خورش قیسی مجلسی

خورش قیسی مجلسی یکی از خورش های خوشمزه ایران است که در مناطق غربی ایران طبخ می شود . از نام این خورش پیداست که مهم ترین جز آن قیسی یا همان برگه زردآلو می باشد . این خورش خوشمزه و متفاوت، به عنوان یک خورش مجلسی و مخصوص مهمانی هم استفاده می‌شود. با سیری در ایران همراه باشید تا با طرز تهیه و خواص این خورش بیشتر آشنا شوید .

مواد لازم :

گوشت خورشتی یا بدون استخوان: ۳۰۰ گرم
قیسی: ۵۰۰ گرم
پیاز: ۳ عدد
رب گوجه فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
آبلیمو: ۱ قاشق غذاخوری
شکر: ۱ قاشق غذاخوری
زعفران دم کرده غلیظ: ۱ قاشق غذاخوری
نمک و زردچوبه: به میزان لازم
فلفل سیاه و ادویه‌های دلخواه: به میزان لازم
روغن یا کره: به میزان لازم

طرز تهیه :

برای درست کردن خورش قیسی با گوشت، ابتدا باید گوشت را بپزید و بعد از پخت قیسی و دیگر مواد را اضافه کنید. برای پخت گوشت اگر از زودپز استفاده کنید، مدت زمان کمتری برای پخت نیاز خواهید داشت. ولی در کل تهیه خورش قیسی با گوشت، به حدود ۱ تا ۱/۵ ساعت زمان نیاز دارد تا مواد کاملا جا بیفتند و آماده سرو شوند. اگر گوشت گوسفندی را با مرغ یا کوفته قلقلی جایگزین کنید، زمان پخت کمتر خواهد شد.

قیسی‌ یا برگ زردآلو را به خوبی بشویید و در یک ظرف بریزید. روی قیسی‌ها را با آب بپوشانید تا خیس بخورند و نرم شوند. یک شب تا صبح، قیسی‌ها را در دمای محیط یا یخچال قرار دهید. اگر می‌خواهید همراه با قیسی از آلو‌های مختلف مثل آلو برقان، آلو بخارا یا آلو جنگلی هم استفاده کنید،‌ همراه با قیسی، آن‌ها را خیس کنید. بعد از خیس و نرم شدن هم حتی‌الامکان هسته‌ آلوها را جدا کنید.

گوشت را تمیز و به قطعات مربعی ۲ سانتی‌متری خرد کنید و کنار بگذارید. پیازها را به صورت نگینی خرد کنید. در این خورش برای این‌که مجلسی‌تر شود، می‌توانید پیازداغ را به صورت چیپسی تهیه کنید. برای این کار ۲ عدد از پیازها را خلالی ریز خرد کنید. در یک قابلمه به اندازه ۲ لیوان آب بریزید و روی حرارت قرار دهید. اجازه دهید آب بجوشد و پیاز‌های خلالی را به آب اضافه کنید.

حدود ۱۵ دقیقه صبر کنید تا پیازها با آب بپزند و نرم شوند. در این فاصله در یک کاسه دیگر با یخ پر کنید. سپس پیازهای نرم شده در آب را آبکش کنید و پیازهای آبکش شده را به یخ‌ها اضافه کنید تا به آن‌ها شوک وارد شود. ۱۵ دقیقه دیگر صبر کنید. دوباره پیازها را آبکش کنید.در یک تابه یا قابلمه به میزان کافی روغن یا کره بریزید و پیازها را به آن اضافه کنید. شروع به تفت دادن پیازها کنید تا بافت چیپسی، ترد و شکننده به خود بگیرند. پیاز‌ها که سرخ شدند، آن‌ها را کنار بگذارید.

یک پیاز باقی‌مانده را پوست‌ بگیرید و نگینی ریز خرد کنید. می‌توانید یک یا دو حبه سیر را هم خرد یا له کنید. در یک قابلمه به میزان کافی روغن بریزید و روی حرارت بگذارید تا داغ شود. سپس پیاز‌ها را اضافه کنید و تفت دهید. بعد از این‌که پیازداغ‌ها طلایی شدند، زردچوبه را اضافه کنید و حدود ۳۰ ثانیه تفت دهید تا از خامی بیفتد.

