تنگه تاریخی سولک یا سروک

در میان کوه‌های متعددی که در کنار یکدیگر در بخشی از کهگیلویه و بویراحمد صف کشیده‌اند، تنگه‌ تاریخی سولک یا سروک وجود دارد که در فارسنامه ناصری به معنی «گردونه سروهای کوچک» از آن نام برده شده است.
در این مکان سه ستون سنگی یکپارچه و بلند دیده می‌شود که بر روی آن‌‌ها نقش افراد مختلف در حالت‌های گوناگون حجاری شده‌اند و می‌توان آن‌ها را از لحاظ زیبایی با نقوش برجسته تخت جمشید مقایسه کرد. هر یک از این ستون‌ها به خط نوشته‌هایی آراسته هستند که نشان‌دهنده خطوط باستانی است.
آثار تنگ سروک بر صخره‌ای بزرگ با مسجمه‌هایی در چهار طرف شمال، غرب، شرق و جنوب مشخص است. در جبهه شمالی دو نقش برجسته در بالا و پایین قرار دارد که پادشاه را در حالی که بر تخت نشسته نشان می‌دهد و در پایین تخت نیز پرندگانی با نقش عقاب کنده‌کاری شده‌اند. نقش دیگر، اجتماع درباریان را در طاق تخت سلطنت نشان می‌دهد. در این نقش سر همه درباریان برهنه است.
جبهه جنوبی دو نیایشگر را نشان می‌دهد که اولی روی سکوی جلوی یک آتشدان کوچک و نیایشگر دوم پشت سر اولی در سطحی پایین‌‌تر ایستاده است.
در جبهه غربی نقش برجسته دو مرد با نمای روبرو با بازوان گشاده نشان داده شده است. در لبه صخره، نقش برجسته‌ای وجود دارد که بزرگ‌تر از هر نقش دیگر تنگ سروک است.
در جبهه شمالی نقش برجسته دو سرباز با نیم تنه بلند ساده، شلوار و صندلی دیده می‌شود که غلاف پهنی در طرف چپ حمایل دارند و ظاهراً گرز یا کوپال با سری خمیده دارند.
در جبهه شرقی نقش هیکلی است که روی تختی خم شده، ولی به کلی خراب شده است.
نبرد بر پشت اسب موضوع مورد علاقه ایرانیان در ساختن مجسمه‌های صخره‌ای دوره پارتی یا زمان ساسانی یا روزگار پیش از آن بوده است. در تنگ سروک، نقوش برجسته مشابه نقش رستم وجود دارد که می‌توان آن‌ها را به بهرام دوم ساسانی، بهرام سوم ساسانی، هرمز دوم و شاهپور دوم نسبت داد. بعضی جنبه‌ها در این مجسمه‌های صخره‌ای مشترکند.
در همه این نقوش جنگاوران سوار بر اسب هستند. تنها سلاح مورد استفاده آنها نیزه بلند است و فاتح در سمت چپ لوحه قرار دارد.
تعداد افراد نقوش تنگ سروک ۴۰ نفرند. حیوانات شامل هفت نقش دو اسب، دو شیر و سه پرنده است. در این نقوش سلاح‌ها عبارتند از : نیزه بلند، شمشیر، خنجر، گرز، تبرزین، چماق، کمان، تیر، ترکش و نقش پرچم.
موضوع نقوش برجسته تنگ سروک تاجگذاری چند پادشاه است. در این نقوش یک پادشاه سربند خود را از ایزد می‌گیرد و او یک قربانی می‌دهد، در جائی همان پادشاه یا جانشین او را نشان می‌دهد که سربند شاهی را در جلوی محراب همان ایزد نگاه داشته است. یکی از مشخصات مهم اثر تنگ سروک نمایش چهره کامل انسانی است که هم با آثار اشکانیان و هم با آثار ساسانیان متفاوت است.