جاهای دیدنی جلفا ، شهری در دو سوی مرز آبی

جاهای دیدنی جلفا شهری مرزی میان ایران، جمهوری آذربایجان و ارمنستان در استان آذربایجان‌شرقی که به دلیل موقعیت گمرکی و تجاری خود یکی از شهرهای مهم کشور به شمار می‌آید جزو جاذبه های گردشگری جذاب و دیدنی ایران به شمار می رود. جلفا دارای جاذبه‌های گردشگری بی‌شماری است و وجود کلیساهای تاریخی بسیار در آن نمایانگر آن است که اغلب ساکنین شهر دارای اقلیت‌های مذهبی بوده‌اند. وجود بازار و مراکز خرید بسیار و همینطور واقع شدن در منطقه آزاد تجاری نیز، جلفا را به یکی از مهم‌ترین قطب‌های تجاری کشور تبدیل کرده است. جلفا همینطور از طبیعت بسیار زیبایی برخوردار است که زیبایی‌های آن شما را مجذوب خود خواهد کرد.

جاده مرزی ارس جلفا

این جاده از جمله جاده‌های زیبای کشور است که در شمال‌غربی و امتداد رودخانه ارس قرار دارد. این جاده شگفت‌انگیز از منطقه ارسباران به موازات رودخانه ارس آغاز و در جلفا تمام می‌شود. در طول مسیر این جاده، از یک سو جنگل‌های انبوه و کوه‌های سرسبز و از سوی دیگر رودخانه ارس و خانه‌های روستایی را می‌توانید تماشا کنید. همینطور می‌توانید خانه‌هایی که در کشور ارمنستان در منطقه مستقل نخجوان قرار دارد را نیز به راحتی در این جاده مشاهده کنید، زیرا فاصله آن‌ها با شما تنها یک رود است.

حمام جلفا

حمام جلفا، بنایی تاریخی است که پایبندی بسیاری به اصول و هنجارهای معماری ایرانی دارد. تاریخ دقیقی از ساخت این بنا وجود ندارد، ولی براساس شیوه معماری آن می‌توان آن را به دوره حکومت قاجاریه نسبت داد. در هر حال طرز ساخت و معماری این بنا و همینطور تحلیل فرمی و فضای داخلی آن نمایانگر قدمتی بیش از صد سال است. این حمام تاریخی در جاده تبریز به جلفا در ناحیه‌ای که کاروان‌ها برای عبور از رودخانه ارس توقف می‌کردند، بنا شده و بیشتر تجار، بازرگانان، کارمندان، کارگران گمرک، نظامیان و مردم ساکن شهر از آن استفاده می‌کردند.

رودخانه ارس

رودخانه ارس یا آراکس قدیم از ارتفاعات هزار برکه در جنوب ارزروم در کشور ترکیه سرچشمه می‌گیرد و از نزدیکی دوالو تا قره دونی در مرز ایران جریان دارد. این رودخانه زیبا نزدیک به ۱۰۷۲ کیلومتر طول دارد و از غرب به شرق سرازیر شده و از استان‌های اردبیل، آذربایجان‌غربی و آذربایجان شرقی می‌گذرد.

سد ارس

سد ارس روی رودخانه ارس در مرز ایران و جمهوری آذربایجان در چهل کیلومتری شهر جلفا احداث شده است. دریاچه سد ارس، دریاچه بسیار زیبایی است که دارای انواع زیادی از ماهیان آب شیرین است و از لحاظ توریستی و ماهیگیری جایگاه بسیار خوبی دارد.

آبشار ماهاران

آبشار ماهاران در کنار رودخانه ارس در منطقه حفاظت شده کیامکی در جنوب‌شرقی لیوارجان در شهر جلفا جای گرفته است. این آبشار زیبا بیش از پانزده متر ارتفاع دارد و طبیعت‌گردان، دوست‌داران طبیعت و کوهنوردان زیادی را مجدوب خود می‌کند.

پارک ملی کمتال

پارک ملی کمتال یا کنتال از هفت هزار هکتار در شمال استان آذربایجان‌شرقی در مرز بین‌المللی با جمهوری ارمنستان برخوردار است. جزئی از شمال‌شرقی پناهگاه حیات‌وحش کیامکی به شمار می‌رود. در حال حاضر این پارک از جمله مناطق حفاظت شده از سوی اداره محیط‌ زیست در استان آذربایجان‌شرقی است. که جهت محافظت از منابع طبیعی و حیوانی این منطقه تاسیس شده است.

