنگل‌های ارسباران به منطقه دل‌انگیز کلیبر هم سری بزنید.اگر خودروی شخصی ندارید یا به هر دلیلی نمی‌توانید با ماشین خود سفر کنید، هرگز بی‌خیال سفر به ارسباران نشوید. حیف است به‌خاطر نداشتن ماشین خودتان را محدود کنید و از لذت جنگل‌نوردی در جنگل‌های ارسباران محروم شوید.
هواپیما
در این صورت باید با هواپیما به تبریز بروید و بعد از آن با اجاره خودروی سواری خود را به ارسباران برسانید. البته از تبریز هم برای کلیبر اتوبوس هست.
اتوبوس
یکی از روش‌های کم‌هزینه سفر به جنگل ارسباران سفر با اتوبوس است. به این صورت که با اتوبوس به تبریز بروید، از آنجا هم که باز برای کلیبر اتوبوس هست. البته با ماشین‌های سواری هم می‌توانید تا ارسباران بروید.
قطار
سفر با قطار حال و هوای بسیار خوبی دارد و حسابی به‌یادماندنی می‌شود. با قطار به جلفا یا تبریز بروید (خود را به یکی از این دو شهر برسانید) سپس با ماشین‌های سواری به سمت جنگل‌های ارسباران حرکت کنید.
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.