موزه هفت تپه

موزه هفت تپه برای نگهداری اکتشافات به عمل آمده و همچنین تحقیق و ساماندهی فعالیت‌های باستان‌شناسی، در هفت تپه ساخته شده‌است. ساختن موزه هفت تپه در سال ۱۳۳۹ توسط دکتر عزت الله نگهبان آغاز و در سال ۱۳۵۲ پایان یافت. ساختن موزه هفت تپه با الهام از سبک معماری بومی، متناسب با شرایط اقلیمی و با برداشتی از سبک معماری ایلامی آن دوران ساخته شده، تا محلی برای نمایش آثار بدست آمده از کاوش ها برای عموم مردم، بازدیدکنندگان و علاقه مندان باشد.
هفت‌ تپه یک محوطه باستانی در استان خوزستان در حدود ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر شوش واقع شده و مجموعه‌ای از تپه‌های باستانی‌است که احتمالاً شهر تیکنی یا کابناک از تمدن ایلام را درخود جای داده‌است.گستردگی این محوطه باستانی به مراتب باعث جلب توجه کاوشگران مختلف قرار گرفته‌است. بنابر نظریه‌هایی از این شهر به عنوان یک مرکز مهم سیاسی در زمان حکومت ایلامیان و پادشاهی تپتی‌اهر در سده پانزده پیش‌از میلاد یاد شده‌است که پس‌از ویرانی آن٬ شهر شوش به مرکز قدرت تبدیل شده‌است٬ هرچند هنوز مدرکی محکم برای اثبات آن بدست نیامده‌است. نخستین عملیات حفاری به سرپرستی دکتر عزت‌الله نگهبان در سال ۱۳۴۴ در این محل آغاز گردید که تا سال ۱۳۵۷ ادامه یافت. بررسی‌های روزمینی که پیش‌تر مَک آدامز (Robert McC Adams) در این ناحیه انجام داده بود، نشان می‌داد که این محوطه گسترده باستانی فقط در دوره محدودی مسکونی بوده‌است. مساحت محوطه درحدود ۱/۵ کیلومتر مربع و متشکل‌از ۱۴ تپه است.

در سال‌های بعد هنگام راهسازی‌های مربوط به شرکت نیشکر هفت‌تپه٬ قسمتی از یک دیوار خشتی و طاقی آجری نمایان گردید و بلافاصله توسط هیأت حفاری باستان‌شناسی به عنوان نقطه آغاز کار انتخاب و با ایجاد شبکه‌‌های ۱۰ × ۱۰ حفاری٬ روند کار به سمت جنوب ادامه پیدا کرد که مجموع تعداد آنها حدود ۱۵۰ ترانشه می‌باشد. در آرامگاه موجود در محوطه٬ سکوی بزرگی ایجاد شده که توسط دیوارچه‌های کوتاهی به سه بخش تقسیم می‌شده‌است. در بخش شمالی هفت اسکلت قرار داشته، بخش میانی که کوچکتر از دو بخش دیگر است، بدون اسکلت و بخش جنوبی دارای دو یا سه اسکلت بوده‌است. در پای سکو در جنوبی‌ترین قسمت آرامگاه، مجاور درب ورودی تعداد ده اسکلت بصورتی بی نظم بر روی هم قرار داشتند. به این ترتیب مجموعاً حدود ۲۱ یا ۲۲ اسکلت در معبد پیدا شده‌اند. تقسیم بندی سکوی آرامگاه به بخش‌های مختلف خود گواه اینست که این مقبره برای تدفین اشخاص متعددی ساخته شده و احتمالاً یک آرامگاه شاهی نمی‌باشد. وجود اسکلت‌های متعدد بر روی سکو و انباشته کردن اسکلت‌های قدیمی در گوشه آرامگاه نیز این مسئله را تأیید می‌کند. با توجه به اکتشافاتی که در نقاطِ مختلفِ منطقه انجام شده‌است، درب ورودی آرامگاه پس از هر تدفین با سنگ یا آجر بسته و در هنگام تدفین‌های بعدی مجدداً باز می‌شده‌است. مشاهداتی که در هفت تپه شده، نیز حاکی از این مسئله می‌باشد. موزه هفت تپه حاوی تمامی اکتشافات فوق است.

نمایشگاه موزه شامل ۲ بخش است. دربخش اول پوسترهای مربوط به فعالیت های پژوهشی پایگاه چغازنبیل و هفت تپه نمایش داده شده و بخش دوم به اشیاء بدست آمده از حفاریهای دکتر نگهبان و حفاریهای انجام شده اخیر در محوطه های هفت تپه و ابوفندوا اختصاص دارد. این اشیاء از نظر تاریخی مربوط به اواسط هزاره دوم ق . م بوده و نمونه ای از آنها شامل اشیاء سفالی ( تابوتهای سفالی، خمره سفالین، گور خمره، کوزه ، تنگ های سفالی با کف دکمه ای )، پیکرک ها و مجسمه ها (مجسمه نوازندگان، الهه باروری )، اشیاء فلزی ( پیکانهای مفرغی، اسکنه و مغار مفرغی، دکمه های مفرغی)، اشیاء سنگی ( تیغه های سنگی، هاون، پاشنه سنگی در ) گل میخ لعابدار، آجرنوشته ها و گل نوشته ها ( مربوط به چغازنبیل و هفت تپه )، ماکت های مربوط به محوطه تاریخی چغازنبیل و غیره می باشد

منابع:صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران-ویکیپدیا