کویر قوم تپه تبریز

قوم تپه در موقعیت جغرافیایی ۵۰ درجه و ۴۸ دقیق شرقی و ۳۵ درجه و ۴۸ دقیقه شمالی در استان آذربایجان شرقی و شمال شرقی شهرستان تبریز قرار دارد. قوم تپه نام تپه منطقه کویری است در نزدیکی شهر تبریز که با بافت جغرافیایی منطقه تفاوت چشمگیری دارد. گستره کویر جهتی شمال غربی جنوب شرقی دارد و در میان دارای نمکزار کوچکی است. تپه های ماسه ای منفرد کوچکی در این منطقه به چشم میخورد که مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. این منطقه بطور طبیعی و به علت وزش بادهای منطقه و تجمیع خاک ها و گردو غبار منطقه بصورت تپه های شنی در آمده است.

این تپه‌ها از منظر گردشگری، آموزشی و آشنایی مردم با محیط‌های صحرایی و کویری دارای اهمیت هستند، چرا که با ایجاد امکانات و زیرساخت‌های لازم در محدوده تپه‌های ماسه‌ای قوم تپه می‌توان از آن به عنوان محلی برای گذران اوقات فراغت مردم بهره برده و به نوعی بحث ژئوتوریسم را در این منطقه رواج داد. یا با اعزام تورهای دانش‌آموزی به این منطقه، اطلاعات مفیدی در رابطه با کویر و چگونگی پیدایش تپه‌های ماسه‌ای در اختیارشان قرار داد.

وزش بادهای تند در جهت جنوب غرب به شمال شرق و بالعکس سبب ایجاد حالت سورتینگ (غربالگری) در ذرات می‌شود. به گونه‌ای که ثابت شدن انرژی باد در منطقه قوم­تپه سبب می‌شود ذرات ریز جابجا شده و ذرات درشت‌تر در محل جمع شده و تپه‌های ماسه‌ای پدید آورند. دلیل حرکت تپه‌های مذکور در بعضی روزها و ساعات خاص به سمت صوفیان و یا بالعکس نیز در همین امر نهته است. تپه‌های ماسه‌ای قوم­تپه در طول هزاران سال بوجود آمده‌اند و از سوی دیگر وسعت چندانی ندارند.

عکس از مسعود بصیری
منبع : کویرها و بیابانهای ایران