قلعه حاج وکیل اراک مربوط به دوران قاجاریه است . بانی این بنا در اصل یک شرکت تجاری انگلیسی سویسی الاصل به نام (زیگلر) بود که پس از انحلال، قسمتی از آن توسط یکی از متمولین شهر اراک به نام (حاج محمد حسین میثمی وکیل) مشهور به (حاج وکیل) خریداری شد و از آن پس به نام قلعه حاج وکیل شهرت یافت. با توجه به این که اراک یکی از مراکز مهم فرش ایرانی بوده است، بسیاری از کمپانی های خارجی امتیاز تجارت فرش خود را در زمان ناصرالدین شاه به دست آورند. این کمپانی ها که تعداد آن ها به بیش از چهارده کمپانی می رسید، به منظور در انحصار داشتن همه مراحل تولید، اقدام به احداث مجموعه وسیعی در سمت شرق شهر اراک نمودند که در آن زمان خارج از شهر قرار داشت.
این مجموعه شامل کارگاه های تولید فرش ، رنگرزی و محل های مسکونی آنان بود. این بنا با نظارت انگلیسی ها ساخته شد. پس از انحلال شرکت ها و کنسولگری آن ها قسمتی از مجموعه فوق توسط حاج وکیل خریداری شد.
معماری قلعه حاج وکیل اراک
ساختمان فعلی بخش کوچکی از کل مجموعه اولیه است که در ساختمان های مسکونی جدید محصور شده است. این بنا شامل حیاط ، ایوان، شبستان، قسمت همکف و بالا خانه است و مساحتی حدود نهصد متر مربع را شامل می شود و در محوطه ای به مساحت سه هزار و هشتصد متر مربع قرار دارد. این بنا در بخش شمالی برون گرا و در بخش جنوبی دارای یک بخش نیمه درون گرا (یک حیاط مرکزی) است.
بخش برون گرای شمالی شامل یک ایوان سرتاسری است که از ستون های آجری متعددی تشکیل شده است و سر ستون های آن دارای تزیینات ساده و زیبایی است. از زیرزمین این بنا به عنوان انبار استفاده می شده و در بالای طبقه همکف کلاه فرنگی بسیار زیبایی دیده می شود. بخش هایی از پوشش بیرونی این بنا به وسیله کاشی های نره لعاب دار تزیین شده است. داخل بنا تزیینات خاصی وجود ندارد. پنجره های قلعه نیز توسط شبکه های چوبی محافظت می شود. این بنا که امروزه در خیابان شهید چمران ( نیسانیان) اراک قرار دارد.
نحوه دسترسی
آدرس: اراک، بلوار دانشجو، ابتدای خیابان هاشمی نژاد
مطالب مرتبط :