مسجد امام سمنان یکی از مساجد چهار ایوانی و نمونه ای زیبا و منحصر به فرد از مساجد دوره قاجاریه است. در زمان فتحعلی شاه قاجار و به همت حاج سید حسن حسنی و استادی صفرعلی معمار ساخته شده و کار آن در سال ۱۲۴۳ به پایان رسید.مسجد امام معروف به مسجد سلطانی در مرکز شهر سمنان و در خیابان امام خمینی شهر واقع شده است. این مسجد در سال ۱۳۱۵ توسط وزارت فرهنگ و هنر با شماره ۲۵۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
تاریخچه مسجد
فتحعلی شاه قاجار ذوالفقار خان راکه یکی از دوستان او بود به دلیل رشادت و دلاوری در جنگ هرات به حکمرانی سمنان، دامغان، شاهرود و بسطام منصوب کرد. این حاکم جبار در طول حکومت خود جهت جمع آوری ثروت به آزار و بیدادگری دست زد تا جایی که تعدادی از افراد سرشناس شهر مجبور به ترک دیار شدند و علیرقم مطلع بودن شاه از ستمگری های ذوالفقار خان به دلیل دوستی بین او و ذوالفقار خان هیچ اقدامی صورت نگرفت تا اینکه پس از مرگ حاکم جبار، اموال و دارایی های او را که از بیت المال و یا به زور از مردم اخذ شده بود در اختیار حاج سید حسن حسنی قرار داد تا این مسجد را بنا کند و متولی آن باشد.
معماری مسجد
مسجد دارای چهار در بزرگ ورودی از شمال، جنوب، شرق و شمال غربی است. در شمال غربی به دالان درازی باز می شود که در انتهای آن تکیه پهنه‌است . درهای شمال، جنوب و شرق دارای هشتی دالان و دهلیز هستند . بالای درهای شمالی و شرقی تزئینات مقرنس کاری گچی زیبا با دو گوشواره دو طبقه در طرفین با پشت بغل‌های کاشی کاری شده وجود دارد .
در هشتی‌های شمالی، جنوبی و شرقی تاقهای آجری گنبددار با تاقنماهای متعدد با لچکی کاشی کاری شده مشاهده می‌شوند . بعد از پیروزی انقلاب اسلامی این مسجد بیشتر مورد توجه بوده و بوسیله سازمان میراث فرهنگی نسبت به تعمیر و باز سازی آن اقدام شده است.
صحن مسجد به صورت چهار ایوانی ساخته شده است . دو ایوان شمالی و جنوبی ، کوچکتر و ارتفاع هر کدام ۱۱ متر است و از هر نظر با هم شباهت دارند.
ایوان غربی به ارتفاع ۱۹.۵ متر ، مفصل تر و زیبا تر از ایوانهای دیگر ساخته شده است و کاشیکاری و کتیبه های زیبایی دارد . در پشت ایوان غربی ، مقصوره زیبا به ارتفاع ۲۱ متر قرار دارد . در بالای این مقصوره گلدسته ای وجود دارد که شامل گنبد کوچکی با پوشش کاشی فیروزه ای و ساقۀ هشت ضلعی بلند است . در طرفین این ایوان دو منار بنا شده که تا نزدیک بالای ایوان رسیده ولی ناتمام مانده است .
شبستان
در طرفین ایوان غربی، دو شبستان شامل چهل طاق و سی ستون مدور و قطور در وسط و پنج نیم ستون در هر سمت که جمعاً چهل ستون می شود ، قرار دارد . ایوان شرقی مسجد به ارتفاع ۱۸.۵ متر دارای شکوه کم نظیری است . بر بالای این ایوان ، گلدسته ای زیبا به صورت طرح شش ضلعی ، با پوشش هرمی شکل و نرده مشبک و چوبین جالبی خود نمایی می کند . صحن وسیع مسجد ، مربع و به طول ۶۲ قدم است .
شبستان در طرفین ایوانها و چهار گوشۀ صحن ، چهار مهتابی بزرگ با اتاق ها و حجره هایی چند ، و در زیر آنها شبستان هایی با پنجره های مشبک آجری لعابدار ساخته شده است .
کتیبه های مسجد
كتيبه دور ايوان غربی سوره مباركه لااقسم است و در آخر آن چنين نوشته شده است. (كتيبه العبد محمد حسين الاصفهانی) و به خط نستعليق در اين ايوان نگاشته‌اند: (كاشی تراشی اين مسجد عمل استاد علی اكبر خلف استاد غلامعلی كاشی‌پز ) بالای مقصوره ايوان غربی گنبدی است. روبروی آن در بالای ايوان شرقی، گلدسته مسجد خود نمايی می‌كند. در دو طرف ايوان غربی پايه دو منار بنا شده كه تا از نزديك ايوان رسيده ولی آن را ناتمام گذرانده‌اند. كتيبه‌های داخلی ايوان‌ها به خط ثلث در متن لاجوردی است و آياتی از قرآن كريم را دربر می‌گيرند. مسجد امام سمنان در سال ۱۳۱۵ توسط وزارت فرهنگ و هنر با شماره ۲۵۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
نحوه دسترسی
آدرس :استان سمنان، سمنان، خیابان امام
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.