سفر به اعماق تاریخ با گشت و گذار در تنها جزیره ایرانی دریای خزر

بندرترکمن یکی از شهرهای ساحلی استان گلستان با جاذبه‌های فراوان و صنایع دستی رنگارنگ به شمار می‌رود که در موسم طراوت بهار هر گردشگری را مجاب به گذراندن دقایقی از سفر در این شهر تاریخی و ساحلی می‌کند و یکی از این جاذبه‌ها سفر به تنها جزیره ایرانی دریای خزر و یا قایق‌سورای در اسکله است.بندرترکمن در فاصله ۴۰ کیلومتری گرگان واقع شده و افزون بر ۸۰ هزار نفر جمعیت دارد که با جاذبه‌های طبیعی مانند دریا، جزیره آشوراده و صنایع دستی قوم ترکمن یکی از مهمترین مقاصد سفر گردشگری نوروزی محسوب می‌شود.

گردشگری صید و صیادی در روستای ساحلی چپاقلی

روستای چپاقلی با معماری جذاب سنتی و ویژگی منحصر به فرد طبیعت ساحلی، میراث دار معماری سنتی کهن روستانشینان ساحلی است.

روستای ساحلی چاپقلی در نزدیکی دریای خزر واقع در محدوده جنوبی گرگانرود، جلوه ای از زیبایی گردشگری ساحلی است که شکوه دریای خزر را به رخ بازدیدکنندگان و گردشگران نوروزی می کشد.

شغل بیشتر اهالی این روستا ماهیگیری و وابسته به دریاست و علاقه‌مندان به گردشگری صید و صیادی در این روستا به راحتی می توانند با استفاده از صیادان خبره این روستا تعطیلات منحصر به فردی همراه با دریاروی و صید خانوادگی داشته باشند.

آشوراده؛ تنها جزیره ایرانی دریای خزر

جزیره آشوراده در ۲کیلومتری ساحل بندرترکمن از شمال به دریای خزر، از شرق به تنگه ای باریک موسوم به تنگه چپق اوغلی و از غرب به کانال طبیعی خزینی و ادامه شبه جزیره میانکاله و از جنوب به خلیج گرگان منتهی می شود که با زیبایی های بکر و طبیعی خود قطب و نگین گردشگری بوده است.

تنها جزیره ایرانی دریای خزر یکی از جاذبه های گردشگری کشور محسوب می‌شود و در تمام سال میزبان انواع پرندگان بومی و مهاجر است. که ۴۰ درصد خاویار ایران در نزدیکی این جزیره به دست می‌آید.

این جزیره در اغلب منابع تاریخی به عنوان مجمع الجزایر آشوراده متشکل از سه جزیره معرفی شده که با بالا آمدن سطح آب ۲ جزیره کوچک انتهای آن در آب فرو رفته و در حال حاضر تنها یک جزیره باقی مانده؛ همچنین در زمان صفوی به عنوان شکارگاه مورد توجه قرار گرفته و دژهایی در این جزیره ساخته شد.

پوشش گیاهی آشوراده، بوته‌های تمشک، نوعی خار خودرو و درختان انار ترش است و حیواناتی همچون شغال، روباه، خرگوش، ماهی، قرقاول، کبک و پرندگان دریایی در جزیره یافت می‌شوند.

قره سو روستایی به زیبایی ساحل قالی ترکمن

روستای قره سو که در مجاورت رودخانه قره سو واقع شده از جمله مناطق گردشگری شهرستان بندرترکمن است؛ شغل اکثر مردان روستا دامداری، صیادی، کشاورزی و بیشتر زنان روستا به قالی بافی و گلیم بافی مشغول بوده و از این راه کسب درآمد می‌نمایند.

قالی های زیبای ترکمن های ساکن این روستا ذوق هنری و اصالت مردمان خونگرمش را نشان می‌دهد و بازتابی از تمدن و فرهنگ را در این آثار هنری زیبا می توان نظاره کرد.

