دروازه سنگی در زبان محلی به آن «قالا قاپیسی» گفته می‌شود، بازمانده حصار قدیمی شهر خوی است که در شرق خیابان طالقانی و جنوب بازار قدیمی این شهر قرار دارد. این دروازه معبر ورودی و حصاری دفاعی در برابر تهاجم دشمنان بوده است. در خصوص بانی این دروازه دو نظر وجود دارد. برخی مورخین این اثر را به همسر آباقاخان؛ ایلخان مغول نسبت می‌دهند و برخی دیگر آن را از آثار دوره قاجار می‌دانند که با توجه به سبک معماری و مقایسه آن با آثار باقیمانده از دوره قاجار در تبریز و خوی، چنین به نظر می‌رسد این مجموعه در دوره قاجار بنا شده است. به اعتقاد کنت دو گوبینو، این دروازه به شیوه بناهای قاهره و از مرمر سیاه و سفید ساخته شده که نظیر آن در سایر نقاط ایران دیده نمی‌شود.
معماری دروازه سنگی خوی
در گذشته مردم از طریق دروازه سنگی به شهرهای سلماس و ارومیه می‌رفتند. اما امروزه به‌علت گسترش شهر، این بنای تاریخی در بافت جدید قرار گرفته است. قسمت شمالی آن متصل به بازار قدیمی خوی است. در جلوی دروازه سنگی خندقی به عمق ۱۰ متر و عرض ۳۰ متر وجود داشت که یک پل معلق روی آن قرار می‌گرفت. هنگام خطر و حمله بیگانگان، این پل به بالا کشیده می‌شد تا دشمن نتواند از حصار بگذرد و وارد شهر شود. کاروان‌ها و بازرگانان و مردم عادی نیز از طریق همین دروازه به داخل شهر رفت‌وآمد می‌کردند. در طول شب دروازه بسته بود و اگر کسی پیش از غروب آفتاب خود را به شهر نمی‌رساند، باید شب را تا صبح در پشت دروازه می‌گذراند.
این بنا از حیث جنس ساختمان با دو نوع مصالح مقاوم آجر و سنگ ساخته شده است. ضلع شمالی آن که در امتداد بازار قدیمی خوی قرار دارد با آجر و به سبک جناقی است. ولی ضلع جنوبی بنا شامل سنگ‌های تراش خاکستری و سیاه می‌شود که به‌صورت ترکیبات موزون و هماهنگ نماسازی شده‌اند. ضلع جنوبی به‌شکل قوس نیم‌دایره است که زیر این قوس، دو شیر ساده حجاری‌شده به چشم می‌خورد.
نحوه دسترسی
آدرس: استان آذربایجان غربی، شهر خوی، شرق خیابان طالقانی و جنوب بازار قدیمی خوی
مطالب مرتبط :