کاخ موزه باغچه جوق

کاخ موزه باغچه جوق یا کاخ سردار ماکو در جنوب شرقی روستای باغچه جوق* در ۶ کیلومتری شهر ماکو و حدود ۲ کیلومتری غرب جاده اصلی بازرگان قرار دارد. این کاخ مجلل و تاریخی به دستور تیمور تیموری معروف به اقبال‌ السلطنه ماکوئی (یکی از حکّام مقتدر و سرداران مظفرالدین شاه) بنا شده است.

معماری این بنا تلفیقی از معماری سنتی ایرانی و غربی به ویژه معماری روسیه اواخر سده نوزدهم می‌باشد و به دلیل ویژگی‌های ممتاز معماری و هنری، در سال ۱۳۵۳ توسط دولت خریداری شد و بعد از انجام تعمیرات ضروری، به علت علاقه مردم منطقه و جاذبه‌های قوی فرهنگی و با موافقت سازمان میراث فرهنگی، برای بازدید عموم آماده شد و به عنوان «کاخ موزه باغچه جوق ماکو»، مورد بهره‌برداری قرار گرفت.

کاخ باغچه جوق از یک ساختمان دو طبقه تشکیل شده است که در داخل محوطه باغی به مساحت ۱۱ هکتار قرار دارد. گچبری‌های ساختمان توسط اساتید ایرانی انجام گرفته است. در بالای عمارت دور تا دور گلدان‌ و مجسمه وجود دارد که اغلب جای گل و چراغ است. اولین گرامافونی که به ایران وارد شده در این عمارت به چشم می‌خورد که طول بوق آن ۶۰ سانتی‌متر و ارتفاع پایه‌اش بیش از یک متر است.
این قصر به علت ویژگی‌های ممتاز معماری و هنری در سال ۱۳۵۳ توسط دولت خریداری شد و بعد از انجام تعمیرات ضروری و رفع خطر از آن به علت علاقه مردم منطقه و جاذبه‌های قوی فرهنگی با موافقت سازمان میراث فرهنگی و تهیه مقدمات لازم، برای بازدید عموم آماده شد و عنوان کاخ موزه باغچه جوق ماکو موردبهره برداری قرار گرفت.

قصر تاریخی باغچه جوق که از یک ساختمان دو طبقه تشکیل شده در داخل محوطه باغی به مساحت ۱۱ هکتار قراردارد. مرمت و الحاقات بعدی ساختمان نیز به پسر ماکویی نسبت داده شده است.

خانواده سردار ماکویی تا سال ۱۳۵۳ در این کاخ زندگی می‌کردند و پس از مرمت و بازسازی محوطه و ساختمان آن از سال ۱۳۵۸ به منظور بازدید عموم افتتاح شد. این کاخ موزه در سال ۱۳۶۶ در اختیار میراث فرهنگی کشور قرار گرفت.

گچبری ساختمان توسط اساتید ایرانی انجام گرفت و آئینه‌کاری و گچبری ساختمان در سطح عالی است در بالای عمارت دور تا دور گلدان‌ها و مجسمه‌ها وجود دارد که اغلب جای گل و چراغ است.

پایه ستون‌ها و گلدان‌ها از سنگ خارا است و خوب حجاری شده است. اولین گرامافونی که به ایران وارد شده در این عمارت به چشم می‌خورد که طول بوق آن ۶۰ سانتیمتر و ارتفاع پایه‌اش بیش از یک متر است.

پرده‌های زربفت، مبل‌های بی نظیر، تخت‌خواب‌های متعدد با تشک‌های پر قو، کاغذ دیواری‌ها و رنگ‌آمیزی سالن‌ها و نقاشی سقف اتاق‌ها، ظروف چینی اعلا و لوسترهای کریستال، فضای حیاط با گلکاری و درختان میوه و اشجار زینتی و حوض‌های وسیع بازدید کنندگان را به یاد کاخ‌های افسانه‌ای می‌اندازد.

بخشی از باغ در پیرامون کاخ اصلی دارای طرحی از پیش اندیشیده و تقریبا منظم و محصور است. این محوطه توسط نرده‌های چدنی زیبایی از سایر بخش‌های باغ جدا شده که تقریبا نقشی همچون اندرونی ایفا می‌کند. در بخش‌هایی از محوطه، آثاری از کف‌سازی سنگی باقی مانده است و در سمت غربی کاخ نیز نمای اصلی ساختمان حوض بیضی شکل دیده می‌شود.

نمای خارجی بنا با مجسمه‌های گچی که سردرها و نرده‌های گچی لبه بام را زینت داده‌اند، ساختمان سنگی یا آشپزخانه کاخ که با سنگ‌های صیقلی و تراش خورده ساخته شده است و استخر بزرگ باغ که جوی آبی از آن به قسمت‌های مختلف باغ جاری است از دیگر دیدنی‌های باغچه جوق به حساب می‌آید.

*جوق در زبان ارمنی به معنای ده می‌باشد.