غار قمری

غار قمری یا اشکفت قمری مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان است و در خرم‌آباد، بالای کوه مشرف به گرداب سنگی واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۱۴۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. دهانة غار به سوی جنوب کوه قرار دارد و سطح داخل دهانة آن بیش از ۲۰۰ متر است. طول راهروی غار، باریک و طولانی است و تاکنون انتهای آن کشف نشده است. دربارة این غار افسانه‌های بسیاری زبانزد مردم محلی است.

غار تاریخی قَمَری در غرب شهر خرم‌آباد و در سینة سفیدکوه مشرف به این شهر زیبا و تاریخی واقع شده است.غار قمری از غارهای آهکی دره خرم‎آباد و بر سینه سفیدکوه و مشرف به دره خرم‎آباد است. کاوش رسمی این غار در سال ۱۳۴۳ تا ۱۳۴۸ توسط پروفسور فرانک هول و باستان‌شناسان دانشگاه رایس انجام شده است.این غار شامل ۲ سالن که سالن اول ۳ متر لایه فرهنگی داشته و در هر مترمربع ۵۰۰ قطعه استخوان حیوانات مختلف کشف شده و سالن دوم که بسیار تاریک است.

کف سالن دوم صخره ایست و سقف و بعضی قسمت‎ها شامل استلاگتیت و استلاگمیت است. بنا به گفته‌ی فرانک هول این غار محل سکونت انسان از ماه نوامبر تا مارس بوده است.

پرفسور هول، دره خرم آباد را به خاطر وجود غارهای پیش از تاریخ متعدد و به هم فشردگی آن به عنوان مرکز تحقیقات و مطالعات دوره پارینه سنگی خویش قرار داد و در این دره موفق به یافتن ۱۷ اقامتگاه انسانی دوره پارینه سنگی شد که از آن جمله می توان به غار کنجی مربوط به دوره موسترین و پناهگاه صخره ای گرارجنه که دارای ابزار موستری و بارادوستی و غار یافته با ابزار بارادوستی و غار قمری با ابزار موستری و پناهگاه سنگی پاسنگر که شامل مواد بارادوستی و زارزی بود اشاره کرد. همچنین تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های باستان شناسی نشان می دهد که ابتدا غار کنجی در شرق دره مسکون شده و در دوره های بعد غار کنجی متروک و غارهای غربی همچون قمری و پاسنگر و یافته مورد توجه و سکونت قرار گرفته اند.

غار(اشکفت) قَمَری مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان است و از محل‎های باستانی دره خرم‎آباد محسوب می‌شود که در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۱۴۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

در این غار آثار و شواهدی از زندگی انسان در دوره پارینه‌ سنگی میانی با قدمت حدود ۵۰۰۰۰ سال به دست آمده است.

در سال ۱۹۶۵پروفسور فرانک هول به بررسی غار قمری پرداخت و تعدادی ابزار سنگی دستکاری شده و استخوان‎های حیوانات قابل شناخت بدست آورد و با وجود مواد فراوان قابل تحقیق و بررسی توفیق مطالعه دقیقی را در تغییرات ابزارها در زمان بین « موستری زیرین » ۵۰۰۰۰ سال قبل از میلاد و (زارزی زیرین ۱۲۰۰۰سال قبل از میلاد) نصیب هیأت ساخت.

ابزار به دست آمده از غار قَمَری را به فرهنگ موسترین نسبت می‌دهند آثار موستری خرم‎آباد شاید به اواخر این دوره می‎رسد و ظاهراً از سکونت‌های اولیه در زاگرس حکایت می‎کند. از مشخصات ویژه این دوره ابزار مثلثی شکل سر نیزه‌ها، تیغه‌های جانبی که رواج آنها تقریباً سه برابر سر نیزه‎ها هستند و دیگر ابزار به صورت قلم‎های حکاکی ساده با رواج کمتری دیده می‎شوند.

آثار بررسی شده در غار قمری شامل بقایای ادوات سنگی دوران موسترین هم‌چنین بقایای استخوان حیوانات نیز که به سختی پوسیده شده بود، در اینجا مشاهده شده است.