جشن بارکندان ارمنی ها ، یا برغندان و یا باریگندان در میان ارمنیان در روز پیش از آغاز روزه بزرگ ، روزه ای چهل و نه روزه که یکشنبه پس از بدرماه تا روز پیش از عید پاک طول می کشد ، و به قولی همزمان با جشن ناواسارد ( نوسرد :سال نو ) گرفته می شود . در این روز ارمنیان مفصل ترین و رنگین ترین سفره شام را برای شاد خواری می گسترانند .
نام این جشن در زبان ارمنی ” باری گندان “یا ” بارکندان “به معنای “زندگی خوب” یا “خوب زندگی کردن” و یا “زندگی نو “و “شادمانی و فراوانی نعمت” و در زبان اودی ، زبان بومیان اران قفقاز پرگند به معنی “هفته کره “آمده است . جشن روز یکشنبه پیش از روزه را هم ” کارنوال کمرج ” نیز می نامند .
در این روز مردم نظم و نظام معمول در زندگی را برهم می زنند و کارهایی بیرون از عرف و قاعده می کنند و در آن به جشن و شادی و پرخوری و شادخواری می پردازند . این روز عیش و عشرت را در ادبیات مردم شناسی به اصطلاح “اورجی ” می نامند . نمونه ای از روزهای اورجی بازمانده از دوران کهن در ایران ، یکی ” سیزده فروردین ” یا سیزده نوروز ، روز گذار یا آستانه حدفاصل میان دوره ۱۲روزه ” جداگزینی “مردم از کار و فعالیت روزانه در یکسال گذشته و کهنه و آغاز سال نو و بازگشت به جامعه و پیوستن روزانه در یکسال گذشته و کهنه و آغاز سال نو و بازگشت به جامعه و پیوستن دوباره به کارو فعالیت اجتماعی منظم و منسجم در جامعه است .
وازه برغندان یا برقندان رایج در زبان فارسی و فرهنگ ایرانیان ، صورت دیگر واژه بارکندان یا باری گندان ارمنی است . احتمالا این جشن با نامش از فرهنگ ارامنه به فرهنگ ایرانی وارد شده است . بارگندان یا برغندان با جشن کلوخ انداز ایرانیان در روز پیش از فرارسیدن ماه رمضان در آمیخته و از رسم های همگانی مردم شده است .
باریگندان به معنی زندگانی نیکو، سرور و شادمانی و فراوانی نعمت است. این جشن از جشنهای پیش از مسیحیت ارمنستان است، و همزمان با جشن ناواسارد برگزار می‌شد. در جشن باریگندان عامه مردم شرکت می‌کردند. روحانیان کلیسای ارمنی، بدون توجه به مقام و درجه یکدیگر،آزادانه به گفت‌وگو می‌پرداختند و عقاید و اعمال بزرگان و رهبران خود را مورد انتقادهای شدید قرار می‌دادند.
روحانیان لباس‌ها، کلاه‌ها، و چوب‌دستی‌هایی از کاغذ می‌ساختند و با گفتن عبارت انتقادی طنزآمیز سبب خنده و شادمانی مردم می‌شدند.
از ویژه‌گی‌های باریگندان برقراری مساوات کامل میان طبقات مردم بود. در آن روزگار همگان آزادی کامل داشتند و اجازه داشتند بی‌پروا، از اعمال بزرگان و توانگران انتقاد کنند.
ارمنیان اکنون نیز در روز پیش از آغاز ایام روزه بزرگ، جشن باریگندان را برگزار می‌کنند. کسانی که قصددارند روزه بگیرند در این شب سفره شام را رنگین‌تر و مفصل‌تر از شب‌های دیگر می‌گسترند و با اقوام و خویشان به جشن و سرور می‌پردازند.
در شهر اراک، در روز جشن باریگندان جوانان ارمنی دسته‌ای راه می‌اندازند ، هر یک از این جوانان لباسی برای خود فراهم می‌سازند و نقابی بر چهره می‌گذارند، طوری که شناخته نشوند. دو جوان که یکی لباس عروس و دیگری لباس داماد بر تن کرده، همراه دسته حرکت می‌کنند. آنان به منازل ارمنیان اراک می‌روند و به شادی و نشاط می‌پردازند. صاحبخانه از آنان پذیرایی می‌کند و چنان‌چه مایل باشد به باشگاه ارمنیان اراک کمک مالی می‌کند.
در تهران در منطقه نارمک ، کودکان ارمنی دسته‌ای تشکیل می‌دهند و به منازل ارمنیان نارمک می‌روند و به جشن و سرور می‌پردازند.
در جلفای اصفهان در باشگاه ارمنیان، بالماسکه ترتیب داده می‌شود و برخی از شرکت کنندگان از نقاب استفاده می‌کنند. کودکان ارمنی جلفا نیز برنامه‌هایی همانند جوانان اراک و تهران اجرا می‌کنند. سال‌های متمادی است که در ایران جشن برغندان به هیچ وجه اجرا نمی‌شود.
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.