قایق سواری در اسکله تفریحی بندرترکمن

یکی دیگر از جاذبه‌ های گردشگری بندر ترکمن اسکله تفریحی در غرب این شهرستان است که با گرد آوردن امکانات تفریحی مناسب از گردشگران خارجی و داخلی زیادی میزبانی می‌کند .

تماشای غروب آفتاب و دریا نیز از روی اسکله و ساحل یکی دیگر از جذابیت خاص این منطقه بوده و علاوه‌بر این، گشت‌وگذار و خرید در بازارچه‌های ساحلی اطراف اسکله با زیبایی منحصر به فردش قابل وصف نیست.

گردشگری با صنعت اسب در روستای قره قاشلی بندرترکمن

یکی دیگر از جاذبه های گردشگری بندر ترکمن مجموعه ورزشی اسب‌دوانی است که هر ساله مسابقات اسب‌دوانی مختلفی از جمله کورس بهاره و تابستانه در آن برگزار شده و علاقه‌مندان به اسب و اسب‌سواری را از نقاط مختلف به سوی خود می‌کشاند.

اسب ترکمن در ۴۰۰ سال قبل از میلاد شاخته شده و بنابر نظر محققان، آسیا مهد پرورش اسب است که ۲ نژاد آرین و مغول به وجود آمد که امروز اسب های نژاد ترکمن در مناطق مختلف از جمله بندرترکمن پراکنده و در حال پرورش هستند.

اسب های ترکمن دارای ویژگی های منحصر به فردی از جمله اندامی کشیده، دمی باریک، سر و گردن زیبا، قد ۱۴۸ تا ۱۵۵ سانتیمتر، گوش های بلند و متحرک، سینه فراخ و متناسب، مفاصل قوی، سم های محکم با زوایه مناسب و تحمل حرکات سنگین ورزشی است.

برای دیدن اسب‌های اصیل ترکمن و دیدن مسابقات اسب‌دوانی باید به روستای قره‌قاشلی در ۱۰کیلومتری شرق بندر ترکمن و در میانه جاده بندر ترکمن به گرگان، سفر کنید.

ذکر تاریخی خنجر در سواحل زیبای بندرترکمن

ذکر خنجر نمایش هنری رایج در قالب رقص میان ترکمن‌هاست که دسته‌جمعی و با لباس محلی و خنجر بر کمر انجام می‌شود و گویا برداشتی عارفانه از حالت و جذبه صوفیان است که اجرای آن در بندرترکن نشانه زنده بودن یکی از ارزشمندترین انواع هنر فرهنگی این قوم است.

تاریخچه اجرای رقص خنجر به قرن‌ها قبل از ظهور اسلام بازمی‌گردد. قبایل ترکمن قبل از شکار و شروع نبرد با حیوانات این مراسم را اجرا می‌کردند تا با روحیه بهتر به رزمگاه بروند و در مبارزه پیروز شوند.

عده‌ای از کارشناسان و پژوهشگران فرهنگ ترکمن، رقص خنجر را اعلام آمادگی برای مبارزه در گذشته‌های دور می‌دانند که طی آن، مبارزان صحرا شمشیرها را به دست می‌گرفتند و با چرخیدن و انجام حرکات موزون که با نعره و فریاد همراه بوده، خود را برای نبرد یا مقابله با دشمنان آماده کنند.

مضمون اشعار در آن دوران حماسی و در وصف شجاعت‌ و قهرمانی جنگجویان قبایل بود اما پس از ظهور اسلام این اشعار رنگ مذهبی و دینی به خود گرفت و مضمون آن به ذکر و ستایش خداوند و اولیای الهی تبدیل شد.

«ای آلای آلای، ای آلای آلای ای گوزیم سنی ای گوزله یار؛ ای دیلیم سنی ای سوزله یارای قلبیم سنی ای استه یار؛ آلای آلای آلای استه یور آی آلای آلای استه یور هو، ها، هو» (یا رب، یا رب، یا رب چشمانم ترا می‌نگرد زبانم گویای توست قلبم ترا می‌خواهد یا رب یا رب ترا یا رب ترا هو، ها، هو)

هنگام خواندن این اشعار هم‌سرایان در حالت حلقه زده و چرخشی قرار دارند که در پایان دست‌ها در یک نقطه‌ مشترک رو به بالا گرفته می‌شود.

