خانه باغ کیانیان تهران

خانه – باغ کیانیان یکی از میراث های فرهنگی و طبیعی شهر تهران که در ۳۰ تیر سال ۱۳۸۴ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است. خانه – باغ کیانیان در زمره نفایس ارزشمند منطقه شمیران است که به دلیل داشتن درختان انبوه، یکی از نبض های زیست محیطی پایتخت محسوب می شوددر دوران قاجار از این منطقه به عنوان بخشی از اطراف تهران و ییلاقات شمال تهران و شمیران استفاده می‌شده است و با توجه به نوع مصالح به کار رفته و تزئینات موجود در خانه – باغ کیانیان گویا طی سال‌های ۱۲۷۰ تا ۱۲۸۰ هجری شمسی ساخته شده است که به این ترتیب قدمتی حدود ۱۰۰ سال دارد.
باغ بانک شاهی از اراضی باغ قوام الملک شیرازی پدر زن امیراسدالله علم است، در شمال این باغ سفارت انگلیس قرار دارد و بخشی از باغ تبدیل به موزه آب شده است، بانک شاهنشاهی ایران که به بانک شاهی معروف بود، سال ۱۸۸۹ با سرمایه یک میلیون پوندی کمپانی ساسون و چند شریک انگلیسی، از جمله کمپانی هنری شرودر، تأسیس شد و اولین اسکناس های ایران را در عصر ناصری منتشر کرد.
تاریخ دقیق احداث بنای این باغ موسوم به خانه کیانیان مشخص نیست، اما با توجه به خصوصیات آن و وجود درختان تنومند و کهنسال در محوطه و قرارگیری این باغ در محوطه‌ای خوش آب و هوا که می‌تواند محل مناسبی جهت احداث باغ‌های ییلاقی اشراف باشد می‌توان قدمت بنا و باغ را اواخر دوران قاجار دانست.
سبک معماری این بنا که دارای مالکیت خصوصی است در گذشته کاربری مسکونی داشته و در حال حاضر در اختیار فردی به نام کیانیان قرار دارد ولی بدون کاربری خاص و به صورت متروکه اداره می‌شود.
باغ ییلاقی بانک شاهی در قلهک، که محل سکونت رئیس بانک بود، اکنون نابود شده و جایش را مجتمع های آپارتمانی گرفته، آخرین نشانه از این باغ، زمینی است شش هفت هزار متری یا حداکثر ده هزار متری که درخت های آن تقریبا به طور کامل خشک شده اما هنوز چند چنار کهن سال بر جای مانده است. این چنارهای سر به آسمان کشیده دوران ناصرالدین شاه را خوب به خاطر دارند و شاهد رفت و آمد پنهان و آشکار بسیاری از رجال آن عصر و سال های مشروطه و پس از مشروطه بوده اند.
بر اساس گفته های ساکنان محلی خیابان یخچال، درختان این باغ شبانه در حال قطع شدن است.
این خانه -باغ اخیرا از مالکیت کیانیان خارج شده و به مالک جدیدی فروخته شده، هم اکنون در کنار این بنا گودبرداری بزرگی برای ساخت یک برج در حال انجام است و این بیم می رود که این بنا نیز در آینده نزدیک تبدیل به یک برج تجاری یا مسکونی شود.
آدرس : تهران، خیابان دکتر شریعتی، خیابان یخچال، پ ۱۱

منابع:
بزنیم بیرون
باشگاه خبرنگاران
خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران