خانه کوچه هفت تن بازار تهران

خانه کوچه هفت تن بازار تهراناز عمارتهای تاریخی بازار تهران می باشد که ساخت آن به دوره قاجاریه باز می گردد. خانه قدیمی «کوچه هفت تن بازار تهران» که معماری آن از نمونه های نادر بناهای بر جای مانده از دوره قاجار است به شماره ثبت ۱۰۴۱۴ در فهرست آثار ملی کشور جای گرفته است.

وجود عناصر معماری اصیل ایرانی نظیر بادگیر، ارسی ها، قوس های ایرانی و … و نظم فضایی و پیچیدگی و در عین حال سنجیدگی قرارگیری فضاها در ساختمان و در کنار آنها بهره گیری از عناصر تزئینی معماری ایرانی و در نهایت آمنیختگی معماری با معماری نئوکلاسیک اروپایی از جمله ویژگی های مهم خانه کوچه هفت تن بازار تهران محسوب می شود.

در متون و اسنادی که در ارتباط با آثار تاریخی تهران وجود دارد، نشانی از خانه مورد نظر یافت نشد و اشاره ای به بانی و سازنده آن نیز نرفته است و در نقشه های سال ۱۳۰۹ و ۱۲۷۵ هجری قمری شهر تهران که به عنوان اسنادتاریخی این شهر می توان به آن رجوع کرد نیز نشانی از عمارت مذکور وجود ندارد.
اما این موضوع شاید بدلیل عدم انتساب عمارت به یکی از افراد سرشناس زمان خود بوده و در مقایسه با سایر ابنیه ای که در روی نقشه با نام مشخص گردیده، از اهمیت کمتری برخوردار بوده است. ساخت آن در اواخر دوره قاجار و بعد صورت گرفته است.

بنای این خانه شامل سه طبقه است، در زیر زمین تناسب ۲۳*۱۲ وجود دارد که بدین ترتیب مساحت زیر زمین بنا ۲۷۶ متر مربع است و طبقه همکف ۱۸*۱۲ متر که مساحت زیربنای این طبقه ۲۱۶ متر مربع و در طبقه اول نیز تناسب طبقه همکف تکرار می شود، منهای مساحت تالار مرکزی بنا که در طبقه اول از مساحت زیر بنا کسر می گردد(۵۰ متر مربع) که بدین ترتیب، مساحت کل زیر بنا ۷۱۸ متر مربع خواهد بود.

فرم کلی پلان بنا مستطیلی شکل است که در امتداد شرقی غربی گسترش یافته و در مرکز بنا، ایوانی بیرون آمده طراحی شده و در دو سوی شرقی و غربی بنا شاهد دو گوشواره هستیم و همانند سایر بناهای این دوره ورود به تالار مرکزی ساختمان از دو گوشواره مذکور، میسر است و پس از ورود به این فضاهای حدفاصل به تالار مرکزی راه می یابیم. دسترسی به طبقه اول بنا از منتهی البه جنوب شرقی گوشواره شرقی بواسطه پلکانی باریک، امکان پذیر است.
تناسب فضاهای موجود در زیر زمین بنا، تابعی از فضاهای طبقه همک است و به نتیجه در این طبقه نیز شاهد فضای تالار در مرکز بنا و فضاهای جانبی در کنار آن و علاوع بر اینها حضوخانه ای در غرب این طبقه واقع است.

این اثر در تاریخ ۱ مهر ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۱۰۴۱۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آدرس : خیابان ۱۵ خرداد غربی، بازار بزرگ تهران، امتداد جنوبی چهار سوق بزرگ، ضلع شرقی راسته بازار مسگرها، کوچه هفت تن