روستای مومج

روستای مومج از توابع بخش مرکزی شهرستان دماوند است.این روستا در فاصله ۱۳۰ کیلومتری شهر تهران واقع شده‌است.برای رسیدن به این روستا باید از مناطق آبسرد – آینه ورزان – جابان – سربندان و سیدآباد گذر کرد. پس از این مسافتی نزدیک به ۵ کیلومتر طی می‌شود و یک خروجی از جاده اصلی تهران فیروزکوه به سمت منطقه باستانی ابرشیوه وجود دارد. که روی تابلو آن نام روستاهای کهنک – یهر – مومج – دهنار و هویر درج گردیده است. پس از روستای هویر نیز به دشت چمندا و دریاچه طبیعی و توریستی تار خواهیم رسید.

حدود جغرافیایی روستای مومج :

از شرق به منطقه زردبند ( مرز روستای یهر )
از غرب به منطقه هلی یر ( مرز روستای دهنار )
از شمال به ارتفاعات قره داغ ( بخش ارجمند)
از جنوب شرقی به ارتفاعات مرزی روستای مومج و روستای آرو معروف به الگن
از جنوب غربی نیز به ارتفاعات سید آباد و سربندان منتهی می گردد.

تاریخچه:

روستای مومج مهم‌ترین و فعال‌ترین روستای منطقه ابرشیوه می‌باشد .در گذشته، ساکنین این روستا به دلیل بهره مندی از زمین‌های کشاورزی، ضمن انجام امور کشاورزی که بسیار سخت بود به دامداری هم می پرداختند. طبیعت بسیار زیبا و محدود این روستا و عدم وجود راه‌های ارتباطی مناسب به مناطق توسعه یافتهٔ دماوند و تهران، اهالی این روستا را از دیر باز به انسانهایی پر تلاش و ساعی تبدیل نمود طوری‌که با نشستن در پای صحبت مسن ترهای این روستا، می شنویم آن‌ها با اتحاد و همدلی و با استفاده از بیل و کلنگ اقدام به ایجاد راه برای ارتباط به شهر دماوند از طریق روستای آرو نمودند.
این همت مقدمه‌ای شد تا اولین جادهٔ مومج از مسیر روستای آرو به صورت پیچ در پیچ به مومج راه اندازی شود (در سال ۱۳۵۵)، تا اهالی روستاهای همجوار یعنی یهر، دهنار و هویر هم بطور غیر مستقیم، از نعمت جاده بهره مند شوند.

جمعیت روستا :
هم اکنون این روستا بیش از ۵۰۰۰ نفر جمعیت دارد. و اکثر آنان در شهر تهران سکونت دارند و بصورت فصلی به روستا رفت و آمد دارند.

تراکم قومیتی :
از دیر باز اهالی این روستا، در قالب چهار طایفهٔ رمه دان، فلک، باهو و حاجی به انجام امور روستا می پرداختند. فلک ناحیه شمالی و مرکزی روستا،رمه دان غرب،باهو شرق وجنوب وطایفه حاجی در جنوب شرقی و روستای جدید لی پشت قرار دارند. هر یک از این طایفه‌ها در درون خود از تیره‌های گوناگون برخوردارند.یوسفی، امیری،ابلی، علیرضایی ،خانجان، القلی ، ستاری، ایازی، جانبایی، قنبری، جعفری و… از تیره‌های طوایف چهارگانه‌اند.
نام این تیره‌ها و اولاده‌ها بیشتر باز می گردد به اسامی افراد سرشناس زمان خود که نوادگان آن‌ها تلاش می‌کنند از آن‌ها به نیکی یاد کنند.

زبان و گویش محلی :

زبان مردم روستای مومج فارسی و لهجه آنان نیز طبری است.

این روستا در دل خود دو مسجد جای داده است. مسجد امام حسین (ع) و مسجد صاحب الزمان (عج) . ساکنین این روستا در ایام محرم در مسجد امام حسین (ع) این روستا از سراسر ایران گرد هم جمع شده و به عزاداری برای حضرت سید الشهداء می پردازند.این عزاداری از روز اول محرم تا روز عاشورا ادامه دارد. و هر طایفه به نوبت وظیفه برپایی مراسم عزا و پذیرایی از عزاداران را بر عهده دارد.
همچنین مردم این روستا در روز نیمه شعبان برای برپایی جشن در مسجد صاحب الزمان گرداگرد هم جمع شده و با شیرینی و شربت از میهمانان پذیرایی می نمایند.