نوای موسیقی سنتی آیین ذکر خنجر قوم ترکمن با برخورداری از نغمه‌های اصیل و غنی در دل و جان اهالی این قوم جاودانه مانده است.

تالاب صوفیکم مقصد زیبای گردشگران نوروزی

تالابی بسیار زیبا در نزدیکی بندر ترکمن با نام منطقه شکار ممنوع صوفیکم قرار دارد و زیستگاه گونه‌های نادر حیات وحش از جمله روباه ترکمن و کوچک‌ترین پستاندار ایرانی یعنی حشره خوار کوتوله است.

همچنین این منطقه و اطراف آن یکی از اقامتگاه‌های زمستان‌گذرانی پرندگان مهاجری محسوب می‌شود که هر ساله از ۶ مسیر مهاجرت در جهان به این تالاب روی می‌آورند.

این تالاب به‌عنوان زیستگاه پرنده‌های حمایت‌شده و در معرض خطری مانند اردک سرسفید و عقاب دریایی دم‌سفید از اهمیت زیادی برخودار بوده وهمچنین ۱۳۰ گونه پرنده از جمله ۹ گونه پرنده مهاجر زادآور و ۱۲ گونه پرنده بومی زادآور در این تالاب زندگی می‌کنند.

طعم جادویی غذاها در بندر ترکمن

جاذبه‌های گردشگری بندرترکمن تنها محدود به ساحل ماسه ای، بازارچه صنایع دستی و روستاهای ساحلی بکر آن نبوده بلکه در کنار همه این ظرفیت‌ها و قابلیت‌ها؛ غذاهای سنتی و محلی ترکمن ها یکی از خوشمزه‌ترین جاذبه‌های گردشگری این شهرستان است.

غذاهای متنوع و خوش آب و رنگی با طعم‌های جادویی ترکمن های ساکن بندرترکمن از جاذبه‌های مهم گردشگری این شهرستان بوده و هر گردشگری که تنها یک بار طعم غذاهای ترکمنی را بچشد مشتری همیشگی آن‌ها می‌شود.

چکدرمه، بوروک، باسترمه، آیران غاینان، قاتقله آش، سوق آش، ماهی شور خشک و بولامه از محبوب‌ترین غذاهای بندرترکمن است.

سوغاتی های ناب رنگارنگ بندرترکمن میزبان مسافران نوروزی

قالی، قالیچه، پشتی ترکمنی، نمد دورویه، پارچه‌های ابریشمی، شال‌های معروف ترکمن، مانتوهای رنگارنگ ترکمن، دستمال‌های سوزن‌دوزی‌شده و زیورآلات ترکمنی و کیف های دست دوز ترکمن از جمله سوغاتی های ناب بندرترکمن است.

قاتلاما، تاتارچورک، بشمه، کاک، چافاتی، پتیر چوروک، کلچه چوروک و پوشیق هم از شیرینی های خوشمزه این منطقه است که طعم و مزه خاص و بی‌نظیری دارند.

گلستان یکی از استان های شمالی و گردشگری ایران بوده که در کنار دریای خزر، کشور ترکمنستان، استان های خراسان شمالی، سمنان و دامنه های شرقی البرز و مازندران واقع شده و در ایام سال میزبان مسافرانی است که برای اقامت یا ادامه سفر این استان و مسیرهای آن را انتخاب می کنند.

گلستان واقع بین دو قطب گردشگری شمال کشور و زیارتی مشهد به نگارستان ایران نیز شهر بوده و اقوام متعددی را در خود جای داده است که شامل فارس، ترکمن، سیستانی، ترک (آذربایجانی و قزلباش)، مازندرانی‌ ها، بلوج و قزاق ‌ها هستند.

استان سرسبز و زیبای گلستان با ۱۴ شهرستان سالانه پذیرای میلیون ها مسافر و گردشگر داخلی و خارجی است.