۱ قاشق رب گوجه‌فرنگی را در این مرحله از طرز تهیه خورش قیسی به پیاز داغ اضافه کنید. اجازه دهید رب گوجه فرنگی، رنگ باز کند و از خامی بیفتد. سپس تکه‌های گوشت را به مواد داخل قابلمه اضافه و حرارت را کم کنید تا کمی سرخ شود و رنگ گوشت تغییر کند.
در این مرحله از طرز تهیه خورش قیسی، به گوشت سرخ و تفت داده شده، به اندازه ۲ تا ۳ لیوان آب جوش اضافه کنید. حرارت را بالا ببرید تا آب شروع به قل زدن کند و سپس حرارت را پایین بیاورید و درب قابلمه را ببندید. اجازه دهید به مدت حدود ۱ ساعت گوشت بپزد و نرم شود.
بعد از اینکه گوشت پخت و نرم شد، قیسی‌ها را آب بکشید و به خورش اضافه کنید. می‌توانید در این مرحله به غذا، نمک یا ادویه‌های دلخواه بزنید. مواد را هم بزنید و درب ظرف را بگذارید. ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بعد، آبلیمو و زعفران را به خورش قیصی اضافه کنید.

در آخرین مرحله از طرز پخت خورش قیسی، خورش که پخت و آب اضافی خود را از دست داد، آن را بچشید، نمک و ادویه‌ها را اندازه کرده و حرارت را خاموش کنید. روی خورش قیسی را با پیاز داغ چیپسی تزیین و آن را با برنج یا نان سرو کنید.

نکات مهم پخت خورش قیسی مجلسی

در طرز تهیه خورش قیسی سعی کنید تا جای ممکن به گوشت، آب جوش اضافه کنید. افزودن آب سرد یا ولرم باعث ایجاد شوک به گوشت می‌شود و دیرتر می‌پزد.
اضافه کردن نمک را به مراحل پایانی پخت و بعد از این‌که گوشت نرم شد، موکول کنید. اضافه کردن نمک به گوشت قبل از پخت کامل باعث می‌شود گوشت دیرتر بپزد.
آبلیمو و زعفران را در ۱۰ دقیقه پایانی و بعد از پختن همه مواد به خورش قیسی اضافه کنید تا طعم و عطر آن‌ها حفظ شود.
خورش قیسی باید کم آب باشد. پس سعی کنید آن را زیاد آبدار درست نکنید و اجازه دهید کاملا جا بیفتد و آب اضافی خود را از دست بدهد.
بنا به ذائقه خود، اگر می‌خواهید که خورش قیسی طعم ملس داشته باشد، از شکر بیشتر و اگر می‌خواهید خورش ترش‌تر باشد، مقدار آبلیمو یا آب نارنج را بیشتر در نظر بگیرید.
قیسی را در ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پایانی و بعد از پخت گوشت به خورش قیسی اضافه کنید تا زیادی نرم و له نشود.
خورش قیسی را بعد از پخت زیاد هم نزنید، چون بافت قیسی نرم است و باعث بدظاهر شدن خورش خواهد شد.
در روش پخت خورشت قیسی به جای گوشت گوسفندی می‌توانید از مرغ یا گوشت قلقلی استفاده کنید. در این صورت زمان پخت کاهش خواهد یافت.
اگر می‌خواهید خورش قیسی وگان داشته باشید، به جای انواع گوشت می‌توانید از قارچ، سویا یا حبوبات دیگر مثل لپه استفاده کنید.
اگر رب گوجه فرنگی را در مراحل ابتدایی به خورش قیسی اضافه نکردید، می‌توانید در مراحل پایانی آن را در مقداری روغن یا کره داغ سرخ کنید تا از خامی بیفتد و رنگ باز کند و بعد به خورش اضافه کنید. حتما رب گوجه فرنگی را سرخ کنید تا خورش‌تان خوشرنگ و خوش‌طعم‌تر شود.
خورش قیسی را هم می‌توانید با نان و هم با برنج ساده آبکش یا برنج زعفرانی سرو کنید.

خواص قیسی

قیسی یا برگ زردآلو سرشار از کلسیم، پتاسیم، فسفر، ویتامین A، بتاکاروتن، فیبر رژیمی، آهن، ویتامین C و ویتامین K است و از همین رو خواص و فواید فراوانی برای سلامت بدن دارد. خواص قیسی فراوان است و در ادامه به بررسی برخی از خواص قیسی می‌پردازیم.

طبع قیسی

متخصصان طب سنتی بر این باورند که طبع قیسی گرم و خشک است.

خواص قیسی برای یبوست

قیسی یا برگه زرد آلو منبعی غنی از پکتین و سلولز است که از این رو می‌تواند به عنوان یک ملین طبیعی عمل کرده و به درمان یبوست کمک کند. مصرف قیسی یک گزینه مناسب برای تقویت و بهبود عملکرد دستگاه گوارش است‌‌. همچنین فیبر موجود در قیسی برای بهبود فرآیند گوارش در بدن مفید بوده و موجب درمان یبوست می‌شود. درنتیجه از جمله خواص قیسی می‌توان به تاثیر آن در درمان یبوست اشاره کرد.

