روستای تنگراه

روستای تنگراه در یک نگاه :

روستای زیبای تنگراه در ابتدای ورودی استان گلستان از محور شرق واقع شده و به بیان دیگر دروازه ورود و خروج به استان به شمار می آید ، که با نقطه تلاقی سه استان گلستان ،خراسان شمالی(بجنوردبا ۱۷۰کیلو متر)وسمنان(شاهرودبا۱۹۰کیلومتر) است ، و بر حاشیه جاده بین المللی ترانزیتی تهران – مشهد و نیز مسیر زیارتی هشتمین امام همام (امام رضا (ع) قرار دارد. این روستا با گرگان مرکز استان ۱۷۰ کیلومتر و با مینودشت مرکز شهرستان ۴۰ کیلومتر و با فرودگاه شهر کلاله ۲۰ کیلومتر فاصله دارد.

بقایای تمدن و پژوهش ها و بررسی های باستان شناختی نشان از یک پشینه تاریخی بسیار کهن و غنی از فرهنگ و تمدن در این مرز و بوم دارد. تاکنون حدود ۱۵۶ اثر در شهرستان مینودشت شناسایی شده است . که از این تعداد ۱۱۲ اثر تاریخی – فرهنگی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است ، سهم گالیکش از این شمار ۹۵ اثر می باشد . ( با احتساب آثار شناسایی شده و به ثبت فهرست آثار ملی کشور رسیده ) و روستای تنگراه از این آمار ۴۲ اثر را به خود اختصاص داده است. و از حیث آثار شناسایی شده و یا به ثبت رسیده در فهرست آثار ملی کشور مقام نخست را دارا است .

۶ اثر زیر مهمترین آثاری هستند ، که توسط هیئت بررسی و شناسایی پارک ملی گلستان شناسایی و در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده اند:

۱- تپه قلعه تخت سلیمان – روستای تنگراه – قدمت : تاریخی – اسلامی – شماره ثبت : ۹۳۳۰ – تاریخ ثبت : ۲۷/۵/۸۲

۲- غار میس غایه – محدوده پارک ملی گلستان – قدمت : تاریخی – اسلامی – شماره ثبت : ۹۷۳۳ – – تاریخ ثبت : ۲۷/۵/۸۲

۳- محوطه باستانی دره قبرستان – جنوب پارک ملی گلستان – قدمت : اسلامی – شماره ثبت : ۹۷۳۴ – تاریخ ثبت ۲۷/۵/۸۲

۴- محوطه باستانی تخت کردها – محدوده پارک ملی گلستان – منطقه تخت کرد ها – قدمت : اسلامی – شماره ثبت : ۹۷۴۰ – تاریخ ثبت : ۲۷/۵/۸۲

۵- محوطه باستانی خدای قلی – محدوده پارک ملی گلستان – قدمت : اسلامی – شماره ثبت : ۹۷۱۷ – تاریخ ثبت ۲۷/۵/۸۲

۶- تپه تخته گل – محدوده پارک ملی گلستان – قدمت : هزاره پنچم تا هزار اول پیش از میلاد – شماره ثبت : ۹۷۲۱ – تاریخ ثبت : ۲۷/۵/۸۲

جاذبه های صنایع دستی :

فکرودست انسان در ساخت صنایع دستی دخالت داشته و وراز ورمز فنون آن دست به دست،سینه به سینه از نسلی به نسلی دیگرمنتقل شده و تولید صنایع دستی ازگذشته های دور تا به امروز ادامه داشته است.هر رشته صنایع دستی تبلور اعتقادات ،ابتکار،اندیشه،ذوق وخلاقیت وشیوه معیشت قوم وملتی می باشد.با توجه به شرایط زیستی مناسب ،روستای تنگراه از گذشته کانون صنایع دستی ارزشمندی بوده است،مهمترین صنایع دستی در این روستا عبارتند از : نوغانداری وابریشم بافی ،نمد مالی ، وبافت قالی وقالیچه.

ابریشم بافی :

در بین صنایع دستی روستای تنگراه،ابریشم بافی جایگاه ویژه ای به خود اختصاص داده است. ودرمیان روستائیان این منطقه زنان روستایی به کار نوغانداری وابریشم بافی می پردازند.ابریشم بافی دروستای تنگراه به همان سبک وشیوه قدیم واز وسایل ابتدایی استفاده می کنند. وزنان بیش از مردان به کار نوغانداری وابریشم بافی می پردازند. انواع دست بافته های سنتی ابریشمی عبارتند از : انواع شال وروسری – انواع چادرشب – انواع دستمال – انواع روسری – انواع نوار …

نمدمالی :

بدلیل داشتن شرایط آب وهوایی واقلیمی مناسب دراین شهرستان ووجود مراتع وچراگاهها، دامپروری وپرورش گوسفند بسیارمورد توجه است، وبه همین سبب شرایط پرداختن به نمدمالی مهیا می باشد. از این رو در روستا تنگراه نمدمالی رواج دارد. وزنان نمدمال بیشتر در فصل بهار وتابستان بعد از چیدن پشم گوسفندان، به نمدمالی می پردازند.

جاذبه های طبیعی و گردشگری :

با توجه به قرار گرفتن روستای تنگراه در بهترینموقعیت جغرافیایی ( در منتهی الیه شرق استان و در پای دامنه رشته کوههای البرز شرقی ) و نیز داشتن شرایط مناسب و ایده آل آب و هوای و خاک حاصلخیز و استعدادهای خدادادی ، این روستا از شهرستان مینودشت دارای مکان های زیبا و چشم اندازهای بدیعی است ، که هر کدام از آنها تجلی قدرت ، جمال ، رحمانیت و بیانگر عنایت خداوند در آفرینش روستای تنگراه می باشد. از این رو می توان روستای تنگراه را « شاهکار آفرینش» نامید. در شرح زیر به معرفی مهمترین جاذبه های طبیعی روستای تنگراه اشاره می شود.

