برج مقبره‌ی زرین‌نوا

برج مقبره‌ی زرین‌نوا با گویش محلی سیزَ نِوا، مربوط به سده ی هشت یا نه ه.ق در روستای چمازکتی واقع در شهرستان قائم شهر و استان مازندران، میان قبرستان قدیمی و فعلی، لابلای درختان کهنسال و در محیطی آرام در دل شالیزارها و باغ های مرکبات این روستا واقع شده است.این برج مقبره به لحاظ قدمت، موقعیت معماری و تزیینات، اثری منحصر به فرد و در منطقه نیز کم‌ نظیر می باشد.بر اساس زیارت‌نامه‌ای که امروزه نوشته شده و داخل بنا قرار دارد، مقبره به نام آقاسیدمحمد ابن سید علی‌زری‌نوایی می باشد.این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۳۳۲۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

موقعیت مکانی بنا:

آرامگاه امامزاده سید محمد زرین‌نوایی در شهرستان قائمشهر، در ۲ کیلومتری روستای چمازکتی قائم شهر در روستای هردورود به سمت روستای کروا واقع شده است. روستای چمازکتی در گذشته جزء دهات ساری – مرکز استان مازندران- محسوب می شد ولی در تقسیمات کشوری عصر حاضر، از روستاهای دهستان نوکند کلا واقع در بخش مرکزی شهرستان قائمشهر محسوب میشود. این روستا از جنوب به روستای هَردورود و شهر قائمشهر، از شمال به روستاهای خَمیرکَنده و چَفتِ سَر، از غرب به روستاهای خِنار درویش، کِلاگَرمحله و دیو کُلا و از شرق به روستای پَرچیکُلا مرتبط است.

معماری بنا:

مصالح اصلی بنا آجر و گچ می باشد که آجر به عنوان مصالح اصلی معماری و همچنین نقش تزئینی در نمای خارجی را دارد.پلان مقبره ی زرین نوا مربع شکل بوده و دارای گنبدی هشت ضلعی می باشد و صندوق چوبی کتیبه دار آن با تزئینات ظریف، اهمیت خاصی از لحاظ تاریخی و هنری دارد.در نمای بیرونی بنا، بدنه چهار گوش آن به وضوح قابل مشاهده می باشد، همچنین قسمت انتقالی هشت ضلعی بوده و گنبد هرمی شکل هشت وجهی قابل تشخیص است.گنبد به علت شرایط جغرافیایی از نوع رک، هم‌چنین از نوع دو پوش است و دور تا دور بنا در انتهای بدنه و در زیر قسمت انتقالی مقرنس‌های زیبایی مزین شده است.
زیر مقرنس‌ها فضای خالی برای گذاشتن کاشی وجود دارد که بعد از مرمت بنا در سال ۱۳۸۱ کاشی‌های فیروزه‌ایی در اینجا قرار داده شده.در زیر لبه‌ی گنبد غیر از قرنیزهای دو کنج، هر ضلع دارای یازده قرنیز سینه کفتری است و در بالا میان هر دو قرنیز، کاشی نیم‌بیضی آبی‌رنگ وجود دارد.همچنین زیر قرنیزها در دو ردیف افقی جدا از هم، کاشی‌کاری و سقف داخلی بنا نیم‌کره و گچ‌کاری است.
در ضلع جنوبی بنا نیز یک پنجره تعبیه شد و پیش از مرمت، در جلوی درب ورودی بنا که رو به شرق است، فضایی مربع‌شکل قرار داشته که امروزه فقط شالوده‌ی آن قابل رؤیت می باشد.