جستجوی شهر به شهر :
رزرو هتل رزرو هتل های شهر وان ترکیه

لالی

تاریخ بروزرسانی :
۳ بهمن ۱۳۹۲

لالی شهری است در شمال شرقی استان خوزستان. این شهر در شهرستان لالی قرار گرفته و در سال ۱۳۸۵، تعداد ۳۸۰۰۰نفر جمعیت داشته‌است مردم لالی از طایفه‌های دورکی، اندکی، بابادی، بهداروند شاخهٔ هفت‌لنگ قوم بختیاری هستند.

بخش لالی از دیرباز زیستگاه بشر بوده و در سده های اخیر، به عنوان منطقه گرمسیری و قشلاقی بختیاری های کوچ رو، بویژه شاخه های ۷ لنگ بختیاری، اعتبار و ارزش بیشتر یافته است.
در توصیف اهمیت تاریخی این منطقه، برای نمونه می توان گفت که قدیمی ترین آثار سکونت انسان در نجد ایران در غار «پبده» در شمال لالی کشف شده است یا این که لالی بخشی از اولین حوزه شناخته شده نفت در ایران به شمار می آید و از این رو، در دهه ۳۰ یکی ازحوزه های فعال استخراج نفت بوده است.
هنگامی که در اطراف منطقه مستعد «لالی» حوزه های نفتی کشف شد، صنعتی شدن، شکوه و رونق آن را فزونی بخشید ولالی به اوج بالندگی رسید و نام و آوازه اش جهانگیر شد.
لالی در فروردین ۸۲ به عنوان شهرستان مستقل از پیکره شهرستان مسجد سلیمان جدا شد و فرمانداری لالی در آذر ماه همان سال کار خود را آغاز کرد. لالی دارای دو بخش مرکزی و هتی، چهار دهستان سادات، دشت لالی، جاستون شه و هتی و ۲۸۵ روستای مسکونی است و جمعیت این شهرستان بر اساس آخرین برآوردها نزدیک به ۹۰ هزار نفر برآورد شده است که ۵۰ درصدشان عشایر، ۳۰ درصد روستایی و ۲۰ درصد شهری هستند.
شهرستان لالی که ۱۴۰۰ کیلومتر مربع وسعت دارد و در شمال استان خوزستان است، در شرق و شمال شرقی به بخش اندیکا و در جنوب و جنوب شرقی به بخش مرکزی شهرستان مسجدسلیمان محدود می شود و نیز ازشمال غرب با بخش سردشت و دزفول و از غرب با شهرستان گتوند همسایه است.
لالی پیشینه تاریخی کهن دارد؛ چنان که حدود ۶۰ سال قبل پروفسور گریشمن، باستان شناس فرانسوی، قدیمی ترین آثار سکونت انسان در فلات ایران را در غاری در شمال لالی به نام غار «پبده» کشف کرد. گریشمن معتقد بود که ۱۵ هزار سال پیش مردمانی که در غار پبده می زیسته ، اجداد بختیاری ها بوده اند. پس دور از انتظار نیست که لالی در دوران های تاریخی مختلف از کانون های زندگی در ایران بوده باشد؛ زیرا، اکنون آثار ارزشمندی از دوره های مختلف زندگی بشر در لالی برجا مانده که نشان دهنده زیست و تمدن در منطقه است. آثار پل های بسته شده بر رودخانه ها، بقایای قلعه های ساخته شده بر فراز کوه ها و دشت ها، نقش برجسته های صخره ها وکوه ها، آثار شهرهای باستانی ایرانشهر، چال شهرو بنوار در شهرستان لالی، وجود بقاع متبرکه امامزادگان مورد احترام مردم، همه از رونق لالی در ادوار گذشته حکایت دارد.
۹۹ درصد از مردم لالی از تیره های مختلف طوایف دورکی، بابادی و بهداروند، وابسته به شاخه «هفت لنگ» ایل بختیاری اند و حدود ۴۵ درصد آنها از تیره های مختلف بابادی، ۴۰ درصد از تیره «اسیوند دورکی» و ۱۴ درصد از تیره های مختلف هاروند هستند و مناسبات و روابط ایلی – عشایری در میان آنها پررنگ است.
بیشتر این مردمان کشاورز و دامدار هستند و از این راه امرار معاش می کنند.
بختیاری ها که با درایت روان شاد علیقلی خان سردار اسعد موجبات پیروزی انقلاب مشروطه را فراهم آوردند، از اولین اقوام ایرانی هستند، که خطر حکومت پهلوی را احساس و درک کردند. بنابراین، از اولین مخالفان رژیم پهلوی بودند و تاوان سنگینی برای این مخالفت ها پرداختند که سابقه مخالفت ها و مبارزات آنها در تاریخ ثبت شده است.
مردم لالی به عنوان بخشی از قوم دیرپای بختیاری، همواره و در هر زمان به مخالفت با رژیم پهلوی پرداخته، چنان که زد و خوردهای بسیار بین آنها و نیروهای دولتی رضاخان و اوایل حکومت محمدرضا شاه رخ داد. برای نمونه، سندی در دست است که نشان می دهد نیروی هوایی حکومت پهلوی در سال ۱۳۲۹ ساکنین منطقه آرپناه را که یکی از مناطق عشایری بخش هتی در شهرستان لالی است، تهدید به بمباران کرده بود که دست از مبارزه با حکومت پهلوی و کمک به نیروهای شادروان ابوالقاسم خان بختیار بکشند.
از سوی دیگر، چون لالی بخشی از اولین حوزه شناخته شده نفت در ایران به شمار می آید، ساکنانش چون دیگر ایرانیان آرزومند رهایی از استثمار استعماگران بوده اند و از آنجا که لالی در دهه ۳۰ یکی از حوزه های فعال استخراج نفت بود، مردمانش در مبارزات ملی شدن صنعت نفت حضوری فعال داشتند و در دوره بعد از کودتا، جوانان لالی در مخالفت با حکومت وقت به مبارزه پراختند.

باباروزبهان 2 لالی

به این مطلب چه امتیازی می دهید؟
[امتیاز: 0 میانگین: 0]
           
برو بالا
 

نظر کاربران :

  • الهام حاجی زاده

    این عکسی که گذاشته شده دقیقا برای کدام جاذبه شهرستان لالی هست؟من لالی رفتم ولی به این مکان نرفتم

    ۷ بهمن, ۱۳۹۷ پاسخ دادن
  • بهرامسری

    با سلام . یکی دیگر از مراکز تاریخی و گردشگری لالی بنه وار است.
    شهر تاریخی بنه وارخليل خان آستركی (آستروكيان) در لالی: منبع : کتاب ” بُنه وارمن ایل من “(تاریخ بختیاری پس از ساسانیان)، علی بهرامسری آسترکی بختیاری، قم، ۱۳۸۲،۱۳۹۲

    شواهد و قرائن نشان مي دهد كه بنه وار از هزاران سال پيش سكونتگاه گرمسيري طايفه آستركي بوده است.بطوريكه نقشة جغرافيايي دورة ساسانيان ( نقشة شماره ۱۷۰۰، دورة نقشه هاي تاريخي سحاب ) نشان مي دهد نام آن در زمان ساسانيان ( آسترآباد اردشير ) بوده كه دركناره هاي كارون به ثبت رسيده است. هر چند آثار تمدني آن به دورة باستان بر مي گردد اما با به قدرت رسيدن اميرتاجميرخان بهرامسری آستركي فرزند بابك شاه در سال ۹۲۴ ه ق و برگزیده شدن ایشان به حکومت بختیاری از سوی شاه اسماعیل و شاه تهماسب صفوی مرکز حکومت بختیاری را از ایذه به بنه وار آسترکی منتقل نمود. ابنيه و ساختمانهاي فراواني در عهد سه تن از خوانين بزرگ بختياري ـ از جمله تاجميرخان بهرامسری آستركي و پسرش مير جهانگيرخان و خصوصاً نوه اش خليل خان آستركي در بنه وار و اطراف آن ساخته شد. از اين جهت به آن بنه وار« خليل خان » نيز مي گويند. از آنجائيكه مركز حكومت بختياري هفت لنگ و چهارلنگ نيز بوده به بنه وار« هفت و چهار» نيز شهرت دارد. علامه دهخدا در لغتنامه مشهور خود از آن به نام بنه وار « هفت لنگ » نام برده است.

