بقعه امامزاده صالح و سلطان حسین سیاهکل

بقعه امامزاده صالح و سلطان حسین سیاهکل  در استان گیلان واقع شده است . سیاهکَل(به گیلکی: سی‌کَل) یکی از شهرهای استان گیلان و مرکز شهرستان سیاهکل است. نام گیلکی سیاهکل بدان‌گونه که مردمش تلفظ می‌کنند سی کَل است. سی به معنی صخرهٔ بزرگ و کوه با شیب تند است و کل به معنی آبادی و در واقع نام سیاهکل به معنی آبادی کنار کوه با شیب تند دارد.

در دوران خلافت عباسیان، نوادگان علویان در سختی و مشقت و شکنجه از طرف آنان زندگی می‌کردند و ازاین‌رو به مناطق امن ایران و به‌خصوص قسمت‌های کوهستانی استان گیلان پناه می‌آوردند. این روند در قرن سوم هجری که زمان خلافت متوکل عباسی بود به‌نهایت شدت خود رسید و بسیاری از علویان و سادات خود را به مناطقی امن از خطه دیلمان رساندند تا امنیت بیشتری داشته باشند.

بقعه قاجاری امامزاده صالح و سلطان حسین در بخش مرکزی شهرستان سیاهکل در روستای لمش قرار دارد. بنا دارای نقشه مربع شکل است و هر چهار ضلع بقعه را ایوان ستون دار فراگرفته و دارای ۲۷ ستون سنگی و چوبی است ورودی بقعه به صورت دری دولنگه است و دو در دیگر در بدنه دیوار های بقعه قرار گرفته است.
سقف بقعه از نوع خرپشته ای است که بوسیله چوب ها چهار تراش ، واشان کشی و روی آن را اخیرا لمه کوبی و تخته کوبی کرده اند در زیر گنبد ضریحی مشبک لبه طول ۲.۵۰ و عرض ۲.۲۰ و ارتفاع ۱.۸۰ دیده می شود .

دامنه این بنا به صورت شیر سر های چهار تپه ساخته شده و در سال های اخیر در مرکز آن فضایی گنبدی شکل از جنس حلب اضافه کرده اند این بنا در سال ۱۳۸۲ ه . ش به شماره ۹۴۰۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.بنابر رسم دیرینه دیلمیان، قبل از شروع ماه محرم، طی مراسمی سنتی و مذهبی، مردم علم‌ها را می‌بندند و بعد از محرم آن‌ها را جمع می‌کنند. به مراسم بستن و بازکردن علم در محرم «علم دودی» (بستن علم) و «علم واچینی» (بازکردن علم) گفته می‌شود. این مراسم هرساله در این بقعه و اکثر بقاع متبرکه استان گیلان انجام می‌پذیرد.