خواص قیسی برای کودکان و نوزادان

یکی از خواص قیسی این است که حاوی مقادیر بالایی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و مواد مغذی ضروری برای رشد کودکان است. برگه زرد آلو سرشار از فیبر بوده که به تقویت دستگاه گوارش کودک و همجنین درمان یبوست کودکان و نوزادان کمک می‌کند. پس از اتمام شش ماهگی نوزاد می‌توانید کم کم به نوزاد خود قیسی یا برگه زرد آلو بدهید. فقط نکته‌ای که باید توجه داشته باشید این است که به دلیل بالا بودن میزان فیبر در قیسی یا برگه زرد آلو باید از زیاده روی و افراط در مصرف آن پرهیز کنید زیرا ممکن است موجب بروز عوارضی مانند اسهال و ایجاد نفخ در نوزادان گردد.

خواص قیسی برای ریه و سرفه

از جمله خواص قیسی این است که دارای خواص ضد سرفه بوده و همچنین برای ریه مفید است. با توجه به مطالعات و پژوهش‌های صورت گرفته نتایج حاکی از آن است که مصرف ریه می‌تواند در جلوگیری از سرطان ریه نقش مفید و موثری داشته باشد.

خواص قیسی برای کبد

قیسی یا برگ زرد آلو موجب افزایش فعالیت کبد می‌شود و می‌واند در درمان و پیشگیری از بیماری‌های کبد مانند کبد چرب مفید و موثر باشد. از خواص قیسی این است که موجب تسریع دفع مواد زائد از بدن شده و به بهبود عملکرد سم‌زدایی کبد کمک می‌کند.

خواص قیسی برای کم خونی

قیسی یا برگه زرد آلو منبعی غنی و آلی از آهن است و می‌تواند به افزایش تولید گلبول‌های قرمز کمک کرده و به درمان کم خونی کمن کند. قیسی یک میان وعده مناسب است و علاوه بر درمان کم خونی می‌تواند برای کنترل فشار خون افراد مبتلا به فشار خون بالا نیز گزینه‌ای موثر باشد. بنابراین کنترل فشار خون و درمان کم خونی از دیگر خواص قیسی هستند.

خواص قیسی در بارداری

مصرف قیسی یا برگ زرد آلو می‌تواند از ابتلا به کم خونی در خانم‌های باردار در طول بهرداری جلوگیری کند. از دیگر خواص قیشی این است که حاوی مس و پتاسیم است و به همین دلیل توصیه می‌شود که در دورلن بارداری در رژیم غذایی مادران باردار قرار گیرد. درمان ناباروری، خونریزی پس از زایمان، اسپاسم در دوران بارداری و درمان عفونت واژن از دیگر خواص قیسی است. علاوه بر این قیسی می‌تواند موجب افزایش شیر مادر در دوران شیردهی شود.

فرق قیسی و زرد آلو

در واقع زرد آلو جمله میوه‌های خوش‌طعم، لذیذ و پرطرفدار تابستانی است که قیسی به عنوان یک خوراکی از این میوه تهیه می‌شود. قیسی یا برگه زرد آلو در واقع خشک شده میوه زرد آلو است. تفاوت و فرق زردآلو و قیسی در میزان آب، مزه و خواصی است که هر کدام برای سلامتی بدن دارند.

قیسی سیاه چیست ؟

قیسی سیاه به طور معمول محصول آلوی سیاه است و منبع خوبی از آهن است و به همین علت یک خوراکی مناسب برای افرادی است که کم خونی دارند و می‌توان گفت یکی از خواص قیسی سیاه برای بدن کمک به درمان کم خونی است. قیسی سیاه درجه یک خواص و فواید فراوانی برای بدن دارد و از همین رو فروش آن را افزایش داده است. در واقع از خواص قیسی سیاه این است که دارای پتاسیم و آهن است و از همین رو بسیار مورد توحه قرار گرفته است.

طرز تهیه قیسی

طرز تهیه قیسی یا برگه زرد آلو روش‌های مختلفی دارد. برای تهیه قیسی به این صورت است که به سینی توری مخصوص خشک کردن میوه یا شرینی نیاز دارید. سپس سینی توری را روی سینی شیرینی پزی قرار دهید و دقت کنید که سینی توری حتماً به شکلی قرار بگیرد که هوا اطراف میوه جریان داشته باشد.
روش اول
پس از آماده کردن سینی، بهترین و با کیفیت‌ترین زرد آلو‌ها را جدا کنید و آن ها را از وسط نصف کنید، هسته زرد آلو را خارج کرده و زرد‌آلو‌ها را له چهار قسمت تقسیم کنید. زردآلوهای خرد شده را به صورتی که داخل زرد آلو رو به بیرون باشد روی سینی بچینید و اجازه دهید برای مدت زمان سه تا هفت روز در آفتاب مانده و خشک شوند.

