یخچال آقازاده

یخچال آقازاده كنارميدان وليعصركه نخستين ميدان براي ورود به شهرازسمت غرب مي باشد بناي مرتفع مخروطي یخچال آقازاده قرارگرفته است. يخچالها (كه دربعضي ازشهرها به آن يخدان هم مي گويند) بناهايي اغلب خشتي با پلاني دايره شكل ومخروطي اند. علت نامگذاري يخچال به آن سبب است كه كف بناهم ارتفاع با بيرون بنا نبوده واغلب براي نگهداري يخ داخل آن گودالي كاسه شكل حفرمي شد اين بنا ازچند قسمت عمده تشكيل شده: مخزن مخروطي شكل ـ حوض يا جويهاي آب ـ ديوارهاي سايه اندازواتاقك نگهباني. چنانچه ياد شد اين بناها براي توليد ونگهداري يخ ساخته مي شدند بدان شكل كه درشبهاي سرد زمستان آب رادرجويهاي كناربنا باارتفاع كم نگه مي داشتند تاصبح آب داخل جوي يخ مي زد.
سپس يخهارا شكسته وداخل مخزن مي انباشتند. اين كارشبهاي متوالي انجام مي شد تا گودال داخل مخزن هم سطح كف پرمي شد. سپس درب يخچال را بسته ويخهارا براي استفاده درتابستان نگه مي داشتند علاوه براين يخچال، ابركوه داراي ۳ يخچال ديگربه نام برزن، هك ومريم آباد نيزمي باشد.