۱) پارک ملی گلستان :

بهشت زمینی وسرسبز طبیعت ایران یعنی بوستان گلستان در منطقه کوهستانی و در منتهی الیه شرق جنگلهای شمال کشور و در بخش گالیکش و روستای تنگراه ودرفاصله ۴۵ کیلومتری شرق مینودشت و ۱۵۰کیلومتری شرق گرگان و ۱۱۵کیلومتری غرب بجنورد و در مسیر جاده بین المللی تهران – مشهد واقع شده است. این بوستان پارک ملی گلستان با برخورداری از مناظر بدیع و زیبا،حیات وحش متنوع و رویشگاه های مختلف گیاهی ، از نظر تفرج متمرکز و گسترده دارای قابلیت های فراوانی است ، که انواع علاقمندان به طبیعت را میتوان به سمت خود جلب کرد .

در این بوستان علاوه بر وجود یک هشم گونه های گیاهی ، یک سوم گونه های پرندگان و بیش از ۵۰ درصد پستانداران کشور وجود دارد . و بدلیل برخوراری از منابع آبی متعدد نظیر چشمه ها و رودخانه ها ، نهرها و آبشار ها میتوان به چشمه و آبشار آق سو ،آبشارگلستان، چشمه دماغ اشاره کرد.چشم انداز دیدنی این بوستان «دره آبشار» در کنار جاده بین المللی و پنج کیلو متری شرق «تنگه گل» با آبشار زیبا و بلند آن ، دره آلمه ، دره آل دانلی و دره شمالی قورقان است.

برخی از مسیرهای جالب و اکوتوریستی پارک ملی گلستان شامل ارتفاعات دیه او کجی ،دیوارهای صخره ای فرغون بای کوهنوردان بسیار ارزشمند بوده ، و مسیرهای آلمه ، شالق و تنگه گل ، به سوسگرد برای پیاده روی گروهی و گردشهای علمی و آموزشی قابل توجه است .

آبشارهای زیبای پارک(گلستان و آق سو) و بخشهای جنگلی آن ، از جمله جنگلهای افرالی ، ،مزارلی ،آل دالی ،زاو ،آلمه،جمشید آباد ،آدم چاقران ،آق سو ،ییلاق سر دار ، آله باغ و تنگه گل برای علاقمندان به مشاهده حیات وحش و طبیعت زیبای این مناطق بسیار جذاب می باشد.

در حال حاضر مراکز تفریحی مختلفی برای استفاده علاقمندان در نظر گرفته شده و امکاناتی در آن مستقر گردیده است ، از جمله این مراکز می توان تفرجگاه های گلشن ، گلستان ، آبشار و همچنین مجتمع کمپینگ گلزار را نام برد. موزه حیات وحش میرزا بایلو در ضلع شرقی پارک نیز بازدیدکنندگان را با انواع حیات وحش پارک و کشور آشنا می سازد. یک مرکز تجمع بازدید کنندگان با بخش های مختلف از قبیل سالن آمفی تاتر و موزه تاریخ طبیعی و اداری در ابتدای غربی پارک است. علاوه بر کانون های تفریحی بر شمرده شده ، تعدادی مهمان سرا در قسمت های مختلف پارک که در مورد بازدیدکنندگان و محققین قرار می گیرد. سایر امکانات رفاهی و ضروری شامل امکانات سرویس بهداشتی و نظافتی ، نمازخانه ، ساختمان نگهبانی و آب لوله کشی می باشد.

این بوستان دارای دو ورودی غربی و شرقی است. ورودی غربی از طریق گرگان ، آزادشهر ، مینودشت و گالیکش دسترسی به بوستان گلستان را امکان پذیر می نماید. و ورودی شرقی از مشهد ، بجنورد و آشخانه به ابتدای شرق بوستان میسر است. سایر راه های ارتباطی به بوستان اغلب فرعی می باشند ، که بصورت شوسه و خاکی بوده و از بخش های شمالی و جنوبی به بوستان وارد می شوند.

۲)آبشار گلستان :

آبشار گلستان در پارک ملی گلستان و در کنار جاده بین المللی و ۵ کیلومتری شرق تنگه گل ۱۵ کیلو متری روستای تنگراه واقع شده است.. ارتفاع آبشار حدود ۵/۱۹ متر و دارای آب همیشگی است ، که از چشمه های شمالی آبشار تغذیه می شود. آب آبشار گلستان سرانجام وارد رودخانه « مادرسو » بوستان می شود و نهایتا به رودخانه گرگانرود می ریزد.

محیط های اطراف آبشار صخره ای بوده و در واقع بخشی از آبشار در قسمت بالا دست قابل رویت نیست. محیط های پیرامون آبشار از جنگل های پهن برگ خزری پوشیده شده است. بسیاری از مردم علاقمند و بازدید کننده از پارک ملی گلستان و زائرین امام هشتم از آبشار دیدن

می نمایند. در مجموعه تفرجگاه آبشار ، امکانات سرویس بهداشتی ، سطل زباله ، نمازخانه ساختمان نگهبانی و آب لوله کشی شده وجود دارد.

۳)آبشار آق سو :

آبشار آق سو به فاصله ۱۷ کیلو متری روستای تنگراه و در انتهای شرق پارک ملی گلستان واقع است . حوضچه های طبیعی این آبشار بصورت ارگانیک و پله ای آب را از سرچشمه آبشار با ارتفاعی معادل ۳۰ متر به انتهای مسیر می رساند.

منبع:

hesarnavi.blogfa.com