روستای فردقان در شمال غربی شهرستان فراهان با طبیعتی زیبا و دست نخورده همچنین با وجود آثار تاریخی یکی از جاذبه های گردشگری فراهان است. روستای فردقان از توابع بخش خنجین شهرستان فراهان است، روستای فردقان به لحاظ جغرافیایی روستا در انتهای یک دره و رودخانهای که از جنوب به شمال جریان دارد، قرار گرفته است. روستای فردقان در گذشته به دلیل وجود منابع آبی سرشار از وضعیت آب و هوایی بسیار خوبی برخوردار بوده و محل زیستطبیعی مناسبی برای استقرار و زندگی بوده است.در ۳ کیلومتری روستا در پیچ جاده های کوهستانی بقعه امامزاده امیر عبدالله میعادگاه عاشقان اهل بیت(ع) است و در سکوت کوههای اطراف، صدای مناجات زائران این امامزاده شنیدنی است. بافت تاریخی و باستانی این روستا با گذشت چند هزار سال از از ایجاد خانه ها در دل تپه های سنگی و گرانیتی هنوز پابرجا است، طبیعت بکر و سرسبز این روستا با شکوفه های بهاری درختان میوه در کنار رودخانه این روستا هر رهگذری را به وجد می آورد و تفرجگاه طبیعی فردقان چونان بهشتی از چشمه ساران و جاذبه های طبیعی دیگر است.
در طبیعت بکر روستای فردقان، بقایای یک قلعه عظیم با دیوارهایی بلند در داخل روستا و بقایای آتشکده ی در مرکز قلعه حاکی از قدمت این منطقه است. بخشی عظیمی از دیوارهای قلعه و آتشکده تخریب شده است، ارتفاع دیوار اصلی باقی مانده قلعه حدود ۹ متر، قطر پیهای آن حدود پنج متر و همه از سنگ و ساروج است. این قلعه مساحتی بالغ بر یک هکتار را شامل می شود که طی دورههای مختلف بافت معماری درون قلعه شاهد تحولات متعددی بوده و روستای کنونی فردقان روی بافت معماری گذشته شکل گرفته است.
در وسط قلعه، تعدادی پی های سنگی به قطر پنج متر وجود دارد که میتواند بازمانده تالارهای متعدد و آتشگاه و نیایشگاه باشد. پایههای آن بر ستونهایی قرار گرفته و در پای یکی از این ستونها سردابی به چشم میخورد که بر اساس بعضی روایات محل زندان بوعلیسینا بوده است.
در ضلع شمالی قلعه، در زیرزمین، تعداد چهار ستون به قطر حدود دو و نیم متر از آجر و ساروج دیده میشود. ستونها تقریباً در کنار هم قرار دارند و حدود سه متر از آنها نمایان و قسمت بیشتر آنها داخل زمین و زیر آوار خاک است. بر اساس بررسیهای ماریان مولیان و بهرام فره وشی، پس ازخاموش شدن آذر گشسب ارومیه در منطقه چیچست این آتشکده دوباره کشف شد. آتشکده فردقان مربوط به دوره ساسانیان است و آتش آن قبل از چیچست ارومیه می سوخته و مراسم عبادی در آن برگزار میشده و حتی صنایع نیز در کنار آن فعال بوده است. ابن فقیه همدانی نویسنده سده سوم هجری در کتاب «مختصرالبلدان» و محمدبن حسن قمی نویسنده کتاب «تاریخ قم» از روستای فردقان و آتشکده آن سخن به میان آوردهاند.
این آتشکده در سال ۲۸۸ هجری توسط امیر قم که تحت حمایت بنی عباس بوده، تخریب شده است. آتشکده فردقان در گذشته در سایه غفلت میراث فرهنگی آغل گوسفندان بوده است از سال ۹۴ عملیات گمانه زنی و کاوش در این آتشکده آغاز شده است و ادامه دارد، مهمترین دستاورد فصل دوم این کاوش تعیین عرصه و حریم قلعه تاریخی فردقان و همچنین خوانا سازی پلان آتشکده فردقان است. در این گمانه زنی ها داده های سفالی شامل ۱۰۰ قطعه سفال شناسایی شده است که از این تعداد ۷۶ قطعه بدون لعاب و ۲۴ قطعه لعاب دار است.
سفال های بدون لعاب شامل بدنه و بعضاً کف، لبه و دسته است و به طور کلی چرخساز، دارای شاموت گیاهی و به رنگ های نخودی، قهوه ای روشن و آجری است. قطعات لعابدار نیز بیشتر دارای لعاب تک رنگ فیروزه ای و سفید، چرخساز و دارای شاموت گیاهی است، با توجه به ویژگی های یاد شده در این گونه سفال ها، کارشناسان میراث فرهنگی قرون میانی اسلامی را برای این سفالهای حاصل از گمانه زنی ها پیشنهاد می کنند. این اثر تاریخی به شماره ۲۵۰۱۹ در تاریخ ۱۸/۱۲/۸۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
منبع:شبکه اطلاع رسانی دانا
نظر کاربران :
مسئولین واقعا بی تفاوت هستن برای این آتشکده وقلعه
امروز با اشتیاقی فراوان برای بازدید از آتشکده و قلعه فردقان به آن روستا رفتم.با پرس و جوی فراوان از کوچه ای تنگ و باریک به محلی رسیدم وآتشکده را پیدا نکردم یکی از ساکنین از منزل بیرون آمد خوشحال سمتش رفتم و سراغ آتشکده راگرفتم ایشان به زمین اشاره کردند و گفتند اینجا آتشکده است.آبی سرد انگار روم ریختن.ینی چی؟ینی اومده بودم ی ویرانه رو ببینم؟به محلی منو برد و از حفره ای داخل آتشکده رو بهم نشون داد که ستونی و سردابی نمایان بود و اظهار نارضایتی ازین کرد که مدام اهالی تونل میزنن داخل آتشکده.البته اینم بگم با نگاهی به ستون داخل حفره میشد قدمت،ارزش و بهای این اثر رو فهمید.اگر تاریخ و باستانی هم میگن انصافا برازندش بود.خیلی متاسفم ازینکه ی روستابا این همه زیبایی و تاریخ باید بی توجه رها بشه.و با بی رحمی تمام روستای جدید روی بنای تاریخی ساخته بشه.در میانه متن خوندم که ده میلیون اعتبار برای کاوش اختصاص یافته خندم گرفت ازین همه عشق و علاقه واسه تاریخ وطنمون.امید که کمی توجه بشه به تاریخ غرور آفرین ایران .
مسئولین واقعا رسیدگی نمیکنن واسه این میراث کلارهاکردن این روستای کهن سال ..