روستای فرومد واقع در استان سمنان و یکی از روستاهای شهرستان میامی می باشد .روستای فرومد ، خاستگاه شخصیت های برجسته می باشد .فرومد به دلیل واقع‌شدن در مسیر جاده ابریشم و از لحاظ تاریخی دارای اهمیت فراوانی است . فرومد با مختصات جغرافیایی ۵۶ درجه و ۴۵ دقیقه طول شرقی و ۳۶ درجه و ۳۰ دقیقه عرض شمالی در شمال شرقی استان سمنان واقع شده است و در ۱۸۰ کیلومتری شرق شاهرود در مسیر جادهٔ شاهرود – سبزوار و در دامنه غربی کوه گر داورزن جای گرفته‌است .
از شمال به استان خراسان شمالی و از شرق به استان خراسان رضوی و از جنوب به بخش بیارجمند و از غرب به قسمتی از بخش جوین و میامی منتهی میشود. دو شخصیت بزرگ هم دارد که ابن یمین و شیخ حسن جوری هستند . کمتر روستایی را در ایران می توان یافت که دو چهره برجسته یکی در ادبیات و دیگری در تاریخ، داشته باشد اما روستای فرومد این ویژگی را دارا است.
این روستا زادگاه ابن یمین فرومدی یکی از شاعران معروف فارسی‌زبان است و آرامگاه ابن یمین فرومدی در این روستا جای دارد. نقل است که زرتشت پیامبر، درخت «سرو» را از بهشت آورد و در فریومد و کاشمر کاشت، که داستان آن در تاریخ بیهق آمده است. در شمال فرومد کوههای جغتای و معادن منحصر به فرد کرومیت که شهرت جهانی دارد و در سمت جنوب دشتهای وسیع آبرفتی قرار دارد که زمینه ای مناسب برای کشاورزی و درختکاری است. فرومد در یک ناحیه کوهپایه ای و فلات قرار گرفته و بافت مسکونی آن متمرکز است.
این روستا مرکز دهستان فرومد و یکی از روستاهای هدف گردشگری در شهرستان میامی است. گذشته فرومد به دوران پیش از اسلام باز می گردد که مهم ترین نشانه آن ، ذکر نامش در مسیر جاده تاریخی ابریشم است. این روستا از پیشینه بسیار زیاد برخوردار بوده و آثار تاریخی گوناگون ازعهد ایلخانیان و خوارزمشاهیان دارد . قبل از پیدایش مسیحیت ،فرومد دارای تمدن ومقرحکمرانان بوده است.برای نمونه محل شهرستو(شهرستان) درابتدای ورودی فرومد می باشد که محل زندگی سلاطینی در دوران قبل از مسیحیت بوده است.محله های دیگری به نامهای شاه نشین، قال خیوو (ورودی خیابان) وجود دارد.
گازرگاه نام دیگری از محله های قدیمی است . بعد از پیدایش دین اسلام ، حکومت سربدارن و مغولان در فرومد حکمرانی می کردند . فرومد با توجه به آب و هوای خوبی که داشته حاکم نشین بوده است . مخصوصا در دوره خواجه علاالدین محمد وزیر وقت خراسان که به دستور حاکم خراسان قصر و محل هایی را برای استراحت و حتی بیمارستان هایی برای درمان در فرومد ساخت که میتوان به قصر کوشک اشاره کرد .این روستا آب و هوای معتدل و خشک در بهار و تابستان و هوایی نسبتاً سرد در زمستان دارد .
معماری و بافت روستا
بافت مسکونی این روستا متمرکز است . خانه های روستاییان اغلب یک طبقه و در برخی موارد دو طبقه با سقف های گنبدی و تیری مسطح ساخته شده اند. مصالح به کار رفته در بافت قدیمی خشت، گل و تیرهای چوبی است. در ساخت خانه های جدید از مصالح مقاوم گچ، سیمان، آجر و آهن استفاده می شود .
جمعیت روستای فرومد بر اساس نتایج سرشماری سال ۱۳۸۵، برابر با ۱٬۹۵۹ نفر (۶۱۶ خانوار) بوده‌است . اما بر اساس آمار سرشماری در سال ۱۳۹۰ جمعیتش به چیزی در حدود ۵۲۹ نفر تقلیل یافت .فعالیت های زراعی ودامی راه کسب درآمد و چرخش اقتصادی زندگی مردم در این روستا است . بسیاری از مردم منطقه نیز در معادن منطقه مشغول به کار هستند. برخی زنان روستا در کنار فعالیت های زراعی و دامداری به تولید صنایع دستی به خصوص بافت کرباس و فرش اشتغال دارند.پرورش ماهی، زنبور عسل و ابریشم هم از دیگر فعالیت های مردم می باشد .
محصولات روستا
محصولات دامی شامل گوسفند و گاو و طیور و استحصال مواد لبنی شامل روغن حیوانی (زرد)، کمه، کره ، پنیر ، کشک ، دوغ جزء تولیدات مهم این روستا می باشد. ماهی های پرورشی , عسل و ابریشم نیز جزء محصولات دیگر این منطقه است. هم چنین استخراج سنگ کرومیت از معادن منطقه، یکی از تولیدات استراتژیک و قدیمی فرومد است. جالب توجه است که اولین معدن کرومیت ایران در حدود ۸۰ سال پیش در این منطقه مورد بهره برداری قرار گرفت که این محصول به کشورهای صنعتی جهان مثل آلمان و … صادر می گردد. مس و منگنز نیز جزء محصولات معدنی دیگر منطقه است. محصولات باغی عمده فرومد عبارتند از انار، گردو, توت, انگور، انجیر و … میباشد سایر محصولات زراعی این روستا عبارتند از گندم , جو, پنبه ، مرزه , شیرین بیان, شوید, گشنیز, پیاز چغندر قند و فلفل قرمز که به لحاظ کیفیت, مرغوبیت, حجم تولید و صادرات, بیشترین سهم را در روستا و کشور به خود اختصاص داده است.
بازی های محلی
از جمله بازی های مردم این روستا می توان کشتی ، هفت سنگ، الک دولک یا الک بازی، گوراس (شبیه کرکیت)، کبدی (زو) اشاره کرد.
غذاهای محلی
غذاهای محلی روستای فرومد عبارتند از: قاتقی، فطیر مسکه ،کامه جوش، فطیر مسکه قروتی، دنی، آش جوش باره، لوبیا پلوی قرومدی، ماش پلو، اشکنه ماش، کاچیرمه.
سوغات و صنایع دستی
خشکبارهایی مانند گردو، بادام، توت خشک، فلفل، کنجد و ادویه جات مخصوص(حویج گوشت، حویج قاتقی)، سفوف(داروی مخصوص دل درد) سوغاتی های روستای فرومد هستند . زیلوبافی عمده ترین صنعت دستی مردم روستای فرومد است. زیلوهای بافت فرومد طرح های زیبایی دارند . هم چنین قالی‌های فرومد با طرح‌های سبزواری و کاشمری بافته میشود. بنابراین این زیلوها و قالی ها سوغاتی بسیار منحصر به فرد محسوب میشوند .
جاهای دیدنی روستای فرومد
– در شمال فرومد کوههای جغتای و معادن منحصر به فرد کرومیت که شهرت جهانی دارد و در سمت جنوب دشتهای وسیع آبرفتی قرار دارد .
– آرامگاه ابن یمین فریومدی شاعر بزرگ ایرانی که در انتهای روستای فرومد قرار دارد. این آرامگاه در ابتدا ساختمانی از خاک و خشت و در شرف ویرانی بود، اما بعدها در اثر پیگیری‌های عبدالرفیع حقیقت، ساختمانی قابل‌توجه و بسیار زیبا به شکل شش‌گوشه بنا شد.
– مسجد جامع فرومد که بنا بر برخی روایت‌ها، این مسجد بر آثار یک آتشکده بنا شده است و گمان می‌رود این تغییر در سال‌های آغازین ورود اسلام یا در دوره سلجوقیان صورت پذیرفته است.
– آرامگاه شیخ حسن جوری (رهبر نهضت سربداران)که در فیروزآباد فریومد قرار دارد . آرامگاه این مجاهد بزرگ قرن هشتم هجری، که در اواخر دهه ۱۳۸۰ بازسازی شده، دارای پلانی چهارضلعی است که گنبدی مدور بر روی آن قرار گرفته است. در سال ۱۳۸۸ توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، بنای کنونی بر آرامگاه شیخ حسن جوری ساخته شد. پیش از مرمت و بازسازی این آرامگاه، بقعه متشکل از یک اتاق سه‌درب در حال تخریب، که از مصالح خشت خام و گل و عاری از هر گونه پیرایه و تشریفات ظاهری بنا شده بود و قدمت آن به دوره تیموری می‌رسید.
– در حوالی آرامگاه شیخ حسن جوری، بازمانده های شهر قدیمی جور قرار دارد که آثار قلعه ها وبرج و باروی موجود از عظمت گذشته آن شهر در ۷۰۰ سال پیش حکایت دارد.
– سد و دریاچه شیخ حسن جوری که در شش کیلومتری شمال شرقی روستای فرومد قرار دارد. سدّی خاکی که دریاچه‌ای با چشم‌اندازی زیبا را به وجود آورده است .
– رشته قنات های فراوان و با قدمت چند صد ساله( ۳۰قنات) که قدمت برخی قناتهای قدیمی فرومد به عهد ایلخانیان مغول بر می گردد. کاریز بازار که از زیر مسجد جامع فریومد میگذشته است.در سده اخیر نیز قناتهای زیادی در محدوده و اطراف روستای فرومد احداث گردیده است. در حدود ۳۰ رشته قنات در محدوده داخلی و بیرونی روستای فرومد وجود دارد که تعدادی از آنها فعال بوده و آب بسیار خوبی دارند.
