جستجوی شهر به شهر :
رزرو هتل رزرو هتل های شهر وان ترکیه

غار چهل چاه

تاریخ بروزرسانی :
۱۹ دی ۱۳۹۷

غار چهل چاه مربوط به دوره سلجوقی است و در شهرستان سربیشه، بخش مود، دهستان نهارجان، روستای چنشت واقع شده و این اثر در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۸۵ با شماره ثبت ۱۷۰۷۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.غار چهل‌چاه در فاصله صد متری غار چنشت در روستای چنشت واقع در سربیشه، قرار دارد که در آن استخوان اجساد ۱۴ مرد و زن و کودک مشاهده می‌شود.به نظر می‌رسد پس از پناه بردن این افراد به داخل آن، در غار با گل اندود و راه فرار آنها بسته شده است. غار چهل‌چاه در مجاورت غار چنشت واقع شده و بیش از هزار و چهارصد سال قدمت دارد.وسط غار، حوضی ساخته شده از آجر و سنگ و آثار زندگی انسان مانند سفال، چوب و پارچه در آن به جا مانده است.
در دهه ۱۳۴۰ خورشیدی، گروهی از زمین‌شناسان و باستان‌شناسان آمریکایی و ایرانی برای انجام مطالعاتی در مورد غارهای چنشت به این منطقه رفتند.سال ۱۳۷۱ غارنوردان مشاهده بقایای اجساد و اسکلت تعدادی مرد، زن و کودک در غار چهل چاه واقع در خراسان جنوبی را گزارش دادند.
سال ۱۳۷۱ بیرجند و منطقه چِنشت را که از نظر تاریخی و مردم شناسی منطقه بسیار با اهمیتی است بررسی باستان شناسی می کردیم.در روستای چنشت غاری وجود دارد که سالها قبل توسط دو شخص ایرانی و آمریکایی شناسایی و کاملا بررسی شد و حتی مقاله ای نیز درباره آن به نگارش درآمد که همان غار شناخته شده چنشت است.
در فاصله حدود دویست و پنجاه متری غار چنشت غار دیگری وجود دارد به نام چهل چاه که گروهی از کوهنوردان بیرجندی به داخل چاه وارد شده و اعلام کردند که اجسادی را در این چاه یافته و حتی جمجمه ای را با خود بیرون آوردند. ما به همراه همان کوه نوردان وارد غار شدیم که ریسک بسیار بالایی هم داشت چون کوه از نوع ریزشی بود، در واقع غار نیز در نتیجه ریزش های متعدد کوه شکل گرفته بود و دالان های متعددی دارد.
در غار با بقایای اجساد تعدادی مرد و زن و کودک مواجه گشتیم. در میان این اجساد یک مرد و یک کودک در قابی شبیه قبر خوابانده شده بودند که به سبک غیر مسلمانی رو به آسمان و با دستانی روی سینه درون آن شبه قبرها قرار گرفته بودند که کاملا مشخص بود توسط دیگر افراد درون غار دفن شده اند.
همچنین یکسری از اشیاء و وسایل زندگی و یا چیزی مثل جای خواب که نشان از اقامت این افراد درون غار چهل چاه بود و البته صحنه های بسیار رقت انگیز از این اجساد به چشم می خورد.
به عنوان مثال یکی از این اجساد با چوبی جلوی سینه ثابت شده بود تا مانع سقوط به اعماق غار شود که البته برخی از آنها سقوط کرده بودند.
در مجموع چهارده اسکلت در گوشه و کنار غار که بصورتهای مختلف قرار داشتند، شمارش شد و در انتهای غار نیز اسکلت چهار نفر پیدا شد، به این صورت که زنی سر کودکی را در زانو گرفته بود و دو مرد که آنها را تحت پوشش خود گرفته بودند و بصورت بسیار غم انگیزی از دنیا رفته بودند. اجساد همگی لباس بر تن داشته البته مندرس و پاره که از تن کنده شده بود و حتی برخی از این اجساد هنوز پوست و موی سر را حفظ کرده بودند.
رجبعلی لباف در ادامه افزود، از بررسی محیط غار و وضعیت این اجساد دو فرضیه نسبت به سرنوشت آنها مطرح گردید.
فرضیه اول اینکه در یک دوره بحرانی سیاسی و یا جنگی مثل حمله دشمنان، این افراد به غار چهل چاه به عنوان پناهگاه فرار کردند، اما توسط دشمن شناسایی شده و خروجی غار را مسدود کردند تا پناهجویان همانجا زنده بگور شوند.
فرضیه دوم که شاید به صحت مقرون تر باشد، اینکه احتمالا با توجه به حضور کودک در میان اجساد این افراد دچار جوزام بودند و با توجه به اینکه در قدیم جوزامی ها را از سایر مردم شهر جدا می کردند این افراد به غار چهل چاه تبعید شدند. البته لازم به ذکر است که همان سالها تلویزیون مشهد نیز برنامه مستندی از این غار و اجساد درون آن تهیه نمود که در همان برنامه توضیح داده شد اشیاء و سفال باقیمانده از غار چهل چاه مربوط به دوره اشکانیان است و حتی یک نمونه از این اشیاء اسلامی نبودند.
رجبعلی لباف در ادامه افزود، زمانیکه اجساد درون غار کشف شدند، تصمیم گرفته شد که ورودی این غار ناشناخته بماند و کسی داخل نشود، چراکه هرگونه تغییر و جابجایی این استخوانها اشتباهی بسیار بزرگ است. بنابراین مدخل غار را بستیم و تنها میراث فرهنگی می دانست که ورودی آن کجا واقع شده است، اما بعدا متوجه شدم که این غار پنهان باقی نماند و به سرنوشت غار چِنشت دچار شده است.
از نظر علم باستان شناسی هر پدیده ای یک عقبه ای دارد، به عنوان مثال اگر جایی کلنگی پیدا شود، مسئله تنها آن کلنگ نیست بلکه نشان دهنده رواج کشاورزی در آن منطقه، یا چگونگی بافت گیاهان و بسیاری نکات دیگر است. وقتی یک پدیده باستانی جابجا شود مثل این است که یک کتاب قطور و منسجم را ورق ورق کرده و نابود کنیم. برخی از کوهنوردان و غارنوردان متاسفانه این جمجمه و اسکلتها را بر می دارند و به خانه های خود انتقال می دهند، درصورتیکه این افراد باید آموزش ببیند تا در مواجه با پدیده های باستانی بدون جابجا کردن آنها اطلاع رسانی نموده تا پدیده توسط فرد متخصص و باستان شناس بررسی و مطالعه شود، به جای اینکه به نابودی کشیده شوند.

 

400 غار چهل چاه
40 غار چهل چاه
چهل غار چهل چاه

401 غار چهل چاه

به این مطلب چه امتیازی می دهید؟
[امتیاز: 1 میانگین: 1]
           
برو بالا
 

نظر کاربران :

  • حسن حسن زاده

    غاري زيبا و ديدني و البته تاريخي با قدمت بالا واقعا مكاني جذاب وديدني هست

    ۱۰ بهمن, ۱۳۹۷ پاسخ دادن
  • نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *