رزرو هتل فضاگشت
۱۰ آذر ۱۴۰۱

کاروانسرای باغ شیخ ساوه

اشتراک گذاری

کاروانسرای باغ شیخ ساوه یا کاروانسرای عبدالغفارخان (باغ شیخ) مربوط به اوایل دوره قاجار است. در شهرستان ساوه، شش کیلومتری جاده ساوه، مجاور روستای باغ شیخ واقع شده است. این کاروانسرا که به بزرگترین کاروانسرای باستانی ایران شهرت دارد. از زیباترین کاروانسراهای واقع در دشت فلات بوده، همچنین آب‌ انبار و حسینیه ای نیز در این مکان احداث شده است. این کاروانسرا در تاریخ ۱۴ مهر ۱۳۵۴ با شمارهٔ ثبت ۱۱۸۵ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.

کاروانسرای باغ شیخ ساوه

اجاره خودرو

تاریخچه کاروانسرای باغ شیخ ساوه

کاروانسرای عبدالغفارخان (باغ شیخ) در اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجار توسط یکی از خوانین منطقه به نام عبدالغفارخان خلج در مسیر قم، اصفهان به همدان و قزوین و تبریز ساخته شده است. روستای باغ شیخ از روستاهای باستانی ساوه محسوب می ‌شود. در این منطقه علاوه بر کاروانسرا چندین اثر و بنای تاریخی من جمله آب انبار، تکیه و محوطه ‌ای باستانی با آثاری متعلق به دوره سلجوقی و ایلخانی به چشم می خورد.

کاروانسرای باغ شیخ ساوه  تاریخچه کاروانسرای باغ شیخ ساوه

معماری بنا

کاروانسرای عبدالغفارخان باغ شیخ با مساحتی در حدود ۴۸۰۰ متر مربع به لحاظ معماری در زمره کاروانسراهای چهارایوانی اقلیم گرم و خشک ایران محسوب می ‌شود. بنا دارای پلانی چهار وجهی با دو برج دوازده ضلعی در طرفین ورودی و دو برج مدوردر جهت مقابل است. راه ورود به کاروانسرا از میانه ضلع جنوب شرقی بوده و این جبهه از بنا با ارتفاعی معادل دو طبقه، تشخص ویژه یافته است. در سردر ورودی بنا جای خالی کتیبه‌ ای دیده می‌ شود که احتمالا حاوی تاریخ ساخت بنا و نام بانیان آن بوده است. نمای خارجی این ضلع از کاروانسرا از ردیف طاق‌ نماهایی عمیق در طرفین سردر تشکیل شده و بر اهمیت ورودی تاکید دارد.

کاروانسرای باغ شیخ ساوه  معماری بنا

ورودی بنا

بعد از سردر ورودی، هشتی وسیع و مرتفعی قرار دارد که طاق این قسمت از بنا با کاربندی و مقرنسهای گچی و زیبا تزئین یافته است. فضاهای دو طبقه پیرامون هشتی آن را به تیمچه ‌ای کوچک تبدیل کرده است . کلاهکی هشت وجهی در میانه طاق هشتی بر فراز نمای این جبهه بنا از داخل و خارج کاروانسرا به چشم می ‌خورد. که به این ترتیب هر چند چهار نمای حیاط شکلی مشابه دارند لیکن نمای این ضلع مهمتر از دیگر نماها جلوه می ‌کند. بنا دارای حیاطی مربع شکل با اضلاعی در حدود ۳۷ متر است. در هر ضلع حیاط، ایوانی در میانه قرار دارد که به جز ایوان جبهه ورودی در انتهای هر ایوان اتاقی به صورت شاه نشین قرار گرفته است.

در طرفین هر کدام از ایوان ‌ها سه ایوانچه که هر کدام به حجره‌ ای مرتبط است قرار دارد. مجموعا در هر ضلع از بنا شش ایوانچه و حجره ساخته شده است. در تمامی حجره‌ ها برای گرمایش و طبخ غذا، بخاری دیواری تعبیه شده است.

کاروانسرای باغ شیخ ساوه  ورودی بنا

فضاهای دور حیاط برخلاف اکثر کاروانسراها، هم‌ سطح حیاط بوده است . از چهار کنج حیاط درگاه ‌های ورود به فضای اصطبل و راه پله منتهی به بام تعبیه شده است. فضاهای اصلی اصطبل که در چهارگوشه حیاط قرار گرفته ‌اند. دارای پلان مربع با یک ستون آجری قطور در میانه است.از طریق دو فضای بازویی شکل در پشت حجره ‌ها امتداد یافته‌ اند. ردیف سکوها در یک سوی فضای اصطبل به عنوان بارانداز قرار دارند. در ساخت بنا از مصالحی همچون آجر و سنگ در پی‌ سازی استفاده شده است. همچنین در سردر ایوان ‌ها و همچنین فضای هشتی ورودی از تزئینات گل ‌انداز آجری استفاده شده است.

کاروانسرای باغ شیخ ساوه  ورودی بنا

ثبت ملی کاروانسرای باغ شیخ ساوه

این اثر در سال ۱۳۵۴ و به شماره ۱۱۸۵ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. اخیرا نیز اقدامات لازم در خصوص تهیه مستندات بنا جهت گردآوری پرونده و ارائه آن به عنوان یکی از گزینه‌ های ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو توسط اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان مرکزی انجام شده است.

آدرس روی نقشه :

آب و هوای شهر ساوه

دمای فعلی : 5 درجه سانتیگراد

وضعیت آب و هوا : ابرهای متفرق

پیش‌بینی آب و هوا برای 5 روز آینده

شنبه - ۱۴۰۳/۰۹/۱۷ > دما : 6 درجه سانتیگراد، وضعیت : ابرهای پراکنده

یکشنبه - ۱۴۰۳/۰۹/۱۸ > دما : 5 درجه سانتیگراد، وضعیت : کامل ابری

دوشنبه - ۱۴۰۳/۰۹/۱۹ > دما : 8 درجه سانتیگراد، وضعیت : کامل ابری

سه شنبه - ۱۴۰۳/۰۹/۲۰ > دما : 6 درجه سانتیگراد، وضعیت : آسمان صاف

چهارشنبه - ۱۴۰۳/۰۹/۲۱ > دما : 5 درجه سانتیگراد، وضعیت : آسمان صاف

این مطلب برای شما مفید بود؟

میانگین 0 / 5. تعداد 0

با سپاس از امتیاز شما.

اگر نکته ای دارید اینجا برای ما بنویسید

 

دیدگاه ها :

*اگر نظری دارید یا این مطلب نیاز به اصلاح دارد و یا عکس یا ویدئوی مرتبط با آن دارید لطفا اینجا برای ما ارسال کنید.

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

حداکثر حجم فایل : 2 مگابایت. فرمت های مجاز : image, video. Drop files here