خوزستان که عظمت و شکوهش هم در طبیعت بی نظیرش ، هم در تاریخ غنی که دارد به طور واضح مشهود است، شهری به نام ایذه دارد. این شهر که به شهر سنگ نوشته ها شهرت دارد مانند دفتری از گذشتگان این سرزمین است که متن راز آلود خود را بر روی این سنگها حکاکی می کردند تا آیندگان را از احوال خود باخبر سازند. در سفر به این شهر و بازدید از جاهای دیدنی ایذه به برگ‌های بسیاری از دفتر تمدن ایران که در دل زاگرس لانه کرده می‌رسید. با سیری در ایران همراه باشید تا با جاهای دیدنی ایذه ، بهشت خوزستان آشنا شوید.
فهرست
ایذه کجاست؟
شهرستان ایذه یک از شهرهای استان پهناور خوزستان است که در شرق این استان قرار گرفته است. شهر ایذه از سمت شمال با لردگان، از سمت جنوب با کهگیلویه و بویراحمد، از سمت غرب با مسجد سلیمان و از شرق با استان چهارمحال و بختیاری همسایگی دارد. این شهر بین اصفهان و خوزستان قرار دارد و با مرکز استان خوزستان، شهر اهواز ۱۸۲ کیلومتر فاصله دارد. ایذه یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران است که جاذبه های طبیعی و گردشگری بسیاری دارد. آب و هوای خوش ایذه در کنار آثار باستانی و تفریحی این شهر هر ساله سبب جذب گردشگران بسیاری به این شهرستان می‌شود.
این شهر در ایران باستان پایتخت حکومت اتابکان لر بزرگ بوده است و به نام‌های مالمیر، ایزج، اوجا، آنزان و ایذه نیز شهرت داشته است. در فرهنگ لغت باستان، ایذه با نام ایدیده آمده که معنای شهری در کنار آب می‌دهد. گفته می‌شود تمدن عیلامی در کنار منطقه کوهستانی بختیاری ایذه شکل گرفته است.
شهرستان ایذه مردمانی بسیار خونگرم و مهمان‌نواز دارد. مردم ایذه از تبار ایل لر بختیاری هستند و به گویش شیرین بختیاری صحبت می‌کنند. با توجه به منابع طبیعی بسیار در این شهر باید بگوییم که شغل بسیاری از این مردم، دامداری و کشاورزی است. معاشرت با مردم اینجا و بازدید از جاهای دیدنی ایذه، سفری دلچسب و پر خاطره برایتان خواهد ساخت. مردمانی که پایبند به آداب و رسوم و سرزمین مادری‌شان هستند.
بهترین زمان سفر به ایذه
از نظر آب و هوایی ایذه را باید تا حدودی جدا از خوزستان ببینید. ایذه بین رشته‌کوه‌های باصلابت زاگرس قرار دارد و در اکثر روزهای سال، آب و هوای خنک کوهستانی به خود می‌بیند. طبیعت متنوع اینجا در هر فصلی، برگی از دفتر خود را به شما نمایش می‌دهد که شیفته آن می‌شوید. ایذه معمولاً پاییز و زمستان‌های سردتری نسبت به دیگر شهرهای استان خوزستان دارد و همین اختلاف دما بسیاری از مردم را به سمت خود می‌کشاند.
ایذه کوه‌های مرتفع دارد که در فصل زمستان سپیدی برف را بر روی آنها می‌توانید ببینید. کوهنوردی در رشته‌کوه‌های زاگرس از افتخاراتی است که بسیاری از کوهنوردان حرفه‌ای از آن سخن می‌گویند و به آن می‌بالند. کوه‌های اینجا در فصل زمستان موقعیت خوبی برای کوهنوردان و یخ‌نوردان به وجود می‌آورد تا به تفریح و ورزش بپردازند. کوه آبندان، کوه پیرقدی، کوه شاویش، کوه زرد و کوه جیوه از کوه‌های معروف این منطقه است که می توان به آن اشاره کرد.
ایذه از شهرهای خنک خوزستان است، این شهر تابستان‌های بسیار گرمی نسبت به سایر شهرها ندارد ولی بهتر است اوایل اسفند تا اوایل خرداد و اواخر تابستان تا اواسط فصل پاییز را برای سفر به اینجا انتخاب کنید که هوای بسیار مطبوعی دارد.