کلیسای چوپان

کلیسای چوپان، کلیسایی تاریخی است که در غرب شهر مرزی جلفا در کناره رودخانه ارس، در میان کوه‌های رسوبی سرخ رنگ قرار دارد. مکانی برای عبادت چوپانان ارمنی ساکن روستاهای اطراف در این منطقه بوده است. بنای این کلیسا به دلیل اینکه مورد استفاده قشر ساده و بی‌آلایش چوپانان بوده، بسیار ساده، زیبا و بی‌آلایش ساخته شده است.
آدرس: ۵ کیلومتری غرب شهر جلفا در ساحل رود ارس بعد از پارک ساحلی جلفا

مجموعه کردشت از جاهای دیدنی جلفا

مجموعه کردشت یکی از زیباترین نمونه‌های معماری ایرانی و جاذبه‌های تاریخی استان آذربایجان شرقی است که در روستای کردشت و در جوار شهرستان جلفا قرار دارد. این مجموعه بی‌نظیر شامل ۸ بنای مهم از جمله حمام بزرگ، حمام کوچک، مسجد غریب، دیوانخانه، یخچال، قلعه منسوب به عباس میرزا و ساخلو (پادگان نظامی) است.
آدرس: ۵ کیلومتری شرق نوردوز

کاروانسرای خواجه نظر

کاروانسرای خواجه نظر یا عباسی یکی از ۹۹۹ کاروانسرای بنا شده در زمان حکومت «شاه عباس صفوی» است که در پنج کیلومتری جلفا واقع شده است. می‌گویند که «خواجه نظر» یکی از ارامنه معتبر در جلفا بوده است که در تجارت ترقی کرد. نزد «شاه عباس کبیر» جایگاه و اعتباری پیدا کرد و به همین دلیل «شاه عباس» او را کلانتر ملت ارامنه کرد. به افتخار وی در جلفا دو کاروانسرای بزرگ در دو طرف رودخانه ارس بنا کرد.

روستای اشتبین

روستای پلکانی اشتبین که به آن «ماسوله آذربایجان شرقی» نیز می‌گویند. در حاشیه سواحل زیبای رودخانه ارس در میان کوه‌های بلند قرار دارد . طبیعت چشم‌نواز، سبز و دل‌انگیز آن، بهشت را به تصویر می‌کشد.

کلیسای سن استپانوس یکی از جذابترین جاهای دیدنی جلفا

کلیسای سن استپانوس یا کلیسای استفانوس مقدس، دومین کلیسای مهم ارامنه در کشور در شش کیلومتری روستای دره‌شام و پانزده کیلومتری غرب جلفا در آذربایجان‌شرقی است که از نظر اهمیت بعد از قره کلیسا جای دارد. «سن استپانوس» یا «سن استفان»، اولین شهید راه مسیحیت است که در بیت‌المقدس توسط یهودیان سنگسار شده است.
آدرس: ۱۵ کیلومتری جاده جلفا به پلدشت

آبشار آسیاب خرابه یکی از زیباترین جاهای دیدنی جلفا

آبشار آسیاب خرابه یکی از قشنگ‌ترین نقاط دیدنی طبیعی در آذربایجان‌شرقی است که حتما باید از آن دیدن کنید. این آبشار زیبا به دلیل خرابه‌های یک آسیاب آبی که در آنجا قرار دارد، به این نام معروف شده است.
آدرس: ۲۲ کیلومتری جاده جلفا به سیه‌رود، جاده فرعی به سمت آسیاب خرابه

روستای دوزال

روستای زیبای دوزال در کنار رودخانه ارس در مرز کشور ارمنستان در بخش سیه‌رود شهر جلفا جای گرفته است. این روستای بی‌نظیر، امامزاده‌های فراوانی مربوط به دوره سلجوقیان را دارد که در میان آن‌ها امامزاده شعیب که در برج دوزال قرار دارد. از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. یکی از مهم ترین آثار تاریخی کشور در این روستا محسوب می‌شود که در مکانی باصفا بر فراز کوهی مشرف به رودخانه ارس بنا شده است. ساخت برج تاریخی دوزال به قرن هفتم هجری قمری و دوره حکومت ایلخانان می‌رسد.