    از دودمان ميرجهانگيرخان بختياري آستركي، آثار و ابنيه تاريخي معظمي در نقاط مختلف بختياري بجا مانده است كه از آن جمله خرابه هاي سردشت نزديك دزفول و بُنه وار در منطقه گرمسير و همچنين در ديمه و چغا خور در سردسير مي باشد.آثار و جامانده هاي تاريخي از اين دودمان در نقاط گرمسيري بختياري ، گواه بارزي بر شوكت و جلال زياد آنها بوده است.

    آثار و ابنيه بُنه وار از شكوه و عظمت خاصي برخوردار بوده و چنانكه از پس مانده هاي آن، استنتاج مي شود. بسيار بزرگ و وسيع بوده زيرا در اين محل علاوه بر حاكم و رئيس كل، ساير رؤسا و كلانتران و بزرگان ايل در جوار مقر حكمروايي خان، داراي ساختمانها و منازل متعددي بوده اند و هم اكنون نيز پاره اي از آن آثار كه بيشتر به قصر اصلي خان بزرگ ( يكي از خوانين آستركي ) بوده به چشم مي خورد كه قسمتهاي مختلفه آن از قبيل نقارخانه، دفتر خانه ، فراش خانه و حمامهاي بزرگ ( دليل بر وجود تمدن آنهاست ) مشهود است. ضمناً در محل مزبور ميداني بوده كه سواران و رزم آوران بختياري در آنجا به چوگان بازي و سواركاري مي پرداخته اند.

    علاوه بر آثار يك شهر بزرگ ديواني كه توصيف شد، سنگ نوشته بزرگي در روي يك تپه در باختر بنه وار وجود دارد كه به دستور ميرجهانگيرخان بهرامسري آستركي حكاكي شده است. همچنين بر روي رودخانه « تلوك» كه از كنار بنه وار مي گذرد به دستور و همت خليل خان بهرامسري آستركي، سدي احداث شد و كانالي به سوي شهر كشيده شده است كه هم اكنون آثار آن پابرجاست. يكي ديگر از نقاط ديدني بنه وار، چشمه اي است كه به نام چشمه« بي بي ترخون» همسر مرحوم خليل خان معروف است. ايشان يكي از زنان نامدار بختياري در زمان صفويه بوده است.

    عمارت تاریخی بنه وار معروف به کاخ اژدر(هشت در) یا (دیوانخانه )کاخ تاجميرخان و میرجهانگیرخان بهرامسری آسترکی در بنه وار خلیل خان

    کتیبه میرجهانگیرخان بهرامسری آسترکی فرزند تاجمیرخان بهرامسری آسترکی دورکی در بنه وار۷و۴

    کاخ شاهی یا شاه نشین خلیل خان بهرامسری فرزند میرجهانگیرخان بهرامسری آسترکی در بنه وار ۷و ۴

    منطقه اي كه اكنون به نام شهرستان لالي نامبرداراست، در زمانهاي پيش بنام بنه وار آستركي و يا آسترآباد اردشير معروف بوده است، اما به مرور زمان تحليل رفته و مناطق مجزايي از آن جدا شده است. شهر تاريخي بنه وار آستركي در دامان كوه « گريوه » در۳۰ كيلومتري شرق لالي كنوني و ۸۵ كيلومتري شمال شرقي مسجدسليمان واقع گرديده است و از ابتداي صفويه تا پايان زنديه مركز حكومت بختياري بوده كه حاكمين و فرمانروايان آنها خوانين آستركي بوده اند

    ۲۸ شهریور, ۱۳۹۳ پاسخ دادن
  • نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *