روستای خمیران بندرانزلی از توابع بخش مرکزی این شهرستان می باشد . این روستا با چشم اندازی زیبا به تالاب بندر انزلی یکی از زیبا ترین روستاهای استان گیلان است .این روستا در منطقه جلگه ای و در کنار جاده کپورچال – آبکنار و در طول جغرافیایی ۴۹ درجه و ۱۷ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۷ درجه و ۲۹ دقیقه واقع و دارای نسق ۱۱۶ ساله « تا سال ۱۳۶۳ شمسی » و از نظر ثبتی شماره سنگ ۴ میباشد. و تا انزلی ۳۲ کیلوتر از راه زمینی فاصله دارد . و محدود است از شمال به مرداب و از جنوب به « جیر سر » بهمبر و از غرب به روستای کرکان و از شرق به روستای معاف .
وجه تسمیه:َ
میگویند «خمیر» بمعنی سفالگر میباشد و خمیران جمع سفالگران است و از آن جهت باین روستا اطلاق میشود که اهالی آن از گذشته های دور بامر سفالگری اشتغال داشته اند و بعضی از پیر مردان محل میگویند « شنیده اند . سید شرفشاه در حین عبور از خمیران چون شغل عمده اهالی محل را خم سازی تشخیص میدهند . نام روستا را خمیران میگذارد» که با توجه به تاریخ وفات سید شرفشاه بنظر نمیرسد این روستا قدمت آنجنانی داشته که بزمان سید شرفشاه برسد . و آقای غفار بی طمع ۸۶ ساله اظهار میدارد « چون اهالی خمسازی میکردند نام محل را خمیران گذارده اند ».
درباره واژه « خمیر » یا « خمیران » از لحاظ ریشه یابی در لغت نامه دهخدا مطلب جدیدی بدست نیامده و از خمیران بنقل از فرهنگ جغرافیای ایران جلد ۲ می نویسد ( خمیران دهی است از توابع انزلی – دهی است از شفت فومن – دهی است از دهستان کرون بخش نجف آباد اصفهان ).
سابقه تاریخی:
در حال حاظر بنا یا آثاری که بتواند قدمت محل را دقیقا معلوم نماید بدست نیامده است . آقای اباذر غلامی اظهار میدارد:
( در سال ۱۳۲۱ یک کوزه سفالی حاوی تعدادی سکه وسیله پدرم علی غلامی خمیران در روستای خمیران و در محل خانه فعلی آقای عبدالوهاب نیک بخش پیدا شده که تنها یکی از سکه ها باقیمانده که متاسفانه تاریخی بر آن مشاهده نمیشود و یا نوشته روی آن قابل خواندن نیست ولی عکس نقش بسته بروی سکه چنین مینماید که یکی از پادشاهان ساسانی باشد « که نگارنده نیز مشاهده این سکه باندازه یک دوریالی است چنین عکسی را بر آن دیده است و نوشته ای همچون نوشته اوستایی بر آن حک شده است – ن » و اما تا حدود سال ۱۳۵۴ شمسی دو عدد از همان سکه های بدست آمده در همان کوزه سفالی نزد پدرم بوده که تاریخ ضرب آن ۱۱۳۰ هجری قمری و مربوط به شاه سلطان حسین بوده است . با اینکه کشف یک دفینه نمی تواند قدمت محل را تعیین نماید فاصله بین دو سکه نیز چندان عجیب نمی تواند باشد).
آقای سعدالله هوشمند خمیران و آقای اباذر غلامی از پیر مردان محل خصوصا آقای غفار بی طمع نقل مینمایند که :
( وجود گورستانی قدیمی در یک کیلومتری جنوب خمیران در مرز بین روستای معاف و خمیران می تواند قدمت محل را بیش از ۱۵۰ سال نشان دهد زیرا پیر مردان کنونی حتی از پدرانشان نیز نشنیده اند که در آن گورستان مرده ای دفن نمایند ولی تلاش بی ثمر جویندگان گنج در آن گورستان . باعث بیرون آوردن اسکلتهای انسانهائی با قامتی بلندتر از مردم حالیه گردیدند .علاوه بر این وجود آثاری از قلعه ای منهدم شده در ۵۰۰ متری شمال غربی خمیران در کنار جاده آسفالته آبکنار – کپورچال بیش از ۲۰۰ سال قدمت را برای روستای خمیران تعیین میکند).
آقای اباذر غلامی اظهار میدارد :
( قلعه باغ یا « قالا باغ » یا « قالا » آثار قلعه منهدم شده ای که تا ۳۰ سال پیش «۱۳۳۸ شمسی » جنگلی پوشیده از درختان جنگلی بود که در حال حاضر باغ توت می باشد . آثار اصلی قلعه در باغ توت پدرم قراردارد که شامل خندقی به عمق ۶ و عرض ۸ متر می باشد. این خندق در زمینی بوسعت دو کیلومتر مربع قرار دارد . این قلعه بنظر میرسد همان قلعه ای باشد که رابینو در ص ۵۳۶ ولایات دارالمرز گیلان از آن بنام « کاترینوپل » واقع در ساحل غربی مرداب که وسیله روسها ساختند یاد کرده و اضافه کرده که بدون شک همان است که « کوک » ویرانه های آنرا در سال ۱۷۴۶ میلادی « ۱۱۲۵ شمسی – ن » نزدیک گوراب گسکر دیده است ).
نامبرده اضافه مینماید که :
( زمانیکه محل این قلعه باغ توتونکاری بود در سالهای ۱۳۴۶ و ۱۳۴۷ شمسی حین کار در آنجا به یک انبر ذغال گیر و یک گل سینه که هر دو برنجی بوده است برخورد نموده که انبردسته ای قیچی مانند داشت و طول آن حدود ۳۰ سانتیمتر بوده است گل سینه هم به یک جفت کفش پاشنه بلند چسبیده بوده که ۵/۲ * ۲ سانتیمتر طول و عرض داشت که ساخت گل سینه و انبر غیر از ساخته های ایرانیها بوده و کفش نیز خارجی بوده است ).
« مگلونوف » که در سال ۱۸۶۰ میلادی « ۱۲۳۹ شمسی – ن » از انزلی و سواحل دریای خزر دیدن کرده می نویسد :
( جنارال مایور « لواشیف » در گیلان ماند و پس از رفتن « سوی نالف » در ژوئن ۱۷۲۵ میلادی « ۱۱۰۴ شمسی – ن » در غرب انزلی قلعه « اکاترین پل » نام بنا نهادند ولی چندی بر نیامده که خراب شد).
درباره قشون کشی روسها در آن سال و شکست مفاضحانه ای که خوردند در جلد سوم تاریخ انزلی مشروحا اشاره شده است و آقای طیب شفق یکی از پیرترین مردان آبکنار چنین قلعه ای را در آن ناحیه تائید کرده است حال اگر وجود این قلعه ثابت گردد قدمت روستای خمیران را میتوان بیش از ۲۶۴ سال دانست زیرا احتمالا قبل از احداث قلعه در روستای خمیران اشخاصی ساکن بوده اند .
مگلونوف در سال ۱۸۶۰ میلادی ۱۲۳۹ شمسی از خمیران جزو دهات متعلقه گیل گسکر منسوب به طالش یاد نموده است .
رابینو در سال ۱۹۱۱ میلادی ۱۲۹۰ شمسی خمیران را از دهکده های آبکنار با مالیات ۸۸/۲۵۹۶ قران نوشته است .
آقای احمد محمدی معاف کارمند بازنشسته دادگستری که دارای اطلاعات محلی است اظهار میدارد که ( خمیران بالای ۲۰۰ سال قدمت دارد ) و آقای قاسم محسنی بازنشته آموزش و پرورش و از خانواده های اولیه روستای شیلسر که دارای اطلاعات وسیع محلی است میگوید:
(تا آنجا که میداند خمیران بعد از آبکنار دارای قدمت بیشتری نسبت به روستاهای تابعه انزلی میباشد).
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.