پوشش گیاهی و گونه های جانوری ایذه
ایذه خوزستان، لقب باغ گیاه‌شناسی طبیعی را به خود گرفته است که با وجود بیش از ۲۳۰ گونه گیاهی خاص که در آن شناسایی شده؛ شایستگی این لقب را دارد. زاگرس به خانه‌ای امن برای بلوط‌ها معروف است و ایذه در آغوش زاگرس، بخش بزرگی از درختان بلوط را در طبیعت خود دارد. بنه، انجیر و کیکم در کنار گونه‌های دیگری چون مورد، زبان‌گنجشک، ارغوان، بادام کلخونگ، انار وحشی، زالزالک، شتی یا پاوکده، نی، گون و بسیاری دیگر از انواع درختان و گیاهان، طبیعت زیبای ایذه را تشکیل داده‌اند.
در طبیعتی چنین بهشتی، انتظار می‌رود که زیستگاه گونه‌های بسیاری از جانوران باشد. طبیعت اینجا خانه‌ای امن و آرام برای پرندگانی چون دارکوب، پری‌شاهرخ، زاغی، بلبل، سهره طلائی، کبک و تیهو و حیواناتی مثل شغال و روباه، پلنگ، آهو و خرس قهوه‌ای است. اگر به قسمت‌های بکر طبیعت ایذه قدم بگذارید شاید شانس دیدن یکی از این حیوانات را داشته باشید.
جاذبه های گردشگری ایذه
بازدید از جاهای دیدنی ایذه با عکس های که در فضای مجازی از این شهر وجود دارد برای بسیاری از مردم آشنا است. جاذبه های تاریخی و طبیعی که با حضور در آنها بهتر می‌توانید محبوبیت ایذه را بین گردشگران حس کنید. در این بخش به معرفی مکان های دیدنی ایذه می‌پردازیم تا در لیست گردش‌های خود در این شهر قرار دهید.
تنگه قاسمی ایذه
اگر از آب‌نوردی در دره‌ای وهم‌آلود و حیرت‌انگیز لذت می‌برید، تنگه قاسمی یکی از جاهای دیدنی ایذه است که خوب است در برنامه سفرتان بگنجانید. حتما با یک راهنمای باتجربه وارد این تنگه شوید تا با خیال راحت، بدون نگرانی و دردسر گم‌شدن، از سنگ‌های بزرگ صیقل خورده و جریان آب روان آن لذت ببرید.
آدرس: خوزستان، شهرستان ایذه، منطقه دهذر، جاده امامزاده عزیز احمد
تالاب میانگران
شهرستان ایذه که به‌علت قدمت دارای آثار تاریخی و باستانی متعدد است، از زیبایی‌های طبیعی چشم‌نواز و محبوبی همچون «تالاب میانگران» نیز برخوردار است که در دشتی سرسبز با چشم‌اندازی خیرهکننده، همواره میزبان جمع زیادی از مسافران سراسر کشور است. این بخش از شهرستان ایذه، یکی از معروف‌ترین تالاب‌های حال حاضر کشور است که دارای مساحتی تقریبا برابر با ۲۴۰۰ هکتار و در فاصله بسیار کمی از ایذه قرار گرفته است.
پوشش گیاهی در این تالاب را نی، خارشتر، یونجه، شنبلیله، گیاهان محلی همچون شتی، پاوکده و گیاهان مرتعی تشکیل می‌دهد. تنجه، آنقوت، اردک نوک‌پهن، سرسبز، خوتکا، اردک مرمری، اردک سرسفید، غازپیشانی سفید کوچک، فلامینگو، گاو چرانک، لک لک سفید، لک لک سیاه، باکلان و حواصیل خاکستری، پوشش جانوری این تالاب ارزشمند را تشکیل می‌دهد. از ویژگی‌های این پدیده زیبای طبیعی می‌توان به حضور جاذبه‌های تاریخی متعددی از دوران حکومت ایلامیان همچون کول فرح، راسوند، خنگ اژدر، اشکفت سلمان، قلعه کژدم و بسیاری دیگر اشاره کرد.
آدرس: خوزستان، ۱٫۵ کیلومتری ایذه
حکاکی کول فرح
به دنبال بناهای تاریخی با قدمت بالا می‌گردید باید مسیرتان را به سمت جاذبه‌ای دیدنی به نام کول فرح یکی از مکان های دیدنی ایذه کج کنید. کول به معنای دره و فرح به معنای شادی در کنار هم، تعبیری زیبا از این اثر ساخته‌اند. اثری تاریخی که گفته می‌شود قدمت آن به بیش از ۳۰۰۰ سال می‌رسد. این حکاکی در انتهای دشت ایذه قرار گرفته است که مسیر رسیدن به آن نیز بسیار زیبا است. این نقش برجسته به کول فراه و نقش برجسته صخره‌ای کول فرح نیز شهرت دارد. اینجا مربوط به محلی برای نیایش و برگزاری مراسم مذهبی ایران باستان بوده است.