مقبره امامزاده سلطان سیداحمد نیز در این روستا است . به گفته یکی از هئیت امنای امامزاده حدود ۲۰ سال پیش شجره نامه این بزرگوار پیدا شده و از روایاتی که از بزرگان قدیم نقل شد و این بزرگوار با امامزاده علی اکبر در علی آباد یکی از روستای سبزواربرادراست و هردو نسبشان به موسی بن جعفر با واسطه می رسد و کراماتی هم نقل می کند ساختمان این مکان مقدس در تاریخ ۱۵ شوال ۱۴۱۶ هجری قمری مصادف با ۱۵ اسفند ۱۳۷۴ هجری شمسی احداث گردیده است . از این امامزاده در کتب بسیار زیادی از جمله در کتاب بیست هزار زیارتگاه جهان جلد پانزدهم صفحه ۱۵۰ نام برده شده است. آنچه که سینه به سینه و دهان به دهان از گذشته تاکنون رسیده است امامزاده سلطان سیداحمد از فرزندان موسی بن جعفر(علیه السلام) است که هنگام آمدن امام رضا (علیه السلام) به خراسان، او هم به دیدار امام آمده است. ولی توسط عوامل مزدور عباسی و به فرمان مأمون عباسی به شهادت رسیده و در فرومد دفن شده است. کتیبه ای بسیار قدیمی نیز در محل امامزاده وجود دارد .
– آرامگاه آخوند بزرگ در فیروزآباد فریومد ( یکی از فرزندان وی بنام شیخ عبدالکریم کریمی که در خلیل‌آباد جوین می‌زیسته‌است نیز در منطقه جوین به آخوند بزرگ معروف بوده‌است. )
کاروانسرای شاه‌عباسی که در زمان شاه عباس صفوی ثانی ساخته شده است درب ورودی این کاروانسرا از سمت شمال به صورت دودرب باز می شود ضلع جنوبی این کاروانسرا درکنار مسیر تردد اصلی این شهر واقع شده است.
مجموعه کاروانسراهای میاندشت میامی به عنوان بزرگترین مجموعه کاروانسراهای ایران پذیرای جهانگردان و مستشرقان بسیاری بوده است و بیست هزار نفر می توانند در آن اقامت کنند.
مجموعه کاروانسراهای میاندشت در فاصله ۴۵ کیلومتری شرق میامی قرار دارد و شامل سه کاروانسرا است، یکی در دورۀ صفوی و دوتای دیگر در دورۀ قاجار ساخته شده است.این مجموعه با دارا بودن مساحتی بالغ بر ۲۲ هزار مترمربع عرصه و ۱۰ هزار مترمربع اعیان به عنوان بزرگترین مجموعه کاروانسراهای ایران محسوب می شود. کاروانسرای میانی رابط بین کاروانسرای صفوی و قاجاری است که در پیرامون آن، رواق ها و حجرات و ایوانی قرار دارند و از آجر کاری های متنوع برای پوشش طاق ها بهره برده اند. بر سر در این کاروانسرا کتیبه ای منظوم به تاریخ ۱۲۹۰ ه . ق است. این مجموعه ارزشمند تاریخی، به شمارۀ ۱۴۳۹ در تاریخ ۱۴ شهریور ۱۳۳۶ ه. ش در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
– تپه شهرستان که این تپه تاریخی در ورودی شرقی فرومد واقع شده است و قدمت آن به قرن هفتم و هشتم برمی گردد. در اطراف ان خندقهایی برای در امان ماندن از حمله دشمنان حفاری شده است.
– آسیاب قدیمی که در منطقه غربی فرومد و در ناحیه سرآسیاب فعلی واقع شده است. متأسفانه از بنای آسیاب چیزی باقی نمانده است.آب این آسیاب آبی از رودخانه رودبار تأمین می شده است.
– کهنسالترین درخت چنار فرومد با قدمتی بیش از ۸۰۰ سال را طبیعتاً میتوان یکی از قدیمی‌ترین و سالمندترین موجودات زنده این خطه برشمرد که همین امر جایگاه و تقدس خاصی به آن می‌بخشد. در دیوان ابن یمین آمده است که درختان چنار زیادی در کنار نهرهای فرومد قرار داشته که متأسفانه از آن سایه سارها چیز زیادی در حال حاضر باقی نمانده است. درخت چنار کنار حمام قدیمی فرومد، دارای محیط تنه ای بابیش از ۶ متر می باشد. قطر آن در حدود ۲ متر است.
– حمام قدیمی فرومد
– قلعه سردار خان
– آبسرد کن‌های قدیمی
– سیدآباد، محمدآباد و حسین‌آباد
– منطقه رؤیایی کلاته آقا
– معادن کروم و معدن جدید میخچه
– چنارهای ۵۰۰ ساله
– حسینیه روستا
مناسب ترین زمان سفر به فرومد
بهترین زمان سفر به فرومد، فصل‌های بهار و تابستان و نیمه ی اول پاییز است که هوا هنوز سرد نشده است .
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.