زورخانه شعبان جعفری یکی از شناخته شده ترین زورخانه های تهران است. زورخانه ای که این روزها به نام زورخانه شهید فهمیده در فهرست آثار ملی ثبت شده است. این زورخانه در شمال پارک شهر قرار دارد و هزینه ساخت آن با پاداش شاه برای خدمات و اقدامات شعبان در کودتای ۲۸ مرداد تامین شده است.زورخانه شعبان جعفری یکی از دست نخوره ترین زورخانه های تهران است که معماری خاص و دیدنی دارد.
معماری زورخانه شعبان جعفری
گچ بری این زورخانه دیدنی و گود زیبایی دارد. سکوهای تماشاچیان در این زورخانه جای گیری مناسبی دارد و تماشا کردن ورزش باستانی در این زورخانه لذت خاصی دارد. در این زورخانه تاریخ، معماری و میراث فرهنگی ملموس و ناملموس به هم گره خورده اند. این زورخانه بیش از ۵۰۰ متر مربع وسعت و ظرفیت ۱۰۰ تماشاچی را دارد.در حال حاضر فدراسیون ورزش های پهلوانی و زورخانه ای در این بنا مستقر است و لاین اتفاق بازدید از این گنجینه تاریخی تهران را محدود کرده است.
اين اثر فرهنگی – تاريخی بنا بر اسناد موجود به سال ۱۳۲۳ توسط شعبان جعفری معروف به شعبان بی مخ ساخته شده و به همين دليل به ” زورخانه ی جعفری ” نيز شهرت يافته است. اين بنا از تمام ويژگی هاي معماری سنتی زورخانه با تمام تاسيسات جانبی و تجهيزات لازم سود برده و نمونه ی كاملی از يك زور خانه با معماری نوگرای ايران مي باشد.
مهمترين فضاهای تشكيل دهنده اين ورزشگاه عبارت است ازپرده، گود، سكوو …و عوامل عوامل تزيينی آن شامل نقش برجسته ی ورودی بنا به كاری در بخش ورودی و سالن اصلی ، نقاشی های ديواری سالن و سقف و كاشی كاری فيزوزه ای سالن می باشد.درحال حاضر به شكل دولتی مورد بهره برداری قرارگرفته و محل فدراسيون ورزش های باستانی و پهلوانی است، درضمن اين اثراولين بنايي است كه به شكل ورزشگاه باستانی دررديف آثارملی به ثبت رسيده است.
محمد رضا شاه پهلوی با دادن کمک مالی به شعبان جعفری (یکی از عوامل کودتای ۲۸ مرداد) این باشگاه را تأسیس کرد. از میهمانان دولت، پادشاهان و رؤسای جمهور تا گردشگران خارجی برای تماشای ورزشهای زورخانهای به تماشای باشگاه جعفری دعوت میشدند.
این مکان با وجود ثبت در آثار ملی ایران، هماکنون وضعیت مناسبی ندارد. کار مرمت و استقرار مجدد فدراسیون ورزش زورخانهای در آن به کندی پیش میرود. شهرداری نیز بخشی از آن را برای ساخت پاساژ در اختیار گرفتهاست.
نظر کاربران :
مرحوم شعبان جعفری مردی ساده، پهلوان منش، لوطی و مردمدار بود.شاید برجسته ترین ویژگی اای شخصیتی وی را بتوان در سه عبارت خلاصه کرد: شاهدوستی ، ورزش دوستی ، سادگی خاص اهالی جنوب تهران.
هزینه ساخت این بنا هم طبق تحییقات دکتر عباس میلانی از طرف افراد مختلف و بصورت گلریزان در اختیار شعبان جعفری قرار گرفته و فقط هزینه تزیینات داخلی بنا توسط دربار اهداشده است.