حکاکی‌ها به شکل سر پادشاهان، زنان، مردان، جانورانی مثل گاو کوهان‌دار و گوسفند دیده می‌شوند. در این اثر تاریخی، نشانی از شش نقش برجسته می‌بینید و گفته می‌شود که در دوران عیلامیان عبادتگاه نارسینا یکی از خدایان عیلامی بوده است. بعد از گذشت سالیان دراز هنوز آثاری از این زیارتگاه وجود دارد.
آدرس: خوزستان، ۷کیلومتری شمال شرق ایذه، تنگه کول فرح
پل شالو
وقتی صحبت از جاهای دیدنی و تاریخی ایذه می‌شود باید ذهنتان به سمت قدمت بیش از هزاران سال برود. پل شالو پلی که بیش از ۲۰۰۰ سال قدمت دارد و به‌عنوان گذرگاهی برای عشایر بختیاری در مسیر دزپارت ساخته شده است و امروزه با آبگیری سد کارون ۳ به زیر آب رفته و قسمتی از تاریخی کهن را نیز با خود غرق کرده است. نام این پل از طایفه شالو که در اینجا زندگی می‌کنند گرفته شده است و امروزه تنها ستون‌ها و طناب‌های محکمی که به آن بسته شده، دیده می‌شود. پل شالو در ۳۵ کیلومتری جاده ایذه – دهدز قرار دارد.
آدرس: خوزستان، ۳۵کیلومتری جاده ایذه، دهدز
قلعه تاریخی تل
جاهای دیدنی ایذه و اطراف آن می‌تواند شما را برای چند روزی به خود مشغول سازد. نکته جالب در مورد جاذبه‌های تاریخی ایذه این است که هم‌زمان می‌توانید از جاذبه‌های طبیعی اطراف هم بازدید کنید و لذت ببرید. قلعه تاریخی تل یکی از جاهای دیدنی ایذه، بنایی بر روی تپه است که بین شهرستان ایذه و باغ ملک قرار گرفته است.
این بنا را محمد تقی‌خان چهارلنگ بختیاری در دوره قاجار یا زندیه در حدود سال ۱۷۹۰ میلادی ساخته است. این قلعه موقعیت نظامی داشته و از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. قلعه تل با چهار برج مدور از خشت و گل، به شیوه بناهای نظامی آن دوره ساخته شده است.
آدرس: خوزستان، حد فاصل شهرستان‌های باغملک و ایذه در مسیر شاهی استان فارس و خوزستان
کوه منگشت
این کوه یکی از طولانی‌ترین نیم شاخه‌های زاگرس است. کوهستان منگشت در شهرستان‌های لردگان و ایذه از کوه‌های تنوش ناشلیل، قوچه، بدرنگان، زرد حلقه، نشا، برآفتاب، سه پران، سرچاه، کلمه و دوزرد امتداد دارد. مرتفع‌ترین قله‌ی این کوهستان ارتفاعی معادل ۳۶۱۳ دارد. کوه منگشت، منشأ آب بسیاری از رودخانههای اطراف خود است که یکی از معروف‌ترین آنها دریاچه بوندان است که به‌عنوان جاذبه بکر طبیعی شناخته می‌شود.
کوه دوتو
کوهستانی جنگلی به نام دوتو یکی از جاهای دیدنی شهرستان ایذه است و جزئی از رشته‌کوه‌های زاگرس بهحساب میآید. ارتفاع این کوه ۳۱۷۰ متر است. دامنه‌های شرقی این کوه به دره سیراب و دامنه‌های غربی آن به دره صیدون امتداد پیدا می‌کند. در بخش غربی کوه دوتو، چشمه و دریاچه کوچکی وجود دارد که بسیاری از گردشگران در کنار آن به استراحت می‌پردازند.
آدرس: خوزستان، ۵۸کیلومتری جنوب شرقی ایذه
دشت سوسن ایذه
اگر تا حالا جاهای دیدنی ایذه با عکس دیده باشید حتماً دشت سوسن این شهرستان را می‌شناسید. دشت سوسن ایذه منطقه‌ای وسیع از دشتهای ایذه را به خود اختصاص داده است و بسیاری از گردشگران هر ساله با هدف بازدید از این دشت، پا به ایذه می‌گذارند. عبور رود کارون از دل این دشت، زیبایی آن را چند برابر کرده و سبب رشد گیاهان و درختان بسیاری در این منطقه شده است.
