خانه تاریخی شیرازی رشت که متعلق به همسر شاعر معاصر، نصرت رحمانی می باشد دربافت تاریخی شهر رشت پنهان شده است. نصرت رحمانی که یکی از شاعران معاصر نوگرای ایران است در سال ۱۳۰۸ در محله پامنار تهران دیده به جهان گشود . نصرت رحمانی پس از گذراندن تحصیلات در ( دبستان ناصرخسرو / دبیرستان ادیب ) چند سالی در وزارت پست و تلگراف کار کرد و پس از آن در مجلات هفتگی ” فردوسی ، تهران مصور ، سپید و سیاه ، امید ایران و ….. فعالیت کرد .
رحمانی سپس به کار در رادیو پرداخت و بعد از آن به روزنامه نگاری روی آورد و سپس مسئول صفحات شعر مجله زن روز شد . از آغاز دهه ی بیست سرودن شعر را آغاز کرد و در دهه ی سی به مرز شهرت رسید . نصرت رحمانی علاوه بر سرودن شعر گه گاه داستان نویسی می کرد و با نام مستعار ” لولی ” و ” ترمه” در مجلات هفتگی انتشار می داد . نصرت رحمانی از نخستین شاعران عصر ماست که زبان مردم کوچه و بازار را وارد شعر کرد .
نصرت رحمانی رفته و در رشت پناه گرفته بود. خودش گفته: «رشت مرا برای خود برگزیده. حال جسمی و روحی من چنان است که هر کجا باشم در انزوای خود زندانیم. این طبیعت زیبا و پرشکوه، این بام های سفالین، این هوای پرکرشمه که هر ساعتی حالتی دارد، آفتابی ست و می بارد، گاه نم نم باران به بارشی پیگیر، و سرشار از اندوهی گنگ تبدیل می شود، با حال من هم آهنگی دارد.»
خانه تاریخی شیرازی رشت در محله قدیمی پیرسرای رشت در نزدیکی مسجد ملاعلی در کوچهای بنبست واقع شده است. این خانه هنوز مسکونی بوده و دارای حیاطی وسیع با ایوان، شاهنشین است. خانهای با بامهای سفالی پشت سر دری که گچها و کاشیها زینتش بخشیدهاند، پنهان شده است.
خیابانی که هنوز رنگ و بوی رشت قدیم را دارد و اهالی و مغازههایش به شغلهای آبا و اجدادی مشغولند. دکانهای خراطی هنوز پر از چوباند و صدای اره سکوت خیابان را برهم میزند. پرندههای رنگارنگ هنوز در قفسهای سفید و خاکستری کنار پیرسرا چیده شدهاند و آن فولکس رنگ و رو رفته معروف هم کنار خیابان پارک است. اینجا خانهها هنوز بام سفالی دارند، بساز و بفروشها کار را از کوچهها شروع کردند اما هنوز لودر تخریب و منفعت طلبی به خیابان اصلی پیرسرا نرسیده است.
تلفیق این خانههای آجری و چوبی که زیباییشان را به رخ میکشند با هوای دمدمی گیلان که آفتاب و بارانش به ساعت بند است، همان حالیست که صاحب آن خانه خاص میگوید دنبالش بوده است. اینجا در پیرسرا خیلیهای ساکن آن خانه معروف را میشناسند و از قصهاش با خبرند اما اگر غریبه باشید، راهنما و مسیری وجود ندارد تا شما را به پناهگاه نصرت رحمانی برساند.
سقف سفالین خانه و دیوارهای تمام آجری آن، چون تابلویی قدیمی خیرهکننده است. ورودی خانه سبکی سنتی داشته و چون کارت پستالهای قدیمی خودنمایی میکند. دو سکو در طرف درب ورودی خانه شیرازی، دیوار آجری با روکش گچی و کتیبه نقش بسته برآن، حکایت از گذشتههای دور و دراز این خطه دارد. درها و پنجرههای خانه شیرازی با رنگ قهوهای تیره در تضاد با سفیدی دیوار بسیار زیبا و خیرهکنندهاند. . کاشی نمره ۱۰ و پلاک ۱۷۸ هنوز بر سردر است و پلاک جدید دیگر هم بر روی در نصب شده است. جزییات هیچ تغییری نکردهاند، انگار اگر کسی بر کوبهها بکوبد آن شاعر به قول خود ناکام در را باز خواهد کرد و با لبخندی بر لب به لنگه در تکیه خواهد زد.
میگویند هنوز همسر نصرت درخانه تاریخی شیرازی رشت، خانه اجدادیاش گذران عمر میکند. بهزاد عشقی، نویسنده اهل رشت در یک مصاحبه ساکن شدن نصرت در رشت در خانه اجدادی همسرش را چنین شرح میدهد: «پیش از انقلاب ماهی یک الی دو بار به رشت می آمد و به خانه می رفت که همین خانه پوران خانم همسرش باشد. نصرت تهرانی بود، اما همسر مهربانش پوران خانم اهل رشت بود و در خانه ای باستانی و اعیانی در محله قدیمی پیرسرا سکونت داشت. نصرت در دوران چل چلی اش مدام در تهران بود و کمتر فرصت پیدا می کرد که به رشت بیاید. پوران خانم با خیاطی روزگار می گذراند و مدام چشم به راه آمدن شوهری بود که انگار هرگز نمی آمد.
معماری خانه تاریخی شیرازی رشت
با گذر از پلکانی نیمدایره میتوان وارد بنای اصلی شد. پلکان دسترسی به طبقه بالا نیز مقابل درب ورودی قرار دارد. در طبقه بالا، ارسیهای زیبا، چشم هر عاشق هنر معماری را به خود جلب میکنند.بارها پیشنهاد شده است که خانه نصرت رحمانی به موزهای یا بنیادی به نام او تبدیل شود، پیشنهاداتی که هرگز عملی نشدهاند. لودرهای تخریب و آپارتمان سازی این روزها حسابی در پیرسرا مشغولند و دیر نیست که زمانی سایهشان بر سر این خانه و خانههای مشابه آن بیافتد.
فضای داخلی خانه با کمدها، طاقچهها و تزیینات بسیاری پوشیده شده است. در داخل این خانه قدیمی میتوان گنجینهای از ابزار و وسایل قدیمی و اصیل را با رنگ و هویت گیلان دید و لذت برد
محله پیرسرا رشت یکی از قدیمیترین محلههای رشت است که مجموعه میراثی و تاریخی محله میتواند آن را تبدیل به یکی از جاذبههای شهر رشت کند. اما این محله این روزها زیر اسامی ساغریسازان و بازار رشت کمتر مورد توجه گردشگران قرار میگیرد و یکی از جاذبههای خاص شهر رشت در بیتوجهی میراث فرهنگی از بین میرود.
نظر کاربران :
سلام منم اهل رشتم وهمسرم تهرانی
عاشق خانه های قدیمی ام
خیلی حیف است که این بناهای تاریخی وزیبا دستخوش حوادث شود خصوصانوسازی امروزی