طبیعت بورالان

دامنه های کوه آرارات در شمالغرب کشور در منطقه بورالان
بورآلان ماکو یکی از مناطق بسیار زیبا و نادر در شمالی ترین نقطه استان می باشد که با توجه به اهمیت ژئوپولتیکی این منطقه دارای ویژگیهای خاصی است آخرین نقطه مرزی کشور جمهوری اسلامی ایران به شمار می رود.دشتی با ۶۸ هزار هکتار وسعت که علاوه بر ترکیه با جمهوری نخجوان و ارمنستان هم مرز مشترک دارد.

این منطقه در دامنه کوههای آرارات قرار دارد که وجود این رشته کوهها باعث گردیده چشمه ای زلال که نشات گرفته از دامنه این کوهها میباشد پدیدار گردد که معروف به چشم ثریا است.

بورالان ماکو به علت موقعیت اقلیمی و توپوگرافی خاص به عنوان تنها منطقه بیابانی آذربایجان غربی شناسایی و در حال حاضر با معضل فرسایش بادی و حرکت شن های روان مواجه شده و این مسئله مشکلات عدیده ای را برای روستائیان و راههای مواصلاتی منطقه ایجاد نموده است. اما در پس همه این زیبایی ها چهره زشت و خشن دشت های لخت وعاری از پوشش گیاهی هم هویدا است.

این دشت می توانست به واسطه چشمه پرآب (چشمه ثریا)که سرشاخه رودخانه ارس است و تالاب های متعددی که در فصول مختلف سال پذیرای پرندگان است و مجاورت با کوه های پوشیده از برف آرارات در خاک ترکیه و حضور عشایر و روستاهای متعدد با فرهنگ ها و آداب و رسوم های مختلف و بالاخره همسایگی با سه کشور بیگانه ، یکی از قطب های گردشگری ایران بویژه توریسم طبیعت باشد. اما افسوس که این همه زیبایی که آن روز ما دیدیم تنها یکی دو ماه از سال است و بیشتر روزهای سال بورالان و بیش از ۱۴۰۰ خانوار روستایی و عشایر با مشکلاتی از قبیل هجوم شن های روان مواجه هستند.

بورالان، دشت پهناوری است که ۳۲ روستا و ۱۴۱۰ خانوار روستایی و عشایری را با نزدیک به یکصد هزار واحد دامی که تقریبا بیش از ۳ برابر توان اکولوژیک مراتع است ، در خود جای داده است

بورالان نزدیک به ۱۶۰ هزار هکتار وسعت دارد که تنها ۶۸ هزار هکتار آن در خاک ایران است که در حال حاضر این وسعت از عرصه‌های منطقه بورالان ماکو در معرض تهدید شن‌های روان قرار دارد که باید چاره‌ای اساسی برای این امر اندیشیده شود.متاسفانه پدیده شن‌های روان از سال‌های دهه ۷۰ به دلیل عوامل انسانی، چرای بی رویه دام و شرایط خاص جغرافیایی منطقه در اثر وجود سنگ‌های بازالتی و وجود تندبادهای شدید به همراه بارش باران‌های فصلی در منطقه اتفاق افتاده و اثرات این پدیده هنوز هم در منطقه قابل مشاهده است.حدود سه هزار سال پیش گدازه‌های آتشفشانی ناشی از فوران رشته کوه های آرارات تاثیرات نامطلوبی بر این منطقه به جا گذاشت و به دنبال آن هوازدگی و فرسایش خاکی و بادی و چرای بی‌رویه دام، امروز پدیده شن‌های روان را در منطقه ایجاد کرده‌است.

کشور ایران هم‌اکنون در زمره یکی از ۱۰ کشور بیابان‌زای جهان است که به واسطه شرایط اقلیمی، خشکسالی و از همه مهمتر سوءمدیریت در منابع آب و خاک، بیش از پیش در مواجهه با این بحران بزرگ قرار گرفته‌است. امروز ۳۰ درصد خاک ایران را بیابان فراگرفته و تقریبا ۸۰ درصد خاک کشور را مناطق خشک با اکوسیستم‌های حساس و شکننده تشکیل می‌دهد به نحوی که خطر بیابانی شدن برخلاف تصور عامه تنها مختص استان‌های مرکزی کشور نیست.