دشت زیبای سوسن را بهشت خوزستان میدانند، اینجا تنها دشت آبرفتی ایذه است و همانطورکه از نامش پیداست دشتی خیرهکننده، پر از گل‌های وحشی زیباست. برپا کردن کمپ شبانه یا پیک‌نیک نیمروزی در کنار رود کارون و در دامن دشتی پر از گل سوسن و شقایق می‌تواند خستگی روزهای طولانی کاری را از تن به در کند. دشت زیبای سوسن در ۳۵ کیلومتری شمال غربی ایذه قرار دارد.
آدرس: خوزستان، ۳۵ کیلومتری شمال غربی ایذه
تالاب بندون
تالاب بندون یکی از جاهای دیدنی ایذه است که جاذبه‌ای طبیعی شناخته می‌شود. در فاصله ۳ کیلومتری ایذه در کنار آرامستان تاریخی شهسوار، روستای کهباد قرار گرفته است. تالاب در نزدیکی سنگ نوشته فرح و نقش برجسته خنگ اژدر قرار دارد. این تالاب زیستگاه جانوران بومی و مهاجر بسیاری است که برای زندگی به آن پناه آورده‌اند.
تالاب بندون را هیچ رودخانه و چشمه‌ای تأمین نمی‌کند و تنها از طریق بارش‌های زمستانی شکل گرفته است. گفته می‌شود در سال ۱۳۷۶ با خشک شدن آب تالاب، مردم منطقه با هجوم میلیون‌ها قورباغه ساکن در آن مواجه شدند که پس از آبگیری‌های مجدد وضعیت آن بهبود یافت.
آدرس: خوزستان، ۹کیلومتری جنوب غربی ایذه، در نزدیکی آرامستان تاریخی شهسوار
آبشار شیوند
جاذبه طبیعی بسیار زیبای دیگری که باید در ایذه به دیدن آن بروید آبشار شیوند است. آبشاری زیبا که چون عروسی بر دامنه کوه و صخره از گردشگران ایذه دلبری می‌کند. این آبشار در ۳۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر ایذه قرار گرفته است. آبشار شیوند با ۹۰ متر ارتفاع در روستایی به همین نام است تا پناهی برای گرمای تابستان و بهار خوزستان باشد.
آدرس: خوزستان، ۳۰کیلومتری جنوب شرق شهر ایذه در روستای شیوند
نقش برجسته خنگ کمالوند
جاذبه تاریخی خنگ در ۷ کیلومتری شمال شهر ایذه قرار دارد. این نقش برجسته در سال ۱۹۶۳ توسط والتر هینز کشف شد و از آثار تاریخی ارزشمند شهرستان ایذه بهحساب میآید. این اثر بر روی بخش شرقی دیوار تنگه‌ای باریک بر بالای کوه قرار دارد. نقش برجسته خنگ کمالوند، طرحی از یک نجیبزاده سوار بر اسب و یک کاهن را نشان می‌دهد. بر اساس نوشته‌های حک شده بر روی سنگ احتمالاً قدمت آن به دوران الیمايی برمیگردد.
آدرس: خوزستان، ۷ کیلومتری شمال ایذه، روستای کمالوند
اشکفت سلمان
در فاصله ۳ کیلومتری نزدیک به شهر ایذه، غار تاریخی اشکفت سلمان را می‌توانید پیدا کنید. این غار در درون صخره‌های طبیعی است و چشمه کوچک با آب زلال و شیرین در دل آن می‌جوشد. در سمت راست اشکفت سلمان، دو نیم‌رخ برجسته در دو سطح تو خالی حکاکی شده‌اند و در قسمت راست این نیم‌رخ‌ها شکافی بزرگ وجود دارد که کوه بر فراز آن قرار گرفته است.
چند نقش نگاره و کتیبه نوشته شده با خط میخی نیز به همراه کرسی یا تخت در اینجا دیده می‌شود که احتمالاً مربوط به عبادتگاهی باستانی بوده که به آن نیایشگاه تاریشا نیز گفته می‌شود و قدمت آن به دوران عیلامی‌ها برمیگردد.
حکاکی تاریخی کوباد
حکاکی کوباد از جاذبه های دیدنی ایذه است که بر روی صخره‌ای مستطیل شکل نقش انداخته. پیکر پنج انسان با ردای بلند و دست‌هایی بر روی سینه؛ در مقابل آنها پنج پیکر دیگر دیده می‌شود که در حالت نشسته بر روی سکویی قرار دارند. اهالی اینجا معتقدند که این کتیبه نشان از یک مدرسه در آن دوران دارد.