پل ضیاء الملک

پل ضیاء الملک در شش کیلومتری غرب جلفا در کنار پاسگاه مرزی عباسی قرار گرفته و به‌عنوان یکی از آثار ملی در کشور شناخته می‌شود. این پل تاریخی در پیش از میلاد و در زمان اوراتوها احداث شده و بعدها توسط «ضیاء الملک نخجوانی» مرمت شده است.

بازارچه مرزی جلفا از جاهای دیدنی جلفا

بازارچه مرزی جلفا در کنار رودخانه ارس درست در مرز ایران با جمهوری خودمختار نخجوان در شهر جلفا واقع شده است. این بازارچه از سال ۱۳۷۳ شروع به فعالیت کرد و اکنون یکی از بازارهای پر رونق و پر رفت و آمد استان آذربایجان‌شرقی به شمار می‌رود.

امامزاده سید محمد نوجه مهر از جاهای دیدنی جلفا

امامزاده سید محمد نوجه مهر که معروف به سید محمد آقا نیز است. در روستای نوجه مهر شهر جلفا قرار دارد. گفته می‌شود که این امامزاده یکی از نوادگان «امام موسی کاظم بوده است.
آدرس: روستای نوجه مهر – کنار جاده ورزقان به نوردوز

پل آهنی و مزار شهدا

وقتی که شوروی و آلمان در جنگ جهانی دوم درگیر بودند، نیروهای انگلیس و آمریکا به دنبال راهی بودند که بتوانند تدارکات، هواپیما و مهمات را به شوروی که متحدشان بود برسانند. بهترین راه موجود در آن دوره، استفاده از راه‌آهن جنوب به شمال ایران بود.با این که ایران در جنگ بی‌طرفی خود را اعلام کرده بود اما از شمال مورد هجوم ارتش شوروی و از جنوب توسط انگلیسی‌ها اشغال شد.داستان این پل آهنی جلفا به همان دوره برمی‌گردد. وقتی نیروهای شوروی می‌خواستند از رود ارس عبور کنند، بهترین پل مستحکم برای عبور ادوات نظامی همین پل آهنی بود. فقط ۳ مرزبان ایرانی از این پل حفاظت می‌کردند و ارتش ایران دچار فروپاشی شده بود.

وقتی ارتش شوروی به پل می‌رسد، سه سرباز ایرانی از ورود آن‌ها جلوگیری می‌کنند و جنگی بین نیروهای ارتش که تعداد زیادی داشتند با ۳ سرباز ایرانی شروع می‌شود. با این که ارتش شوروی انواع سلاح و نیروهای نظامی داشتند اما ۳ سرباز توانستند ۲ روز آنها را در آن سوی پل نگه دارند.در نهایت ۳ سرباز ایرانی شهید شدند و نیروهای شوروی که از مقاومت سربازان شگفت‌زده شده بودند، جسد هر سه را در همان محل مقاومتشان با احترام به خاک می‌سپارند.

حالا سردیس سربازان در کنار مقبره‌های آنها نصب شده و یاد آنها را گرامی می‌دارند.

پارک کوهستانی ارس از جاهای دیدنی جلفا

حدود ۴ کیلومتری مرکز شهر جلفا، پارک کوهستانی ارس در ساحل رودخانه قرار دارد. این پارک دارای دریاچه مصنوعی، زیپ‌لاین، قفس خرگوش‌ها، آلاچیق‌های عمومی و سینمای سه بعدی است.

مراکز خرید

در انتهای فهرست جاهای دیدنی جلفا می‌رسیم به مراکز خرید شهر. این مراکز خرید همزمان با افتتاح منطقه آزاد و ورود کالاهای خارجی رونق گرفتند. خیلی از مسافران جلفا فقط به خاطر همین مراکز خرید و کالاهای نسبتا ارزان و متنوع که در شهرهای دیگر کمتر پیدا می‌شوند به اینجا می‌آیند. از کالاهای مصرفی مثل خوراک و پوشاک تا لوازم خانگی و مبلمان در بازارهای جلفا پیدا می‌شود.

در ادامه نام تعدادی از مراکز پربازدید را فهرست کردیم:

مرکز تجاری ستارخان
مشاهیر آذربایجان
بازارچه مرزی روس
سهند
لاچین سنتر
آنالند
آراز
ابریشم
بازار جواهرات