روش دوم
در این روش از طرز تهیه قیسی باید دو قاشق غذاخوری نمک را در ۴ لیتر آب حل کنید. سپس زردآلوی رسیده را در محلول آب و نمک قرار دهید و با دست زردآلوها را نصف کنید و هسته آن‌ها را خارج کنید. سپس کمی زردآلو‌ها را فشتر دهید تا داخل آن‌ها بیرون بیاید و سپس آن‌ها را در سینی بچینید. یک پارچه با بافت توری روی زردآلوها بکشید تا حشرات روی آنها ننشینند. می‌توانید به جای محلول آب و نمک از محلول آب و لیموترش نیز استفاده کنید.

روش سوم
این طرز تهیه قیسی به صورت خشک کردن زردآلو در فر است. زرد آلوها را شسته و خشک کنید، سپس آن‌ها را نصف کرده و هسته میوه را خارج کنید. بعد زردآلو‌ها را به صورت یک لایه در سینی مخصوص خشک کردن قرار دهید به صورتی که قسمت برش خورده‌ی میوه رو به بالا باشد که آب آن داخل فر نریزد. فر را روی درجه ۵۰ درجه سانتی گراد بگذارید و سینی زردآلو‌ها را داخل فر قرار دهید. پس از اینکه پوست زردآلوها شروع به جمع شدن کرد، دمای فر را تا ۶۵ درجه سانتی گراد زیاد کنید و تا انتهای فرایند خشک شدن زردآلوها روی همین درجه نگه‌دارید. در فر را کمی باز بگذارید تا رطوبت از آن خارج شود. پس از خشک شدن کامل زردآلوها سینی را از فر خارج کردخ و اجازه دهید برای مدت زمان ۱۲ ساعت در دمای اتاق مانده و خنک شوند.

روش چهارم
در این روش زردآلو را با مایکروویو خشک می‌کنید. ابتدا زردآلو‌ها را شسته و خشک کنید و سپس آن‌ها را به صورت نازک برش بزنید اما نه آنقدر نازک که سطح سینی مایکروویو بچسبند. برش‌های زرد آلو را پس از شست و خشک کردن سبنی مایکروویو در آن بچینید و بین آن‌ها فاصله مناسب بگذارید. مایکروویو را روی حالت Defrost یا یخ زدایی گذاشته و مدت زمان را هم برای سی دقیقه تنظیم کنید. پس از گذشت سی دقیقه به زردآلو‌ها سر بزنید اگر هنوز خشک نشده بودند برای پنج تا ده دقیقه دیگر مجددا همین‌ کار را تکرار کنید‌.

روش پنجم
در این روش از طرز تهیه قیسی یا برگه زردآلو، زردآلو را به کمک میوه خشک کن، خشک می‌کنید. ابتدا زردآلوها را شسته و خشک کنید و سپس هسته آن‌ها را بگیرید. سپس زرد آلو‌ها را به شکلی که طرف برش خورده‌ی آن‌ها رو به بالا باشد داخل سینی دستگاه بچینید و بین آن‌ها فضای کافی برای عبور جریان هوا بگذارید. زمان و دمای دستگاه را طبق راهنمای آن تنظیم کنید. عموما برای این کار دمای میوه خشک کن را روی ۵۷ درجه سانتی گراد و زمان را به مدت ۱۲ ساعت تنظیم می‌کنند.

خواص قیسی برای لاغری

وجود مقادیر بالای فیبر در قیسی موجب می‌شود تا با مصرف قیسی احساس سیری کرده و از پرخوری و وارد کردن کالری اضافی به بدن جلوگیری شود. قیسی یا کاهش اشتها به کاهش وزن کمک می‌کند. توجه داشته باشید که نباید در مصرف قیسی زیاده‌روی کنید زیرا در این صورت از این خواص قیسی بی‌بهره مانده و بر عکس موجب چاقی و افزایش وزن می‌شود.

با وجود آنکه قیسی خواص زیادی دارد و به لاغری کمک می‌کند؛ اما به تنهایی نمی‌تواند شما را به وزن ایده آل برساند؛ به همین دلیل لازم است برای رسیدن به وزن ایده آل، از یک رژیم غذایی اصولی و سالم همچون رژیم‌های بهاره غفاری پیروی نمایید. این رژیم‌ها بدون حذف مواد غذایی به شما کمک می‌کنند تا سلامتی و تناسب اندام را در کنار یکدیگر داشته باشید.