محوطه باستانی شمی
روستای شمی از جاذبه های دیدنی ایذه است. شمی از روستاهای شمال شهرستان ایذه در فاصله ۹ کیلومتری این شهر است که محوطه باستانی شمی را در آن می‌توانید ببینید. در اینجا آثار باستانی زیادی کشف شده است و گفته می‌شود قدمت آن به سال‌های ۱۳۸ تا ۱۷۱ پیش از میلاد و دوران الیمائیه می‌رسد. سنگ‌های مرمرین، گورستان قدیمی، مجسمه برنزی سردار پارتی از مهم‌ترین آثار کشف شده در این محوطه است که نظر همه را به خود جلب کرده است.
آدرس: خوزستان، شمال شهرستان ایذه، ۹کیلومتری روستای شمی
نقش برجسته شاهسوار
این نگارکند حیرت‌انگیز متعلق به دوران عیلامیان است و با قدمت چندهزارساله، در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. این نقش‌برجسته نمایی از مراسم بار عام (دیدار مردم با شاه و دربار) مربوط به یکی از خدایان ایلامی را نشان می‌دهد که یک نفر روی تخت نشسته و پنج نفر در محضر او حضور دارند.
آدرس: خوزستان، ۸کیلومتری جاده خاوری ایذه، دامنه خاوری کوهباد
نقش برجسته خونگ اژدر
آخرین سنگ‌نگاره‌ای که معرفی می‌کنیم بخشی از تاریخ دوران عیلامیان و بخشی از دوران اشکانیان را به‌دوش می‌کشد. نقش برجسته عیلامی که کم‌رنگ‌تر است، مراسم بار عام را نشان می‌دهد و نقش دومی تصویر چند مرد و دو کبوتر است. این تصاویر برای اولین بار در تاریخ چهره‌های نیم‌رخ اشکانی را با سبک چهره‌های روبه‌رو جایگزین کرد و تماشای آنها خالی از لطف نیست.
آدرس: خوزستان، ۱۵ کیلومتری ایذه، منطقه طایفه نوروزی در شرق روستای خونگ اژدر
سوغات ایذه
لذت سفر را در بخش خرید سوغات با خریدن محصولات خوراکی محلی و صنایع دستی ایذه کامل کنید. خوردن لبنیات محلی مثل شیر، ماست، کره، پنیر تازه، پنیر پوست، روغن، دوغ، کشک، توف و بدوف به همراه نان محلی در این منطقه کوهستانی به‌شدت پیشنهاد می‌شود.
نان در فرهنگ قوم لر ارزش بسیار بالایی دارد و تنوع بالای آن در انواع: نان کلگ و نان رگو، نان پنیر (فطیر)، نان ورچاله یا برچاله‌ای، نان لفه، نان بلوط، نان توچری و نان گرده بر سفره اهالی دیده می‌شود، که اگر راهتان زیاد دور نباشد می‌توانید با خود به همراه ببرید. از هنر دست مردمان ایذه می‌توانید محصولاتی مثل: قالی و قالیچه‌های بختیاری، گلیم، نمد، گیوه و لباس‌های محلی را برای سوغات به یادگار ببرید.
نحوه دسترسی به ایذه
برای رفتن به این شهر و بازدید از جاهای دیدنی ایذه چندین مسیر دسترسی برای شما وجود دارد. اگر با خودرو شخصی از تهران راهی ایذه شده‌اید باید ابتدا به سمت اصفهان بیایید، از آنجا به سمت شهرکرد بروید و سپس مسیر بروجن، ناغان و لردگان را در پی بگیرید تا تابلو ایذه را ببینید. اصفهان تا ایذه در حدود ۴۰۰ کیلومتر فاصله وجود دارد. سمت اهواز هم می‌توانید به این شهر بروید. از اهواز راهی هفتکل و باغ ملک شوید و بعد از آن مسیر ایذه را از تابلوهای راهنمایی در پیش بگیرید.
اگر قصد سفر با قطار یا هواپیما دارید باید بگوییم که این شهر دسترسی مستقیم وجود ندارد. شما باید از مقصدتان برای نزدیک‌ترین شهری که ایستگاه قطار و فرودگاه هواپیمایی دارد بلیت تهیه کنید. شهر اهواز، مرکز استان خوزستان، بهترین دسترسی از طریق وسایل حمل نقل عمومی را دارد.
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.