مسجد شیخ عبدالحسین

این بنا در محله بازار، کوی پاچنار، نزدیک امامزاده زید واقع گردید و از آثار اوایل سلطنت ناصرالدین شاه است که از محل ثلث اموال میرزاتقی خان امیرکبیر، به تصدی شیخ عبدالحسین تهرانی (شیخ العراقین) در محل باغ قدیمی پاچنار ساخته شده است. بنای مسجد مشتمل بر صحن، ایوان، گنبد، شبستان تابستانی و زمستانی، طاقنماهای اطراف صحن، ۲ مناره کوچک در ضلع جنوبی و تزیینات زیبای کاشیکاری و مدرسه ای است که با فاصله کمی در غرب مسجد قرار دارد . بر بالای سردر ورودی مسجد، کتیبه قرآنی و عبارت تاریخی ذیل بر کاشی به خط ثلث نوشته شده است : ” … رقم حسین قولری آقاسی و ثلث مرحوم میرزاتقی خان امیر نظام و به سعی مرحوم شیخ عبدالحسین اتمام پذیرفت، سنه ۱۲۷۰ “. مسجد دارای دو شبستان گرمخانه و شبستان پشت قبله است . این شبستان ها، به ویژه شبستان گرمخانه که در ضلع شرقی قرار دارد، مزین به معقلی های کاشی و آجر با طرح های بسیار زیباست . حاشیه زیلوهای شبستان زمستانی، مورخ سال ۱۲۷۸ ه-. ق و کتیبه شبستان بزرگ جنوبی و محراب آن، مورخ ۱۲۸۵ ه-. ق است . بر این اساس، ساخت مسجد تا سال ۱۲۸۵ ه-. ق ادامه داشته است . پوشش شبستان بزرگ و ستوندار مسجد، به کمک فیلپاهای هشت ضلعی و طاق وگنبد صورت گرفته است . مدرسه شیخ عبدالحسین با فاصله ای در غرب مسجد، با صحن چهار ایوانه و سردر مزین کاشیکاری قرار گرفته و تا چندی پیش، حیاطی آن دو را به همدیگر پیوند می داده که امروزه این حیاط به بنای تجاری تبدیل شده است . این بنا در دوره اخیر تعمیر و مرمت شده و به شماره ۴۱۳ به ثبت تاریخی رسیده است.