به استناد متون کهن تاریخی و بررسی های انجام شده گنبد خانه پیش از ابنیه دیگر توسط اعقاب سلطان سنجر سلجوقی به سال ۶۳۳ ه.ق پایه ریزی شد و به همت غیاث الدین محمد ابوبکر کرت (متوفی ۶۴۳ ه.ق)توسعه یافت. فضای داخلی گنبد خانه با نقاشی های رنگارنگ و زیبا روی گچ زینت یافته و تاریخ ۷۶۳ و۷۷۱ ه.ق بر انتهای کتیبه ها حکایت از مرمت و بازسازی بنا دارد. ساختار معماری گنبد خانه یادآور طرح مقبره سلطان سنجر در مرو است.گنبد بنا نیز با تلفیقی موزون از سه کنج و چهار تاقنمای هشت ضلعی ایجاد شده که سطح زرین آن با تزئینات کاربندی پوشش یافته است.
نظر کاربران :
اين گنبدخانه در قلب مجموعه شیخ احمد جامی در تربت جام واقع شده و چهارنماى خارجى آن توسط بناهاى اطراف پوشیده شده است. دیوارهاى گنبدخانه، از داخل تا کتیبه و هشت بخشى گنبد بالا مىرود.
اما اساسا گنبدخانه ها گاهی چون کوشکی تک و آزاد برای مسجد ساخته می شد.